ilişkin işlemlerin yürütüldüğünü, 11.06.2021 tarihinde İstanbul Gayrimenkul Satış İcra Müdürlüğünün 2021/478 talimat sayılı dosyasından müvekkilinin ikamet etmekte olduğu aile konusuna kıymet takdiri için geldiğini, taşınmaz üzerinde bu şekilde haciz işlemleri gerçekleştirilmesinin hukuka aykırı olduğunu, üzerine haciz kaydı işlenen taşınmazın İİK.82 maddesi gereğince haciz caiz olmayan aile konutu olduğunu, tapu kayıtlarının incelenmesinde taşınmaz üzerinde 18/09/2018 tarihli aile konutu şerhinin yer aldığının görüleceğini, aile konutu şerhi bulunan bir taşınmazın haczen satışının mümkün olmadığını, taşınmaz üzerinde evvelce konulmuş bulunan ihtiyati tedbir kararlarının mevcut olduğunu, müvekkilinin aile konutu olan taşınmazın 1/2'sinin maliki olduğunu, dosya borçlusu olmayan müvekkiline ait taşınmazın haczi mümkün olmadığı gibi satışının da mağduriyete yol açacağını, borçluya ait başka taşınmaz ve menkul mallar yerine aile konutu olan taşınmaza haczi konularak satışına gidilmesinin...
TMK’nın 193. maddesi dikkate alındığında kural olarak eşlerin birbirleri ve üçüncü kişilerle her türlü hukuki işlem yapma serbestisi Türk Medeni Kanunu felsefesi içinde kabul edilmişken, aynı Kanunun 194. maddesi ile bu kurala istisna getirilmiş, aile konutu üzerindeki hakların sınırlandırılması esası kabul edilmiştir. Türk Medeni Kanunu'nun 194/1. maddesine göre, “Eşlerden biri, diğer eşin açık rızası bulunmadıkça, aile konutu ile ilgili kira sözleşmesini feshedemez, aile konutunu devredemez veya aile konutu üzerindeki hakları sınırlayamaz.” Bu madde hükmü ile aile konutu şerhi konulmuş olmasa da eşlerin birlikte yaşadıkları aile konutu üzerindeki fiil ehliyetleri sınırlandırılmıştır. Sınırlandırma aile konutu şerhi konulduğu için değil, konutun aile konutu vasfı bulunduğu için getirilmiştir. Bu sebeple tapuya aile konutu şerhi verilmese bile o konut aile konutu özelliğini taşır. Anılan madde hükmü ile getirilen sınırlandırma, emredici niteliktedir....
HUKUK DAİRESİ DOSYA NO : 2022/805 KARAR NO : 2022/943 T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A İ S T İ N A F K A R A R I İNCELENEN KARARIN MAHKEMESİ : FETHİYE AİLE MAHKEMESİ TARİHİ : 18/09/2019 NUMARASI : 2018/1256 ESAS - 2019/813 KARAR DAVA KONUSU : Tapu İptali Ve Tescil - |Aile Konutu Şerhi KARAR : Taraflar arasındaki davanın yapılan yargılaması sonunda, ilk derece mahkemesince verilen yukarıda tarih ve numarası gösterilen karara karşı istinaf başvurusu üzerine dosya duruşma yapılmasına gerek görülmeksizin ele alındı,incelendi; GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ : TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARI İLE YARGILAMA SÜRECİ: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle;"...davaya konu Ankara-MamakÜreğir Mah.39658 ada-5 no.lu bağımsız bölüm sayılı taşınmaz aile konutu olduğu halde müvekkilinin rızası bulunmaksızın davalı eşi Tülin tarafından diğer davalıya devredildiğini,tapusunun iptali ile davalı T3 adına tesciline ve tapuya aile konutu şerhi işlenmesine karar verilmesini"talep ve dava etmiştir...
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Tarih ve numarası yukarıda yazılı hükmün incelenmesi sırasında Özel Daireler arasında meydana gelen görev uyuşmazlığının giderilmesi istenilmekle, 2797 sayılı Yasa uyarınca toplanan Başkanlar Kurulu'nca dairelerin görevsizlik kararlarıyla dava dosyası incelenerek gereği görüşüldü: Uyuşmazlık, aile konutu olduğu iddia edilen taşınmazın muvazaalı biçimde yapılan satışının iptali ile önceki maliki adına tescili olmadığı takdirde satış bedelinin tahsili istemine ilişkindir. Uyuşmazlığın bu niteliği itibariyle hükmün temyiz inceleme görevi Yargıtay 17. Hukuk Dairesine aittir. S O N U Ç : Dosyanın 17. Hukuk Dairesin GÖNDERİLMESİNE, 24.09.2014 gününde oybirliği ile karar verildi....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Aile Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Aile Konutu Üzerinde Sağ Eşe İntifa Hakkı Tesisi ... ile ... aralarındaki aile konutu üzerinde sağ eşe intifa hakkı tesisi davasının reddine dair ... 5. Aile Mahkemesi'nden verilen ... gün ve ... sayılı hükmün Yargıtay'ca duruşmalı olarak incelenmesi davacı vekili tarafından süresinde istenilmiş olmakla; duruşma isteminin pul yokluğundan reddine karar verilip, dosya incelendi, gereği düşünüldü: KARAR Davacı ... vekili, ... ada ... parselde bulunan 2 nolu meskenin davacı ile ölen eşinin aile konutu olduğunun tespiti ile davacının TMK'nun 240.maddeden kaynaklanan haklarının verilmesini talep etmiştir. Davalı ... vekili, davanın reddini savunmuştur....
