Arsa payı karşılığı inşaat sözleşmeleri, 818 sayılı BK'nın 155 vd. maddelerinde düzenlenen eser sözleşmelerinin kendine özgü bir türüdür. Bu sözleşmelerin bir tarafı arsa sahibi diğer tarafı yüklenicidir. Bu tür sözleşmelerde arsa sahibinin Tüketici Kanununda 3/1-(k) maddesindeki tüketici tanımına uymadığı anlaşılmaktadır. Arsa payı karşılığı inşaat sözleşmelerinde arsa sahibi açısından güdülen amaç, kullanmak için konut edinmek değil arsasını değerlendirmektir. Bu nedenle, arsa sahibinin arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi imzalarken güttüğü saikin 6502 sayılı Kanunda tanımlanan tüketicinin saikinden farklı olduğu gözden kaçırılmamalıdır. Bu durumda, davalılar, 6502 sayılı Kanunun 3/1-(k) maddesi uyarınca tüketici sayılamayacağından, eldeki davada uyuşmazlığın, HMK'nın 2. maddesi uyarınca genel hükümlere göre asliye hukuk mahkemesinde görülüp sonuçlandırılması gerekmektedir. SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle; 6100 sayılı HMK’nın 21 ve 22. maddeleri gereğince ... 12....
S.2 Kararı, asıl davada davalı- birleşen davada davacı vekili temyiz etmiştir. 1-Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle gerektirici sebeplere, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre, asıl davada davalı- birleşen davada davacı vekilinin aşağıdaki bentlerin kapsamı dışında kalan diğer temyiz itirazları yerinde görülmemiştir. 2-Asıl dava yönünden; Asıl dava, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesine dayalı alacak istemine ilişkindir. Gayrimenkul takasına ilişkin sözleşme resmi şekle tabi olup, şekil şartına uyulmadan yapılan takas işlemi geçersizdir. Ancak somut olayda, bahsi geçen sözleşme davanın tarafları arasında yapılmış ve takasın varlığı her iki tarafça da kabul edilmiş olup niza takas bedeli yönünden çıkmıştır....
Ancak bu şekilde açılan bir davada, yöneticinin aynı apartmanda arsa sahibi ve kat maliki bulunması ya da arsa sahibinden bağımsız bölüm satın alıp, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesine dayalı kişisel hakları ayrıca temlik alması ve kendi adına asaleten bir talebinin olması halinde çoğun içinde azın da bulunduğu ilkesinden hareketle, bina ve ortak alanlarındaki eksik iş ve ayıptan doğan zarardan yöneticinin arsa sahibi-kat maliki ya da kat maliki - temlik alan sıfatlarıyla arsa payı oranında dava açmakta hukuki yararı bulunduğunun kabulü gerekir. Somut olayda davacı yönetici asalaten de davaya dahil olmuştur. Bu durumda mahkemece, yönetici ..... açısından, eksik iş ve ayıptan doğan zarardan yöneticinin arsa sahibi sıfatıyla arsa payı oranında talepte bulunabileceği dikkate alınarak davaya devam edilip sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde hüküm kurulması yerinde olmamış, bozmayı gerektirmiştir....
Hükmü, arsa sahibi davalı ve karşı davacı ... temyiz etmiştir. Davalılar arasında biçimine uygun düzenlenmiş 10.10.2000 tarihli arsa payı devri karşılığı inşaat yapım sözleşmesi bulunmaktadır. Bu sözleşmeyle davalı yüklenici ... 4304 ada 1 parsel üzerinde J Blok adlandırılan binanın yapım işini üstlenmiş, 13.01.2003 günlü taşınmaz satış vaadi sözleşmesi ile de binadaki 22 numaralı bağımsız bölümün satışını davacıya vaad etmiştir. İstisna sözleşmesinin bir türü olan arsa payı devri karşılığı inşaat yapım sözleşmesiyle bir bina yapımını üstlenen yüklenicinin edimi yapıyı fenne, amacına ve sözleşmesine uygun olarak meydana getirmek ve bu haliyle arsa sahibine teslim etmekten ibarettir. Esasen ahde vefa (söze sadakat) kuralıda bunu gerektirir. Kural, borç ilişkisinin sonucu olan edimin alacaklıya ifasıdır....
