İdarenin hukuka aykırı eylem veya işlemi nedeniyle manevi değerlerinde bir eksilme meydana gelen, duyduğu acı (elem, ıstırap), üzüntü ve sarsıntı nedeniyle yaşama zevki azalan kişiye manevi tazminat adı ile bir miktar para verilerek, onun bu yoldan doyurulması (tatmin edilmesi) sağlanır. Maddi ve manevi tazminat davalarının konularının, kapsamlarının ve amaçlarının birbirinden tamamen ayrı olması ve idarenin doğan zararları tazminle yükümlü olup olmadığının değerlendirilmesinde farklı ölçütlerin kullanılmasının gerekli bulunması nedeniyle İdare Mahkemesince bu iki zaradan birinin diğerinin doğal ve ayrılmaz uzantısı gibi ele alınmasında ve "davalı idarenin iptal ile sonuçlanan işleminde, tazminat zorunluluğunu doğuracak nitelikte ağır hizmet kusuru görülmediğinden ve maddi tazminat ödenmesi ile zorunlu bulunmayan idari işlem nedeni ile, idarenin manevi tazminat ödemesine zorunlu tutulamayacağı, sonuç ve kanaatine.." varılmasında hukuki isabet görülmemiştir....
Mahkemesince verilen kararlar için kesinlik sınırının karar tarihi itibariyle 41.530,00TL olduğu, davacı vekilinin ıslahla birlikte toplam 1.000,00TL maddi, 50.000TL manevi tazminat talebinde bulunduğu, mahkemece verilen 23/03/2017 tarihli kararda, maddi tazminat talebinin reddine, 5.000,00TL manevi manevi tazminatın davalıdan tahsiline hükmedildiği, ........Mahkemesi 7. Hukuk Dairesince 07/06/2017 tarihli kararda, davalı vekilinin istinaf başvurusunun, HMK m. 353/1-b-1 maddesi gereğince esastan reddine, davacı vekilinin yargılama giderine ilişkin istinaf başvurusunun kabulüne karar verilerek, ilk derece mahkeme kararının kaldırılmasına, yargılama giderlerine ilişkin kısmın düzeltilmesi ile maddi tazminat talebinin reddine, 5.000,00TL manevi manevi tazminatın davalıdan tahsiline hükmedildiği, kararın davalı vekilince temyize getirildiği dikkate alındığında, hükmedilen maddi ve manevi tazminat miktarlarının temyiz sınırının altında kaldığı açıktır. O halde ...........
Manevi tazminat davası için, kişilik haklarının ihlal edilmesi özellikle sosyal ve duygusal kişilik değerlerinin ihlali ve hukuka aykırı bir fiilin bulunması gerekir. Yakalanan veya tutuklanan kimsenin gerek aile gerek iş çevresinde itibarının sarsılması, aile, çocuk ve yakınları için tutukevinde hasret çekilmesi, kişinin tutuklanması nedeniyle ruhi sıkıntılar çekmesi, cezaevi şartları, buralarda duyduğu acı ve ızdıraplar kişinin manevi zararının giderilmesini gerekli kılar. Tutuklanan kimseye verilecek manevi tazminatın tespitinde; tutukluluk süresi, kişinin sosyal ve ekonomik durumu, üzerine yüklenen ve ceza kovuşturmasına konu olan suçun nitelik ve kapsamı göz önünde bulundurulmalıdır....
Bunun sonucu olarak davacı, kendisine karşı müteselsilen sorumlu olan kendi eşi hakkında bu eylemden dolayı, (geçimsizlik veya zina nedeniyle) boşanma davası açmadığı, manevi tazminat istemediği veya dava açıp, sonradan manevi tazminat isteğinden vazgeçtiği veya sadece kendi eşine karşı Türk Medeni Kanunu'nun 174/... maddesine dayanarak manevi tazminat davası açıp manevi tazminat aldığı hallerde; Türk Medeni Kanunu'nun 161/... maddesi gereğince kendisine karşı müteselsil sorumlu olan ve eylemin tarafı olan eşini affettiği kabul edileceğinden, eşten manevi tazminat alınan halde ise, manevi tazminatın tekliği ve bölünmezliği ilkesi gereğince davalıdan ayrıca manevi tazminat alınması mümkün olmadığından Borçlar Kanunu'nun 147/.... maddesi gereğince davalının sorumlu tutulması mümkün değildir....
Manevi tazminat takdir edilirken, tarafların sosyal ve ekonomik durumları ile birlikte olayın meydana geliş şekli, davacının uğradığı zararın kapsamı, davalının sorumluluğunun niteliği, kusur oranları ve özellikle caydırıcı bir etki doğuracak düzeyde olması gerektiği de göz önünde tutularak, meydana gelen trafik kazası sebebiyle duyulan acı ve elemin kısmen de olsa giderilmesi amacıyla olay tarihindeki paranın alım gücüne uygun düşen tutarlara hükmedilmesi gerekmektedir. Bu nedenle; kazanın oluş şekli, kusur durumu, diğer davacıların annesi olan davacı ...'un maluliyet oranı ve tarafların sosyal ve ekonomik durumları ve İlk Derece Mahkemesi kararının gerekçesi birlikte değerlendirildiğinde, TBK'nın 56/1.maddesi kapsamında davacılar lehine verilen manevi tazminat miktarı, manevi tazminat müessesinin amacına ve hakkaniyete uygundur. Bu nedenle davalılar vekilinin manevi tazminat miktarına dair istinaf itirazlarının reddine karar verilmiştir....
