Bilindiği gibi; Arsa payı devri karşılığı inşaat yapım sözleşmeleri taraflarına karşılıklı hak ve borçlar yükler. Buradaki öncelikli borç arsa sahibine aittir. Her türlü ayıptan ari olarak üzerine inşaat yapılacak arsayı teslim etmek arsa sahibinin öncelikli borcudur. Arsa sahibi ayrıca, yüklenicinin karşı edimi olan inşaat yapmak borcunu ifa etmesinden sonra yükleniciye, sözleşmeye uygun arsa veya kurulmuşsa kat irtifak tapusunu devretmelidir. Buna karşılık yüklenicinin temel borcu bir bina meydana getirmektir. Bina inşasından maksat, o yapının sözleşmeye, fen kurallarına ve amacına uygun imal edilmesidir. Şayet yüklenici, bu nitelikleri taşıyan bir bina meydana getirmişse, sözleşmede ayrık hüküm varsa sözleşmesine, aksi halde eserin tesliminden sonra arsa sahibinden sözleşme ile devri kararlaştırılan arsa payı devrini veya bağımsız bölümlerin adına tescilini isteyebilir. Kuşkusuz, yüklenicinin arsa sahibine karşı teslimden sonra da ayıba karşı tekeffül borcu devam eder....
Davacılardan arsa sahibi olan ... dışındaki davacılar, davalı yükleniciden taşınmaz satın alan kişiler olup arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesine değil davalı ile aralarındaki satış sözleşmesine dayandıklarından bu davacılar ile davalı yüklenici arasındaki davaya Tüketici Mahkemesi Sıfatıyla bakılması gerekmektedir. Bu durumda mahkemece arsa sahibi dışındaki davacılar yönünden dosyanın tefrik edilerek görev yönünden reddine karar verilmesi, arsa sahibi yönünden ise davaya devam edilmesi gerekirken, yazılı şekilde hüküm kurulması doğru görülmemiştir. 2-Bozma nedenine göre, davalı vekilinin diğer temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine gerek görülmemiştir....
K A R A R Davacılar davaya konu taşınmazda yapılan 8 ve 10 nolu daireleri davalının dava dışı arsa sahipleri ile yapmış olduğu kat karşılığı inşaat sözleşmesine dayalı olarak 05.05.2000 tarihli sözleşmeyle satın aldıklarını,sözleşmeye göre edimlerini yerine getirdiklerini,ancak davalının inşaatı süresinde bitirmediğini ve inşaatta eksik işlerin bulunduğu,eksik imalat nedeniyle her dairenin 10.000 TL değer kaybının olduğunun tespit edildiğini,ayrıca kat karşılığı inşaat sözleşmesinde gecikme nedeniyle 100 dolar ödeneceğinin kararlaştırıldığını belirterek ; eksik imalat bedeli nedeniyle 6.419 TL,Değer kaybı nedeniyle 20.000 TL ve taşınmazın geç teslimi nedeniyle 2.179 ,20 TL'nin davalıdan tahsilini talep etmiştir....
Arsa payı karşılığı inşaat sözleşmeleri 818 sayılı Mülga Borçlar Kanunu'nun 355 vd. 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu'nun 470 vd. maddelerinde düzenlenen eser sözleşmelerinin kendine özgü bir türüdür. Bu sözleşmelerin bir tarafı arsa sahibi diğer tarafı yüklenicidir. Bu tür sözleşmelerde arsa sahibinin Tüketici Kanununda 3/k maddesindeki tüketici tanımına uymadığı açıktır. Arsa payı karşılığı inşaat sözleşmelerinde arsa sahibi açısından güdülen amaç, arsasını değerlendirmektir. Bu nedenle arsa sahibinin arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi imzalarken güttüğü saikin 6502 sayılı Yasada tanımlanan tüketicinin saikinden farklı olduğu gözden kaçırılmamalıdır....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Taraflar arasındaki alacak davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kısmen kabulüne yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davalı vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü. - K A R A R - Davacı vekili, müvekkili arsa maliki ile davalı yüklenici arasında düzenlenen arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi gereği yapılan inşaatın süresinde teslim edilmediğini, eksik ve ayıplı işler bulunduğunu ileri sürerek, tazminat talebinde bulunmuştur. Davalı vekili, inşaatın tesliminin üzerinden iki yıl geçtiğini, davacının talep ettiği iş bedellerinin teslimde kolaylıkla anlaşılabilecek olduğunu savunarak, davanın reddini istemiştir....