Bu sözleşmelerin bir tarafı arsa sahibi diğer tarafı yüklenicidir. Bu tür sözleşmelerde arsa sahibinin tüketici kanununda 3/k maddesindeki tüketici tanımına uymadığı anlaşılmaktadır. Arsa payı karşılığı inşaat sözleşmelerinde arsa sahibi açısından güdülen amaç kullanmak için konut edinmek değil arsasını değerlendirmektir. Bu nedenle arsa sahibinin arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi imzalarken güttüğü saikin 6502 sayılı yasada tanımlanan tüketicinin saikinden farklı olduğu gözden kaçırılmamalıdır. Arsa payı karşılığı inşaat sözleşmelerine konu işin üst düzey teknoloji satış vaadi ve inşaat sözleşmelerinin de bulunduğu nazara alındığında 6502 sayılı kanunda kanun koyucunun salt kullanma ve tüketme amacına yönelik mutfak, dolap yaptırmak araç tamiri yapmak gibi dar kapsamlı eser sözleşmelerini kastettiği, arsa karşılığı inşaat sözleşmelerinin ise bu kapsamda olmadığının kabulü gerekir....
A.Ş’nin arsa sahipleriyle arasında yapılan ve tapuda pay devri yapılmak suretiyle geçerli hale gelen sözleşmeyi ...’e devrettiği ve daha sonra kalan bir kısım inşaat işlerinin . .. tarafından tamamlandığı anlaşılmaktadır. ... öncesi sözleşmenin inşaatın yapıldığı seviye itibariyle geriye etkili feshi değil, tasfiyesi yani ileriye etkili feshi gerekir. Bu durumda yüklenici ...su İnş. ve Tic. A.Ş’den veya ... .’den temlik alan kişilerin eksik imalatları tamamlaması halinde tapu iptali talep etmeleri mümkündür. Yüklenicinin temliki arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesine dayalı olup yüklenici ile arsa sahipleri arasında zorunlu dava arkadaşlığı bulunmaktadır. Mahkemece yapılan yargılama sırasında bir kısım arsa maliklerinin vefat ettiği, taşınmaz maliklerinin değiştiği anlaşılmaktadır. HMK'nın 114. ve devamı maddeleri gereğince, taraf teşkilini mahkemenin yargılamanın her aşamasında resen gözetmesi gerekmektedir....
Ancak bu tür davalarda yükleniciden temellük edilen kişisel hakka dayanılarak ifanın arsa sahibinden istenmesi halinde mahkeme yüklenicinin arsa sahibi ile olan sözleşmesine göre gerçekte neyi istemeye hak kazandığı yönü üzerinde durulmalıdır. Çünkü, yüklenici üçüncü kişiye ancak arsa sahibinden neyi hak kazanmışsa onu temlik edebilir. Gerçekten, temlik sözleşmesinin konusu bir borç ilişkisinden doğmuş olan alacak neyse odur. Dosyada mevcut 27.04.2006 tarihli Düzenleme Şeklinde Gayrimenkul Satış Vaadi ve Kat Karşılığı İnşaat Sözleşmesi davalı ..... ile yüklenici ... İnş. ve Tur. Nak. Tic. Ltd. Şti. arasında imzalanmıştır. Sözleşmeye göre; A-B-C-D ve E olmak üzere beş blok halinde yapılacak inşaatta B blokta bulunan ve sözleşmede detaylı konumu açıklanan toplam 11 adet bağımsız bölüm arsa sahibi Suna Rana Burcu'ya bırakılmış ve B blokta geriye kalan toplam 11 daire ile A-C-D ve E Bloklardaki tüm daire ve işyerleri müteahhit firmaya ait olacağı kararlaştırılmıştır....
