Noterliği’nin 05.01.1993 günlü arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi uyarınca davalı yükleniciye bırakılan 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8 numaralı bağımsız bölümlerin 30.06.1993, 14.07.2002, 26.04.1993, 16.05.2006, 31.08.1993, 09.08.2009 ve 29.05.2003 tarihli satış vaadi sözleşmeleri ile satışının vaat edildiğini, edimlerini yerine getirerek bağımsız bölümleri teslim alıp ikamet ettiklerini taşınmazın tapu kaydının devredilmediğini ileri sürerek, 609 ada 120 parsel sayılı taşınmazdaki 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8 numaralı bağımsız bölümlerin adlarına ayrı ayrı tescilini istemişlerdir....
Davacı vekili, davalı arsa sahipleri ile yüklenici arasında noterde yapılan 16.08.2005 tarihli arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi uyarınca 9159 ada 1 parsel sayılı taşınmaz üzerinde yapılacak binada 1 ve 6 nolu bağımsız bölümlerin davalı yükleniciye bırakıldığını, müvekkilinin bahsi geçen bağımsız bölümleri yükleniciden noterde yapılan 25.09.2006 tarihli satış vaadi sözleşmesi ile satın aldığını, davalı yüklenicinin 6 nolu bağımsız bölüm yerine 8 nolu bağımsız bölümün tapusunu devretmesine rağmen 1 nolu bağımsız bölümün tapusunun halen devredilmediğini ileri sürerek 1 nolu bağımsız bölümün davalı ... adına olan tapu kaydının iptali ile müvekkili adına tescilini talep etmiştir. Davalı arsa sahipleri vekili, yüklenicinin edimini yerine getirmediğini, bu nedenle açılan arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin feshine ilişkin davanın halen derdest olduğunu, yüklenicinin noksan işler bedelini ödemesi gerektiğini belirterek davanın reddini savunmuştur....
Önalım hakkı, paylı mülkiyet hükümlerine tabi taşınmazlarda bir paydaşın taşınmazdaki payını kısmen veya tamamen üçüncü kişiye satması halinde, diğer paydaşlara, satılan bu payı öncelikle satın alma yetkisi veren bir haktır. Bu hak, paylı mülkiyet ilişkisi kurulduğu anda doğar ve pay satışı yapılmasıyla kullanılabilir hale gelir. Arsa payı karşılığı inşaat sözleşmeleri, arsa sahibi veya sahipleri ile yüklenici arasında yapılan ve eser sözleşmelerinin bir türü olup, yüklenici bina yapım işini üstlenmekte, yüklenicinin finansını sağlayarak yapacağı bu binaya karşılık arsa sahibi de ona kararlaştırılan arsa payı mülkiyetini geçirmektedir. Bu niteliği itibariyle arsa payı karşılığı inşaat sözleşmeleri iki tipli karma bir sözleşmedir. Burada, eser sözleşmesinin konusu olan inşaat yapma edimi ile taşınmaz satım sözleşmesindeki mülkiyet nakli edimi bir araya gelmiştir....
a muvazaalı devredildiği gerekçesiyle, davanın kabulü ile taşınmazın tapu kaydının iptali ile davalılardan ... adına tapuya tesciline, 01.12.2004 tarihli gayrimenkul satış ve daire karşılığı inşaat sözleşmesinin tapuya şerh edilmesine karar verilmiştir. Kararı, davalılardan ... ile asli müdahil...Bankası A.Ş. vekilleri temyiz etmiştir. Davacı ile davalılardan ... arasında düzenlenen 01.12.2004 tarihli arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinden sonra, arsa sahibi davalılardan ... sözleşmeye konu taşınmazı vekili aracılığıyla davalılardan ...’a satmıştır. Davacı dava dilekçesinde davalılardan ...’ın vekili aracılığıyla yaptığı satış işleminin iptalini talep etmiş ise de, davacı 01.12.2004 tarihli arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinden kaynaklanan haklarını talep edebilir....
Değişik bir söyleyişle arsa payı karşılığı inşaat yapım sözleşmesinden kaynaklanan haklar yeni alacaklıya karşı da ileri sürülür hale gelir. Diğer taraftan; belirtilmelidir ki, eser sözleşmeleri iki tarafa hak ve borçlar yükleyen ani edimli sözleşmelerdendir. Bir sözleşmenin iki tarafa hak ve borçlar yüklüyor olması demek o sözleşmeden kaynaklanan iki tarafın da hem alacaklı ve hem de borçlu olması demektir. Ani edimli sözleşmelerde ise eserin tesliminden öncesi bütün çalışmalar eseri meydana getirme çalışmalarıdır. Borçlar Kanununun 364.maddesi gereğince de aksine sözleşme hükmü yoksa eser bedeli (somut olayda bağımsız bölümlerin tescili istemi) ancak eserin teslimiyle istenebilir. Alacağın temlikine ve eser sözleşmesinin niteliklerine ilişkin bu genel açıklamalardan sonra somut olaya gelince; Davalılar arasındaki 29.11.2002 günlü arsa payı karşılığı sözleşmenin konusu 8906 ada 2 parsel sayılı taşınmaz üzerine 5 blok halinde 120 daireli bir bina yapım işidir....
