iadesi talebinin reddine; bedel indirimi talebi ile yapılan masrafın kabulü ile; değer kaybı yönünden 3.000 TL boyadan kaynaklı değer kaybının ve 1.892,80 TL serviste alınan ücret olmak üzere 4.892,80 TL’nin dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacıya verilmesine karar verilmiş; karar, davacı vekilince temyiz edilmiştir....
"İçtihat Metni"Daire : YEDİNCİ DAİRE Karar Yılı : 1992 Karar No : 498 Esas Yılı : 1990 Esas No : 1248 Karar Tarihi : 25/02/992 1-) YURTİÇİ VE DIŞI TAŞIMACILIK FAALİYETİNDE, SADECE YURTDIŞI TAŞIMACILIK NEDENİYLE İADE HAKKINA SAHİP YÜKÜMLÜNÜN, BU FAALİYETİ İÇİN YAPILAN GİDERLERE İSABET EDEN KATMA DEĞER VERGİSİNİN YÜKÜMLÜYE İADESİ, ÖNCEKİ DÖNEMDEN DEVREDEN VERGİ İNDİRİMİNİN SONRAKİ DÖNEME DEVREDİLMESİ GEREKTİĞİ; 2-) İNDİRİM HAKKI BULUNAN YÜKÜMLÜNÜN BU HAKKINI VERGİ BORÇLARINA MAHSUP ŞEKLİNDE KULLANMASININ SÖZ KONUSU OLMADIĞI, MAHSUP İSTEMİNİN ANCAK KATMA DEĞER VERGİSİ İADESİNE HAK KAZANILMASI HALİNDE VE BU MİKTARLA SINIRLI OLMAK KOŞULUYLA YERİNE GETİRİLMESİNİN MÜMKÜN BULUNDUĞU HK....
(X) KARŞI OY : 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu'nun 20. maddesinde; teslim ve hizmet işlemlerinde matrahın, bu işlemlerin karşılığını teşkil eden bedel olduğu ve bedel deyiminin, malı teslim alan veya kendisine hizmet yapılan veyahut bunlar adına hareket edenlerden bu işlemler karşılığında her ne suretle olursa olsun alınan veya bunlarca borçlanılan para, mal ve diğer suretlerde sağlanan ve para ile temsil edilebilen menfaat, hizmet ve değerler toplamını ifade edeceği hükme bağlanmış ve aynı Kanunun 24/c. maddesinde; vade farkı, fiyat farkı, faiz, prim gibi çeşitli gelirler ile servis ve benzer adlar altında sağlanan her türlü menfaat, hizmet ve değerlerin katma değer vergisi matrahına dahil olduğu hüküm altına alınmıştır. 3065 sayılı Kanunun 29/2. maddesinde ise; "Bir vergilendirme döneminde indirilecek katma değer vergisi toplamı, mükellefin vergiye tabi işlemleri dolayısıyla hesaplanan katma değer vergisi toplamından fazla olduğu takdirde, aradaki fark sonraki dönemlere devrolunur...
Davalı ...ve davalı ... vekilleri, dava konusu aracın ayıplı olmadığını, imalat hatası bulunmadığını, davacının şikayetlerinin yetkili servis tarafından giderildiğini, şikayetlerin kalitesiz yakıt kullanımından kaynaklandığını, bedel iadesi ve faiz talebinin yasal olmadığını, ayrıca kullanılması nedeniyle araçta değer kaybı olduğunu beyanla, davanın reddine karar verilmesini talep etmişlerdir....
Kabule göre ise; -Dava konusu taşınmazlara objektif değer artışı uygulanmak suretiyle arsa bedeli artmış, yapıların sınıfları değişmesi nedeniyle yapı bedeli de düşmüştür. Toplam kamulaştırma bedelinde 21.780,99 TL düşüş yaşanmıştır. İdareye iade edilmesi gereken bedel miktarı 21.780,99 TL'dir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ DAVA TÜRÜ : MURİS MUVAZAASI NEDENİYLE TAPU İPTAL VE TESCİL OLMADIĞI TAKDİRDE TENKİS Taraflar arasındaki davadan dolayı... 2. Asliye Hukuk Hakimliğinden verilen 8.3.2012 gün ve 2011/742 esas 2012/185 karar sayılı hükmün onanmasına ilişkin olan 3.10.2012 gün ve 6600-10626 sayılı kararın düzeltilmesi süresinde davacı vekili tarafından istenilmiş olmakla, dosya incelendi gereği görüşülüp düşünüldü: -KARAR- Karar düzeltme dilekçesinde yazılı nedenler HUMK.'nun 440.maddesinde gösterilen dört halden hiçbirine uymamaktadır. Bu nedenle, 6100 sayılı Yasanın geçici 3.maddesi yollamasıyla karar düzeltme isteğinin REDDİNE, davacıdan usulün 442/3. maddesi ve 4421 sayılı Yasa gereğince takdiren 203.00.-TL para cezası ile 41.00....
