Mahkemece, davanın reddine ilişkin olarak verilen karar Dairece “ ... parsel sayılı taşınmaz bağış yoluyla temlik edilmiş olduğundan koşullarının varlığı halinde bu tasarrufun tenkis hükümlerine tabi olacağı, mahkemece bu konuda yapılan araştırma ve incelemenin hüküm kurmaya elverişli olmadığı, miras bırakanın mal varlığının tamamına yakın kısmını oluşturan ..., ... ve ... parsel sayılı taşınmazları ise ölünceye kadar bakma akti ile torunu olan davalıya devrettiği, mirasbırakanın asıl amacının mirasçılardan mal kaçırma olduğu, bu sebeplerle anılan parseller yönünden muris muvazaasına dayalı tapu iptal ve tescil isteğinin kabulüne karar verilmesi ... sayılı parsel yönünden ise uzman bilirkişi aracılığı ile tenkis hesabı yapılarak oluşacak sonuca göre bir karar verilmesi” gerektiği gerekçesiyle bozulmuş, mahkemece bozma kararına uyularak ..., ... ve ... parsel sayılı taşınmazlar yönünden tapu iptali ve tescil isteğinin, ... parsel yönünden ise tenkis isteğinin kabulüne ilişlin...

"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ DAVA TÜRÜ : TAPU İPTALİ VE TESCİL, TENKİS Taraflar arasında görülen davada; Davacılar, mirasbırakan babaanneleri...'ın 2058 ada 16 parsel sayılı taşınmazı davalı adına satın aldığını, davalının temlik tarihinde gelirinin ve taşınmaz satın alacak ekonomik gücünün olmadığını, tasarrufun kendilerinden mal kaçırmak amacıyla muvazaalı olarak yapıldığını ileri sürerek, miras payları oranında tapu iptal ve tescil olmazsa tazminat mümkün olmadığı takdirde tenkis istemişler, tenkis isteği yönünden davayı takip etmişlerdir. Davalı, taşınmazı bedelini ödeyerek satın aldığını belirterek davanın reddini savunmuştur. Mahkemece, çekişme konusu taşınmazda mirasbırakanın mülkiyet hakkının bulunmadığı... ve... Bakanlığınca davalıya tahsis edildiği, taksitlerinde davalı tarafından ödendiği gerekçesi ile davanın reddine karar verilmiştir. Karar, davacılar vekili tarafından süresinde temyiz edilmiş olmakla, Tetkik Hakimi ...'...

ın raporu okundu, açıklamaları dinlendi, gereği görüşülüp düşünüldü; -KARAR- Asıl dava, muris muvazaası hukuksal nedenine dayalı tapu iptali ve tescil ile tenkis; birleştirilen dava ise, muris muvazaası hukuksal nedenine dayalı tapu iptali ve tescil isteğine ilişkindir....

Davalı tercih hakkını kullanmadığından tercih hakkı davacılara geçmiş davacılarda taşınmazın tümünü alacak maddi güçleri olmadığını saklı payları oranında davaya konu taşınmaz üzerinde tescil kararı verilmesini istemişlerdir. Mahkemece yapılan tenkis araştırması yetersizdir. Alınan tenkis raporunda da murisin pasif mal araştırması yapılmadığından net tereke hesabı hatalı olup sabit tenkis oranı belirlenmediğinden bilirkişi raporuna itibar edilemez. Yine vasiyete konu taşınmazın sabit tenkis oranında bölünüp bölünemeyeceği araştırılmadan davalının tercih hakkı doğmayacağından davalıya tercih hakkı sorulamaz....

