Mahkemece, davacının işletmenin 2009 sezonundaki kâr ve zararına ortak olduğu, bu dönemde şirketin zarar ettiği, davacıya ödenecek bir kâr payı bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiş; hükmün, davacı tarafından temyiz edilmesi üzerine Dairemizin 08.03.2012 tarihli ilamı ile bozulması üzerine bu kez davalılardan ... karar düzeltme talebinde bulunmuştur. Davacı ile davalılardan ... arasında adi ortaklık kurulduğu uyuşmazlık konusu değildir. Borçlar Kanunun 521. maddesi hükmüne göre, ortaklar her türlü nakit, alacak veya haklarını sermaye payı olarak koyabilirler. Davacı, adi ortaklık için koyduğu katkı payını istediğine göre, bu istek aynı zamanda adi ortaklığın feshi ve tasfiyesi isteğini de kapsar....

Tasfiye, ortaklığın bütün malvarlığının belirlenip, ortakların birbirleri ile alacak verecek ve ortaklıktan doğan tüm ilişkilerinin kesilmesi yoluyla ortaklığın sonlandırılması, malların paylaşılması ya da satış yoluyla elden çıkarılmasıdır. Diğer bir anlatımla tasfiye memuru tarafından yapılacak bir arıtma işlemi olup; hesap ve işlemlerin incelenip, bir bilanço düzenlenerek, ortaklığın aktif ve pasifi arasındaki farkı ortaya koymaktır. ./.. Bir ortak tarafından adi ortaklığa ilişkin olan sermaye payının istenmesi, ortaklığın faaliyetlerinden dolayı uğradığı zararın veya kâr payının talep edilmesi, aynı zamanda ortaklığın feshini ve tasfiyeyi de kapsar. Uyuşmazlık, bu bağlamda değerlendirilip, çözüme kavuşturulmalıdır....

Tarafların yürütülen inşaat nedeniyle elde edilecek kar payı için adi ortaklık kurdukları ve davalının davacıya adi ortaklık kurulurken koymuş olduğu 68.500,00 TL sermaye payı da dahil 11.500,00 TL kar payının davacıya ödendiği anlaşılmaktadır. Davacı Bornova 2.Noterliğinin 05/01/2017 tarih 451 yevmiye nolu ihtarnamesiyle sözleşme konusu inşaatın tamamlandığı ve daireler satıldığı halde sözleşme gerekleri tarafınızca yerine getirilmediği, cüzi bir ödeme yapıldığı, bakiye alacağı bulunduğu bildirilerek ihtarnamenin tebliğ tarihinden itibaren 7 gün içinde biraraya gelerek gerekli hesaplamaları yaparak bakiyeyi ödemesi konusunda ihtarname tebliğ ettiği anlaşılmaktadır. Adi ortaklığın kar payı üzerine kurulduğu ve davacının ihtarnamesine göre inşaatların tamamlandığı, bir miktar kar payının (11.500,00 TL) ödendiği, inşaatın tamamlanması tarihi itibariyle adi ortaklığın sona erdiği uyuşmazlık konusu olmaktan çıkmıştır....

Mahkemece, 01.07.2012 tarihinde yürürlüğe giren 6098 sayılı Türk Borçlar Kanununun 620 ve devamı maddelerinde düzenlenen adi ortaklık hükümleri dikkate alınmalı ve 642. vd. maddelerindeki tasfiye hükümlerinin somut olaya uygulanması gerekmektedir. Adi ortaklık sözleşmesi, iki ya da daha fazla kişinin emeklerini ve mallarını ortak bir amaca erişmek üzere birleştirmeyi üstlendikleri sözleşmedir. (TBK. 620/1 md.) Adi ortaklık ilişkisi, TBK'nun 639.maddesinde sayılan sona erme sebeplerinden birinin gerçekleşmesi ile sona erer. Bu şekilde ortaklığın sona ermesinin başlıca iki sonucu ortaya çıkar.Bunlardan ilki, yöneticilerin görevlerinin sona ermesi, diğeri de ortaklığın tasfiyesidir. Tasfiye, ortaklığın bütün malvarlığının belirlenip, ortakların birbirleri ile alacak verecek ve ortaklıktan doğan tüm ilişkilerinin kesilmesi yoluyla ortaklığın sonlandırılması, malların paylaşılması ya da satış yoluyla elden çıkarılmasıdır....

a ait olup sermayenin 80.000.00 TL olduğu bu sermaye ile protokolde belirtilen malzemelerin alındığı ve kar zarar paylaşımının ortaklık payları oranında hesap edileceği hükme baglanarak sözleşme taraflarca imzalanmıştır.Davacı eldeki davada sermaye olarak ödediği parayı istediğine göre bu talebi adi ortaklığın fesih ve tasfiye talebini içermektedir. Adi ortaklıkta idareci ortağın davalı olduğu anlaşılmaktadır.Adi ortaklığın fesih ve tasfiyesinin de BK. 538. maddesi uyarınca yapılması gerekir. 2012/1954-5431 Anılan yasa hükmünde belirtildiği üzere; tasfiye, bütün hesapların görülüp ortaklığın aktif ve pasif bütün mal varlığının belirlenip, ortakların birbirleri ile alacak verecek ve ortaklıktan dolayı tüm ilişkilerinin kesilmesi yoluyla ortaklığın sona erdirilmesi, malların paylaşılması, ya da satış yoluyla elden çıkarılmasıdır....

