Mahkemece, toplanan kanıtlara ve benimsenen bilirkişi raporuna göre, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesine göre, davacının inşaatları yaparak ondokuz adet bağımsız bölümü davalılara teslim ettiği, bağımsız bölümlere ilişkin olarak davalıların eksik ve ayıplı işler ile ilgili itirazlarının bulunmadığı, bu sebeple yapılan arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi gereğince davacı kooperatifin edimini yerine getirdiği gerekçesi ile davanın kabulüne karar verilmiştir. Kararı, davalılar temyiz etmiştir. 1- Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle gerektirici sebeplere, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre, davalıların aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan sair temyiz itirazları yerinde görülmemiştir. 2- Dava, arsa payı karşılığı inşaat ve gaymenkul satış vaadi sözleşmesine dayalı tapu iptal ve tescil istemine ilişkindir....
Arsa payı karışlığı inşaat sözleşmeleri 818 sayılı BK'nın 155 vd. maddelerinde düzenlenen eser sözleşmelerinin kendine özgü bir türüdür. Bu sözleşmelerin bir tarafı arsa sahibi diğer tarafı yüklenicidir. Bu tür sözleşmelerde, arsa sahibinin Tüketici Kanununun 3/k. maddesindeki tüketici tanımına uymadığı anlaşılmaktadır. Arsa payı karşılığı inşaat sözleşmelerinde arsa sahibi açısından güdülen amaç, kullanmak için konut edinmek değil arsasını değerlendirmektir. Bu nedenle, arsa sahibinin arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi imzalarken güttüğü saikin 6502 sayılı Kanunda tanımlanan tüketicinin saikinden farklı olduğu gözden kaçırılmamalıdır....
ın yüklenici ile alt taşeronlar arasındaki sözleşmelere imza atmadığı, bu sözleşmelere muvafakatinin bulunmadığı, hukuken geçersiz olduğu kanaatine varıldığı, arsa payı karşılığı inşaat yapım sözleşmesi gereğince yüklenicinin bedele, başka bir anlatımla sözleşmede kararlaştırılan arsa payı veya bağımsız bölümlere hak kazanabilmesi için inşaatı sözleşme ve ekleri ile tasdikli proje ve inşaat ruhsatı ile kamu düzeninden olan imar mevzuatı ve yönetmeliği hükümlerine uygun olarak tamamlayıp, arsa sahiplerine teslim etmesi gerektiği, belediye cevap yazılarında, bir takım eksiklikler nedeniyle, dava konusu 11 no.lu bağımsız bölümün yapı kullanma izin belgelerinin henüz düzenlenmediği belirtilmiş olup bu haliyle, sözleşmeden kaynaklanan edimini yerine getirmediği anlaşılan yüklenicinin, dava konusu bağımsız bölümün tapusuna hak kazanmadığı gözetilerek davanın reddine karar verilmesi gerekirken, eksik incelemeye ve yanılgılı gerekçeye dayalı olarak davanın kabulünün doğru olmadığı gerekçesiyle...
Öte yandan, arsa sahibi davacı... ve arsa sahiplerinden bağımsız bölüm satın aldığı ve arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinden kaynaklanan haklarını temlik aldıkları belirlenen davacılar ve asli müdahillerin arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesine dayalı olarak talepte bulunabilecekleri açık olup, adı geçenler arasında zorunlu dava arkadaşlığı bulunmadığından herbir davacının talep miktarı yönünden dava tarihi itibariyle yürürlükte bulunan HUMK'nın 8. maddesi uyarınca Sulh Hukuk Mahkemeleri görevlidir....
Mahkemece dava kabul edilmiş, hükmü davalı arsa sahibi temyiz etmiştir. 1- Yapılan yargılamaya, toplanan delillere ve tüm dosya içeriğine göre davalının aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde görülmemiş, reddi gerekmiştir. 2- Davalılar arasındaki biçimine uygun düzenlenen 10.11.1997 tarihli arsa payı devri karşılığı inşaat yapım sözleşmesi uyarınca yapılacak binadaki zemin ve birinci katlar davalı arsa sahibine, 2, 3 ve 4. katlar ise, yükleniciye aittir. Binada henüz kat irtifakı kurulmadığı anlaşılmaktadır. Arsa payı devri karşılığı inşaat yapım sözleşmeleri çift tipli karma sözleşmelerdendir. Burada yüklenicinin borcu, arsa sahibine ait arazi üzerine sözleşmesine, amaca ve fenne uygun bir bina imal ederek, arsa sahibine teslim etmek, arsa sahibinin temel borcu ise, kendisine teslim edilen binadan sözleşmeyle yükleniciye bırakılması kararlaştırılan bağımsız bölümler tapu kaydını ona aktarmaktır....
