Davacı vekili, Mahkemenin dava dilekçesinin açıklanması talebi üzerine 20/01/2022 tarihli celsede alınan beyanında , dava konusu taşınmazın 22/09/2020 tarihindeki satışının iptalini ve taşınmazın yeniden önceki maliki Selahattin'e dönerek üzerine aile konutu şerhi konulmasını istediklerini, TMK'nun 254. maddesine göre protokolünün onanması ile taşınmazın aile konutu niteliği devam ettiğinden, TMK'nun 194. maddesine göre taşınmazda aile konutu şerhi bulunmasa bile bu taşınmazın aile konutu olduğunu, ayrıca, protokolün yerine getirilmemesi sebebi ile dava açma hakkının zaten saklı olup, davacı müvekkilinin bu taşınmazı kiraya verdiğini, bu durumun taşınmazın aile konutu olmasını engellemediğini belirtmiştir. Davalı Paşa vekili cevap dilekçesinde özetle; davanın reddini savunmuştur. Davalı Selahattin vekili cevap dilekçesinde özetle; davanın reddini savunmuştur....
Maddesinin eşin açık rızasını aradığından yapılan işlemin geçerli olmadığını, bu konuda yargıtayın bir çok kararının olduğunu, taşınmaz kaydında her ne kadar aile konutu şerhi bulunmamakta ise de davalı bankanın ekspresler vasıtası ile kıymet takdiri yaptırırken bu taşınmazın aile konutu olarak özgülendiğini bilebilecek durumda durumda olduğunu, davalı bankanın barisetli bir tacir gibi davranmadığını, taşınmazın aile konutu olarak kullanıldığını bilebilecek durumda olan bankanın davacının muvafakatini almadan tesis etmiş olduğu ipoteğin fekkinin gerektiğini, davacı ve davalı eşinin evlat edinmek için Konya Sosyal Hizmetler Müdürlüğüne 2013 yılında başvururken aile konutu olarak adı geçen taşınmazı gösterdiklerini ve koruyucu aile olduklarını, daha sonra ise Konya 2....
Maddesi uyarınca taşınmaza aile konutu şerhi konulabilmesi için taşınmazın aile konutu olarak özgülenmesi gerektiğini, oysa tarafların bu yerde birlikte yaşamadıklarını, aile konutu olarak seçmediklerini, davalının yurt dışında ikamet ettiğini, tarafların boşanmalarından sonra aile konutu şerhi konulması ve bu şerhin devamının mümkün olmadığını, TMK'nun 683. Maddesi gereğince mülkiyetin korunması gerektiğini, mülkiyeti kısıtlar ve ortadan kaldırır şekilde aile konutu şerhi konulamayacağını, tüm bu nedenlerle taşınmaz üzerine konulmuş bulunan aile konutu şerhinin kaldırılmasına karar verilmesini talep etmiştir....
Mahkemece yapılan yargılama neticesinde davanın reddine karar verilmiştir. 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun 194/1. maddesine göre, “Eşlerden biri, diğer eşin açık rızası bulunmadıkça, aile konutu ile ilgili kira sözleşmesini feshedemez, aile konutunu devredemez veya aile konutu üzerindeki hakları sınırlayamaz.” Bu madde hükmü ile aile konutu şerhi “konulmuş olmasa da” eşlerin birlikte yaşadıkları aile konutu üzerindeki fiil ehliyetleri sınırlandırılmıştır. Sınırlandırma aile konutu şerhi konulduğu için değil, zaten var olduğu için getirilmiştir. Bu sebeple tapuya aile konutu şerhi verilmese bile o konut aile konutu özelliğini taşır. Zira dava konusu taşınmaz şerh konulmasa dahi aile konutudur. Eş söyleyişle şerh konulduğu için aile konutu olmamakta aksine aile konutu olduğu için şerh konulabilmektedir. Bu nedenle aile konutu şerhi konulduğunda, konulan şerh “kurucu” değil “açıklayıcı” şerh özelliğini taşımaktadır....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Aile Mahkemesi DAVA TÜRÜ :Tapu İptali ve Tescil ile Aile Konutu Şerhi Konulması Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen, yukarıda tarihi ve numarası gösterilen hüküm davacı ve davalılardan ... tarafından temyiz edilmekle, evrak okunup gereği görüşülüp düşünüldü: Davacı kadın, aile konutu olduğu ileri sürülen taşınmazın, davalı eş ... tarafından diğer davalı ... ...'e satıldığını, davalı ... adına olan tapu kaydının iptali ile satış işlemi öncesinde olduğu gibi taşınmazın davalı eş adına tescilini ve taşınmazın tapu kaydına aile konutu şerhi konulmasını talep etmiş, mahkemece "tapu kayıt maliki ile devralanın kardeş olması ve davacının da bu durumdan haberdar olmamasının hayatın olağan akışına ters olduğu, asli müdahil ...'in davalı ...'...