Şirketi tarafından karşılanacağı hükme bağlandığından bu bedellerin arsa sahiplerinden talep edilmesinin mümkün olmadığı gerekçesiyle, davanın reddine karar verilmiştir. Kararı, asıl davada taraf vekilleri ile birleşen davada davacılar vekili temyiz etmiştir. 1-Asıl dava arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesine dayalı eksik ve ayıplı işler bedelinin tahsili, birleşen dava ise, aynı sözleşmeye dayalı tapu iptâli ve tescil ve alacak istemlerine ilişkindir. Birleşen davada davacılar yüklenici şirket ve müşterek borçlu müteselsil kefil sıfatıyla arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesini imzalayan ... ... Asliye Hukuk Mahkemesi’nin (eski ... Asliye Hukuk Mahkemesi) 2010/367 esas sayılı dava dosyasında, arsa sahiplerinden davalı ... ... aleyhine diğer istek kalemleri yanında birleşen davada dava konusu edilen A blok 2 nolu ve B blok 2 nolu bağımsız bölümlerin tapularının hile ve gabin nedeniyle iptal ve tescilini talep etmişlerdir....
Arsa payı devri karşılığı inşaat yapım sözleşmesinin yüklenicisi olan taraf, BK'nın 162. maddesi hükmünden yararlanarak arsa sahibinin rızası da gerekmeden üçüncü kişilere yazılı olmak koşuluyla (BK. m.163) devir ve temlik edebilir. Temlik işlemi; inşaatın başında yapılabileceği gibi inşaat tamamlanmış iken dahi yapılabilir. Arsa payı devri karşılığı inşaat yapım sözleşmelerinde, binayı sözleşmeye, amacına ve fen ve sanat kurallarına uygun imal ederek arsa sahibine teslim etmek yüklenicinin ana borcudur. Kural olarak da aslolan sözleşmenin kararlaştırıldığı şekilde eksiksiz ifasıdır. Bu nedenlerle somut olayın arsa payı devri karşılğı inşaat yapım sözleşmesi hükümleri çerçevesinde incelenip değerlendirilmesi gerekir. Davalı arsa sahipleri tarafından yüklenici aleyhine...Asliye Hukuk Mahkemesinin 2005/27 Esası üzerinden sözleşmenin feshi, tapuların iptali ve tescil davası açıldığı, yine eksik inşaat bedelinin tahsiline ilişkin açılan davanın da 2....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Taraflar arasındaki alacak davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kabulüne yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davalı vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü. -K A R A R- Davacı vekili, müvekkili ile davalı arasında yapılan arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesine göre arsa sahibi müvekkiline verilecek dairelerin ...+... olması kararlaştırıldığı halde, davalı yüklenicinin dairelerden birini ...+... olarak inşaa ettiğini, müvekkilinin bu eksik ... nedeniyle zarara uğradığını ileri sürerek, şimdilik ....000,00 TL' nin davalıdan tahsilini talep ve dava etmiştir, ıslah yoluyla talebini ....000,00 TL' ye çıkarmıştır. Davalı vekili, inşaatın plan ve projesine uygun olarak yapıldığını savunarak, davanın reddini istemiştir....
Bu sözleşmeyle üzerine inşaat yapılması kararlaştırılan taşınmazın 55/100 payı eser bedeli olarak peşinen davalı yükleniciye devredilmiş, 26.4.1996 günlü satış vaadi sözleşmesiyle kişisel hak kazanan davacı buna karşılık gelen yapıdaki (13) numaralı bağımsız bölüm arsa payının adına tescilini istemiştir. Görüldüğü gibi, 26.5.1993 günlü inşaat yapım sözleşmesinin karşı tarafı olan arsa sahipleri Hüseyin v.s. davada taraf durumunu almamıştır. Arsa payı devri karşılığı inşaat yapım sözleşmelerinde eser bedeli kural olarak taşınmazdaki bir bölüm arsa payının yükleniciye devri suretiyle ödenir. Eser bedeli olarak yükleniciye peşin devir yapılmış olunsa bile, yüklenici bu bedele eserin tesliminde hak kazanır. Zira, peşin yapılan devir bir bakıma yükleniciye yapılmış avans ödemesidir....
Dava, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesine dayalı tapu iptali ve tescil; ikinci kademede tazminat istemine ilişkindir. Eser sözleşmelerinin bir türü olan arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi, taraflara karşılıklı hak ve borçlar yüklemekte; yüklenici, finansı sağlayan arsa malikinin taşınmazı üzerine bina yapma işini üstlenmekte, arsa maliki ise inşa edilecek binadaki bir kısım bağımsız bölümlerin mülkiyetini yükleniciye devretmeyi vaat etmektedir. Bu tür davalarda mahkemece öncelikle yüklenicinin edimini (eseri meydana getirme ve teslim borcunu) yerine getirip getirmediğinin, ardından sözleşme hükümlerindeki iskan koşulu (oturma izni) v.s. diğer borçlarını ifa edip etmediğinin açıklığa kavuşturulması zorunludur. Bunun için de arsa maliki ile yüklenici arasında düzenlenen arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi gereğince yüklenicinin borçlarının neler olduğunun sözleşme hükümleri çerçevesinde incelenip değerlendirilmesi gerekmektedir....