Aile konutunun, hak sahibi eş tarafından devri ve konut üzerindeki hakların sınırlandırılması, diğer eşin açık rızasına bağlıdır (TMK m.194). Bu rıza alınmadan konutla ilgili yapılan tasarruf işlemi geçersizdir. Bu geçersizliği, rızası gereken eş konutun bu vasfını devam ettirmesi koşuluyla evlilik birliği süresince ileri sürebilir. (İstanbul BAM 11 HD nin 2018/1573 esas ,2020/1126 karar 14/10/2020 tarihli ilamı ) Davacıların davası, anneleri adına kayıtlı bulunan taşınmazın aile konutu olması nedeniyle, ipotek tesisi tarihinde muvafakat vermesi gereken eşin 84 yaşında ve ehliyetsiz bulunduğu TMK 194 gereği tesis edilen ipoteğin geçersiz olduğundan iptaline ilişkindir. Davalı bankanın dava dışı şirket lehine verdiği kredinin teminatı olarak tesis edilen ipotek bankacılık işlemi olmakla birlikte, davacılar tarafından dava da dayanılan maddi vakıa taşınmazın aile konutu olduğudur....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Aile Mahkemesi DAVA TÜRÜ :Tapu İptali ve Tescil -Aile Konutu Şerhi Konulması Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen, yukarıda tarihi ve numarası gösterilen hüküm temyiz edilmekle, evrak okunup gereği görüşülüp düşünüldü: Karar hükmü temyiz eden davalıya 06.10.2011 tarihinde tebliğ edildiğinden, temyizin süresinde olması nedeniyle temyiz dilekçesinin reddine ilişkin 15.12.2011 tarihli ek kararın kaldırılmasına, Davalı ...'...
TMK nun 194. Maddesi aile konutuna ilişkin malik olmayan eşe malik ve 3. Kişilere karşı aile birliğinin korunması amacıyla aile konutuna dair yapılan tasarruflara karşı talep ve dava hakkı tanımaktadır. Her hak gibi TMK nun 194. Maddesinde tanımlanan hakkın da iyi niyet kurallarına uygun bir biçimde kullanılması gereklidir....
TMK’nın 194. maddesinde öngörülen sınırlandırma, taşınmazın tapu kaydına aile konutu şerhi konulduğu için değil, konut aile konutu vasfı taşıdığı için getirilmiştir. Bu sebeple taşınmazın tapu kaydında aile konutu şerhi bulunmasa bile o konut aile konutu özelliğini taşır. Bu durumda; Türk Medeni Kanunu’nun 194. maddesi uyarınca malik olan eş tarafından diğer eşin açık rızası alınmadan aile konutu üzerindeki hakların sınırlandırılması durumunda yapılan bu işlemin “geçerli” kabul edilemeyeceği emredici hüküm gereğidir. Diğer eşin geçerli olmayan işlemin iptali için dava açabileceği kuşkusuzdur. Davaya konu gayrimenkul davacının eşi davalı Abdullah tarafından 24.02.2017 tarihinde edinilmiş, ipotek tesis işlemleri 05.02.2019 ve 05.03.2019 tarihlerinde yapılmış, aile konutu şerhi ise 24.05.2019 tarihinde konulmuştur. Dava konusu taşınmazın yapılan keşif, alınan tanık beyanı kapsamında aile konutu olarak özgülendiği tartışmasızdır....
Hukuk Dairesi DAVA TÜRÜ : Aile Konutu Olduğunun Tespiti - Tapu İptali ve Tescil Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda bölge adliye mahkemesi hukuk dairesince verilen, yukarıda tarihi ve numarası gösterilen hüküm davalılar ... ve ... tarafından temyiz edilerek; temyiz incelemesinin duruşmalı olarak yapılması istenilmekle; duruşma için belirlenen 15.03.2021 günü duruşmalı temyiz eden davalı ... ile vekili Av. ... ve karşı taraf davacı ... Erteni vekili Av. ... ile temyiz eden davalı ... vekili Av. ... geldiler. Gelenlerin konuşması dinlendikten sonra işin incelenerek karara bağlanması için duruşmadan sonraya bırakılması uygun görüldü. Bugün dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği görüşülüp düşünüldü: Dava, aile konutu olduğunun tespiti ve tapu iptali ve tescil isteğine ilişkindir. Aile konutunun, hak sahibi eş tarafından devri ve konut üzerindeki hakların sınırlandırılması, diğer eşin açık rızasına bağlıdır (TMK m. 194)....