Dairemizin 2019/1840 Esas sayılı dosyası üzerinden yapılan istinaf incelemesinde, aile konutu şerhi konulmasına ilişkin talebin, boşanma davasından tefrik edilmesi gerektiği kanaatine varılarak, aile konutu şerhine yönelik davanın ayrılarak Dairemizin 2020/2162 esasına kaydedilmesine karar verilmiştir....
GEREKÇE : Davanın konusu, aile konutu şerhi konulması talebidir. Davacı istinafında, davanın kabulü kararı verilmesi gerekirken reddine karar verilmesinin hatalı olduğunu belirterek davanın kabulünü talep etmiştir. TMK 194/3 maddesinde, "Aile konutu olarak özgülenen taşınmaz malın maliki olmayan eş, tapu kütüğüne konutla ilgili gerekli şerhin verilmesini Ek ibare: 06/02/2014- 6518 S.K./44. md) tapu müdürlüğünden isteyebilir," denmektedir. Davacı tarafın tapu müdürlüğünden aile konutu şerhi verilmesini istediğini ve bu talebin yerine getirilmediğini belgelendirmediği, TMK 194/3 maddesinde aile konutu şerhi talebinin tapu sicil müdürlüğünden isteneceğinin açıkça düzenlendiği, davacı tarafın tapu sicil müdürlüğüne başvurup olumsuz sonuç alması halinde ancak bu davayı açabileceği, bu halde iş bu davayı açmakta hukuki yararı olmadığından davanın reddine karar verilmesinde herhangi bir isabetsizlik olmadığı anlaşılmıştır....
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ ve HUKUKİ SEBEPLER : Dava, aile konutu şerhinin kaldırılması istemine ilişkindir. Tüm dosya kapsamı ve toplanan deliller birlikte değerlendirildiğinde, davaya konu taşınmazın Tapu kaydının incelenmesinden, Aksaray ili, Merkez ilçesi, Ereğlikapı Mahallesi, 1217 ada, 1 parsel, 6 numaralı bağımsız bölümün davacı T1 adına kayıtlı olduğu taşınmaz üzerinde 20/08/2013 tarih ve 17718 yevmiye sayılı aile konutu şerhi bulunduğu şerhin idari işlemle konulduğu anlaşılmıştır. Tapu Sicil Genel Müdürlüğünün 11.06.2014 tarih ve 1756(2014/4) genelge numaralı genelgesinin 6. maddesinin e bendinde, "Aile konutu şerhinin terkinine ilişkin mahkeme kararının ibrazı ile, f bendinde ise kesinleşmiş boşanma veya evliliğin iptali ilamının ibrazı halinde (kararda aile konutu şerhinin devam etmesine yönelik herhangi bir hükmün bulunmaması koşuluyla) malik olan eşin tek taraflı talebiyle, aile konutu şerhinin terkininin mümkün olduğu açıklanmıştır."...
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ ve HUKUKİ SEBEPLER : Dava, aile konutu şerhinin kaldırılması istemine ilişkindir. Tüm dosya kapsamı ve toplanan deliller birlikte değerlendirildiğinde, davaya konu taşınmazın Tapu kaydının incelenmesinden, Aksaray ili, Merkez ilçesi, Ereğlikapı Mahallesi, 1217 ada, 1 parsel, 6 numaralı bağımsız bölümün davacı T1 adına kayıtlı olduğu taşınmaz üzerinde 20/08/2013 tarih ve 17718 yevmiye sayılı aile konutu şerhi bulunduğu şerhin idari işlemle konulduğu anlaşılmıştır. Tapu Sicil Genel Müdürlüğünün 11.06.2014 tarih ve 1756(2014/4) genelge numaralı genelgesinin 6. maddesinin e bendinde, "Aile konutu şerhinin terkinine ilişkin mahkeme kararının ibrazı ile, f bendinde ise kesinleşmiş boşanma veya evliliğin iptali ilamının ibrazı halinde (kararda aile konutu şerhinin devam etmesine yönelik herhangi bir hükmün bulunmaması koşuluyla) malik olan eşin tek taraflı talebiyle, aile konutu şerhinin terkininin mümkün olduğu açıklanmıştır."...
AİLE MAHKEMESİ TARİHİ : 15/10/2019 NUMARASI : 2018/794 ESAS - 2019/733 KARAR DAVA KONUSU : |Aile Konutu KARAR : Taraflar arasındaki davanın yapılan yargılaması sonunda, ilk derece mahkemesince verilen yukarıda tarih ve numarası gösterilen karara karşı istinaf başvurusu üzerine dosya duruşma yapılmasına gerek görülmeksizin ele alındı, incelendi; GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ : TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARI İLE YARGILAMA SÜRECİ: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; "...müvekkilinin eşinin vefat ettiğini, davaya konu taşınmazın müvekkili ve eşi tarafından aile konutu olarak kullanıldığını, diğer davalılarında mirasçı olduklarını, aile konutunun satılması ve müvekkilinin tahliyesi sağlanarak mağduriyetinin sözkonusu olduğunu, taşınmazın aile konutu olduğunun tespitine ve şerh konulmasına karar verilmesini" talep ve dava etmiştir....
