Arsa payı devri karşılığı inşaat yapım sözleşmelerinde arsa sahibinin temel borcu ayıpsız bir arsayı bina yapılmak üzere yükleniciye teslim etmek, yüklenicinin temel borcu da arsa üzerinde sözleşmeye fen ve sanat kurallarına ve imar mevzuatına uygun bir bina yaparak arsa sahibine teslim etmektir. Yüklenici edimlerini yerine getirmişse bir bakıma sözleşmenin bedeli olan arsa payının temlikini doğrudan arsa sahibinden isteyebileceği gibi kazandığı kişisel hakkını yazılı olmak koşuluyla Borçlar Kanunun 162 ve 163 maddelerine dayanarak üçüncü kişilere de temlik edebilir. Görülüyor ki, mevcut uyuşmazlıkta öne çıkan sorun, yüklenicinin arsa sahibine karşı edimlerine yerine getirip getirmediğinin, dolayısıyla davacının temlik yoluyla taşınmaz mülkiyetini istemeye hak kazanıp kazanmadığının saptanmasıdır. Ne var ki mahkemece bu konuda yapılan inceleme ve araştırma yeterli değildir....
Kural olarak Yargıtay Hukuk Dairesinin temyiz üzerine verdiği onama veya bozma ilamına karşı karar düzeltme ya da maddi hatanın düzeltilmesi talebinin temyiz incelemesini yapan Yargıtay Hukuk Dairesince yapılması gerekmekte ise de; Yargıtay Büyük Genel Kurulu'nun 09.02.2018 gün 2018/1 sayılı iş bölümü kararına göre arsa payı karşılığı inşaat yapım sözleşmesinden kaynaklanan ve 01.07.2016 tarihinden sonra temyiz ya da karar düzeltme talepli olarak Yargıtay'a gelen dosyaları inceleme yetkisi Yargıtay 15....
Karar düzeltme talebinin kural olarak temyiz incelemesini yapan hukuk dairesince incelenmesi gerekir ise de; Yargıtay Büyük Genel Kurulu'nun 09.02.2018 gün, 2018/1 sayılı iş bölümü kararı ile arsa payı karşılığı inşaat yapım sözleşmesinden kaynaklanıp 01.07.2016 tarihinden sonra temyiz ya da karar düzeltme talepli olarak Yargıtaya gelen dava dosyalarını inceleme görevi Yargıtay 15. Hukuk Dairesi'ne verildiğinden karar düzeltme talebi Dairemizce incelenmiştir. 1-Yargıtay ilamında belirtilen gerektirici nedenler karşısında davacılar ve mirasçıları vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan diğer karar düzeltme talepleri yerinde görülmemiş, reddi gerekmiştir. 2-Davacıların murisi... ile davalı şirket arasında ... 7. Noterliği'nde 24. Nisan 2002 gün 11298 yevmiye nolu düzenleme şeklinde satış vaadi ve kat karşılığı inşaat sözleşmesi ile aynı taraflar arasında yine ... 7....
Arsa payı karşılığı inşaat yapım sözleşmeleri; yüklenicinin finansı kendisi tarafından sağlanarak arsa malikinin arsası üzerine bina yapım işini üstlendiği, arsa malikinin ise, bedel olarak binadaki bir kısım bağımsız bölüm mülkiyetini yükleniciye geçirmeyi vaat ettiği sözleşmelerdir. Burada iki sözleşme iç içedir. Biri, hiçbir şekle bağlı olmayan “inşaat sözleşmesi”; diğeri ise, 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu(TMK)’nun 634, 818 sayılı Borçlar Kanunu(BK)’nun 213, Tapu Kanunu’nun 26. ve Noterlik Kanunu’nun 60.maddeleri uyarınca, resmi biçimde yapılması gereken “mülkiyeti nakil borcu doğuran sözleşme”dir. Bu nedenle, “arsa payı karşılığı inşaat sözleşmeleri”nin noterde ‘düzenleme’ biçiminde yapılması gerekmektedir. Burada şekil geçerlik şartıdır. Emredici kural gereği, resmi şekle uyulmadan yapılan sözleşmeler ise geçersizdir....
Asliye Hukuk Mahkemesinin 2017/256 Esas - 2017/323 Karar sayılı dosyasında davacılar vekili özetle; davacılar ile davalı yüklenici arasında Gayrimenkul Satış Vaadi İçerikli Daire Karşılığı İnşaat Yapım Sözleşmesi imzalandığını, uğranılan kira kaybının tespiti ile kira kaybından kaynaklı tazminatın ve projeye ek olarak yapılan 21 ve 22 nolu bağımsız bölümlerin rayiç bedellerinin tespit edilerek arsa sahiplerinin hak ettikleri bedelin davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir. Asıl ve birleşen dava dosyasında taraflar Gayrimenkul Satış Vaadi İçerikli Daire Karşılığı İnşaat Yapım Sözleşmesini imzalayan yüklenici ve arsa sahibidir. Asıl ve birleşen dava ; daire karşılığı inşaat sözleşmesinden kaynaklı tapu iptal ve tescil, tazminat istemine ilişkin olup tüm dosya kapsamı ve mevcut deliller ışığında istinaf incelemesi görevi Dairemize ait değildir....
