Sözleşme ile belirlenen cezai şart tutarı 100.000 USD olup, iflas eden şirketin ekonomik durumu, ödeme gücü, iflasta diğer alacaklıların durumu, asıl borcun ifa edilmesi halinde elde edeceği yararla cezai şartın ödenmesinin sağlayacağı yarar arasındaki makul ve adil ölçü, sözleşmeye aykırı davranılması yüzünden alacaklının uğradığı zarar, borçlunun borcunun yerine getirmemek suretiyle sağladığı yarar, borçlunun kusur derecesi ve borca aykırı davranışının ağırlığı gibi hususlar nazara alınarak takdiren cezai şart miktarının % 20'lik kısmından müflis şirketi sorumlu tutmanın hakkaniyete uygun olduğu sonucuna ulaşılmıştır. İflas tarihi itibariyle USD kuru 2,6556 olup, bu kalem nedeniyle davacının talep edebileceği cezai şart alacağı 53.112,00 TL'dir. Kira Sözleşmesi Nedeniyle Kira Kaybı yönünden; Davacı şirket müflis şirketin işletme ruhsatını teslim etmemesi ve kiralanan yeri boş olarak teslim etmemesi sebebiyle 8 aylık kira kaybının olduğunu belirterek 236.000 USD talep etmiştir....
kaldığı süreye ilişkin kira bedelinin de tazminat olarak ödenmesini talep ettiklerini ileri sürerek; belirterek kira sözleşmesinin haksız feshi nedeniyle sözleşmede kararlaştırılan cezai şart tutarı ile kiralananın aynı koşullarda kiraya verilebileceği tarihine kadar boş kaldığı süreye ilişkin kira bedellerinin tazminat olarak ödenmesine karar verilmesini talep etmiş, ıslah dilekçesi ile 145.926,24 TL cezai şart alacağı, 24.318,60 TL makul süre kira bedelinin tahsilini istemiştir....
Hukuk Dairesi'nin14.06.2021 tarih, 2020/2971 Esas, 2021/2711Karar sayılı ilamı) Davacı vekilinin gecikme tazminatı ve sözleşmede belirlemeye göre cezai şart olarak bir adet daire bedeline hükmedilmesi gerektiğine ilişkin istinaf talebinin incelemesinde; Kaldırma kararı öncesinde mahkemece, davanın kısmen kabulu ile idari para cezası talebi yönünden 10.000,00 TL'nin, eksik iş ve iskan talebi yönünden 22.371,00 TL, yapı denetim ücreti yönünden 65.000,00 TL, cezai şart talebi yönünden; 540.000 USD'nin davalılardan alınarak davacıya verilmesine, kira kaybı talebi yönünden davanın reddine karar verilmiştir. Bu karar davalılar vekilinin istinafı üzerine Dairemizce eksik inceleme sebebiyle kaldırılmıştır. Kaldırma kararı sonrasında, davanın kısmen kabulü ile hükmün diğer yönleri korunarak cezai şart talebi 270.000 USD olarak kabulüne karar verilmiştir....
Davacı vekili dava dilekçesinde, davalı kiracının çekilen 15 günlük ihtara rağmen davaya konu kira bedellerini ödemediği bu nedenle sözleşmenin feshedildiğini belirterek cezai şart ve ödenmeyen kira bedellerinin tahsilini istemiş, mahkemece kira bedelleri dava açıldıktan sonra ödendiği gerekçesiyle kira alacağına ilişkin dava konusuz kaldığından bu konuda karar verilmesine yer olmadığına, cezai şartın tahsiline karar verilmiş, hüküm Dairemizin 05.05.2014 tarihli ilamıyla '' davacı alacaklı ödenmeyen kira bedelleri ile birlikte sözleşmenin 11. maddesine göre sözleşme hükümlerine uyulmaması sebebiyle sözleşmenin fesih edilmesi neticesinde kararlaştırılan cari yıl kira bedeli kadar tazminatın tahsilini istediği, bu durumda kiracı hakkında Türk Borçlar Kanunu'nun 346.maddesinin uygulanıp uygulanmayacağının araştırılması, Türk Borçlar Kanunu'nun 346.maddesi uyarınca "kira bedeli ve yan giderler dışında başka bir ödeme yükümlülüğü getirilemez, " hükmü gereği davalı kiracının tacir olup olmadığının...
