İSTİNAF SEBEPLERİ: Davacı kadın istinaf dilekçesinde özetle; davalı bankanın taşınmazın aile konutu olup olmadığını araştırma yükümlülüğünün olduğunu, Tapu Müdürlüğü veyahut eksperler vasıtasıyla bu durumun araştırılabileceğinin, tanık beyanlarına göre taşınmazın aile konutu olduğunu, davacının başka taşınmazının bulunmadığını, reddedilen davada karşı tarafa maktu vekalet ücreti takdiri gerektiğini belirterek kararın kaldırılmasını istemiştir. İSTİNAF SEBEPLERİNİN İNCELENMESİ VE GEREKÇE: Dava, ipoteğin kaldırılması istemine ilişkindir. HMK'nın 355. maddesine göre; re'sen gözetilerek kamu düzenine aykırı haller dışında istinaf incelemesi, istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak yapılır. TMK 194. maddesine göre; eşlerden biri, diğer eşin açık rızası bulunmadıkça, aile konutu ile ilgili kira sözleşmesini feshedemez, aile konutunu devredemez veya aile konutu üzerindeki hakları sınırlayamaz....
TMK 194. maddesine göre; eşlerden biri, diğer eşin açık rızası bulunmadıkça, aile konutu ile ilgili kira sözleşmesini feshedemez, aile konutunu devredemez veya aile konutu üzerindeki hakları sınırlayamaz. Rızayı sağlayamayan veya haklı bir sebep olmadan kendisine rıza verilmeyen eş, hakimin müdahalesini isteyebilir. Aile konutu olarak özgülenen taşınmaz malın maliki olmayan eş, tapu kütüğüne konutla ilgili gerekli şerhin verilmesini isteyebilir. Aile konutu eşlerden biri tarafından kira ile sağlanmışsa, sözleşmenin tarafı olmayan eş, kiralayana yapacağı bildirimle sözleşmenin tarafı haline gelir ve bildirimde bulunan eş diğeri ile müteselsilen sorumlu olur. Türk Medeni Kanununun 194. maddesi yetkili eşin izni için bir geçerlilik şekli öngörmemiştir. Bu nedenle söz konusu izin bir şekle tabi olmadan, sözlü olarak dahi verilebilir. Ancak maddenin ifadesinden de anlaşılacağı üzere, iznin “açık” olması gerekir ....
Ancak, kural bu olmasına karşın tahliyeye konu konutun "aile konutu" olarak kullanıldığı, şikayetçi eşin halen bu yerde oturmaya devam ettiği ileri sürüldüğüne göre şikayetçinin bu iddiası üzerinde durmak gerekir. Zira, 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun "Aile konutu" başlıklı 194/1. maddesinde; "Eşlerden biri, diğer eşin açık rızası bulunmadıkça, aile konutu ile ilgili kira sözleşmesini feshedemez, aile konutunu devredemez veya aile konutu üzerindeki hakları sınırlayamaz" hükmü yer almakta; aynı Kanunun 194/3. maddesinde ise; "Aile konutu olarak özgülenen taşınmaz malın maliki olmayan eş, tapu kütüğüne konutla ilgili gerekli şerhin verilmesini isteyebilir" düzenlemesi bulunmaktadır....
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ ve GEREKÇE : Dava; aile konutu sebebiyle tapu iptali ve tescil (TMK.nun 194. Mad.) ve taşınmazın tapu kaydına aile konutu şerhi verilmesi davasıdır. İlk derece mahkemesince verilen karara karşı davacı vekili süresinde istinaf talebinde bulunmuştur. Mahkememizce; re'sen gözetilecek kamu düzenine aykırı haller dışında istinaf sebepleriyle sınırlı olarak yapılan (HMK.nun 355. maddesi) inceleme sonucunda; Dava aile konutu sebebiyle tapu iptali ve tescil (TMK.nun 194. Mad.) ve taşınmazın tapu kaydına aile konutu şerhi verilmesi davasıdır. TMK.nun 194/1. maddesinde; " Eşlerden biri, diğer eşin açık rızası bulunmadıkça, aile konutu ile ilgili kira sözleşmesini feshedemez, aile konutunu devredemez veya aile konutu üzerindeki hakları sınırlayamaz." denilmektedir....
Türk Medeni Kanunu madde 193. hükmü ile eşlerin birbirleri ve üçüncü kişilerle olan hukuki işlemlerinde özgürlük alanı tanınmış olmakla birlikte Türk Medeni Kanunu 194. madde hükmü ile eşlerin aile konutu ile ilgili bazı hukuksal işlemlerinin diğer eşin rızasına bağlı olduğu kuralı getirilerek eşlerin hukuki işlem özgürlüğü, “Aile birliğinin korunması” amacıyla sınırlandırılmıştır. Buna göre, eşlerden biri diğer eşin “Açık rızası bulunmadıkça" aile konutu ile ilgili kira sözleşmesini feshedemez, aile konutunu devredemez ve aile konutu üzerindeki hakları sınırlayamaz. Bu cümleden hareketle, aile konutunun maliki olan eş, aile konutunu başkasına devredemez. Bu devri “Ancak diğer eşin açık rızası alınarak" yapılabilir. Türk Medeni Kanununun 194. maddesi yetkili eşin izni için bir geçerlilik şekli öngörmemiştir. Bu nedenle söz konusu izin bir şekle tabi olmadan, sözlü olarak dahi verilebilir. Ancak maddenin ifadesinden de anlaşılacağı üzere, iznin “Açık” olması gerekir....
