ye devrettiğini, temlikin muvazaalı ve mal kaçırma amaçlı olduğunu ileri sürerek tapu kaydının miras payı oranında iptali ile adına tesciline olmaz ise tenkise, tescile veya bedelin yasal faizi ile ödenmesine karar verilmesini talep etmiştir. Davalı ..., iddianın doğru olmadığını belirterek davanın reddini istemiştir. Birleştirilen Salihli 2. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2011/718 Esas sayılı davasında davacılar ve ... murisin sahibi olduğu Salihli Belediyesi şehir içi ring hattını ve minibüsü davalı ...'e devrettiğini, bu işlemin muvazaalı ve mal kaçırma amaçlı danışıklı olduğunu ileri sürerek araç bedelinin tahsilini ve hattın miras payları oranında adlarına kaydına karar verilmesini talep etmişlerdir....

O zaman davalıdan tercihi sorulmak ve 11.11.1994 günlü 4/4 sayılı İçtihadı Birleştirme Kararı uyarınca süratle dava konusu olup sabit tenkis oranına göre bölünemeyen malın, karar tarihindeki rayice göre değeri belirlenmeli ve bu değerin sabit tenkis oranıyla çarpımından bulunacak naktin ödetilmesine karar verilmelidir. Somut olayda, mahkemece tenkis isteği yönünden yukarıda belirtilen ilkeleri kapsar biçimde bir inceleme ve araştırma yapıldığı söylenemez....

Şubesi’ne ait 5.000.000,00 USD bedelli çekten dolayı davacıların borçlu olmadıklarının tespiti istemine ilişkin olduğu, menfi tespit davasında bir hukuksal ilişkinin varlığı ve ondan kaynaklanan bir hakkın bulunup bulunmadığının tespit olunacağı, davacının cezai şartın tenkis edilmesi talebinin menfi tespit davasının konusunu oluşturmayacağı,.... Asliye Ticaret Mahkemesi’nde görülen cezai şarta yönelik alacak davasında eldeki davanın bekletici mesele yapıldığı, ... Asliye Ticaret Mahkemesi’nde görülen alacak davasında tenkis talebinin değerlendirilmesi gerektiği, bu sebeple eldeki davada tenkis talebi yönünden bir değerlendirme yapılmadığı, alınan bilirkişi raporlarına göre davacı alıcı ...’nın hisse devir sözleşmesinde öngörülen ve dava konusu çekin verilmesine sebep olan yükümlülüklerini süresi içinde yerine getirmediği, öngörülen cezai şartın ise ifaya eklenen cezai şart niteliğinde bulunduğu gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiş, hüküm davacılar vekiline temyiz edilmiştir....

"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ DAVA TÜRÜ : ALACAK-TENKİS Taraflar arasında görülen alacak- tenkis davası sonunda, yerel mahkemece davanın kısmen kabul kısmen reddine ilişkin olarak verilen karar asıl ve birleştirilen davada davacı vekili tarafından (katılma yoluyla) asıl davada davalı vekili tarafından yasal süre içerisinde temyiz edilmiş olmakla dosya incelendi, Tetkik Hakimi ...'nin raporu okundu, açıklamaları dinlendi, gereği görüşülüp düşünüldü; -KARAR- Asıl dava alacak, birleştirilen dava ise tenkis isteğine ilişkindir. Davacı, asıl davada; davalının yönlendirmesi ile ortak mirasbırakanları ...'...

Tenkise yönelik temyiz itirazlarının incelenmesinde ise, TMK. 560.maddesinde; saklı paylarının karşılığını alamayan mirasçılar mirasbırakanın tasarruf edebileceği kısmı aşan tasarruflarının tenkisini dava edebilirler. Tenkis davası, iptal davası ile birlikte açılabileceği gibi ayrıca sadece tenkis davası olarak da açılabilir. Vasiyetnamenin yerine getirilmesi davasında da tenkis def'i olarak da ileri sürülebilir. İptal davası ile birlikte tenkiste talep edilmiş ise, vasiyetnamenin iptali şartları oluşmamış ise iptal davası reddedilir, tenkis şartları var ise tenkise karar verilir. Tenkis yönünden kurulan hükümde yerinde değildir. Bu nedenle, hükmün hem iptal hem de tenkis yönünden bozulması gerekmiştir....

