AYIPLI İMALATESER SÖZLEŞMESİ 818 S. BORÇLAR KANUNU [ Madde 355 ] 818 S. BORÇLAR KANUNU [ Madde 357 ] "İçtihat Metni" Mahalli mahkemece verilen hükmün temyizen tetkiki davacı vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla, dosyadaki kağıtlar okundu, gereği konuşulup düşünüldü: Dava, eser sözleşmesinden kaynaklanmıştır....
- K A R A R - Davacı vekili, davalıya satılan mal bedelinin ödenmemesi nedeniyle başlatılan takibe vaki itirazın iptaline, %40 tazminatın davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir. Davalı vekili, taraflar arasındaki sözleşme gereğince ürünlerin fiyatlarının sözleşme süresince sabit olacağının kararlaştırılmasına rağmen davacının, ürünlerin birim fiyatlarını sözleşmeye aykırı olarak fatura ettiğini, sözleşme gereğince dava konusu bedelin talep edilemeyeceğini bildirerek davanın reddini savunmuştur. Mahkemece, toplanan delillere göre; davacının sözleşmedeki genel “rakı” kavramı uyarınca sattığı rakıları taahhüt ettiği bedelden tedarik etmesi gerektiği, fark talep etmesinin yerinde olmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiş, hüküm davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir....
Aksi hâlde tüketici diğer seçimlik haklarını kullanmakta serbesttir. (5) Tüketicinin sözleşmeden dönme veya ayıp oranında bedelden indirim hakkını seçtiği durumlarda, ödemiş olduğu bedelin tümü veya bedelden yapılan indirim tutarı derhâl tüketiciye iade edilir. (6) Seçimlik hakların kullanılması nedeniyle ortaya çıkan tüm masraflar, tüketicinin seçtiği hakkı yerine getiren tarafça karşılanır. Tüketici bu seçimlik haklarından biri ile birlikte 11/1/2011 tarihli ve 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu hükümleri uyarınca tazminat da talep edebilir." şeklindedir. Yine kanun gerekçesinde açıkça vurgulandığı üzere, ayıplı malda tüketicinin seçimlik haklarından faydalanabilmesi için ayıbı belirli bir süre içinde ihbar etmesi yükümlülüğü kaldırılmıştır. Nitekim tüketicinin seçimlik haklarından birini kullandığı yönünde satıcıya her halükarda bildirimde bulunması gereğinin olması, bunun öncesinde ayrıca bir de ayıbı ihbar etmesi zorunluluğunu anlamsız kılmaktadır....
Malın ayıpsız misli ile değiştirilmesinin satıcı için orantısız güçlükleri beraberinde getirecek olması halinde tüketici, sözleşmeden dönme veya ayıp oranında bedelden indirim haklarından birini kullanabilir. Orantısızlığın tayininde malın ayıpsız değeri, ayıbın önemi ve diğer seçimlik haklara başvurmanın tüketiciaçısından sorun teşkiledip etmeyeceği gibi hususlar dikkate alınır. Tüketicinin sözleşmeden dönme veya ayıp oranında bedelden indirim hakkını seçtiği durumlarda, satıcı, malın bedelinin tümünü veya bedelden yapılan indirim tutarını derhal tüketiciye iade etmek zorundadır. Tüketicinin, malın ayıpsız misli ile değiştirilmesi hakkını seçmesi durumunda satıcı, üretici veya ithalatçının, malın ayıpsız misli ile değiştirilmesi talebinin kendilerine bildirilmesinden itibaren azami otuziş günü içerisinde, bu talebi yerine getirmesi zorunludur....
Malın ayıpsız misli ile değiştirilmesinin satıcı için orantısız güçlükleri beraberinde getirecek olması halinde tüketici, sözleşmeden dönme veya ayıp oranında bedelden indirim haklarından birini kullanabilir. Orantısızlığın tayininde malın ayıpsız değeri, ayıbın önemi ve diğer seçimlik haklara başvurmanın tüketiciaçısından sorun teşkiledip etmeyeceği gibi hususlar dikkate alınır. Tüketicinin sözleşmeden dönme veya ayıp oranında bedelden indirim hakkını seçtiği durumlarda, satıcı, malın bedelinin tümünü veya bedelden yapılan indirim tutarını derhal tüketiciye iade etmek zorundadır. Tüketicinin, malın ayıpsız misli ile değiştirilmesi hakkını seçmesi durumunda satıcı, üretici veya ithalatçının, malın ayıpsız misli ile değiştirilmesi talebinin kendilerine bildirilmesinden itibaren azami otuziş günü içerisinde, bu talebi yerine getirmesi zorunludur....
