Aile konutu Madde 194- Eşlerden biri, diğer eşin açık rızası bulunmadıkça, aile konutu ile ilgili kira sözleşmesini feshedemez, aile konutunu devredemez veya aile konutu üzerindeki hakları sınırlayamaz. … Aile konutu olarak özgülenen taşınmaz malın maliki olmayan eş, tapu kütüğüne konutla ilgili gerekli şerhin verilmesini tapu müdürlüğünden isteyebilir. …” ve “İyiniyetli üçüncü kişilere karşı” başlıklı 1023. maddesi Madde 1023- Tapu kütüğündeki tescile iyiniyetle dayanarak mülkiyet veya bir başka aynî hak kazanan üçüncü kişinin bu kazanımı korunur. şeklindedir. TMK 193 maddesi dikkate alındığında kural olarak eşlerin birbirleri ve üçüncü kişilerle her türlü hukuki işlem yapma serbestisi Türk Medeni Kanunu felsefesi içinde kabul edilmişken, TMK 194. maddesi ile bu kurala istisna getirilmiş, aile konutu üzerindeki hakların sınırlandırılması esası kabul edilmiştir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Aile Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Tasarrufun iptali ... ile ... ve... aralarındaki tasarrufun iptali davasının kabulüne dair ...4. Aile Mahkemesinden verilen 30.04.2008 gün ve 508/472 sayılı hükmün Yargıtay'ca incelenmesi davalılar... vekili ile ... taraflarından süresinde istenilmiş olmakla dosya incelendi gereği düşünüldü: K A R A R Davacı ... vekili, evlilik birliği içinde kooperatif hissesinin devri yoluyla davalı eş ... adına satın alınarak aile konutu olarak kullanılan meskenin davalı eş tarafından muvazaalı olarak diğer davalı...’a devredildiğini, vekil edeninin satışa rızası bulunmadığını, alıcı davalının da durumdan haberdar olduğunu ileri sürerek, kooperatif hissesinin davalı...’a devrine dair işlemin; şayet yargılama aşamasında ferdileşme sağlanırsa tapu kaydının iptali ile davalı eş adına tesciline karar verilmesini istemiştir....
Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen, yukarıda tarihi ve numarası gösterilen hüküm davacı tarafından temyiz edilmekle, evrak okunup gereği görüşülüp düşünüldü: Dava, aile konutu üzerindeki ipoteğin kaldırılması ve taşınmazın tapu kaydına aile konutu şerhi konulması istemlerine ilişkindir. Davacı malik olmayan eş, aile konutu niteliğinde bulunan taşınmazın, malik olan davalı eş tarafından “açık rızası bulunmadan" davalı banka lehine ipotek ettirildiğini ileri sürerek, aile konutu üzerine konulan ipoteğin kaldırılmasını talep ve dava etmiştir. Davalı banka, dava konusu taşınmazın tapu kaydında aile konutu olduğuna dair bir şerhin bulunmadığını, bankanın iyiniyetli olduğunu belirterek davanın reddini savunmuştur....
(Muhalif) KARŞI OY YAZISI Davacı kadın, eşi adına kayıtlı olan dava konusu taşınmazın aile konutu olduğunu, açık rızası alınmadan, davalı banka lehine ipotek tesis edildiğini, davalı bankanın ipoteğin paraya çevrilmesi yolu ile icra takibi başlattığını belirterek eşi ve lehine ipotek tesis edilen banka aleyhine, ipoteğin kaldırılması ve taşınmazın tapu kaydına aile konutu şerhi konulması için dava açmıştır. Yerel mahkeme 12.09.2013 tarihli kararıyla, "davanın kabulüyle ipoteğin kaldırılmasına ( fekkine), taşınmazın tapu kaydına aile konutu şerhi konulmasına" karar vermiştir. Karar davalı banka tarafından temyiz edilmiştir. Davalı eş Mehmet' in 18.04.2013 tarihinde ölmesi nedeniyle, gerekçeli karar ile temyiz dilekçesi, ergin mirasçılara ve ergin olmayan mirasçı Melih' in kayyımına tebliğ edilmiştir....
"İçtihat Metni" MAHKEMESİ :Aile Mahkemesi DAVA TÜRÜ :Tapu İptal-Tescil-Aile Konutu Şerhi Konulması Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen, yukarıda tarihi ve numarası gösterilen hüküm temyiz edilmekle, evrak okunup gereği görüşülüp düşünüldü: Dava konusu ... ili ... ilçesi ... Mahallesi ada 176 parsel sayılı taşınmazın ilk tesisinden itibaren tüm tedavüllerini gösterir şekilde tapu kaydının eklenerek birlikte gönderilmek üzere dosyanın mahalli mahkemesine İADESİNE, oybirliğiyle karar verildi.12.11.2013(Salı)...