Dava, arsa payı devri karşılığı inşaat yapım sözleşmesi uyarınca yükleniciye bırakılması kararlaştırılan bağımsız bölümlerin temlik alınması nedeniyle kişisel hakka dayalı tapu iptali tescil, ikinci kademedeki istem ise tazminat istemine ilişkindir. Arsa sahibi ile arasında arsa payı devri karşılığı inşaat yapım sözleşmesi bulunan yüklenicinin şahsi hakkını üçüncü kişiye temlik etmesi halinde üçüncü kişinin ifa talep edip edemeyeceğinin saptanmasında öncelikle yüklenicinin edimini (eseri meydana getirme ve teslim borcunu) yerine getirip getirmediğinin, ardından sözleşme hükümlerindeki diğer borçlarını ifa edip etmediğinin açıklığa kavuşturulması zorunludur. Somut olayda, davalı yüklenici ile davalı arsa malikleri arasındaki sözleşme 24.01.2005 tarihinde kesinleşen Nevşehir 2.Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 2004/195-372 sayılı dosyası ile geriye etkili olarak feshedilmiştir....
DAVANIN KONUSU : Alacak (Kat Karşılığı İnşaat Sözleşmesinden Kaynaklanan) TALEP KONUSU : İhtiyati Haciz KARAR TARİHİ : 10/05/2022 KARAR YAZIM TARİHİ : 11/05/2022 Davacılar vekili tarafından davalı aleyhine açılan Kat Karşılığı İnşaat Sözleşmesinden Kaynaklı Alacak davasında mahkemece davacılar vekilinin ihtiyati haciz talebinin reddine dair verilen ara karara karşı süresi içinde davacı vekili tarafından istinaf kanun yoluna başvurulması üzerine yapılan incelemede; TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ: Davacı vekili;müvekkilinin arsa sahibi, davalının ise yüklenici olarak yer aldığı, 26/12/2017 tarihli, Ankara 23.Noterliğinin .... yevmiye numaralı ''Düzenleme Şeklinde Taşınmaz Satış Vaadi Arsa Payı Karşılığı İnşaat Sözleşmesi'' imzalandığını, sözleşmeye göre;...kentsel dönüşüm kapsamında bulunan taşınmazın, arsa malikince inşaat yapılabilir şekilde yükleniciye teslim edilip, arsa maliki olan müvekkili tarafından uygun görülecek projeler, sözleşmeden sonra ilgili ada parsel...
Davacı arsa sahipleri vekili, taraflar arasında düzenlenen arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin 7. maddesi gereği sözleşmenin imzasından itibaren 6 ay içinde projelerin onaylanarak inşaat ruhsatı alınmasının zorunlu olmasına rağmen, yüklenici tarafından bu süre içinde herhangi bir proje onaylatmadığı gibi, inşaat ruhsatı da alınmadığını, müvekkillerinin yükleniciye keşide ettiği ihtarnamelerle sözleşmeyi feshettiklerini bildirdiklerini, davalının ise feshi kabul etmemekle birlikte, gecikmeyi kabul ederek bir kısım nedenler ileri sürdüğünü, davalının ilgili kurumlara eksik belgelerle başvurarak kendi kusuruyla geciktiğini, basiretli iş adamı gibi davranarak inşaat yapılacak bölgenin şartlarını bilmesi gerektiğini ileri sürerek, taraflar arasıda düzenlenen...... tarih ve... yevmiye numaralı düzenleme şeklinde arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin feshine, taşınmazın tapu kayıtları üzerine konulan şerhin terkinine karar verilmesini talep ve dava etmiştir....
Satış Vaadi ve Kat Karşılığı İnşaat Yapım Sözleşmesinde, anahtar teslimi 5 katlı 15 dairenin yapımını üstlenmiştir. Sözleşmenin teknik şartlar bölümü 18. maddesine göre teslim süresi temel üstü ruhsat tarihinden itibaren 2 yıl olup temel üstü ruhsatının alındığı 14.07.1998 tarihine 2 yıllık inşaat süresi eklendiğinde teslimi gereken tarih 14.07.2000 olmaktadır. Süresinde teslim edilmemesi halinde arsa sahiplerine kalacak her daire için yüklenicinin günlük 5,00 TL (Eski TL ile 5.000.000,00 TL) gecikme tazminatı ödeyeceği kararlaştırılmıştır. Anahtar teslimi inşaat yapımı kararlaştırıldığından yapı kullanma izin belgesinin alınması da yüklenicinin yükümlülüğündedir. Yapı kullanma izin belgesinin alınmadığı sabit olup, arsa payı karşılığıinşaat yapım sözleşmesi de feshedilmemiş olup hukuki varlığını korumaktadır....
Davalılar arsa sahibi vekili, davalı yüklenici ile davacının anlaşmalı olarak davalı arsa sahiplerini mağdur etmek istediklerini, davacının yükleniciden satın aldığı daireyi kullandığını, davacının İİK'nın 89/1. maddesi gereğince haciz ihbarnamesi göndermesi gerektiğini savunarak, davanın reddini istemiştir. Mahkemece, davacının, davalı yüklenicinin halefi olup, onun talep edebileceği kadar hak isteyebileceği, feshedilen arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin 10/b maddesinde fesih halinde yüklenicinin hiçbir hak talep edemeyeceğinin düzenlendiği, bu durumda davacının da alacak talebinde bulunamayacağı gerekçesiyle, davanın reddine karar verilmiştir. Karar, davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir Davalılar arasındaki 21.08.2000 günlü arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi, Kandıra Asliye Hukuk Mahkemesi'nin 2005/137 esas sayılı dava dosyası ile geriye etkili olarak feshedilmiştir....