Somut olayda aracın bir çok kez aynı arıza nedeniyle servise götürülmesine rağmen servis tarafından yapılan işlemlerin araçtaki arızayı gidermeye yeterli olmadığı, bu durumda işin uzmanı olan yetkili servisin ağır kusurunun bulunduğu ve zamanaşımının söz konusu olmadığı anlaşıldığından, mahkemece işin esasına girilerek davanın sonuçlandırılması gerektiği" gerekçesiyle; HMK'nun 353/1.a-4- 6 maddeleri gereğince, yerel mahkeme kararının kaldırılarak, davanın yeniden görülmesi için yerel mahkemesine geri gönderilmesine karar verilmiştir. Dairemizin kaldırma kararından sonra; mahkemece bilirkişi incelemesi yaptırılmış ve yukarıda açıklandığı şekilde davanın kısmen kabulü ile, 15.000,00 TL bedelden indirim(değer kaybı) tutarının dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalıdan alınarak davacıya ödenmesine karar verilmiştir....
Malın ayıpsız misli ile değiştirilmesinin satıcı için orantısız güçlükleri beraberinde getirecek olması halinde tüketici, sözleşmeden dönme veya ayıp oranında bedelden indirim haklarından birini kullanabilir. Orantısızlığın tayininde malın ayıpsız değeri, ayıbın önemi ve diğer seçimlik haklara başvurmanın tüketiciaçısından sorun teşkiledip etmeyeceği gibi hususlar dikkate alınır. Tüketicinin sözleşmeden dönme veya ayıp oranında bedelden indirim hakkını seçtiği durumlarda, satıcı, malın bedelinin tümünü veya bedelden yapılan indirim tutarını derhal tüketiciye iade etmek zorundadır. Tüketicinin, malın ayıpsız misli ile değiştirilmesi hakkını seçmesi durumunda satıcı, üretici veya ithalatçının, malın ayıpsız misli ile değiştirilmesi talebinin kendilerine bildirilmesinden itibaren azami otuziş günü içerisinde, bu talebi yerine getirmesi zorunludur....
Mahkemece, bilirkişi heyeti tarafından belirlenen bedelden davalının eski kiracı olduğu gözetilerek %5- % 20 oranında hakkaniyete uygun bir miktarda indirim yapıldıktan sonra kira bedelinin tespiti gerekirken, yazılı şekilde fazla miktarda hak ve nesafet indirimi yapılarak hüküm kurulması usul ve yasaya aykırı olup, bozmayı gerektirmiştir. 3-) Davalının, lehine hükmedilen vekalet ücretine yönelik temyiz itirazlarının bu aşamada incelenmesine gerek görülmemiştir....
Davalı vekilinin istinaf başvurusu yönünden; Davalı vekilinin malın ayıplı olmadığı hususuna yönelik istinaf sebebi yukarıda belirtildiği üzere sözleşme nitelikteki şeyin teslim edilmemesi durumunda davacı tarafın eksik/ayıp nedeniyle bedelden indirim talep hakkının bulunduğu değerlendirildiğinden yerinde görülmediği, yine bilirkişi tarafından dosya kapsamıyla yapılan keşif üzerine olan ve olması gereken daire bedellerinin bilimsel nitelikte, denetime açık şekilde tespitinin yapılmış olmasına göre yerinde görülmediği, davacılar tarafından sonradan hile ve kelime oyunu kullanılarak düzenlettirilen sözleşme nedeniyle talepte bulunamayacaklarına yönelik istinaf sebebinin ise öğrenmenin daha önce veya sonra olmasının sözleşmeye aykırılığı ortadan kaldırmayacağı gibi davalı tarafın iştigal ettiği meslek dikkate alındığında hile ve kelime oyunu kullanarak sözleşme yaptırıldığının dosyaya yansıyan delilinin de olmadığından bu yönlü istinaf sebebi de yerinde görülmemiştir....
Yargıtay’a göre sahibinin dönme hakkını kullanmasına rağmen, eserin iş sahibinin kullanamayacağı veya hakkaniyet gereği kabule zorlanamayacağı derecede ayıplı olmaması halinde bedelden indirim olması gerektiğini kabul etmektedir Yine iş sahibinin eseri alıkoyup, ayıp oranında bedelden indirim isteme hakkı da bulunmaktadır. Bedelden indirim isteme hakkının kullanılabilmesi için ayıbın eserin reddini gerektirebilecek derecede ağır kusurunun bulunmaması, ayıp sonucunda eserin değerinde bir azalma olması aranmaktadır. Bu hak da seçimlik ve yenilik doğuran bir haktır. Tek taraflı bir irade beyanı ve bu beyanın karşı tarafa ulaşmasıyla hukuki sonuçlarını doğuracaktır. Bedelden indirim ayıbın varlığı ve derecesi oranında yapılmalıdır....
