TMK'nın 286. maddesinde "kocanın soybağının reddi davası açarak babalık karinesini çürütebileceği, çocuğun da dava hakkına sahip olduğu", 291. maddesinde ise "dava açma süresinin geçmesinden önce kocanın ölmesi, gaipliğine karar verilmesi ya da sürekli olarak ayırt etme gücünü kaybetmesi hallerinde, kocanın alt soyu, anası, babası veya baba olduğunu iddia eden kişinin soybağının reddi davası açabileceği" hükme bağlanmıştır. Türk Medeni Kanunu hükümleri uyarınca, soybağının reddi davası, ancak baba ve çocuk tarafından açılabilir. TMK’nın 291. maddesinde ise, belirli şartlarla koca ve çocuk dışındaki kişilere de soybağının reddi davası açma hakkı tanımaktadır. Anılan hüküm çerçevesinde soybağının reddi davası açma hakkı tanınan kocanın altsoyu, anası, babası ve çocuğun gerçek babası olduğunu iddia eden kişi, ancak dava açma süresinin geçmesinden önce kocanın ölmesi veya gaipliğine karar verilmesi ya da sürekli olarak ayırt etme gücünü kaybetmesi hâllerinde dava açabileceklerdir....
Ancak, çocuğun doğduğu tarihte, genetik annenin evli bulunmaması halinde, anne yönünden dava, “Gerçeğe aykırı beyana dayalı oluşturulan nüfus kayıtlarının düzeltilmesi” davası olarak kalmakla birlikte; genetik anne ile evli olmayan genetik baba yönünden, “Babalık karinesi” gerçekleşmediğinden, genetik babanın nüfus kaydına işlenmesi talebi “Soybağı davası” niteliğini kazanacaktır. Bu takdirde ise uyuşmazlığın, 4787 sayılı Kanunun 4. maddesi uyarınca aile mahkemesi tarafından incelenip çözüme kavuşturulması gerekecektir (Yargıtay HGK 2013/354-1554, 18. HD 2015/1360-3281, 2015/1591-4537). Somut olayda, davacı vekili, müvekkilinin doğduğu tarihte anne ve babasının evli olmadığını, müvekkili doğmadan önce biyolojik babasının trafik kazasında vefat etmesi nedeniyle dedesi ve babaannesinin nüfusuna yazıldığını belirterek nüfus kaydının düzeltilmesini talep etmiştir....
Bu davada, kayden anne gözüken kişinin çocuğu doğurmadığı, genetik annenin başka bir kadın olduğunun tespit edilmesi halinde, yukarıda sözü edilen babalık karinesi aksi yönde işleyecek ve “Genetik annenin kocası olmayan” kayden babanın babalık sıfatı, aksine bir iddia bulunmadığı takdirde, ortadan kalkacaktır. Mahkemece belirlenen genetik annenin, çocuğun doğduğu tarihte evli bulunduğunun anlaşılması halinde, TMK'nın 285. maddesinde yazılı babalık karinesi nedeniyle genetik annenin kocası olan erkek, baba sıfatını kazanacaktır. Bu durumda, soybağı ihtilafı ortaya çıkmayacağından, açıklanan muhtevadaki davalar, “gerçeğe aykırı beyana dayalı oluşturulan nüfus kayıtlarının düzeltilmesi” davasından ibaret kalacak ve görevli mahkeme, 5490 sayılı Kanunun 36/1-a maddesi uyarınca asliye hukuk mahkemesi olacaktır....
Dava; babalık, nafaka ve doğum kaynaklı giderlere yönelik alacak davası niteliğindedir. İlk derece mahkemesi kararına karşı davalı tarafça istinaf kanun yoluna başvurulmuştur. Davalının dilekçesinin adli yardım talepli olduğu anlaşılmaktadır. Adli yardıma ilişkin usul ve esaslar 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 334- 340. maddelerinde düzenlenmiş olup, aynı Kanunun 336/3. maddesine göre adli yardım talebi kanun yollarına başvuru sırasında Bölge Adliye Mahkemesi'ne yapılabilir ve Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 337/1. maddesi uyarınca da duruşma yapılmaksızın talep hakkında karar verilebilir. Davalının adli yardım talebini içeren dilekçesi ve dosya kapsamındaki belge ve bilgiler birlikte değerlendirildiğinde, davalının adli yardım talebinin istinaf harç ve giderlerine münhasır olarak kabulüne karar vermek gerekmiş ve istinaf başvurusunun incelenmesine geçilmiştir. Türk Medeni Kanunu'nun 303. maddesine göre, babalık davası, çocuğun doğumundan önce veya sonra açılabilir....