Taraflar arasındaki uyuşmazlık, 1/2 payı davacılar .... ve .... adına, 1/2 payı da davalı ... adına kayıtlı olan (21264) ada (1) parsel sayılı taşınmazla ilgili dava dışı yüklenici şirket ile yapılan "arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesine " göre .... adına kat irtifakı tesis edilmiş (3) nolu bağımsız bölümün, üçüncü kişiye satışı nedeniyle arsadaki diğer (1/2) pay sahipleri .... ve ....'nin arsadaki payları oranında alacak; yüklenici şirket tarafından, davalı ...'a verilen üzerinde "arsa sahipleri adına" verildiğine ilişkin açıklama bulunan 5.6.2007 keşide tarihli çek bedelinden, arsadaki payları oranında alacak; mirasbırakan ....'ın sağlığında "satış" göstermek suretiyle gelini....'ye devrettiği (21264) ada (8) ve (9) parsel sayılı taşınmazların, .... tarafından elden çıkarılmış olması sebebiyle muris muvazaasına dayalı miras payları oranında satış bedelinden alacak isteğine ilişkindir....
Arsa payı karşılığı inşaat sözleşmeleri 818 sayılı Mülga Borçlar Kanunu'nun 355 vd., 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu'nun 470 vd. maddelerinde düzenlenen eser sözleşmelerinin kendine özgü bir türüdür. Bu sözleşmelerin bir tarafı arsa sahibi diğer tarafı yüklenicidir. Bu tür sözleşmelerde arsa sahibinin Tüketici Kanunu'nun 3/k maddesindeki tüketici tanımına uymadığı açıktır. Arsa payı karşılığı inşaat sözleşmelerinde arsa sahibi açısından güdülen amaç, arsasını değerlendirmektir. Bu nedenle arsa sahibinin arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi imzalarken güttüğü saikin 6502 sayılı Yasa'da tanımlanan tüketicinin saikinden farklı olduğu gözden kaçırılmamalıdır....
-K A R A R- Davacı vekili, müvekkili ile davalı kooperatif arasında imzalanan arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesine göre, müvekkiline 180 m² arsa getirmesi halinde 120 m² daire verileceğinin kararlaştırıldığını, sözleşme gereği 636 ada ... parselde kayıtlı bulunan taşınmazdaki 100 m²'lik hissesini davalı kooperatife verdiğini, sözleşme tarihi itibariyle sözleşme gereği eksik bulunan 80 m²'nin dava dışı ....dan satın alınarak eksik kısmın tamamlandığını, çekilen kur'ada müvekkiline isabet eden A ... blok, .... kat ... no'lu dairenin halen teslim edilmediğini, ayrıca sözleşme gereği ... ayın bitiminden itibaren daire teslim edilmediği takdirde davalı tarafından aylık ....000,00 TL ödeneceği belirtilmiş olmasına rağmen hiçbir ödeme yapılmadığını ileri sürerek, anılan dairenin tapusunun müvekkili adına tesciline, tapu verilmediği takdirde rayiç değerlere göre belirlenecek olan ....000,00 TL'nin 04.....2000 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsiline, dairenin...
Davalı arsa malikleri, yüklenicinin eksik ve ayıplı işleri gidermediğini, Kaya ve Hüseyin’in eser sözleşmesine dayanarak açtığı kira alacak davasının derdest bulunduğunu, iskan ruhsatının alınması ile tapunun devredileceğini savunarak davanın reddini istemişler; davalı yüklenici ise, yanıt vermemiştir. Mahkemece, davanın kabulüne karar verilmiştir. Hükmü, davalı arsa malikleri vekili temyiz etmiştir. Dava, arsa sahibi ile yüklenici arasındaki arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi uyarınca yükleniciye bırakılması kararlaştırılan bağımsız bölümün satın alındığı iddiasına dayalı tapu iptali ve tescil isteğine ilişkindir....
Davadaki istemin dayanağı, davalı yüklenici şirket ile davalı arsa sahipleri arasında düzenlenen arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi ve ek sözleşme ile yüklenicinin davacıya şahsi hakkını temlikine ilişkin “alacağın devri” (temlik) sözleşmesidir. Arsa sahibi ile aralarında arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi bulunan yüklenicinin şahsi hakkını üçüncü kişiye (davacıya) temlik etmesi halinde üçüncü kişinin ifa talep edip edemeyeceğinin saptanmasında öncelikle yüklenicinin edimini (eseri meydana getirme ve teslim borcunu) yerine getirip getirmediğinin, ardından sözleşme hükümlerindeki diğer borçlarını ifa edip etmediğinin açıklığa kavuşturulması zorunludur. Davaya konu olayın; temlik işleminin hukuki niteliği, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmelerinde yüklenicinin borçlarının neler olduğu ve arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi hükümleri çerçevesinde incelenip değerlendirilmesi gerekmektedir....
