ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ TARİHİ: 09/01/2024 NUMARASI: 2024/11 Esas - 2024/15 Karar DAVA: Delil Tespiti İSTİNAF KARAR TARİHİ: 06/03/2024 İstinaf başvurusu üzerine dosya dairemize tevzi edilmekle yapılan ön inceleme ve müzakere sonucunda; GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Talep; HMK'nın 400. maddesi uyarınca delil tespiti istemine ilişkindir. İlk derece mahkemesince delilin hemen kaybolma veya sonradan ileri sürülmesinin önemli ölçüde zorlaşacağı ihtimâlinin bulunmadığı,davalı şirket kanun gereği yapması gereken işlemleri yaptığını ispat etmek zorunda bulunması göz önüne alındığında inceleme sırası gelmemiş ve davada HMK'nın 189/4.maddesi uyarınca caiz olup olmadığının dahi belli olmadığı gerekçesiyle delil tespiti talebinin reddine karar verilmiş, bu karara karşı delil tespiti talep eden vekili tarafından istinaf yasa yoluna başvurulmuştur....
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ TARİHİ: 22/06/2023 (Ara Karar) NUMARASI: 2023/610 Esas (Derdest) TALEP: Delil Tespiti İSTİNAF KARAR TARİHİ: 26/09/2023 İstinaf başvurusu üzerine dosya dairemize tevzi edilmekle yapılan ön inceleme ve müzakere sonucunda; GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Talep HMK'nın 400. Maddesi uyarınca delil tespiti istemine ilişkindir. İlk derece mahkemesince delilin hemen kaybolma veya sonradan ileri sürülmesinin önemli ölçüde zorlaşacağı ihtimâlinin bulunmadığı,davalı şirket kanun gereği yapması gereken işlemleri yaptığını ispat etmek zorunda bulunması gözönüne alındığında inceleme sırası gelmemiş ve davada HMK'nın 189/4.maddesi uyarınca caiz olup olmadığının dahi belli olmadığı gerekçesiyle delil tespiti talebinin reddine karar verilmiş, bu karara karşı delil tespiti talep eden vekili tarafından istinaf yasa yoluna başvurulmuştur....
Mahkemece, geminin hazihazır durumunun tespiti talebinin HMK 400 md koşullarına uygun olduğundan kabulüne, diğer taleplerinin ise HMK'nın 400/2 fıkra hükmü gereğince reddine karar verilmiş, tespit isteyen vekili reddedilen talepler bakımından kararı temyiz etmiş mahkemece HMK'nın delil tespiti ve diğer geçici hukuki korumalar başlıklı bölümünde delil tespiti talebinin reddi halinde temyiz yolunun açık olduğuna ilişkin bir düzenleme de mevcut olmadığı gerekçesiyle tespit talep edenin temyiz isteminin reddine karar verilmiştir. Temyiz isteminin reddine dair kararı, delil tespiti talep eden vekili temyiz etmiştir. Dava dosyası içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme kararının gerekçesinde dayanılan delillerin tartışılıp, değerlendirilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamasına göre, delil tespiti talep eden vekilinin tüm temyiz itirazları yerinde değildir....
Bu olgu gözönüne alındığında kural olarak ve aksine bir hüküm bulunmadıkça taşınmaz üzerindeki muhdesatların mülkiyetinin tespiti dava edilemeyeceği gibi, mahkemelerce de muhdesatların taşınmazın arzına malik olanlar dışında başka bir kişiye ait olması sonucunu doğuracak şekilde hüküm verilemez. Ne var ki, çoğun içinde azın da bulunduğu, muhdesatların mülkiyetinin tespiti isteminin muhdesatın meydana getirildiğinin tespiti istemini de içerdiği göz önüne alındığında, mülkiyet tespiti istemiyle açılan davalarda, koşullarının varlığı ve davanın kanıtlanması halinde davaya konu muhdesatların davacı tarafça meydana getirildiğinin tespitine, mülkiyet tespiti isteminin ise reddine karar verilmesi gerekir....
NÜFUS KAYDININ DÜZELTİLMESİÖLÜM TARİHİNİN TESPİTİ 5490 S. NÜFUS HİZMETLERİ KANUNU [ Madde 33 ] 5490 S. NÜFUS HİZMETLERİ KANUNU [ Madde 36 ] "İçtihat Metni" Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen hüküm temyiz edilmekle evrak okunup gereği görüşülüp düşünüldü. Temyiz incelemesine konu dava, nüfus sicilinde sağ gözüken kişinin gerçekte ölü olduğunun tespiti yanında, sicilde "sağ" olarak belirtilen kaydın "ölü" olarak düzeltilmesini de amaçlayan; bu kişinin ölmüş olduğunun tespiti durumunda mirasçısı olacak kişi tarafından açılmış "ölümün tespiti davası" niteliğindedir. Dava bu hukuksal niteliğiyle; mirasçılık haklarını etkileyeceğinden Türk Medeni Kanunu'nu, nüfus sicilindeki eksik veya hatalı kaydın düzeltilmesini de amaçladığından 5490 sayılı Nüfus Hizmetleri Kanunu'nu ilgilendirmektedir....