Davacının aile konutu olarak kullandığı çatı katı yönünden davacının muvafakatinin alınmadığı, aile konutu yönünden davacının haklı olduğu, diğer taşınmazlar yönünden ise aile konutu olmaması nedeniyle davacının haklı olmadığı kanaatine varılarak Yargıtay 2. Hukuk Mahkemesinin 2020/1075 Esas, 2020/1788 Karar sayılı ilamında belirtilen şekilde sadece aile konutu olarak kullanılan yerin dava tarihi itibariyle değeri oranında davacının ipoteğin kaldırılması davasında haklı olduğu anlaşılarak (800.000,00- TL ipotek değeri- 75.160,20- TL dava tarihi itibariyle aile konutu olan çatı katının değeri ) yargılama gideri ve vekalet ücreti takdirine yönelik aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur" şeklindeki gerekçe ile "Davanın konusuz kaldığı anlaşıldığından KARAR VERİLMESİNE YER OLMADIĞINA" karar verilmiştir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Aile Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Tapu iptali ve tescil K A R A R Taraflar arasındaki uyuşmazlık TMK.nun 194. maddesi gereğince aile konutu olan taşınmazın muvazaalı olarak yapılan devri işleminin iptali ile TMK.nun 194. maddesi gereğince aile konutu şerhi konulması isteğine ilişkin bulunduğuna, davada zilyetliğe dayanılmadığına, mahkemece uyuşmazlık bu şekilde nitelendirilerek çözüme kavuşturulduğuna göre, Yargıtay Başkanlar Kurulunun 26.01.2012 tarih ve 1 sayılı Kararı ile hazırlanıp Yargıtay Büyük Genel Kurulunun 09.02.2012 tarih 1 sayılı Kararı ile aynen kabul edilen ve 18.02.2012 tarih 28208 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren hukuk dairelerine ilişkin iş bölümü uyarınca hükme yöneltilen temyiz itirazlarının incelenmesi Yüksek Yargıtay (2.)...
Dava Türk Medeni Kanunu’nun 194. maddesinde düzenlenen aile konutu nedeni ile tapu iptali ve tescil talebine ilişkindir. Dava konusu taşınmazı en son satın alan ...'e davanın yöneltilmediği anlaşılmaktadır....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Aile Mahkemesi DAVA TÜRÜ : İpoteğin Kaldırılması-Aile Konutu Şerhi Konulması Yukarıda tarihi, konusu ve tarafları gösterilen hükmün; bozulmasına dair Dairemizin 01.11.2018 gün ve 2017/6349-2018/12283 sayılı ilamıyla ilgili karar düzeltme isteminde bulunulmakla, evrak okundu, gereği düşünüldü; Davacı aile konutu olan taşınmaz üzerine, davalı eşi tarafından diğer davalı lehine ipotek tesis edildiğini belirterek, Türk Medeni Kanunu'nun 194. maddesi gereğince ipoteğin kaldırılmasını ve tapu kütüğüne aile konutu şerhi konulmasını istemiş, mahkemece aile konutu şerhi konulması talebinin kabulüne, ipoteğin kaldırılması davasının ise reddine karar verilmiştir. Hükmün davacı tarafından temyizi üzerine Dairemizce, "Davacı ile davalı eş Ercan'ın dava konusu taşınmazı aile konutu olarak kullandıkları, davalı ...'ın davacı eşin "açık" rızası olmadan işbu taşınmaza diğer davalı lehine ipotek tesis ettirdiği anlaşılmaktadır....
Dosyadaki iddia, savunma, tapu kayıtları, tanık beyanları, keşif resim ve bilirkişi raporları dikkate alındığında taşınmazın 1. katının aile konutu, 23/02/2017 tarihli keşif ve keşif sonucu 15/03/2017 tarihli bilirkişi raporunda belirtildiği üzere evin üstünde yer alan baraka ve Ardiyenin evin müştemilatı olduğu, zemin katın ve asma katın aile konutu olmayıp mağaza olduğu, davalı şirketin taşınmazı vefat eden davalı Hayriye'den satın alırken birinci katın ve eki olan ahşap kulübe ve Ardiyenin tarafların aile konutu olduğunu bildiği, tarafların fiili olarak ayrılmasının aile konutu vasfını kaybetmeyeceği, davacının dava açmakta haklı olduğu, ölümle evlilik son bulduğundan dava konusuz kalmıştır....
