Y A R G I T A Y K A R A R I Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü: Davacı dava ...çesinde, kızlık soyadının " ... ", ilk evliliğinden aldığı soyadının "...", ilk eşinin vefatı üzerine yaptığı ikinci evliliğinden aldığı soyadının ise "..." olduğunu, ikinci evliliğini yaparken önceki soyadını kullanmak istediğini belirttiğini bunun üzerine soyadının "..." olarak kayıtlara tescil edildiğini, soyadının "... ..." olarak düzeltilmesini istemiş, mahkemece davanın kabulüne karar verilmiştir. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun Görevin Belirlenmesi ve Niteliği başlıklı 1. maddesinde mahkemelerin görevinin ancak kanunla düzenleneceği ve göreve ilişkin kuralların kamu düzeninden olduğu belirlendiğinden bu husus mahkemelerce yargılamanın her aşamasında kendiliğinden dikkate alınması gerekir. 4721 sayılı Türk Medeni Kanununun 173/1 maddesinde boşanma hâlinde kadının, evlenme ile kazandığı kişisel durumunu koruyacağı ancak...
Dosyanın bir bütün halinde tetkikinden; davacı kadın ile davalılardan Yılmaz'ın 06/05/2005 tarihinde resmi olarak evlendikleri, kadının kızlık soyadının "Aydın" olduğu, evlenmeyle eşinin soyadı olan "Barası" soyadını aldığı, kadın tarafından önceki soyadının kullanılmasına izin verilmesine ilişkin dava açıldığı, davacı kadın vekili dava dilekçesinde özetle; "evlenmeye kadının kocasının soyadını aldığı, kızlık soyadını kullanma hakkını yitirdiği, kocanın soyadının anlaşılmaz olmasından dolayı olumsuz etkilenildiği, Hukuk Genel Kurulu kararı gereğince evlilik birliği içerisinde kadının kızlık soyadını kullanabileceği, bunun için haklı bir gerekçe göstermeye de gerek olmadığı, koca kendi soy ismini kullanıyor, koruyabiliyorsa bu hakların kadına da verilmesi gerektiği, engel olunmaması gerektiği, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'nden ve Anayasa'dan doğan bir hak olduğu, bu yönde verilen kararlar olduğu" iddia ve vakıaları ileri sürülerek kadının evlilik soyadının iptali ile kızlık soyadının...
Kocasının soyadı önünde evlenmeden önceki ...olan soyadını da kullanmaktadır. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun Görevin Belirlenmesi ve Niteliği başlıklı 1. maddesinde mahkemelerin görevinin ancak kanunla düzenleneceği ve göreve ilişkin kuralların kamu düzeninden olduğu belirlendiğinden bu husus mahkemelerce yargılamanın her aşamasında kendiliğinden dikkate alınması gerekir. Dava, Türk Medeni Kanunu'nun 187. maddesinde düzenlenen, kadının evlenmekle aldığı kocasının soyadının iptali istemine ilişkin olup 4787 sayılı Aile Mahkemelerinin Kuruluş, Görev ve Yargılama Usullerine Dair Kanunun 4. maddesinde 4721 sayılı Türk Medeni Kanununun ikinci kitabından üçüncü kısım hariç olmak üzere (TMK m.118-395) kaynaklanan bütün davalarda aile mahkemesinin görevli olduğu hükme bağlandığı dikkate alındığında davaya aile mahkemesinde bakılmak üzere görevsizlik kararı verilmesi gerekirken yargılamaya devamla davanın reddine karar verilmesi doğru görülmemiştir....
AİLE MAHKEMESİ TARİHİ : 06/10/2022 NUMARASI : 2021/277 ESAS - 2022/486 KARAR DAVA KONUSU : Boşanan Kadının Kocasının Soyadını Kullanmaya İzin KARAR : Taraflar arasındaki davanın yapılan yargılaması sonunda; mahalli mahkemece verilen yukarıda tarihi ve numarası gösterilen hüküm hakkında, davacı tarafından istinaf talebinde bulunulmakla, evrak okunup, gereği görüşülüp düşünüldü. TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ : Davacı vekili, dava dilekçesinde özetle; davacının müteveffa Ethem Yaman'ın boşandığı eşi oluğunu, T5 ise tarafların müşterek çocuğu olduğunu, müşterek çocuk büyüyüp okul çağına geldiğinde annesinin soyadı ile kendi soyadının farklı olmasının çocuk için sıkıntı doğurduğunu, davacının uzun yıllar evli kaldığını ve müteveffanın soyadı ile tanındığını beyanla, davacının, eski eşinin soyadı olan Yaman soyadını kullanmasına izin verilmesini talep etmiştir....
Yukarıda özetlenen dilekçe içeriğine, dosyada toplanan bilgi ve belgelere göre dava, Türk Medeni Kanunu'nun 173. maddesine dayalı boşanan kadının, boşandığı kocasının soyadını kullanmasına izin verilmesi istemine yöneliktir. 6100 sayılı HMK'nun "Görevin Belirlenmesi ve Niteliği" başlıklı 1. maddesinde, mahkemelerin görevinin ancak kanunla düzenleneceği ve göreve ilişkin kuralların kamu düzeninden olduğu belirlendiğinden bu hususun mahkemelerce yargılamanın her aşamasında kendiliğinden dikkate alınması gerekir. 4787 sayılı Aile Mahkemelerinin Kuruluş, Görev ve Yargılama Usullerine Dair Kanunun 4. maddesinde, 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun ikinci kitabından üçüncü kısım hariç olmak üzere (TMK m.118-395) kaynaklanan bütün davalarda aile mahkemesinin görevli olduğu hükme bağlandığından, davanın aile mahkemesince görülmesi için görevsizlik kararı verilmesi gerekirken, bu husus düşünülmeden işin esasına girilerek yazılı şekilde karar verilmesi doğru görülmemiştir....