KARAR Davacı, davalı ile 7.10.1999 tarihinde adi ortaklık sözleşmesi düzenleyerek Bayındırlık ve İskan Bakanlığının ihaleye çıkardığı geçici iskan konut alanlarında okul yapım ihalesini aldıklarını, 58 adet okul yapım işini üstlenip işi tamamladıklarını, sözleşme gereğince ortaklık payının % 40 olduğunu, davalıya vekalet verip adına yapılması gereken işleri davalının yaptığını, ancak davalının istihkak ve hakedişleri ortaklık hesabına aktarmadığını, kardan hissesini vermediğini, ortak alınan malları başka işlerinde kullandığını, adi ortaklığa ait demirbaş ve imalat fazlası mallardan payına düşeni de vermediğini belirterek, adi ortaklığın sona erdiğinin tespiti ile fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydı ile alacağı olan 100.000.000.000 TL’nin en yüksek kredi faizi ile davalıdan tahsiline karar verilmesini istemiştir....

ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ ESAS NO : 2019/630 Esas KARAR NO : 2024/319 DAVA : Ticari Şirket (Şirket Ortaklık Payı Alacağının Tahsili Kaynaklı), Ticari Şirket (Ortaklıktan Çıkma Veya Çıkarılmaya İlişkin) DAVA TARİHİ : 05/12/2019 KARAR TARİHİ : 09/05/2024 Mahkememizde görülmekte olan Ticari Şirket (Şirket Ortaklık Payı Alacağının Tahsili Kaynaklı), Ticari Şirket (Ortaklıktan Çıkma Veya Çıkarılmaya İlişkin) davasının yapılan açık yargılaması sonunda, GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davacının davalı şirketi ... ve dava dışı ... ile birlikte 10.01.1992 tarihinde kurduğunu, 18.07.1994'de dava dışı ... kendi paylarını ... ...' e devretmiş ve şirket iki ortaklı hale geldiğini, hali hazırda şirketin %31 hissesi davacıya kalan %69 hissesi ... ...'e ait olduğunu, davacı ve ... ... bugüne kadar birlikte çalışmasına rağmen şirketin diğer ortağı ... ...'...

DELİLLER ve GEREKÇE: Derdest dava adi ortaklığın tespiti ile ortaklıktan kaynaklanan kar payı yahut şirketin tasfiyesi halinde gizli ortağa düşecek tasfiye payının tahsili taleplidir. Kural olarak ispat külfeti davacı taraf üzerindedir. Dava bir restoran işletmesine gizli ve adi ortaklığın tespiti olarak açılmıştır. Ancak bu restoran işletmesi şahıslara değil bir limitet şirkete aittir. Davacı limited şirkete ortak olduğunu ileri sürmemiş, sadece bu şirketin bir işletmesine adi ortak olduğunu savunmuştur. Davacının iddiasına göre restoran işletmesi gerçekte şirkete de ait değildir. Şirket ortaklarından müteveffa ... ile daha sonra şirkete ortak olan kardeşi ... ve davacı arasındaki adi ortalığın konusudur. Davacı işletmedeki payının %35 olduğunu ileri sürmüştür ki bu iddiaya göre davacı büyük ortak durumunda olmalıdır. Zira davacı %35 pay sahibi ise diğer ortakların payı %32,5 olabilir. Halbuki kural olarak adi ortaklıkta aksi kararlaştırılmadıkça paylar eşit olur....

Bu nedenle tarafların birbirlerine karşı adi ortaklıktan doğan sorumlulukları ve talep hakları mevcut olup, bir ortağın diğer ortağa hesap verme yükümlülüğünü ihlal etmesinin, TBK'nın 639/7. Maddesi hükmü gereğince adi ortaklığın feshini haklı kılacak nedenlerdendir. Buna göre davacı tarafından, adi ortaklığın haklı nedenle feshine dayalı olarak adi ortaklığa koyduğu sermaye payının ve cezai şartın tahsili talep edilmekle, taraflar arasındaki uyuşmazlığın; adi ortaklığın tasfiyesi hükümleri (TBK'nun 620 ve devamı maddeleri) gereğince ve 642.maddelerindeki tasfiye hükümlerinin somut olaya uygulanması suretiyle çözümlenmesi gerekmektedir. Adi ortaklık sözleşmesi, iki yada daha fazla kişinin emeklerini ve mallarını ortak bir amaca erişmek üzere birleştirmeyi üstlendikleri sözleşmedir. (TBK. 620/1 md.) Adi ortaklık ilişkisi, TBK'nun 639.maddesinde sayılan sona erme sebeplerinden birinin gerçekleşmesi ile sona erer. Bu şekilde ortaklığın sona ermesinin başlıca iki sonucu ortaya çıkar....

SAVUNMA Davalı vekili yanıt dilekçesinde özetle, vekil edenin tamamen davacı ve birkaç öğretmenin talebi ve taahhütleri ile dershane açtığını, ancak öğretmenlerin vadettikleri öğrenci kayıt sayısına ulaşamayınca dershanenin zarar ettiğini, davacı ve diğer öğretmenlerin dershaneden ayrıldığını ve tüm yükün vekil edende kaldığını, vekil edenin de sermaye yatırdığını ancak zarar ile kendi sermayesinin de yok olduğunu, davanın belirsiz alacak olarak açılmasının usule aykırı olduğunu beyanla davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ İlk derece mahkemesince yapılan yargılama sonucunda, "Tarafların dilekçelerinden de anlaşıldığı üzere talep adi ortaklığın tasfiyesine ilişkin olup tarafların adi ortaklık şeklinde dershane işletmek amacı ile emeklerini ve paralarını birleştirdikleri anlaşılmaktadır........