ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ ESAS NO : 2022/234 Esas KARAR NO : 2023/154 DAVA : İtirazın İptali (Ticari İşletmenin Satılması Veya Devrinden Kaynaklanan) DAVA TARİHİ : 22/02/2022 KARAR TARİHİ : 22/02/2023 Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Ticari İşletmenin Satılması Veya Devrinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda, GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Davacı vekilince verilen dava dilekçesinde özetle; davacı, borçlu müteveffa------ ile 11/03/2021 tarihinde ----- Noterliğinin-------yevmiye numaralı limited şirket pay devri sözleşmesi yaptığını ve paylarının yarısını devrettiğini, ardından davacı ile borçlu müteveffa arasında 15/03/2021 tarihinde -----Sk....
Yapılması gereken iş, konusunda uzman bilirkişi veya bilirkişi kuruluna davalı yanın ticari defterleri üzerinde yeterli inceleme yaptırılıp varılacak uygun sonuca göre bir indirim yapılarak karar vermekten ibarettir. ” gerekçesiyle bozulmuştur. Mahkemece bozmaya uyularak yapılan yargılama sonucunda, davalı şirketin artan oranda öz kaynaklarını arttırdığı, bozma ilamından sonra alınan bilirkişi raporunda hesaplanan cezai şartta %10 tenkise gidilerek 22.091,48 USD cezai şart takdir edilebileceği kanaatine itibar edilmediği, sözleşmeye aykırılıktan kaynaklanan 50.000,00 USD cezai şart miktarı takdirinin de davalının mahvına sebep olmayacağı ve sözleşmeye uygun olduğu gerekçesiyle davanın kısmen kabulü ile, sözleşmeye aykırılıktan kaynaklanan takdiren 50.000 USD, tonaj ihlalinden kaynaklanan 5.000 USD ve kâr kaybından kaynaklanan 45.589 USD olmak üzere toplam 100.589 USD’nin faizi ile birlikte davalılardan tahsiline karar verilmiş, hüküm taraf vekillerince temyiz edilmiştir....
DAVA : Tazminat (Ticari Nitelikteki Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan) DAVA TARİHİ : 26/02/2018 KARAR TARİHİ : 04/11/2021 GEREKÇELİ KARARIN YAZILDIĞI TARİH : 08/11/2021 Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Ticari Nitelikteki Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda, GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davalı ... AŞ.(... veya distribütör) davalı ...'...
Davalı tarafından davacıya gönderilen ... 2.Noterliğinin 31.08.2018 tarih ve ... yevmiye nolu ihtarnamede 23.10.2015 tarihli bayilik sözleşmesinin ticari koşullardaki elverişsizlikler nedeni ile ihtarnamenin karşı tarafa tebliğinden itibaren feshettiğini bildirdiği anlaşılmıştır. Davaya konu uyuşmazlığın çözümünde, cezai şarta ilişkin hükümlerin tartışılıp değerlendirilmesi gerekmekledir. Cezai şart, borçlunun alacaklıya karşı mevcut bir borcu hiç veya gereği gibi ifa etmemesi halinde ödemeyi vaad ettiği, hukuki işlem ile belirlenmiş ekonomik değeri olan bir edimdir. Cezai şartın amacı, borçluyu borca uygun davranmaya sevketmektir. Cezai şart, asıl alacağı kuvvetlendirme amacı güder. Bu bakımdan cezai şart, kuvvetlendirilecek asıl borcun mevcut olmasını gerektirir. Asıl borç yoksa cezai şart da söz konusu olamaz. Bu niteliği itibariyle cezai şart asıl borca bağlı fer'i bir borçtur. Asıl borç, mevcut ve geçerli ise, cezai şart da borç doğurur....