Dava, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesine ve ek sözleşmeye dayalı olarak geç teslim nedeniyle oluşan tazminatın tahsili için başlatılan icra takibine itirazın iptali istemine ilişkindir. Arsa payı karşılığı inşaat sözleşmelerinin, tapu devri taahhüdü içermeleri nedeniyle BK’nın 213 (TBK 237), MK’nın 706, Tapu Kanunu’nun 26 ve Noterlik Kanunu’nun 60. madde hükümleri gereğince bizzat tapu memuru huzurunda veya noter aracılığı ile düzenleme şeklinde yapılmaları geçerlik koşuludur. BK 12.madde (TBK 13.madde) uyarınca da kanunda şekle bağlı olarak yapılması gerektiği düzenlenen bir sözleşmenin değiştirilmesinde de aynı şekle uyulmasında zorunluluk bulunmaktadır. Taraflar arasında resmi yazılı şekilde noter huzurunda düzenlenen 06.06.2008 tarihli arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesine ek olarak düzenlenen 06.06.2008 tarihli adi yazılı "cezai şarta ilişkin sözleşme"de asıl sözleşmedeki yükümlülüklere ek olarak ifaya ekli cezai şart kararlaştırılmıştır....
Noterliği’nce düzenlenen 18.05.1995 gün ve 24760 yevmiye nolu sözleşmeyle ..., 519 numaralı parsel üzerine 168/208 payı karşılığında bina inşa etmeyi yükümlenmiştir. Yüklenici aynı noterlikçe düzenlenen 15.11.1994 gün ve 56008 yevmiye nolu sözleşmeylede, yapacağı inşaattan 42/166 arsa paylı 3 daire ve 1 dükkanı 10 milyon TL. bedelle davacı ...’a satış vaadinde bulunmuştur. Asıl davada ... bu sözleşmeye dayanarak tapu devri istemiş, yüklenici ise aralarındaki asıl ilişkinin kat karşılığı inşaat sözleşmesine dayalı olduğunu, ...’nin inşaat alanındaki arsa payının şuyulandırma sonucu başka parsele gittiğinden tapu devri yapılamayacağını savunmuştur. İnşaat yapımı kararlaştırılan 519 parsele ait tedavüllü tapu kaydının incelenmesinde, ... adına arsa payı bulunmadığı, arsa maliklerinin ..., ..., ..., ..., ..., ..., ... olduğu, daha sonra ...’a satıldığı, imar uygulamasıyla da 519 parselin 1056 ada 20 parsele dönüştüğü anlaşılmaktadır....
Dava, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesine dayalı tazminat istemine ilişkindir. 6502 sayılı Kanun'un 3. maddesinin gerekçesinde eser sözleşmelerinin kanun kapsamına alınmasına herhangi bir açıklama getirilmemiştir. Ancak Kanun’un sistematiği nazara alındığında kanunda zikredilen eser sözleşmelerinden kastın; ticari ve mesleki olmayan amaçlarla, salt kişisel ihtiyaçları için kullanma ve tüketme amacıyla gerçek ve tüzel kişi ile tüketici arasında yapılan eser sözleşmeleri olduğu anlaşılmaktadır. Arsa payı karşılığı inşaat sözleşmeleri 818 sayılı Mülga Borçlar Kanunu'nun 355 vd., 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu'nun 470 vd. maddelerinde düzenlenen eser sözleşmelerinin kendine özgü bir türüdür. Bu sözleşmelerin bir tarafı arsa sahibi diğer tarafı yüklenicidir. Bu tür sözleşmelerde arsa sahibinin Tüketici Kanunu’nda 3/k maddesindeki tüketici tanımına uymadığı açıktır. ../.. S.2. Arsa payı karşılığı inşaat sözleşmelerinde arsa sahibi açısından güdülen amaç, arsasını değerlendirmektir....
