Ayıp nedeniyle satış bedelinden indirilecek miktarın tespitinde; "mutlak metod", "nisbi metod" ve "tazminat metodu" adıyla bilinen değişik görüşler mevcutsa da, Yargıtay tarafından öteden beri uygulanan "nispi metod" olarak adlandırılan hesaplama yöntemi benimsenmektedir. Bu metoda göre; satış tarihi itibariyle satılanın, ayıpsız ve ayıplı değerleri arasındaki oranın, satış bedeline yansıma miktarı belirlenmektedir. Başka bir ifade ile satılanın, tarafların kararlaştırdıkları satış bedeli gözetilmeksizin, satış tarihi itibariyle gerçek ayıpsız rayiç değeriyle, ayıplı haldeki rayiç değeri ayrı ayrı belirlenerek, bu iki değerin birbirine bölünmesi suretiyle elde edilecek oran, satış bedeline uygulanmaktadır. Kanun tarafından korunan sözleşme taraflarından tüketicinin yanında, kurulacak hükmün sözleşmenin diğer tarafı olan satıcı için de orantısız güçlükleri de beraberinde getirmemesi gerekir....

Asliye Hukuk Mahkemesince dava, araç satış sözleşmesinden kaynaklı zarar tazmini talebine ilişkin olup uyuşmazlığın sözleşmeden kaynaklandığı, davacının yerleşim yerinin .. İli, ... İlçesi, davalının yerleşim yerinin ... İli olduğu, taraflar arasındaki sözleşmenin Rize Noterliğinde yapıldığı ve ifa edildiği, yetki itirazın usulüne uygun olduğu gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir. Rize 4. Asliye Hukuk Mahkemesince, davanın araç satış sözleşmesine dayalı alacak istemine ilişkin olması, bu kapsamda davacı tarafça para alacağının tahsilinin talep edilmesi, taraflarca para borcunun ifa yeri bakımından alacaklının yerleşim yerinden başka bir yer kararlaştırıldığı hususun iddia ve ispat edilmemiş olması, bu cihetle alacaklının yerleşim yerinin Merzifon olması sebebiyle Merzifon mahkemelerinin yetkili olduğu gerekçesi ile yetkisizlik kararı verilmiştir. HMK'nın 6 ncı maddesi gereğince bir davada genel yetkili mahkeme, davalının yerleşim yerinin bulunduğu yer mahkemesidir....

DEĞERLENDİRME ve GEREKÇE: Dava, ticari satım sözleşmesinden kaynaklı araçtaki ayıp nedeniyle araç bedeli ile yapılan masrafların ödeme tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan tahsili istemine ilişkindir....

Davacı aracı satın alırken mevcut ayıbı bilmediğine göre, aracı davalı akidinden alırken ayıplı olduğunu bilmeyerek daha yüksek meblağ ödediğinden aradaki farkı akidinden istenebileceği kabul edilmelidir. Davalı taraf, satış öncesinde davacıyı aracın ağır hasarlı olduğu konusunda bilgilendirdiğini veya davacının bu hususu bildigini ispatlaması gerekir. Satışa konu araç ayıplı ise satıcı ayıpların varlığını bilmese bile satış öncesi döneme ait gizli ayıplardan sorumludur. Davacı 6098 sayılı TBK 219 ve sonraki ayıba karşı tekeffül maddeleri hükümlerine göre davalıdan tazminat istemekte haklıdır. Diğer yönden, kural olarak her dava, açıldığı tarihteki fiili ve hukuki sebeplere ilişkin koşullara göre hükme bağlanır. Yargılama sırasında dava konusu aracın dava dışı üçüncü şahısa satılmış olması da bu sonucu değiştirmez....

Bu metoda göre; satış tarihi itibariyle satılanın, "bilinen ayıplı(aracın kazalı) hali/bilinmeyen ayıpları dahil mevcut hali" değerleri arasındaki oranın, satış bedeline yansıma miktarı belirlenmektedir. Başka bir ifade ile satılanın, satış tarihi itibariyle gerçek "bilinen ayıplar rayiç değeri ile bilinmeyen ayıplar haldeki rayiç değeri" ayrı ayrı belirlenerek bu iki değerin birbirine bölünmesi suretiyle elde edilecek oran, satış bedeline uygulanmaktadır....

