Bir tanımlama yapmak gerekirse, alacağın temliki; alacaklı (yüklenici) ile onu devralan üçüncü kişi (davacı) arasında borçlunun (arsa sahiplerinin) rızasını gerektirmeden yapılabilen ve sadece kazandırıcı bir tasarruf işlemi niteliği taşıyan şekle bağlı bir akittir. Kuşkusuz, yüklenicinin yaptığı temlik işleminin hüküm ve sonuç doğurması temlik işleminin konusu olan alacağın gerçek bir alacak olmasına bağlıdır. Alacağın temlik edildiği üçüncü kişi ancak bu gibi durumlarda temlik işleminden yararlanarak bu hakkını arsa sahibine karşı da ileri sürebilir hale gelir. Zira, alacağı devralan kişi, evvelki alacaklının yerine geçer ve borçludan ifayı istemek gerektiğinde de borçluyu ifaya zorlamak artık onun hakkı olur....
Mahkemece, asıl davanın alacak istemi yönünden kabulüne, birleşen davanın reddine dair verilen karar, Dairemizin 13.11.2013 tarih ve 5213 E., 7076 K. sayılı ilamıyla, davacı ile davalılardan yüklenici şirket arasında yapılan hukuki işlemin, alacağın temliki hükmünde olduğu, temlikin geçerli olabilmesi için ise yazılı şekil şartının yeterli olması nedeniyle sözleşmenin geçersiz olduğundan bahsedilemeyeceği, davacının öncelikli talebinin tapu iptali ve tescil olduğu, mahkemece, davacı ile davalı yüklenici arasındaki alacağın temliki işleminin yasal şekil şartını taşıdığı kabul edilerek iddia, savunma ve delillerin tartışılması sonucunda bir karar verilmesi gerektiği belirtilerek bozulması üzerine uyma kararı verilen mahkemece, iddia, savunma, benimsenen bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamına göre; 04.01.2010 tarihli alacağın temliki işleminin geçerli olduğu, taşınmazın tamamlanma oranı ve arsa malikinin yükleniciye tanıdığı sözleşmedeki satış koşullarının yerine gelmiş olduğu, davacı tarafından...
Mahkemece, yüklenici aleyhine açılan davanın tefrikine, davacının tapu iptali ve tescil isteminin reddine karar verilmiştir. Hükmü, davacı temyiz etmiştir. Yukarıda vurgulandığı üzere, davadaki istemin dayanağı yüklenicinin adi yazılı ve tarihsiz sözleşmeyle yaptığı temlik işlemidir. Bir tanımlama yapmak gerekirse, alacağın temliki; alacaklı (yüklenici) ile onu devralan üçüncü kişi (davacı) arasında borçlunun (arsa sahiplerinin) rızasını gerektirmeden yapılabilen ve sadece kazandırıcı bir tasarruf işlemi niteliği taşıyan şekle bağlı bir akittir. Kuşkusuz, yüklenicinin yaptığı temlik işleminin hüküm ve sonuç doğurması temlik işleminin konusu olan alacağın gerçek bir alacak olmasına bağlıdır. Alacağın temlik edildiği üçüncü kişi ancak bu gibi durumlarda temlik işleminden yararlanarak bu hakkını arsa sahibine karşı da ileri sürebilir hale gelir....
AŞ 'ne, ... içerisinde arsa tahsisi yapıldığını ve mermer fabrikası kurulduğunu; söz konusu şirket ortaklarının mermer ve maden varlıklarını ayırdıklarını ve mermer varlıklarının davacı şirkete devredildiğini, bu kapsamda OSB içindeki mermer fabrikası bulunan arsanın da davacı şirkete devri konusunda sözleşme düzenlediklerini, bunun üzerine davacı şirket tarafından 08/09/2006 tarihli dilekçe ile davalı OSB'ye başvurularak arsa tahsisinin tüm hak ve vecibeleri ile şirketlerine devredilmesini istendiğini, davalının ise şirkete gönderdiği 03/11/2006 tarihli yazısında, parselin devir işleminin yapılabilmesi için kurulu tesis dışında kalan atıl durumdaki alanların vaziyet planına işlenmiş şekilde avan projeleri ile fizibilite raporlarının yönetim kurulunda değerlendirilmesi sonucu devir işlemlerinin yapılıp yapılmayacağı konusunda karar verileceğinin bildirildiğini, davacı şirketin yeniden davalı OSB'ye yaptığı 14/09/2009 tarihli başvurusunun ise davalı OSB'nin 05/10/2009 ve 21/12/2009 tarihli...
YARGILAMA SÜRECİ : Dava konusu istem: Torbalı Belediye Başkanlığı mülkiyetinde bulunan ve belediye meclisi kararıyla işletmesi 25 yıllığına davacı idareye tahsis edilen İzmir ili, Torbalı ilçesi, …Mah., …ada, …parselde yer alan huzurevi binasının tahsisinin iptaline ilişkin …tarih ve …sayılı Torbalı Belediye Meclis Kararı ile söz konusu karar uyarınca taşınmazın boşaltılarak belediyeye teslim edilmesi gerektiğine ilişkin Torbalı Belediye Başkanlığı Emlak ve İstimlak Müdürlüğü'nün …tarih ve E.…sayılı işleminin iptali istenilmiştir....
