Uygulamada bu dava, vakıflarda evladiye davaları, vakıf evladı ya da galleye müstehak evlat olduğunun tespiti davası şeklinde isimlendirilmiştir. Belirtmek gerekir ki vakıf evladı kavramı daha çok, vakfedenin çocukları ya da alt soyundan gelenler için kullanılan bir kavram olup, vakfedenin akrabaları ya da vakıftan yararlanan ismi ile belirtilmiş kişileri kapsamamaktadır. Dosya içerisindeki bilgi ve belgelerden; davacı ve asli müdahillerin vakıf evlatlarından ... (ö.1980) üzerinden vakfeden ile soybağı kurmaya çalıştıkları; ...'in vakıf evladı anneannesi ...'nin, davacı ve asli müdahillerin vakıf evladı olmayan kök murisi ... ile evlendiği, ancak davacı ve asli müdahillerin vakıf evladı olmayan ...'nın yine vakıf evladı olmayan ikinci eşi ...'den doğma çocuklarının alt soyu olduğu hususları tespit edilmiştir....
ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 06/11/2018 NUMARASI : 2017/557 ESAS, 2018/532 KARAR DAVA KONUSU : Tevliyete Ehil Vakıf Evladı Olunduğunun Tespiti KARAR : Taraflar arasında görülen davada ilk derece mahkemesince verilen ve yukarıda tarih numarası gösterilen karara karşı istinaf kanun yoluna başvurulmakla ve 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun 352. maddesinde düzenlenen ön inceleme konularında herhangi bir eksikliğin bulunmadığı, ayrıca 353/1- a. maddesi kapsamında bir usule aykırılığın mevcut olmadığı anlaşılmakla; re’sen dikkate alınabilecek hususlar ayrık olmak üzere istinaf talep ve gerekçeleri ile tarafların ilk derece mahkemesinde ileri sürdükleri iddia ve savunmalar esas alınmak sureti ile dosya incelendi; GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Davacılar Turgut ve T1 Elvina Terzi’ye velayeten açtıkları dava dilekçesinde özetle; baba T2 Gaziantep 5....
Vakıf evladı olduğunun tespiti istemli davalar, kişinin vakfedenin soyundan gelip gelmediğinin tespiti amacını taşır. Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun 30/05/2007 tarih ve 2007/18- 293 Esas, 2017/310 Karar sayılı kararında, "...Davacının vakıf evladı olduğuna ilişkin daha önce verilmiş ve Yargıtay denetiminden geçmiş ve kesinleşmiş kararların, kesin hüküm, kesin delil veya güçlü delil teşkil etmesinin mümkün olmadığı böyle bir durumda dahi güçlü delilin aksinin her zaman için kanıtlanabileceği" ifade edilmek suretiyle evladiyeye ilişkin her iddianın önceden verilmiş kararlardan bağımsız olarak kanıtlanması gerektiği vurgulanmıştır. Bir "vakıfın evladı" olmakla bir "vakfın gallesine müstehik vakıf evladı" olmak arasında fark bulunmaktadır....
GAİLE FAZLASIVAKIF"İçtihat Metni" Dava dilekçesinde, gaile fazlasına müstehak vakıf evladı olduğunun tespiti istenilmiştir. Mahkemece davanın kabulüne karar verilmiş, hüküm davalılar vekilleri tarafından temyiz edilmiştir. Temyiz istemlerinin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup, gereği düşünüldü: Vakıftan gaile fazlasının alınabilmesi için, öncelikle vakfeden ile soy-bağının kurulması, sonra da vakfiyede öngörülen şartların gerçekleşmesi ge-rekir. Davacının babası Süleyman'ın İzmir Asliye Altıncı Hukuk Mahkemesi'nin 1975/56-369 sayılı kararı ile gailesi ve tevliyeti evlada bırakılan dava konusu edilen vakıfların tevliyete ve gaile fazlasına müstehak vakıf evladı olduğunun tespitine karar verildiğine ve böylece vakfeden ile davacı arasında soybağı kurulduğuna göre; mahkemece, davacının vakıf evladı olduğu yolundaki tespiti doğrudur....
Noterliğinin 23.11.2018 tarih ve 31592 yevmiye nolu mirasçılık belgesine göre de davacı T1 Mahmut ve Zehra'dan olma 26.03.1965 doğumlu T1'nun mirasçısı olduğu, dolayısıyla davacının davalı vakfın evladı olduğu, zira vakıf evladı olabilmek için vakıf kuranın soyundan olduğunun kanıtlanması yeterli olduğu, bunun için ise vakfın kurucusuna kadar soy bağının götürülmesi zorunlu olmayıp, daha önceden kesinleşmiş mahkeme kararı ile evlat olduğuna karar verilen kişilerle yöntemince kanbağı ilişkisinin kurulmasının yeterli olduğu, davacının murisinin ise davalı vakfın evladı olduğuna dair kesinleşmiş mahkeme kararı bulunduğundan ve davacı, mirasçı olduğunu mirasçılık belgesi ile ispatlamış olduğundan davalı vakfın evladı olduğunu da ispat etmiş olduğu, ancak vakfın evladı olmakla vakfın gallesine müstehik vakıf evladı olmak arasında fark bulunduğu, vakıf evladı olmanın tespiti için vakıf kuranın soyundan olduğunun kanıtlanması yeterli olduğu halde galleye müstehik vakıf evladı olduğunun tespitinde...