Davalı tarafından davacıya gönderilen ... 2.Noterliğinin 31.08.2018 tarih ve ... yevmiye nolu ihtarnamede 23.10.2015 tarihli bayilik sözleşmesinin ticari koşullardaki elverişsizlikler nedeni ile ihtarnamenin karşı tarafa tebliğinden itibaren feshettiğini bildirdiği anlaşılmıştır. Davaya konu uyuşmazlığın çözümünde, cezai şarta ilişkin hükümlerin tartışılıp değerlendirilmesi gerekmekledir. Cezai şart, borçlunun alacaklıya karşı mevcut bir borcu hiç veya gereği gibi ifa etmemesi halinde ödemeyi vaad ettiği, hukuki işlem ile belirlenmiş ekonomik değeri olan bir edimdir. Cezai şartın amacı, borçluyu borca uygun davranmaya sevketmektir. Cezai şart, asıl alacağı kuvvetlendirme amacı güder. Bu bakımdan cezai şart, kuvvetlendirilecek asıl borcun mevcut olmasını gerektirir. Asıl borç yoksa cezai şart da söz konusu olamaz. Bu niteliği itibariyle cezai şart asıl borca bağlı fer'i bir borçtur. Asıl borç, mevcut ve geçerli ise, cezai şart da borç doğurur....
Ancak sözleşmenin yorumlanması sonucu; sözleşme bedelinin taraflar arasındaki cari hesap (açık hesap) ilişkisinden kaynaklı bir alacak borç ilişkisi olduğu, sözleşmenin her iki tarafınca yahut bir tarafınca tutulan cari hesabın, alacak ve borçların birbirini mahsup etmesi sonucu bakiye alacak tutarının sözleşme bedeli olarak kararlaştırıldığı, bu bedelin takip ve tahsili ile tahsil kolaylığı bakımından ayrı senetler düzenlenerek davacıya verildiği, protokolde belirtilen cezai şartın sözleşme bedeli üzerinden belli bir oranda hesaplanacak olduğu gözetildiğinde, bu cezai şart (ceza koşulu) alacağının 6098 sayılı TBK m.179/II hükmü kapsamında ifaya eklenen cezai şart alacağı olduğu, cezai şart alacağı için ayrıca senet düzenlenmeyeceğinin sözleşmede ifade edildiği, dolayısıyla davacının protokol kapsamında ve ödenmeyen senetler için ayrıca cezai şart alacağı isteminde bulunmasının yerinde olduğu anlaşılmakla; bu yönden de talebinin ve davanın kabulüne karar vermek gerekmiş, aşağıdaki şekilde...
Dava rödovans bedeli ve cezai şart alacağının tahsili istemine ilişkindir. Mahkemece davanın reddine karar verilmiş, hüküm davacı ve davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir....
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE; Dava; eser sözleşmesinden kaynaklanan alacak davasıdır. Davacı vekilince açılan dava ile, müvekkili davacı ... ile davalı ... Ltd. Şti. arasında inşaat kalıp ve beton işçiliği yapımı hususunda anlaşıldığı, 4.307m³ beton döktüklerini, davalıdan 44.000,00 TL ödeme geldiğini, davalının sözleşmeyi haksız ve hukuka aykırı şekilde feshettiğini buna göre sözleşme gereği 150.000,00 TL cezai şart ödemesinin gerektiğini belirterek 1.000,00-TL işçilik alacağı ve 150.000,00-TL haksız fesih nedeniyle cezai şart talep etmiş ise de; 6102 sayılı TTK'nın 4/1. maddesinde ticari davalar tanımlanmış ve sayılmıştır. Bu maddeye göre “her iki tarafın da ticari işletmesiyle ilgili hususlardan doğan hukuk davaları”, “ticari nitelikteki çekişmesiz yargı işleri” ve “tarafların tacir olup olmadıklarına bakılmaksızın aynı maddenin (a),(b),(c),(d),(e) ve (f) bentlerinde sayılan davalar ticari dava sayılır....
Maddesi gereğince tacir sıfatını haiz borçlu cezai şartın indirilmesini isteyemez ise de, kararlaştırılan ceza tutarı borçlunun iktisaden sarsılmasını, çöküntüye uğramasını mucip olacak ise indirim isteyebileceği uygulamada kabul edilmektedir." demek suretiyle cezai şart miktarının belirlenmesinde esas alınacak unsurları açıklamıştır....
Sayılı İcra takibinin iptaline karar verilmesi gerektiği Sözleşmenin haksız feshi sebebiyle 50.000,00 TL cezai şart ile cezai şartın karşılığında manevi tazminat olarak 5.000,00 TL tahsili üzerine çıkmış bulunduğu, davacının 2018 yılı ticari defterlerinin açılış ve kapanış tasdiklerinin süresinde ve usulüne uygun tasdik ettirildiği, davacı ... Ltd.Şti.'...