Ancak, söz konusu yanlış kaydın düzeltilmesi, soybağı davaları ile değil açılacak kayıt düzeltme davası sonucunda gerçekleşecek (MK m. 39) ve bu dava her türlü delil ile ispat edilebilecektir. Eldeki davada, ana ile soybağının kurulması, bir diğer deyişle doğuran kadının tespit edilmesi halinde, çocuk ve doğuran kadın arasında soybağı doğrudan kurulacağına göre, davalı ...'ı doğuran ananın öncelikle belirlenmesi gereklidir. Gerçek annenin tespit edilmesi sonrasında ise babalık karinesine dayalı olarak babanın belirlenmesi mümkündür. TMK hükümlerine göre soybağının reddi davası ancak babalık karinesi kapsamında yer alan, dolayısıyla babalık karinesinden faydalanan çocukların soybağının ortadan kaldırılmasını ifade eden bir davadır....
"İçtihat Metni" MAHKEMESİ :Aile Mahkemesi DAVA TÜRÜ :Babalık Hükmü-Tazminat Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen ve yukarıda tarih numarası gösterilen hükmün temyizen mürafaa icrası suretiyle tetkiki istenilmekle duruşma için tayin olunan 15.6.2009 günü temyiz eden davacı vekili Av. ... geldi. Karşı taraf davalı vekili Av. ...ile Hazine vekili Av. ... Sipahi geldi. Davacı vekiline lüzum üzeri soruldu. “Biz babalık davası nedeni ile Medeni Kanuna göre manevi tazminat istiyoruz. Borçlar Kanununa göre manevi tazminat talebimiz yoktur” dedi. İmzası alındı. Gelenlerin konuşması dinlendikten sonra işin incelenerek karara bağlanması için duruşmadan sonraya bırakılması uygun görüldü. Bugün dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği görüşülüp düşünüldü. Kararın kayyım ...’e tebliğine dair belge dosyada bulunmamaktadır....
K A R A R Aile Mahkemesi'nde görülmekte olan babalık davası sırasında, ...'a babalık davasında temsil etmek üzere kayyım atanması için ihbarda bulunulması üzerine mahkemece istemin kabulü ile ...'ın kayyım olarak atanmasına karar verilmiştir. Uyap üzerinden alınan, anne,baba ve küçük ...'e ait nüfus kayıt örneklerine göre, küçüğün anne ve babasının evlendiği, ...in baba hanesine nüfus kaydının yapılarak babasının soyadı olan “ ...” soyadını aldığı anlaşıldığından, Mahkemece konusu kalmayan davanın reddine karar verilmek üzere kararın bozulması gerekmiştir. SONUÇ: Bu itibarla yukarıda açıklanan esaslar gözönünde tutularak karar verilmek üzere hükmün HUMK.nun 428. maddesi gereğince BOZULMASINA, 30.03.2017 tarihinde oybirliğiyle karar verildi....
"İçtihat Metni" MAHKEMESİ :Asliye Hukuk (Aile) Mahkemesi DAVA TÜRÜ :Babalık Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen ve yukarıda tarih numarası gösterilen hüküm temyiz edilmekle evrak okunup gereği görüşülüp düşünüldü....
Değerlendirme 1.4721 sayılı Kanun'un 301 inci maddesi gereğince babalık davasının, Cumhuriyet Savcısı ile Hazineye, dava ana tarafından açıldığında kayyıma, kayyım tarafından açılmış ise anaya ihbar edileceği hükme bağlanmıştır. Dava çocuk adına anne tarafından açılan babalık davası olup, dava, Cumhuriyet savcısına ve Hazineye ihbar edilmeden, küçüğe kayyım atanmadan karar verilmiştir....
Temyiz dilekçesinin süresinden sonra verilmesi hâlinde anılan Kanun’un 366 ncı maddesi atfıyla aynı Kanun’un 352 nci maddesinin birinci fıkrasının (c) bendi uyarınca temyiz dilekçesinin reddine karar vermek gerekir. 6100 sayılı Kanun'un 103 üncü maddesinin birinci fıkrasının (c) bendi gereğince babalık davası gibi soybağını ilgilendiren davaları adli tatilde görülmeye devam edilir. Bu nedenle aynı Kanun'un 104 üncü maddesi babalık davalarında uygulanmaz. Bölge Adliye Mahkemesi tarafından verilen karar, davalı vekiline 09.07.2023 tarihinde tebliğ edilmiş; temyiz dilekçesi ise yasal süre geçirildikten sonra 17.08.2023 tarihinde verilmiştir. KARAR Açıklanan sebeplerle; Davalı vekilinin temyiz dilekçesinin süreden REDDİNE, Peşin alınan temyiz harcının istek hâlinde ilgiliye iadesine, Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, 18.03.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi....