"İçtihat Metni" MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi DAVA TÜRÜ :Evlilik Soyadının Kullanılmasının Engellenmesi Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen ve yukarıda tarih numarası gösterilen hüküm temyiz edilmekle evrak okunup gereği görüşülüp düşünüldü. Tarafların boşanmaları sonucu, davalının evlenmeden önceki soyadını aldığı, boşandığı kocasının soyadını kullanmasına ilişkin herhangi bir davanın ve mahkemece bu yönde alınmış bir kararın bulunmadığı, davanın; davalının boşandığı kocasının soyadını hukuka aykırı olarak kullanması nedeniyle, ada yapılan tecavüzün önlenmesi niteliğinde olup, Türk Medeni Kanununun 26. maddesinden kaynaklanmasına göre inceleme görevi Yargıtay 4. Hukuk Dairesine aittir. SONUÇ: Dosyanın görevli Yargıtay 4. Hukuk Dairesi Yüksek Başkanlığına gönderilmesine oybirliğiyle karar verildi. 25.02.2008...
Her ne kadar, bu maddede kapalı kayıtta düzeltme yapılamayacağı düzenlenmiş ise de, 2. fıkrasında yeni bir sebep ortaya çıktığında kapalı kaydın yeniden açılacağı ve kişisel durumda meydana gelen değişikliklerin kişinin kaydına işleneceği belirtilmiştir. 4721 Sayılı Türk Medeni Kanunu'nun 187.maddesi; “Kadın, evlenmekle kocasının soyadını alır; ancak evlendirme memuruna veya daha sonra nüfus idaresine yapacağı yazılı başvuruyla kocasının soyadı önünde önceki soyadını da kullanabilir...” hükmünü içermektedir. Bu hükümde de belirtildiği gibi evli olan kadın isterse kocasının soyadı yanında kızlık soyadını kullanabilir. Kadının kızlık soyadını isteği halinde her an kullanması söz konusu olabileceğine göre, bekarlık hanesindeki kayıtta yapılan hataların düzeltilmesi de mümkün olmalıdır. (HGK, 11.04.2012, 2011/18-784-E. 2012/288 K.)...
Nüfus Hizmetleri Kanunu'nun uygulanmasına ilişkin Yönetmeliğin 67. maddesi hükmüne göre de, kocası ölen kadın, yeniden evlenmedikçe ölen kocasının aile kütüğünde kalır ve kocasının soyadını taşımaya devam eder. Ancak, kendisinin yazılı istemde bulunması durumunda bekarlık hanesine dönerek, bekarlık soyadını alıp kapanmış olan nüfus kaydı açılabilir. Sözü edilen madde hükümlerinden de açıkça anlaşıldığı üzere, kocası ölen kadın, kendi istemi iie bekarlık soyadını almadıkça veya haklı nedenlere dayanarak soyadının değiştirilmesini isteyip bu yolda mahkemece karar verilmiş olmadıkça, ölen kocasının soyadını taşımayı sürdürür. Kocası ölmekle dul kalan kadının kendisi dışında üçüncü kişilerin onun soyadının değiştirilmesi konusunda dava açma hakları ve doiayısı ile aktif husumet ehliyetleri yoktur....
"İçtihat Metni" MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Davacı dava dilekçesinde 1.1.1929 olan doğum tarihinin yılının 1928, soyadının da "..." olarak değiştirilmesini istemiştir. Mahkemece davanın reddine karar verilmiş, hüküm davacı tarafından temyiz edilmiştir. Y A R G I T A Y K A R A R I Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü: Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı kanıtlara, özellikle doğum tarihi yanında soyadının değiştirilmesini isteyen kadının evli olup kocasının soyadını taşımış olması ile yasal gerektirici nedenlere göre yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddi ile yasaya ve yönteme uygun olan kararın ONANMASINA, 17.5.2007 gününde oybirliğiyle karar verildi....
de bu evlilik birliğinde doğan çocukları olarak nüfusta kayıtlıdır. 4721 Sayılı Türk Medeni Kanununun 187. maddesi hükmü uyarınca kadın, evlenmekle kocasının soyadını alır; ancak evlendirme memuruna veya daha sonra nüfus idaresine yapacağı yazılı başvuruyla kocasının soyadı önünde önceki soyadını da kullanabilir. Somut olayda davacı kadının evlenmekle kocası ...'ün soyadını almış olup, evlilik birliği sürdükçe ve kocası soyadını değiştirmiş olmadıkça kadın kocasının bu soyadını taşımak durumundadır. Saptanan bu durum karşısında davacının kendiliğinden evlenmekle aldığı soyadını değiştirme hakkı bulunmadığından mahkemece davanın aktif husumet ehliyeti yokluğundan reddine karar verilmesi gerekirken kabulü yolunda hüküm kurulması doğru görülmemiştir....