Her birinin saklı payları 458.838,26 TL olup, davalı Abdullah’a yapılan kazandırma miktarı ise tasarrufa konu terekeden 272.438,00 TL, tasarruf dışı yani muristen kalan terekeden kalan miktar ise 309.675,40 TL, toplam kazandırma miktarı 582.113,37 TL’dir. Bu durumda davalı Abdullah’ın saklı payını aşan miktar(582.113,37- 458.838,26=) 123.275,14 TL’dir. TMK’nın 561. maddesine göre davalı Abdullah yönünden sabit tenkis oranına esas olan miktar bu miktar olup, saklı paylı mirasçı diğer davalı Mustafa’ya yapılan net kazandırma(851.170,66 TL) eklendiğinde sabit tenkis oranının payda kısmı 974.445,77 TL olup, sabit tenkis oranı ise 5648428/97444577’dir. Bununla birlikte rapor incelendiğinde hesaplamaya esas alınan değerlerde de yanlışlıklar yapıldığı anlaşılmaktadır....

e bıraktığını, kendilerine ise, 1/2 hissesine sahip olduğu 152 ada 2 sayılı parseli eşit olarak bıraktığını, murisin yaptığı bu vasiyetname ile saklı paylarının ihlal edildiğini bu nedenle vasiyetnamenin iptalini olmazsa saklı payları oranında vasiyetnamenin tenkisine karar verilmesini talep etmişlerdir. Davalı; vasiyetnamenin iptalini gerektirecek nedenler olmadığını, tenkis davasının yasal süresi içinde açılmadığını, bu nedenle davanın reddinin gerektiğini savunmuştur. Mahkemece yapılan yargılama sonucunda asıl ve birleşen davalarda tenkis davasının kabulüne karar verilmiş; hüküm, davalı tarafından temyiz edilmiştir. Tenkis davası, miras bırakanın saklı payları zedeleyen ölüme bağlı veya sağlararası karşılıksız kazandırmaların yasal zemine çekilmesini amaçlayan, öncesine etkili, yenilik doğurucu (inşai) davalardandır....

hesaplanan toplam 64.555.86 Tl tenkis bedelinin davalılardan tahsiline karar verildiği, hükmün davalı tarafça tenkis yönünden temyiz edildiği anlaşılmaktadır....

"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ DAVA TÜRÜ : TENKİS Taraflar arasında görülmekte olan tenkis davası sonucunda verilen hükmün Yargıtayca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ : Yargıtay bozma ilamında özetle; "Davacıların muris muvazaasına dayanan tapu iptali ve tescil davalarının kanıtlanamaması nedeniyle tenkis talebi yönünden hüküm kurulması doğru ise de, tenkise yönelik araştırma ve incelemenin yetersiz olduğu belirtilerek, davacı ...'ya satış yolu ile temlik edilen 414 ile 567 sayılı parseller hakkında muvazaa nedeniyle tapu iptali için açılmış bir dava bulunmadığından, taşınmazların davacıya intikalinin tapuda yazıldığı şekilde gerçekleştiği kabul edilmek suretiyle tenkis hesabı yapılarak sonucu uyarınca karar verilmesi" gereğine değinilmiştir. Mahkemece bozma ilamına uyularak yapılan yargılama sonunda davacı ...'...

Bu durumda davanın TMK'nun 565.maddesi gereğince tenkis hükümlerine göre incelenmesi gerekir. Tenkiste, tasarrufa konu malın paylaşımı yönünden araştırma yapmak için sabit tenkis oranı belirlenmelidir. Sabit tenkis oranı, 11.11.1994 gün ve 4/4 sayılı İçtihadı Birleştirme Kararı ile "tasarrufun tümünün değeri ile davalılara yapılan fazla teberru arasında kurulan orandır". Sabit tenkis oranı ile el atılan saklı payın, tasarrufun değerine oranı ile bunun her davalıya yapılan tasarruf tutarları yönünden ayrı ayrı belirlenmesi gerekir. İkinci olarak, temlike konu malın kıymetine noksan gelmeden bölünmezliğinin mümkün olup olmadığı saptanır. Tasarrufa konu mal, sabit tenkis oranında bölünebilir ise bu kısımların bağımsız bölüm olarak taraflar adına tesciline karar verilmelidir. Eğer, tasarrufa konu malın sabit tenkis oranında bölünmezliği ortaya çıkar ise bu defa MK. madde 564'de öngörülen tercih hakkı gündeme gelecektir....

ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 27/05/2021 NUMARASI : 2019/344 ESAS 2021/170 KARAR DAVA KONUSU : Tenkis KARAR : Acıpayam 2....