Öncelikle teminat mektubunun hukuki niteliğinin değerlendirilmesinin gerektiği, teminat mektubunun, mevzuatımızda açıkça düzenlenmediği, pozitif bir temele dayanmayan teminat mektubu kurumunun, ticari hayatın bir gereği olarak ve sözleşme serbestisi kapsamında vücut bulduğu, muhatap, lehtar ve garanti eden olmak üzere bünyesinde üçlü bir ilişki içeren teminat mektubunun, (doktrinde tartışmalar mevcut olmakla birlikte) esas olarak üçüncü kişinin fiilini taahhüt niteliğinde olması nedeniyle bir tür garanti sözleşmesi olduğu, 11.06.1969 Tarih 1969-4 Esas-1969-6 Karar sayılı İçtihadı Birleştirme Kararında da teminat mektubunun mahiyeti itibariyle BK'nın 110. maddesinde sözü edilen üçüncü kişinin fiilini taahhüt niteliğinde bir garanti sözleşmesi olduğunun kabul edildiği, banka teminat mektubu ile garanti eden bankanın, kayıtsız ve şartsız bir ödeme yükümlülüğü altına girmemekte, aksine üçüncü kişi durumunda bulunan lehtarın edimini ifa etmemesi ya da sair rizikoların ortaya çıkması halinde...
Bozma kararı üzerine mahkemece toplanan delilere göre, teminat mektubunun davalı ile davacı arasındaki bayilik teminatı işi nedeniyle verildiği, taraflar arasındaki ticari ilişki için sınırlı olarak verilen teminat mektubunun davacının kefil olduğu dava dışı ...'ın davalı şirkete olan borçlarından dolayı tazmin edilmesinin mümkün olmadığı, davalı şirket tarafından söz konusu teminat mektubunun haksız olarak nakde çevrildiği gerekçesiyle davanın kabulüne, teminat mektubu bedelinin tahsil edildiği tarihten itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalı şirketten tahsiline karar verilmiş, hüküm davalı şirketin tasfiye kurulu üyeleri ... ve ... vekili tarafından temyiz edilmiştir....
ANKARA BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ 21.HUKUK DAİRESİ DOSYA NO : 2018/2457 KARAR NO : 2019/87 T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A İ S T İ N A F K A R A R I İNCELENEN KARARIN MAHKEMESİ : ANKARA 7.ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ TARİHİ : 24/10/2018 NUMARASI : 2017/290 ESAS 20180/777 KARAR DAVA KONUSU : Banka teminat mektubunun İadesi ve Depo Edilmesi(Depo Edilmesi istemli) KARAR : Taraflar arasındaki banka teminat mektubunun iadesi ve depo edilmesine ilişkin davanın yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kısmen kabul kısmen reddine yönelik olarak verilen hükme karşı davacı vekilince süresinde istinaf kanun yoluna başvurulması üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü. DAVA Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili banka ile davalı Zek-San İnş.Tic. ve San. Ltd.Şti....
Davacı, muhatabı olduğu süreli teminat mektubunun süre içinde yapılan tazmin talebinin haksız olarak reddedildiğini ileri sürmüş, davalı banka ise ileri sürülen riskin teminat mektubu ile garanti altına alınmadığı gerekçesiyle talebi reddetmiştir. Hukukumuzda banka teminat mektupları konusunda açık bir düzenleme bulunmamakta, 6098 sayılı TBK’nun 128. maddesinde düzenlenen üçüncü kişinin fiilini üstlenme kapsamında bir tür garanti sözleşmesi olarak değerlendirilmektedir. Garanti veren banka, muhatabın ödeme talebi halinde ancak zamanaşımı, sahtelik gibi kendisine ait olan def’ileri ileri sürebilir veya teminatın ödenmemesi hususunda mahkemece verilen bir tedbir kararının bulunması halinde ödemekten kaçınabilir. Bu durumların söz konusu olmaması halinde ise, banka ancak ödeme talebinin hakkın kötüye kullanılması mahiyetinde olduğuna dair elinde likit delil bulunması halinde ödeme talebini reddedebilir....
Mahkemece, dava konusu teminat mektubunun muhatabı olan dava dışı ... A.Ş.'nin, davalı... A.Ş. ile ... ve ...'ya karşı açtığı dava sonucunda, finansal kiralama sözleşmesinin feshedilip, finansal kiralamaya konu taşınmazların iadesine karar verildiği, teminat mektubunun davalı şirket ve ortaklarının anılan leasing şirketinden kiraladıkları taşınmazlar için verildiğinden, teminat vasfının da ortadan kalktığı gerekçesiyle, konusu kalmayan dava hakkında bir karar verilmesine yer olmadığına karar verilmiştir. Oysa teminat mektubu halen muhatabın elinde olup iade edilmemiştir. Bu durumda muhatapça her an için tazmini talep edilebilir. O halde davacı banka açısından da teminat mektubu iade edilinceye kadar risk devam etmektedir. Davalılar vekilince sunulan temyiz dilekçesinde dahi teminat mektubunun halen mer’i olduğu belirtilmiştir....