Şti. temsilcisi ... tarafından, davalı ... aleyhine 22/02/2016 gününde verilen dilekçe ile delil tespiti istenmesi üzerine mahkemece yapılan yargılama sonunda; hukuki yarar yokluğundan talebin reddine dair verilen 26/02/2016 günlü kararın Yargıtay’ca incelenmesi davacı ... İnşaat Taahhüt Ticaret ve Sanayi Ltd. Şti. temsilcisi ... tarafından süresi içinde istenilmekle dosya içerisindeki kağıtlar incelenerek gereği görüşüldü. İstem, delil tespiti niteliğinde olup bu nedenle de Değişik İşler defterine kaydedilerek sonuçlandırıldığı anlaşılmaktadır. Delillerin tespiti bir dava olmayıp, ileride açılacak davalarla ilgili delillerin kaybolmasını önlemek için önceden toplanıp güvence altına alınmasını sağlamak üzere başvurulan bir yoldur. Delil tespiti kararına, delil tespiti şartlarının oluşmadığı gerekçesiyle itiraz mümkün ise de, nihai bir karar olmadığından temyiz edilemez....
Dosya arasında bulunan kira bedeli ödeme belgelerine göre kiralanan taşınmazların kira bedellerinin kiracılığın tespiti ve muarazanın giderilmesi davalarının davacıları olan şirketler tarafından ödendiği anlaşılmaktadır. Mahkemece tahliye davaları yönünden davalılar ... ve ... aleyhine açılan davaların kabulüne kiracılığın tespiti ve çekişmenin giderilmesi davalarının reddine karar verilmiş ise de tahliye davaları ile kiracılığın tespiti davalarının birlikte görülmesi doğru değildir. Öncelikle tahliye ve kiracılığın tespiti davalarının tefrik edilerek ayrı bir esasa kaydedilmesi kamu düzenini ilgilendirmesi nedeniyle 6100 sayılı HMK.nın geçici 1.maddesi de nazara alınarak görev hususunun değerlendirilmesi kiracılığın tespiti ve muarazanın giderilmesi davasının bekletici mesele yapılarak kiracılığın tespiti hususunda bir karar verildikten sonra varılacak sonuca göre tahliye davaları yönünden bir karar verilmesi gerekirken, yazılı şekilde karar verilmesi doğru görülmemiştir....
Bankası aralarındaki delil tespiti davası hakkında ... 1. Asliye Ticaret Mahkemesinden verilen 16.07.2013 gün ve 2013/347-347 D. İş sayılı hükmün tespit isteyen vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşuldu. - K A R A R - Dava, delil tespiti istemine ilişkindir. Mahkemece, tespit isteminin reddine karar verilmiş, hüküm davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir. 6100 sayılı HMK’nın 400. maddesinde düzenlenen delil tespiti, ileride açılacak veya açılmış olan bir dava ile ilgili delillerin bazı şartlar altında zamanından önce toplanıp emniyet altına alınmasını sağlamak için kabul edilmiş bir kurumdur. Tespit davası başlı başına bir dava iken delil tespiti bir dava içinde kullanılacak delillerin tespiti için başvurulan bir yoldur....
Dosya içindeki bilgi ve belgelerden, bu dava ile birlikte hizmet tespiti davası açıldığı, alacak ve hizmet tespiti dosyalarının son duruşmada tefrikine karar verildiği, hizmet tespiti davasının karar tarihinde halen derdest olduğu, mahkemece hizmet tespiti davasının sonucu beklenmeden işçilik alacaklarının hüküm altına alındığı anlaşılmaktadır. Yapılacak iş, hizmet tespiti davasında verilecek kararın kesinleşmesi beklenerek davacının hizmet süresini belirleyip işçilik alacaklarını bu hizmet süresi gözetilerek hesaplatıp çıkacak sonuca göre karar vermektir. Davacının hizmet süresinin belirlenmesi amacıyla açtığı ve halen derdest olan hizmet tespiti davasının sonucu beklenilmeden hüküm kurulması hatalı olup bozma nedenidir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi Mahalli mahkemesinden verilmiş bulunan yukarıda tarih ve numarası yazılı muarazanın giderilmesi ve kiracılığın tespiti davasına dair karar, davacı tarafından süresi içinde temyiz edilmiş olmakla, dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği görüşülüp düşünüldü. Dava, kiracılığın tespiti,muarazanın giderilmesi, kiralanan arsa üzerindeki tüm yapı ve müştemilatın davacıya ait olduğunun tespiti ve davacı hakkının tapu kütüğüne şerh verilmesi istemlerine ilişkindir....