Davalı, dava konusu arsayı ve üzerine yapılan tüm daire ve işyerlerinin tamamını bizzat kendi parası ile aldığını ve inşaatı yaptırdığını, murisin bu taşınmazı alacak maddi gücünün olmadığını belirterek davanın reddini savunmuştur. Mahkemece, davacıların muris muvazaası ve tenkis talebi yerinde görülmediği gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir. Karar, davacılar vekili tarafından süresinde temyiz edilmiş olmakla; Tetkik Hakimi ...'un raporu okundu, düşüncesi alındı. Dosya incelendi, gereği görüşülüp düşünüldü....

ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 28/02/2023 NUMARASI : 2021/439 ESAS, 2023/134 KARAR DAVA KONUSU : Tapu İptali ve Tescil olmadı Tenkis (Ölünceye Kadar Bakma Sözleşmesine Dayalı, Muris Muvazaasından Kaynaklı) KARAR : Çarşamba 1....

Öyle ise, miras bırakan Celal Yıldırım'ın vefatı ile tüm alt soyu mirası reddettiğinden; TMK 613. Maddeye bakmak gerekecektir. "Mirasın sağ kalan eşe geçmesi" kenar başlıklı, TMK'nın 613. maddesinde "Altsoyun tamamının mirası reddetmesi halinde, bunların payı sağ kalan eşe geçer." yönünde düzenleme mevcuttur. Muris Celal Yıldırım'ın altsoyunun tamamının mirasın gerçek reddi isteminde bulunduğu, bu durumda murisin altsoyunun miras payının, mirası redettmeyen sağ kalan eş Ayşe Yıldırım'a geçeceğinin tespiti istenmiş ise de; iş bu dava konusu mirasın altsoy tarafından gerçek reddi hükmü kesinleşmeden muris hakkında veraset ilamının verilmesi mümkün görülmemektedir. (Yargıtay 14. Hukuk Dairesinin 2019/2152 Esas 2019/7969 Karar); "Mirasçılık belgesi, maddi bir olayın varlığını ikrar ve kişiler arasındaki irs (soy) ilişkisini tespit eder....

Davacının tenkise konu temliki tasarrufun yapıldığı malın dışında terekeden aldığı miktar ne ise bu miktarda parasal olarak mahfuz hisseden çıkartılır. Bu son olasılıkta, davacının mahfuz hissesi, çıkartma işlemi sonucu ortaya çıkan bakiyedir. Sonuçta, mahfuz hissenin parasal değeri pay, murisin temlikine konu malın ölüm günü itibariyle parasal değeri ise payda yapılarak sabit tenkis oranı bulunur. İkinci olarak, temlike konu malın kıymetine noksan gelmeden bölünmezliğin mümkün olup olmadığı saptanır. Tasarrufa konu mal, sabit tenkis oranında bölünebilir ise bu kısımlar bağımsız bölüm olarak taraflar adına tesciline karar verilmelidir. Eğer, tassarrufa konu malın sabit tenkis oranında bölünmezliği ortaya çıkar ise bu defa MK. Madde 564'de öngörülen tercih hakkı gündeme gelecektir. Davalıya MK. 564.maddesi uyarınca seçimlik hakkı mahkemece kullandırılır....

Somut olayda ise, 1-Mahkemece 1869 doğumlu 07.08.1967 tarihinde dul ve çocuklu olarak vefat eden, muris Hasan ve Ü.. o.. H.. T.. mirasçılarının miras payları belirlenirken, murisin kendisinden önce 28.07.1948'de çocuksuz olarak vefat eden oğlu T... Ö.. T..'nun eşi C.. B.. (T..)'na da miras payı verilmiştir. Muristen önce vefat eden altsoyun eşi mirasçı olamayacağından, hüküm sonucunda 743 sayılı TKM'nın 440/2. maddesine aykırı şekilde muris Hasan ve Ü.. o.. H.. T.. mirasından C.. B..(T... )'na pay verilmesi doğru görülmemiştir. 2- Muris F.. T..'nun veraset ilamına ilişkin temyiz itirazlarına gelince; Ahmet ve Saliha kızı 01.07.1884 doğumlu muris F.. T.. 20.03.1959 tarihinde vefat etmiştir. Oğlu T...Ö.. T.. ise 28.07.1948'de çocuksuz olarak vefat etmiştir. Yukarıda da ifade edildiği gibi muristen önce vefat eden altsoyun eşine miras payı verilemeyeceğinden hüküm sonucunda T..Ö.. T..'nun eşi C.. B..(T..)'na yasal düzenlemeye aykırı şekilde muris F.....