İdare Mahkemesi'nce verilen kararda; davacı tarafından dava konusu ihaleye ilişkin yeterlik bilgileri tablosunda, … tarih ve … sayılı, 06/01/2021 tarihine kadar geçerli ve 5.500,00 TL tutarlı geçici teminat mektubuna ilişkin bilgilere yer verildiği, ihaleyi gerçekleştiren idarenin 08/09/2020 tarihli yazısı üzerine davacı tarafından anılan teminat mektubunun bankaya iade edildiğine dair 11/09/2020 tarihli yazı ile ekinde teminat mektubunun üzerine "iade" şerhi düşülmüş örneğinin ve teminat mektubunun fotokopisinin sunulduğunun görüldüğü, bu durumda; kesinleşen ihale kararının tebliğ edilmesi beklenilmeden geçici teminat mektubunun bankaya iade edildiği, yeterlik bilgileri tablosunda tarih ve sayısı belirtilen geçici teminat mektubunun aslı yerine söz konusu belgenin ilgili bankaya iade edildiğini gösteren banka yazısı ve iade edilmiş geçici teminat mektubunun fotokopisinin sunulduğu, bu bakımdan, davacının idare tarafından belirtilen süre içerisinde yeterlik kriterlerini sağlayan teminat...
nin ipoteği kaldırmadığı için verilen teminat mektubunun iadesinin talep edilmesine rağmen iade edilmediğini, teminat mektubunun süresinin uzatıldığına dair bir yazı aslı da olmadığı halde, davalı banka tarafından teminat mektubu karşılığı nitelemesi ile müvekkiline ait hesaptan diğer davalı ...'ye 50.000,00 TL ödeme yapıldığını, yapılan haksız ödemenin iadesi için davalılara ihtarname tebliğ edilmesine rağmen 50.000,00 TL'nin iade edilmediğini ileri sürerek, müvekkilinin ve ipotek verenin davalıya borçlu olmadığının tespiti ile ipoteğin kaldırılmasına ve haksız alınan teminat mektubu bedelinin ödeme tarihinden itibaren işleyecek avans faiziyle birlikte iadesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir....
Davacı, muhatabı olduğu süreli teminat mektubunun tazmin talebinin haksız olarak reddedildiğini ileri sürmüş, davalı banka ise teminat mektubunun süresinin dolduğundan hükümsüz hale geldiğini, tazmin talebinin teminat mektubunun süresinden sonra olduğunu belirterek davanın reddini savunmuştur. İlk derece mahkemesince yukarıda açıklanan gerekçelerle davanın reddine karar verilmiş, bu karara karşı davacı vekili tarafından istinaf başvurusunda bulunulmuştur. İstinaf incelemesi, HMK'nın 355. maddesi uyarınca, istinaf başvuru nedenleriyle ve kamu düzenine aykırılık yönüyle sınırlı olarak yapılmıştır. Dava konusu teminat mektubunun ...nın açtığı ihaleyi kazanan yüklenici dava dışı Mer-Tem Personel..Ltd Şti ile davacı ... arasında imzalanan “......
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ ESAS NO : 2019/600 Esas KARAR NO: 2022/251 DAVA : Banka Teminat Mektubunun İadesi Ve Depo Edilmesi (Tahsil İstemli) DAVA TARİHİ : 26/12/2014 KARAR TARİHİ: 15/03/2022 Mahkememizde görülmekte olan Banka Teminat Mektubunun İadesi Ve Depo Edilmesi (Tahsil İstemli) davasının yapılan açık yargılaması sonunda, DAVA: Davacı vekili tarafından verilen dava dilekçesinde özetle; davacı ile davalı şirketler arasında ----- tarihinde yapılan ---mektubu verildiğini; iş bu sözleşmenin - yıl süreyle geçerli olmak üzere imzalandığını; ve bu sözleşmenin ---tarihinde sona erdiğini ve davalıya herhangi bir borcunun kalmadığı halde teminat mektubunun iade edilmediğini; bu nedenle davalı şirkete ---- yevmiye sayılı ihtarnamenin gönderildiğini; davalının teminat mektubunun iadededen imtina etmiş olması sebebiyle davacı şirket bu bedel için söz konusu bankaya komisyon ödemeye devam etmekte olduğunu; davalının haksız olarak teminat mektubunu iade etmediği teminat mektubun iadesi ile ödenmiş...
İcra Müdürlüğü'nün 2008/17861 esas sayılı dosyasında kısmi takip başlatıldığını, icra takibinden de olumlu bir sonuç alınmadığından, müvekkilinin davalı nezdindeki döviz tevdiat hesabında bulunan 435.912,07 USD’ye el konulduğu ve borcun 16.09.2009 tarihinde 3.347.936,12 TL'ye ulaştığının bildirildiğini, oysa müvekkilinin imzası bulunan kredi sözleşmesi uyarınca verilen teminat mektubunun 1 yıl süreli olduğunu, ödeme emri ekinde gönderilen kredi sözleşmesinde müvekkilinin imzası bulunmadığını, davalı banka teminat mektubunun süresinin uzatıldığını savunmuş ise de ilk teminat mektubunun süresinin bitmesinden sonra süre uzatım konusunda müvekkilinin muvafakatının alınmadığını, davalı bankanın alacağını dayandırdığı teminat mektubu ile davacının sorumlu tutulmak istendiği teminat mektuplarının numaralarının birbirini tutmadığını, davacıya ulaşan ödeme emri ekinde 1021GG442106 numaralı teminat mektubuna istinaden paranın tazmin edildiği bildirildiği halde takip dosyası dayanağı teminat mektubunun...