Dosyada yer alan 21.07.1993 günlü sözleşmede yüklenici sıfatıyla hareket eden davalı kooperatifin dava dışı arsa sahiplerine ait 3880 parsel üzerinde bir bina yapım işini yüklendiği, buna karşılık sözleşmede kararlaştırılan bağımsız bölüm tapularının yükleniciye verilmesinin taahhüt edildiği görülmektedir. Davacı yüklenicinin temliki işlemine dayanmaktadır. Temlik işleminin varlığı şüphesiz yükleniciye karşı ispat edilir. Fakat temlik işleminin varlığı ispat edilse bile alacağa hak kazanıldığı iddiasının taşınmaza kayden malik olan arsa sahiplerine karşı kanıtlanması gerektiğinden bu tür davalarda arsa sahiplerinin de taraf olması zorunludur. Bir bakıma denilebilir ki arsa sahipleriyle yüklenici arasında zorunlu dava arkadaşlığı bulunmaktadır. Davanın arsa sahipleri taraf olmadan sonuçlandırılması doğru değil ise de, davacının mülkiyet aktarımı isteği reddolunduğundan bu husus bozma sebebi yapılmamış, düşülen bu yanlışlığa değinilmekle yetinilmiştir....
YARGILAMA SÜRECİ : Dava konusu istem: Kuzey Ankara Girişi Kentsel Dönüşüm Projesi kapsamında hak sahibi olan kişilerin konutlarının tespiti amacıyla 20-24 Ocak 2012 tarihleri arasında yapılan kura işlemi sonucu davacıya tahsis edilen konutun proje kapsamında davalı idareye teslim ettiği daireden düşük vasıfta olduğundan bahisle değiştirilmesi istemiyle yapılan başvurunun reddine ilişkin … tarih ve … sayılı işlemin iptali istenilmektedir. İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla; Kuzey Ankara Kentsel Dönüşüm Projesi kapsamında hak sahibi olan kişilerin konutlarının tespiti amacıyla 20-24 Ocak 2012 tarihleri arasında yapılan kura işleminin iptali istemiyle açılan davada …....
Temlik işlemi nedeniyle alacak ve ona bağlı olan bütün yan ve öncelikli haklar devralana geçer. Yine, temlik işleminin yapıldığı ana kadar temlik sözleşmesinin dışında olan ve işlemin tarafı olmayan (somut olayda arsa sahibi) arsa sahibi işlemin yapıldığı andan itibaren temlik işleminin bir bakıma tarafı olur ve arsa payı devri karşılığı inşaat yapım sözleşmesinden kaynaklanan haklarını ona karşı (üçüncü kişiye) ileri sürer hale gelir. Şayet, temlik edilen alacağın dayanağı olan davalılar arasındaki borç ilişkisi (arsa payı devri karşılığı inşaat yapım sözleşmesi) yüklenici bakımından bütünüyle ifa edilmemişse, üçüncü kişi de yüklenicinin ifa etmediği borç miktarı kadar arsa sahibine karşı sorumludur. Bu nedenle, borçlu temlik yapılmamış olsaydı eski alacaklısına (yükleniciye) ne gibi def ilerde bulunmak imkanına haiz idiyse, bu def ileri yeni alacaklıya (temellük eden üçüncü kişiye) karşı da ileri sürebilir (BK m. 167)....
O halde mahkemece, istek olmadığı halde ve olsa bile idari işlemlerin iptali davalarının idari yargının görev alanına girdiği gözetilmeksizin, arsa ve arazi düzenlemesi işleminin iptali yönünde hüküm kurulması doğru olmadığı gibi; ihyası talep edilen kadastral parsellerin çap sınırları üzerlerinde imar uygulaması ile oluşturulan imar parselleri ve malikleri belirlenmek suretiyle taraf teşkilinin sağlanıp sağlanmadığının denetlenmemesi ve kadastral parsele ihyanın ancak, üzerinde oluşturulan imar parsellerinin sicil kayıtlarının iptali ile ihya edilen parsellerin tesciline hükmedilmesi suretiyle mümkün olabileceği dikkate alınmadan infaza elverişli olmayacak biçimde karar verilmesi de isabetsizdir....
YARGILAMA SÜRECİ : Dava Konusu İstem : Dava; Muğla ili, Marmaris ilçesi, … Beldesi, … Mahallesi, … Sokak, No:… adresinde bulunan ve davacı şirket tarafından işletilen "..." isimli işyerine ait işyeri açma ve çalışma ruhsatının iptal edilmesine ilişkin İçmeler Belediye Başkanlığının … günlü, … sayılı işleminin iptali istemiyle açılmıştır. İlk Derece Mahkemesi Kararının Özeti : ... İdare Mahkemesinin temyize konu kararıyla; davaya konu işlemin sebep unsurunun … Belediye Başkanlığı Spor Kulübü Derneğine yapılan tahsis işleminin iptal edilmesi olduğu, … Belediyesi Spor Kulubü Derneği adına yapılan büfe tahsisinin iptal edilmesine ilişkin … günlü, … sayılı İçmeler Belediye Meclis kararının iptali istemiyle açılan davada ......