Dava dilekçesindeki anlatıma ve netice-i talebe göre somut uyuşmazlıkta iki ayrı istem mevcut olup ilki vakfın gelir fazlasından faydalanma amacına yönelik galle fazlasına müstehak vakıf evladı olduğunun tespiti; ikincisi ise mütevelli atanma kararına esas teşkil etmesi yönü ile vakıfların tevliyetine ehil vakıf evladı olduğunun tespiti istemine ilişkindir. 1- Dosya muhtevasına, dava evrakı ile tutanaklar münderecatına ve Yargıtay ilamında açıklanan gerektirici sebeplere göre , davacılar vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan ve HUMK'un 440. maddesinde yazılı hallerden hiçbirisine uymayan sair karar düzeltme istemlerinin reddine karar vermek gerekmiştir. 2-Dava dilekçesindeki anlatım ile davacıların galle fazlasına müstehak vakıf evladı olduklarının tespiti yanında aynı vakıfların tevliyetine ehil vakıf evladı olduklarının da tespitine karar verilmesi istenmiştir. 5737 sayılı Vakıflar Kanunu'nun 3.maddesinde, mülhak vakıf mülga 743 sayılı Türk Kanunu Medenisi'nin yürürlük...
Vakfının evladı olduğunun tespiti istenmiş olmasına rağmen Mahkemece; talep doğrultusunda davacının vakfın evladı olduğunun tespitine karar verilmesi gerekirken galle fazlasına müstehak vakıf evladı olduğunun tespitine karar verilerek talebin aşılması doğru değil ise de, bu hatanın düzeltilmesi yeniden yargılamayı gerektirmediğinden hüküm fıkrasının HMK’nin 370/2. maddesi gereğince aşağıdaki şekilde düzeltilerek onanmasına karar vermek gerekmiştir. SONUÇ: Yukarıda (1) nolu bentte gösterilen nedenlerle davalı ... vekilinin sair temyiz itirazlarının reddine, (2) numaralı bentte gösterilen nedenlerle davalı ... vekilinin temyiz itirazları yerinde görüldüğünden kabulü ile Bölge Adliye Mahkemesi kararının KALDIRILMASINA, İlk Derece Mahkemesi kararında (B) harfi ile gösterilen fıkrasındaki "... gelir fazlasına müstehak evlat..." ibaresinin hükümden çıkartılarak yerine "...evladı..."...
Hukuki yararın bulunmadığının tespiti halinde davanın, dava şartı yokluğu gerekçesiyle usulden reddine karar verilmelidir (HMK 114/1-h, 115 m.) 5737 sayılı Vakıflar Kanunu'nun 7.maddesi uyarınca, galle fazlasının alınabilmesi için galle fazlasını almaya müstehak vakıf evladı olduğuna dair kesinleşmiş mahkeme kararı gereklidir. Eski hukukumuza göre kurulan vakıflarda galle fazlasına müstehak vakıf evladı tespiti yönünden ise Yargıtay'ın devamlılık gösteren uygulamalarında, öncelikle vakfeden ile kan bağının ispatlanması sonra da bu hususta vakfiyede öngörülen şartların gerçekleşmesi gerekir. Somut olayda; davacılar vekili, müvekillerinin vakıf evladı olduklarının tespiti yanında galle fazlası ödenmesine ilişkin vakfiyedeki şartların bulunup bulunmadığının, tespitini istemiştir....
Belirtmek gerekir ki vakıf evladı kavramı daha çok vakfedenin çocukları ya da alt soyundan gelenler için kullanılan bir kavram olup vakfedenin akrabaları ya da vakıftan yararlanan ismi ile belirtilmiş kişileri kapsamamaktadır. Vakıf evladı olduğunun tespiti istemli davalar, kişinin vakfedenin soyundan gelip gelmediğinin tespiti amacını taşır. Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun 30/05/2007 tarih ve 2007/18- 293 Esas, 2017/310 Karar sayılı kararında, "...Davacının vakıf evladı olduğuna ilişkin daha önce verilmiş ve Yargıtay denetiminden geçmiş ve kesinleşmiş kararların, kesin hüküm, kesin delil veya güçlü delil teşkil etmesinin mümkün olmadığı böyle bir durumda dahi güçlü delilin aksinin her zaman için kanıtlanabileceği" ifade edilmek suretiyle evladiyeye ilişkin her iddianın önceden verilmiş kararlardan bağımsız olarak kanıtlanması gerektiği vurgulanmıştır. Bir "vakfın evladı" olmakla bir "vakfın gallesine müstehik vakıf evladı" olmak arasında fark bulunmaktadır....
Vakfı'nın galle fazlasına müstehak vakıf evladı olduklarının tespiti istenmiş; mahkemece, her üç davacı yönünden de davanın kabulüne dair verilen karar davalı Vakıflar Genel Müdürlüğü vekili tarafından temyiz edilmiştir. 1-Davacıların vakıf evladı olduklarının tespitinin temyizi yönünden; Dosya muhtevasına, dava evrakı ile yargılama tutanakları münderecatına, mevcut deliller Mahkemece takdir edilerek karar verildiğine ve takdirde bir isabetsizlik bulunmadığına göre yerinde olmayan temyiz itirazlarının reddine, 2-Galle fazlasına müstehak vakıf evladı olduklarının tespiti yönünden; Vakıftan galle fazlasının alınabilmesi için öncelikle vakfeden ile soybağının ispatlanması, sonra da vakfiyede öngörülen şartların gerçekleşmesi gerekir....
