Uyuşmazlık ve hüküm * boşanmadan bağımsız açılan, boşanan eşler arasındaki Borçlar Kanunundan kaynaklanan eşya davasına ilişkin olup, Yargıtay Başkanlar Kurulu’nun 01.02.2002 tarihli kararının 1. maddesi de gözetilerek inceleme görevi Yargıtay * 6. Hukuk Dairesine aittir. SONUÇ : Dosyanın görevli Yargıtay *6. Hukuk Dairesi Yüksek Başkanlığına gönderilmesine oybirliğiyle karar verildi. 14.01.2008...
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Aile Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Boşanan Kadının Kocasının Soyadını Kullanma İzninin Kaldırılması Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen, yukarıda tarihi ve numarası gösterilen hüküm, nüfus müdürlüğü tarafından temyiz edilmekle, evrak okunup gereği görüşülüp düşünüldü: Dava, boşanmadan sonra kocasının soyadını taşımasına izin verilen davacının, bu iznin kaldırılması isteğine ilişkindir. Genel müdürlük ve nüfus müdürlükleri, mahkemelerden nüfus kayıtlarına ilişkin düzeltme davaları sonucunda verilen kararlar hakkında kanun yoluna başvurmaya yetkilidir. (5490 s. NHK. m. 37) Dava, nüfus kayıtlarına ilişkin bir düzeltme niteliğinde olmayıp, Türk Medeni Kanununun 173/2. maddesine göre verilmiş olan izin kararının kaldırılması niteliğindedir. Nüfus müdürlüğünün bu dava sonucunda verilen kararı temyiz etmekte hukuksal yararı bulunmamaktadır....
Y A R G I T A Y K A R A R I Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü: Davacı vekili dava dilekçesinde davacının "..." soyadlı kocasından boşandığını ve kızlık soyadını kullanmaya başladığını, boşanmadan sonra kocasının öldüğünü, davacı annenin Almanya'da ... soyadlı üç çocuğu ile birlikte yaşadığını ve soyadı farklılığının davacıya dışlanmışlık duygusu yaşattığını, yıllardır çocukları ile aynı soyadı taşıyan davacının alışkanlık ve "..." soyadı ile tanınması nedeniyle "..." olan soyadının "..." olarak değiştirilmesini istemiştir. Mahkemece davanın kabulüne karar verilmiştir. Dosya içindeki bilgi ve belgelerden; davacının 18.02.1982 tarihinde ... ile evlendiği, Bakırköy 8....
Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen, yukarıda tarihi ve numarası gösterilen hüküm, davacı mirasçıları tarafından temyiz edilmekle, evrak okunup gereği görüşülüp düşünüldü: Davacının, davadan sonra 20.09.2014 tarihinde öldüğü anlaşıldığından dava konusuz kalmıştır. Davacı mirasçılarının davaya devam etme hakları vardır. "Boşanan eşler, bu sıfatla birbirlerinin yasal mirasçısı olamazlar ve boşanmadan önce yapılmış olan ölüme bağlı tasarruflarla kendilerine sağlanan hakları, aksi tasarruftan anlaşılmadıkça kaybederler. Boşanma davası devam ederken, ölen eşin mirasçılarından birisinin davaya devam etmesi ve diğer eşin kusurunun ispatlanması halinde de yukarıdaki fıkra hükmü uygulanır" (TMK md. 181). Bu halde davaya devam etmek istediklerini temyiz dilekçesi ile açıklayan davacı mirasçılarının göstermeleri halinde kusura ilişkin deliller toplanıp, sonucu uyarınca karar verilmesi gerekir....
Nüfus Hizmetleri Kanununun Uygulanmasına İlişkin Yönetmeliğin 59. maddesinin 1. fıkrası "Boşanan kadının koca hanesindeki kaydı kapatılıp önceki soyadı verilerek, bu evlenmeden önce kayıtlı bulunduğu hanedeki nüfus kaydı açılır.", 3. fıkrası ise "Hakim, boşanan kadının kocasının soyadını taşımasına izin vermiş ise kadın bu evlenmeden önce kayıtlı bulunduğu haneye, taşımasına izin verilen koca soyadı ile döner ve buradaki nüfus kaydı açılır." hükümlerini içermektedir....
GEREKÇE : Davanın boşanmadan sonra açılan (boşanan kadının kocanın soyadının kaldırılması) davası olduğu anlaşılmıştır. HMK'nun 355.maddesine göre re'sen gözetilecek kamu düzenine aykırı haller dışında istinaf incelemesi, istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak yapılır....
GEREKÇE : Davanın boşanmadan sonra açılan (boşanan kadının kocanın soyadının kaldırılması) davası olduğu anlaşılmıştır. HMK'nun 355.maddesine göre re'sen gözetilecek kamu düzenine aykırı haller dışında istinaf incelemesi, istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak yapılır....
Nüfus Hizmetleri Kanununun Uygulanmasına İlişkin Yönetmeliğin 59. maddesinin bir nolu bendinde "Boşanan kadının koca hanesindeki kaydı kapatılıp önceki soyadı verilerek, bu evlenmeden önce kayıtlı bulunduğu hanedeki nüfus kaydı açılır." üç nolu bendinde ise "Hakim, boşanan kadının kocasının soyadını taşımasına izin vermiş ise kadın bu evlenmeden önce kayıtlı bulunduğu haneye, taşımasına izin verilen koca soyadı ile döner ve burdaki nüfus kaydı açılır" hükmü getirilmiştir....
HUKUK DAİRESİ DOSYA NO : 2023/91 KARAR NO : 2023/374 T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A İ S T İ N A F K A R A R I İNCELENEN KARARIN MAHKEMESİ : GİRESUN AİLE MAHKEMESİ TARİHİ : 18/02/2022 NUMARASI : 2021/275 ESAS - 2022/149 KARAR DAVA KONUSU : BOŞANMADAN SONRA AÇILAN (Boşanan Kadının Kocasının Soyadını Kullanmaya İzin) KARAR : Taraflar arasındaki davada mahkemece yapılan yargılama sonucunda verilen hüküm aleyhine süresi içerisinde istinaf kanun yolu başvurusunda bulunulmuş olmakla, dosya üzerinden yapılan inceleme sonucunda; GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davacı müvekkilinin eğitim alanında tanınan, bilinen ve sevilen bir eğitimci olduğunu, davacının T1 eşinin soy ismini öğretmenlik kariyerinde kendi markası haline getirdiğini, çevresi tarafından bu isimle tanındığını, eşinin soyadı olan "Atalar" soyadını kullanmaya devam etmek istediğini, bu kullanımının davalıya bir zararının da olmayacağını belirterek, müvekkilinin eski eşinin soyadını...
"Boşanan eşler, bu sıfatla birbirlerinin yasal mirasçısı olamazlar ve boşanmadan önce yapılmış olan ölüme bağlı tasarruflarla kendilerine sağlanan hakları, aksi tasarruftan anlaşılmadıkça kaybederler. Boşanma davası devam ederken, ölen eşin mirasçılarından birisinin davaya devam etmesi ve diğer eşin kusurunun ispatlanması halinde de yukarıdaki fıkra hükmü uygulanır" (TMK m. 181). Bu halde davaya devam etmek istediklerini temyiz dilekçesi ile açıklayan davacı mirasçılarının talebi nedeniyle davalının kusurunun belirlenmesi yönünden karar verilmesi gerekirken, ölümle vekaleti sona eren davacı vekilinin beyanı ile yetinilerek, mirasçıların davaya devam etmeyeceğinden bahisle yazılı şekilde karar verilmesi usul ve yasaya aykırıdır....