maddi tazminat isteminin feragat nedeniyle reddine, manevi tazminat istemlerinin ise kısmen kabulüne karar verilmiş olmakla, her bir davacının manevi tazminat isteminin ayrı dava olduğu gözetilerek kabul edilen kısım üzerinden davacılar lehine manevi tazminat davası için ayrı ayrı vekalet ücretine hükmedilmesi, reddedilen manevi tazminat miktarı üzerinden ise yine AAÜT'nin 13. maddesi gözetilerek davalı taraf lehine ayrı ayrı (iki ayrı) vekalet ücretine hükmedilmesi gerekirken tek vekalet ücretine hükmedilmesi usul ve yasaya aykırıdır....
Bunun sonucu olarak davacı, kendisine karşı müteselsilen sorumlu olan kendi eşi hakkında bu eylemden dolayı, (geçimsizlik veya zina nedeniyle) boşanma davası açmadığı, manevi tazminat istemediği veya dava açıp, sonradan manevi tazminat isteğinden vazgeçtiği veya sadece kendi eşine karşı Türk Medeni Kanunu'nun 174/... maddesine dayanarak manevi tazminat davası açıp manevi tazminat aldığı hallerde; Türk Medeni Kanunu'nun 161/... maddesi gereğince kendisine karşı müteselsil sorumlu olan ve eylemin tarafı olan eşini affettiği kabul edileceğinden, eşten manevi tazminat alınan halde ise, manevi tazminatın tekliği ve bölünmezliği ilkesi gereğince davalıdan ayrıca manevi tazminat alınması mümkün olmadığından Borçlar Kanunu'nun 147/.... maddesi gereğince davalının sorumlu tutulması mümkün değildir. Açıkladığım nedenlerle sayın çoğunluğun aksi yönündeki düşünce ve kararlarına katılmıyorum.25/.../2014 ....
Ceza yargılamasında maddi ve manevi tazminat karşılığı ödeme alan davacılar ... ve ... 11.11.2010 tarihinde maddi ve manevi tazminat talebi ile eldeki davayı açmıştır. Yargıtay 4. Hukuk Dairesinin 04/02/2014 tarih ve ... Esas, 2014/1592 Karar sayılı ilamıyla davacıların ceza yargılaması sırasında aldıkları ödemenin ne kadarının maddi, ne kadarının manevi tazminat için olduğu hususunda yeniden değerlendirme yapılması istenmiş, yerel mahkeme ise yapılan ödemenin tamamının maddi tazminata mahsuben yapıldığını kabul ederek hesaplama yapmıştır. Oysa ki, yapılan ödeme ceza kararında da açıkça belirtildiği üzere maddi ve manevi tazminata karşılık yapılmış olup ne kadarının maddi ne kadarının manevi tazminata karşılık yapıldığı anlaşılmadığından yapılan ödemenin yarısının maddi tazminata diğer yarısının da manevi tazminata karşılık yapıldığının kabulü gerekmektedir....
Yerel mahkemenin, maddi tazminat isteminin kabulüne ve manevi tazminat isteminin kısmen kabulüne ilişkin önceki kararı davalı tarafından temyiz edilmiş ve dava dilekçesindeki istem ve mevcut delil durumuna göre yapılan inceleme ile Dairemizce, “Somut olayda manevi tazminata ilişkin ıslah dilekçesinin, nispi harç yatırılmak suretiyle mahkemeye verilmesi ve fakat başvuru harcının yatırılmaması nedenleriyle bir ek dava dilekçesi olarak kabulü dahi mümkün değildir. Bu açıklamalardan olarak, davacının ayrıca manevi tazminat davası açma hakkı saklı kalmak üzere manevi tazminata ilişkin ıslah isteminin reddine karar verilmesi gerekirken davacının söz konusu ıslahına değer verilerek manevi tazminat isteminin kısmen kabulüne dair yazılı şekilde hüküm kurulması doğru olmamıştır.” denilerek bozulmuştur....
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: … Bölge İdare … İdari Dava Dairesince; İdare Mahkemesince takdir edilen manevi tazminat miktarı yetersiz olduğundan manevi tazminat yeniden belirlenerek zarara yol açan terör olayının meydana geliş şekli, oluşan zararın nitelik ve özelliği ile davacıların müteveffaya yakınlık dereceleri ve tazminat talepleri dikkate alınarak, anne ve babanın her biri için 50.000,00 TL ve kardeşlerin her biri için 20.000,00 TL olmak üzere toplam 240.000,00 TL manevi tazminatın idareye başvuru tarihi olan 27/03/2017 tarihinden itibaren işletilecek yasal faiziyle birlikte davacılara ödenmesi gerektiği gerekçesiyle kararın manevi tazminat talebinin kısmen kabulüne ilişkin bölümü hukuka uygun bulunduğundan, davalı idarenin istinaf başvurusunun reddine, davacıların istinaf başvurusunun kısmen kabulü ile kararın tazminat talebinin kısmen reddine ilişkin bölümünün kaldırılmasına, davacıların manevi tazminat taleplerinin kısmen kabulü ile 240.000,00 TL manevi tazminatın idareye...