Davacı vekili dava dilekçesinde, taraflar arasında yapılan sözleşmede, süresinde teslim edilemeyen daireler için rayiç kira bedeli ödeneceğinin kararlaştırıldığını, davalının edimini süresinde yerine getirmediğini ileri sürerek cezai şart alacağı talebinde bulunduğu gözetildiğinde mahkemenin cezai şart alacağının talep edilmediği sonradan ıslahla talep sonucuna eklendiği görüşüne katılma olanağı bulunmamaktadır. Davaya konu sözleşmenin 12. maddesinde "...belirtilen süre içerisinde dairelerin teslimatı yapılmadığı takdirde geçen her ay için parselin bulunduğu alandaki rayiç kira bedellerinin miktarı belirlenerek bu miktar üzerinden arsa sahiplerine kira bedeli ödenir." şeklindeki hüküm ifaya ekli cezai şart mahiyetindedir....
olan 117.810,00 TL yönünden davanın kabulüne, manevi tazminat talebi yönünden talebin, fazlaya dair taleplerin ve cezai şart olarak talep edilen 18.000TL yönündeki taleplerin reddine" karar verilmiştir....
Mahkemece, dosya kapsamına göre, geçerli bir kira sözleşmesinin bulunduğunun sabit olduğu, dava konusu mecurun 6570 sayılı Yasa kapsamına giren yerlerden bulunması nedeniyle kira bedeli dışında bir para talebinin mümkün olmadığı gibi, sözleşmeye tek taraflı konulan cezai şartın geçerli olamayacağı gerekçesiyle davanın reddine, davalının kötüniyet tazminatı talebinin reddine karar verilmiş, hüküm davacı vekilince temyiz edilmiştir. Taraflar arasında imzalı 20.10.2007 tarihli kira sözleşmesinin eki olan “Özel şartlar eki” başlıklı hususi hükümlerinin Kiralanan Yerin Açılış Tarihi denilen 9.maddesinde “ Kiracı en geç 01.12.2007 tarihine kadar dekorasyon ve yerleşme çalışmalarını tamamlamayı ve işyerini yeni dekorasyonu ile fiilen ve hukuken açarak, perakende satışa başlamayı kabul ve taahhüt etmiştir. Kiracı işyerini açmakta gecikirse, kiraya ilave olarak açılışa kadar geçecek beher gün için, 250 USD cezai şart ödeyecektir.” hükmü yer almaktadır....
Davacı kiraya verenler, davalının sözleşmeyi tek taraflı feshetmesi nedeniyle sözleşmenin özel şartlar 12. maddesi uyarınca kalan aylar kira bedelini talep etmiş olup söz konusu maddenin, TBK' nun 179 vd. maddelerinde düzenlenen cezai şart niteliğinde olduğu ve cezai şartın geçerli olduğu bu defaki incelemeden anlaşılmıştır. ...... Mahkemece davacıların cezai şart talebi kabul edilmiş ise de; TBK' nun 182/3 maddesi uyarınca yapılan indirim çok az olmuştur....
Mahkemece, asıl davanın kısmen kabulü ile 80.640 TL kira kaybı, 752.000 TL araç bedeli, 220.500 TL ödenen cezai şart bedeli olmak üzere toplam 1.053.140 TL'nin 10.000,00 TL'sinin dava tarihinden kalan tutarın ıslah tarihinden itibaren avans faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine, birleşen davada, davanın kabulü ile 125.489 TL'nin dava tarihinden itibaren avans faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmiştir. 1- Dosya kapsamına, toplanan delillere mevcut deliller mahkemece taktir edilerek karar verilmiş olmasına ve taktirde de bir isabetsizlik bulunmamasına göre asıl davada, davalının aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir. 2- Asıl davada hükmedilen kira kaybı ve cezai şart alacağına yönelik temyiz itirazlarına gelince; Davada dayanılan ve hükme esas alınan 01/05/2007 başlangıç tarihli kira sözleşmesi ve 02/01/2009 tarihli ek sözleşme ile davalı tarafından 48 adet aracın davacıya kiralandığı anlaşılmaktadır....
- K A R A R - Davacı vekili , davalının müvekkilinin kiracısı olduğunu, ancak 2008 yılı Ağustos ayı kira parasını ödemediğini bu nedenle kira sözleşmesinin 2.maddesi uyarınca cezai şart talebi hakkı doğduğunu,bu amaçla başlatılan icra takibine davalı tarafça itiraz edildiğini itirazın kaldırılması için açılan dava sonucunda İcra Hukuk Mahkemesi'nce cezai şart talebinin genel mahkemelerde yargılamasının gerektiğinin kararlaştırıldığını belirterek cezai şart miktarına ilişkin yapılan itirazın iptaline, takibin devamına ve icra inkar tazminatına hükmedilmesini talep ve dava etmiştir. Davalı vekili , müvekkilinin taşınmazın anahtarını teslim ettiğini belirterek davanın reddini istemiştir....