Ayıp oranında bedelden indirim taleplerinde bu bedelin nasıl hesaplanacağı ise Yargıtay içtihatlarıyla kabul edilen ve uygulanan "nispi metod" olarak adlandırılan hesaplama yöntemiyle yani satış tarihi itibariyle satılanın, ayıpsız ve ayıplı değerleri arasındaki oranın, satış bedeline yansıma miktarı belirlenmelidir. Diğer bir ifadeyle tarafların kararlaştırdıkları satış bedeli gözetilmeksizin, satış tarihi itibariyle gerçek ayıpsız rayiç değeri ile ayıplı haldeki rayiç değeri ayrı ayrı belirlenerek, bu iki değerin birbirine bölünmesi suretiyle elde edilecek oran, satış bedeline uygulanmalıdır ( Ödenecek indirilmiş ücret = ( Kararlaştırılan ücret x Ayıplı ücret) / Ayıpsız değer. ). Buna göre dosya kapsamında bulunan bilirkişi raporuna göre aracın ayıpsız değerinin 110.000,00 TL olduğu, taraflar arasındaki satış bedelinin 75.000,00 TL olduğu, aracın ayıplı değerinin ise 99.000,00- TL olduğu anlaşılmıştır....

A.Ş adına Aslı Saadet Dumanlı ile müvekkili şirket adına Dursun Kaboğlu arasında imzalanan teslim tutanağında da aracın arızasının giderilmediği belirtilmiş ve imza altına alındığını açıklanan nedenlerle ayıplı çıkan malın ayıpsız sıfır kilometre araç ile değiştirilmesi, bu durumun mümkün olmaması halinde aracın satış tarihindeki bedelini davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline, aracın ayıplı olmasından dolayı kullanılamadığı ve 3. Şahıslardan belgeli araçların kiralandığını ve birtakım masraflar yapıldığı, bu masraflardan doğan 15.000,00 TL maddi ve 25,000,00 TL manevi zararın davalılardan alınarak müvekkiline ödenmesine, yargılama giderleri ile vekâlet ücretinin davalılara yüklenmesine karar verilmesini talep etmiştir. İlk Derece Mahkemesince davanın kısmen kabulüne karar verilmiş, bu karara karşı taraf vekilleri tarafından istinaf kanun yoluna başvurulmuştur....

Noterliğinin 21/01/2011 tarih ve 2037 yevmiye nolu satış sözleşmesinin feshi ile satış bedeli olan 22.500,00 TL alacağın davalıdan alınarak, davacıya verilmesine, karar verilmiş hüküm, davalı tarafından temyiz edilmiştir. 1-Dava, ayıplı araç satışından kaynaklanan bedel iadesi isteğine ilişkindir. Davacı aracın ayıplı olduğunu, daha doğrusu ağır hasarlı olduğunu, bunu satıştan sonra öğrendiğini, davalı ise davacının aracın pert olduğunu bilerek satın aldığını savunmuştur. Mahkemece, davanın kısmen kabulü ile, taraflar arasındaki ... 17. Noterliğinin 21/01/2011 tarih ve 2037 yevmiye nolu satış sözleşmesinin feshi ile satış bedeli olan 22.500,00 TL alacağın davalıdan alınarak, davacıya verilmesine, karar verilmiştir. Mahkemece, alınan bilirkişi raporunda, aracın hasar öncesi değerinin 27.100,00 TL olduğu aracın hasar sonrası değerinin 18.000,00 TL olduğu, aracın hasardan önceki değeri ile hasardan sonraki tamir edilmiş değeri arasındaki farkın 9.100,00 TL olduğu belirtilmiştir....

DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE Dava; satım sözleşmesinden kaynaklanan tazminat davasına ilişkindir. İnceleme, 6100 sayılı HMK’nin 355. maddesi uyarınca istinaf dilekçesinde ileri sürülen sebeplerle sınırlı, ancak kamu düzenine ilişkin nedenler resen göz önünde tutularak yapılmıştır. Dosya incelendiğinde davacı tarafın davalıdan 26/12/2014 tarihinde satın aldığı ikinci el kamyonun ayıplı çıktığını belirterek, yapmış olduğu masrafları uğradığı gelir kaybını talep ettiği anlaşılmaktadır. Davacı tarafın, dava dilekçesinde aracı çalışır halde 2....

Noterliğine ait araç satış sözleşmesi ile anlaşma yapıldığını, aracın davacı adına tescil edildiğini, aynı gün teslim edildiğini, Satış bedelinin 200,00 TL' lik kısmının 17/11/2017 tarihinde, 29.800,00 TL' lik kısmının 20/11/2017 tarihinde davalının banka hesabına havale edildiğini, geri kalan 11.000,00 TL' lik kısmın noterde satış sözleşmesi gerçekleştirildiği esnada davalıya teslim edildiğini, araç satın aldıktan sonra bakımlarını yaptırmak üzere ustasına götürdüğünde aracın motorunun ağır derecede işlem görmüş olduğunu öğrendiğini, satış öncesi bu durumun davacıya bildirilmediğini, gizli ayıbın ancak ehil ustası tarafından gerçekleştirilen detaylı inceleme neticesinde ortaya çıktığını, davalıya ihtarname çekildiğini cevap verilmediğini, aracı kendi imkanları ile tamir ettirdiğini, Aracın kullanılabilir duruma gelmesi için yapılan masraflardan şimdilik 28.000,00 TL' nin davalıdan tahsilini talep ve dava etmiştir....