düzenlenen raporda taşınmaz üzerinde ruhsatı olmayan kagir tek katlı evin olduğunun belirtildiği,dava aile konutu olarak kullanıldığı ileri sürülen taşınmaz üzerinde bulunan ipoteğin kaldırılmasına yönelik olduğuna göre, öncelikle aile konutu olarak kullanılan bölümün belirlenmesi gerektiği, bu durumda, mahkemece taşınmazın vasfının tapu kaydına arsa olarak gözüktüğü hususu da nazara alınarak, dava konusu taşınmazda usulünce keşif yapılıp, ipotek tesis tarihinde ve halen tarafların aile konutu olarak kullandıkları bağımsız bölümün belirlenmesi, uzman bilirkişilerden "Aile konutu" olarak kullanılan bölümün kroki ve harita üzerinde işaretlenmesinin istenmesi, aile konutu olarak kullanılan bu bölümün değerinin belirlenip, bu bölümle sınırlı olacak şekilde ipoteğin kaldırılmasına karar verilmesi gerektiğinden” bahisle hükmün bozulmasına karar verilmiştir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi _K A R A R_ Davacı, 89 ada 22 parselin aile konutu olduğunun tapu kütüğüne Türk Medeni Kanununun 194. maddesi uyarınca "aile konutu" şerhinin işlenmesini ve taşınmaz aile konutu olduğundan kendi rızası sağlanmadan davalı lehine konulan ipotek şerhinin terkinini istemiş bulunduğundan hükme yöneltilen temyiz itirazları incelenmek üzere dosyanın Yüksek Yargıtay 2. Hukuk Dairesine gönderilmesine, 23.11.2010 tarihinde oybirliği ile karar verildi....
Kat, 3 nolu, aile konutu olarak özgülenen taşınmazın tapu kaydına aile konutu şerhi konulmasını talep etmiş ise de; davalı eşin kötü niyetli olarak, yaklaşık bir ay önce kendisinden habersiz olarak ikametini başka bir adrese taşımas sebebiyle şerh konulması işleminin tapu müdürlüğünce gerçekleştirilmediğini, bu nedenle TMK'nun 194/3 maddesi gereğince; öncelikle dava süresince, Sakarya ili, Serdivan ilçesi, Yazlık Köyü, Yazlık mevki, 1838 Ada, 7 parsel, 1. Kat, 3 nolu taşınmazın 3. şahıslara devrinin önlenmesi amacıyla tapu kaydının üzerine ihtiyati tedbir konulmasını, davasının kabulü ile ilgili taşınmazın tapu kaydına aile konutu şerhi koyulmasını talep ve dava etmiştir. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ : Mahkemece; davanın kabulü ile Sakarya ili Serdivan İlçesi,Yazlık Köyü, Yazlık Mevkii, 1838 Ada, 7 parselde kaim, 1. Kat, 3 nolu bağımsız bölüm vasfındaki taşınmaza aile konutu şerhi konulmasına karar verilmiştir....
Eşlerden biri, diğer eşin açık rızası bulunmadıkça, aile konutu ile ilgili kira sözleşmesini feshedemez, aile konutunu devredemez veya aile konutu üzerindeki hakları sınırlayamaz. Rızayı sağlayamayan veya haklı bir sebep olmadan kendisine rıza verilmeyen eş, hakimin müdahalesini isteyebilir. Aile konutu olarak özgülenen taşınmaz malın maliki olmayan eş, tapu kütüğüne konutla ilgili gerekli şerhin verilmesini isteyebilir. (TMK m194) Dosya incelendiğinde; tarafların 03/02/1988 tarihinden bu yana evli oldukları, davaya konu Şırnak İli, Cizre İlçesi, Yafes Mahallesi 779 ada, 4 numaralı parsel üzerindeki taşınmazın evlilik birliği içerisinde 10/10/2006 tarihinde dahili davalı T6 tarafından edinildiği, sözkonusu taşınmaz üzerine 28/06/2013 tarihinde 1412 yevmiye no ile T3 lehine 200.000,00 TL karşılığı ipotek tesis edildiği, ipoteğin tesisine ilişkin davacı eşten alınan muvafakatnamenin sunulduğu, Malatya 8....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Aile Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Aile Konutu Şerhi - Tapu İptali ve Tescil Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen, yukarıda tarihi ve numarası gösterilen hüküm davacı tarafından temyiz edilmekle, evrak okunup gereği görüşülüp düşünüldü: 1-Dosyadaki yazılara, bozmaya uygun işlem ve araştırma yapılmış olmasına, delillerin takdirinde bir yanlışlık bulunmamasına ve özellikle davacının aile konutu şerhi davası açmakta hukuki yararının bulunmadığının, sonucu itibarıyla aile konutu şerhi davasının reddinin doğru olduğunun anlaşılmasına göre davacının aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yersizdir. 2-Aile konutu şerhi davasının tarafı olmadığı halde davalılar ... ve ... lehine bu davanın reddi sebebiyle ayrı ayrı vekalet ücreti takdiri doğru olmayıp bozmayı gerektirmiştir....