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ : Mahkemece, toplanan delillere ve bilirkişi raporuna göre, zamanaşımı itirazının reddine, yapılan keşifte araçta görünüş itibariyle herhangi bir arızanın olmadığı ancak üzerinde renk farklılıklarının bulunduğunun tespit edildiği, içinde kimya mühendisinin de bulunduğu bilirkişi raporunun hüküm kurmaya elverişli olduğu gerekçesiyle yerinde görülmeyen bedel iadesi talebinin reddine, 10.800,00TL taminat bedeli ve 22.550,00TL değer kaybı talebinin kabulüne karar verilmiştir....
Mahkemece yapılan yargılama,toplanan deliller ve benimsenen bilirkişi raporuna göre,4077 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun'un "Ayıplı Mal"başlıklı 4. maddesine göre dava konusu araçta ayıp olduğu gerekçesiyle, tüketicinin de seçimlik haklarından bedel iadesi talebinde bulunduğu gözetilerek ve dava konusu araçta 1.500,00-TL değer kaybının olduğu hesap edilerek, davacıya ödenmesi gereken miktarın fatura bedelinden tüketicinin kullanımı sebebi ile oluşan değer kaybının düşülmesi sonrası 67.148,74-TL'nin davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmiş,hüküm davalılar vekilleri tarafından temyiz edilmiştir....
Bu yasal düzenlemelerin, somut olayda uyuşmazlığın ilişkin bulunduğu satış sözleşmesi bakımından ortaya koyduğu sonuç şudur: Türk Vergi Sistemi, Katma Değer Vergisini mal ya da hizmetin üretiminden tüketiciye intikaline kadar her el değiştirme aşamasında alınan genel bir tüketim vergisi olarak düzenlemek suretiyle satış işlemlerinde bu verginin alıcı tarafından ödenmesini öngörmüştür. Buna göre alıcı satış bedelini ve o bedel üzerinden devlete ödenmesi gereken Katma Değer Vergisi tutarını satıcıya verecek, satıcı ise, kendisine ait satış bedeli ile birlikte Katma Değer Vergisini de alıcıdan tahsil edecek; satış bedelini kendisinde tutup, Katma Değer Vergisini devlete ödeyecek, bu yönde bir aracılık yapacaktır. Eş söyleyişle, alıcının ödediği Katma Değer Vergisini onun asıl sahibi durumundaki devlete intikal ettirmekle yükümlü olan; kısaca bu verginin devlete karşı yükümlüsü durumunda bulunan satıcıdır....
İlk derece mahkemesinin kararının taraflarca istinaf edilmesi sonucunda, Bölge Adliye Mahkemesince, bedel indirimine ilişkin nispi metoda göre hesaplama yapılması konusunda ek bilirkişi raporu aldırılmış ve 01.12.2020 tarihli ek bilirkişi raporu hükme esas alınmıştır. 01.12.2020 tarihli ek bilirkişi raporunda ise “...dosya üzerinde yapılan incelemelerde aracın ayıplı olduğu, aracın ayıplı parçalarının değiştirilebileceği, üreticinin sözleşmeden kaynaklanan görevlerini yerine getirmediğini, araç sıfır alındığından aracın misliyle değiştirilmesinin daha uygun olacağı kanaatine varılmıştır. Yapılan piyasa araştırmalarında aracın Nispi Metot Yöntemi ile (ayıplı değer ile ayıpsız değer arasındaki farka göre) değer kaybının 30.000,00 TL olarak hesaplanmıştır. Davacının talep edebileceği tazminat tutarı 30.000,00 TL olarak hesaplanmıştır...” şeklinde görüş bildirilmiştir. 6502 sayılı Yasanın 11/1. maddesinde, malın ayıplı olması durumunda tüketicinin seçimlik hakları düzenlenmiştir....