Dosyada bulunan bu belgelere göre, davalı ... ile davacıların taraf olarak yer almadığı satış vaadi ve arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi 4721 sayılı Kanunun 692. maddesi uyarınca geçersiz kabul edilmesi gerekir. Davalı ... noter aracılığıyla davacılara çektiği ihtarname ve sulh hukuk mahkemesine açtığı ortaklığın giderilmesi davası ile gerçek iradesini ortaya koymuş olup, tapu memurunca düzenlenen 08.08.2017 tarihli resmi satış senediyle dava konusu taşınmazlarda hisse satın almıştır. 03.08.2017 tarihinde bir kısım hissedarlarla noterde yapılan arsa payı karşılığı inşaat yapılmasındaki amaç, davacıların önalım hakkını kullanmalarını bertaraf etmektir. Bu nedenle, davalının savunmalarına itibar edilmeyerek, hisse satışlarının gerçek olduğu kabul edilerek mahkemece bu yönde bir karar verilmesi gerekirken, geçersiz sözleşmeye değer verilerek davanın reddine karar verilmesi isabetli değildir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Davacı vekili tarafından, davalılar aleyhine 27.05.2009 gününde verilen dilekçe ile tapuya satış vaadi şerhi konulması istenmesi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın kabulüne ve bir kısım davalılar yönünden davanın reddine dair verilen 28.12.2010 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davalılar vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü: K A R A R Davacı, davalı arsa sahibi ile davalı yüklenici ... arasında yapılan arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi gereğince yükleniciye bırakılan dava konusu B-blok 4 no'lu daireyi 27.06.2006 tarihli satış vaadi sözleşmesi ile satın aldığını belirterek bu sözleşmenin tapu kaydına şerh verilmesini istemiştir....
Davalı ... ise, yüklenicinin dava dışı 33 numaralı bağımsız bölümün gerek taşınmaz satış vaadi sözleşmesi ve gerekse 21.11.2001 günlü taahhütnamede belirtilen şekilde teslim edilmemiş olması sebebiyle 2 numaralı dairenin teminat amacının ortadan kalkmadığını belirterek davanın reddini savunmuştur. Mahkemece, davanın kabulüne karar verilmiş olup hüküm davalı ... tarafından temyiz edilmiştir. Dava, arsa payı devri karşılığı inşaat yapım sözleşmesi gereğince yükleniciye bırakılan bağımsız bölümün ondan satın alındığı iddiası ile kişisel hakka dayalı olarak açılan tapu iptali ve tescil isteğine ilişkindir....
Arsa payı karşılığı inşaat sözleşmeleri 818 sayılı BK'nın 155 vd. maddelerinde düzenlenen eser sözleşmelerinin kendine özgü bir türü olup, sözleşmenin bir tarafı arsa sahibi diğer tarafı yüklenicidir. Bu tür sözleşmelerde arsa sahibinin Tüketici Kanununda 3/k maddesindeki tüketici tanımına uymadığı anlaşılmaktadır. Arsa payı karşılığı inşaat sözleşmelerinde arsa sahibi açısından güdülen amaç kullanmak için konut edinmek değil arsasını değerlendirmektir. Bu amacın, 6502 sayılı Kanunda tanımlanan tüketicinin saikinden farklı olduğu gözden kaçırılmamalıdır. Arsa payı karşılığı inşaat sözleşmelerine konu işin üst düzey teknoloji gerektirmesi, kapsamında taşınmaz satış vaadi ve inşaat sözleşmelerinin de bulunduğu nazara alındığında 6502 sayılı Kanunda kanun koyucunun salt kullanma ve tüketme amacına yönelik dar kapsamlı eser sözleşmelerini kastettiği, arsa karşılığı inşaat sözleşmelerinin ise bu kapsamda olmadığının kabulü gerekir....
ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : None NUMARASI : 2020/156 ESAS-2021/233 KARAR DAVA KONUSU : Tapu İptali Ve Tescil (Satış Vaadi Sözleşmesinden Kaynaklanan) KARAR : Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün İstinaf yoluyla incelenmesi davalı vekili tarafından istenilmekle 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 353. maddesi uyarınca dosya incelendi: GEREĞİ DÜNÜŞÜLDÜ: TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ : Davacı vekili tarafından sunulan dava dilekçesinde özetle; müvekkili ile arsa sahibi olan davalı arasında Kayseri 6. Noterliği'nin 27/04/2007 tarih ve 11753 yevmiye sayılı Düzenleme Şeklinde Taşınmaz Satış Vaadi Ve Arsa Payı Karşılığı İnşaat Sözleşmesi imzalandığını, sözleşmeye göre Kayseri ili, Talas İlçesi, Kiçiköy Mahallesi, 27 ada 8 ve 10 parsel sayılı taşınmazlar üzerinde bulunan 10. kat 30 nolu bağımsız bölümdeki dairenin yapılan sözleşmenin 2....
