İcra İflas Kanununun 72. maddesindeki istirdat davası, TBK'nun 77 ve devamı maddelerinde öngörülen istirdat ( sebepsiz zenginleşme) davasının özel bir türü olup, bu nedenle kendine has özellikler taşır. İİK 72/6.maddesinde; Borçlu menfi tespit davası zımmında tedbir kararı almamış ve borç da ödenmiş olursa, davaya istirdat davası olarak devam edilir....
A.Ş tarafından ibraz edildiği anlaşılmış, çek ile ilgili davacı tarafından İstanbul ..... Asliye Ticaret Mahkemesinin .... Esas sayılı dosyası ile istirdat davası açıldığı anlaşılmıştır. Toplanan deliller ve tüm dosya kapsamına göre; davacı tarafından mahkememizde açılan zayi nedeniyle iptal davasına konu çekin ibraz edilmiş olması ve çek hamiline karşı da istirdat davası açıldığı dikkate alınarak konusu kalmayan dava yönünden karar verilmesine yer olmadığı şeklinde aşağıdaki hüküm tesis edilmiştir....
Davalılar vekili cevap dilekçesinde özetle; dosya borçluları olan Hakyol Maden İnşaat Hafriyat ve Nakliyat Sanayi Ticaret Anonim Şirketi T5 Şirketi'nin üçüncü kişilerdeki hak ve alacaklarının haczi maksadıyla birinci haciz ihbarnamesi gönderilmesi talebinde bulunulduğunu ve Üçüncü Şahıs Çan T1 tarafından süresi içinde itirazlarını sunarak ve borçluya ait hak ve alacağın bulunmadığını bildirdiklerini, ancak davacı-üçüncü şahıs şirkete İstanbul 21....
Davalı vekilinin cevap dilekçesinde özetle; icra dosyasında borçlu sıfatı bulunmayan davacının müvekkiline karşı istirdat davası açmasının husumetten mümkün olmadığından, açılan davanın aktif husumet yokluğu sebebiyle usulden reddine karar verilmesini, davacının, huzurunda uygulanan haciz sırasında hiçbir istihkak iddiasında bulunmadığını, kanuni haklarını kullanma gereği duymaksızın icra dosya borcunu ödeme yolunu seçtiğini, davacının icra dosyasında borçlu sıfatı bulunmadığından, İİK.md.72 gereğince icra dosya borcuna istinaden yapılan ödemelere ilişkin ancak dosya borçlusu tarafından istirdat davası açılabileceğinden, bu eksikliğin aktif husumet yokluğu sebebi teşkil ettiğini ve bu sebeple HMK.md.115 gereğince açılan davanın usulden reddine, aksi halde açılan davanın esastan reddine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davacı üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep ile cevap verdiği görüldü. DELİLLER VE GEREKÇE; ....İcra Müd.......
Yine dava konusu çeklerin--- ek Tasfiye Halinde-----tarafından --- şubesinde --- tarihinde takas aracılığı ile karşılıksız işlemi gördüğü ve davacı vekili tarafından ----- sayılı dosyası ile istirdat davası açıldığı",--- çekin --- tarafından,-- tarihinde --- tarihli ve --- müşteri hesap numarası ile mahkememize gönderildiği ve davacı vekili tarafından ----sayılı dosyası ile istirdat davası açıldığı,---- çekin --- şubesi müşterisi olan---- firması tarafından --- tarihinde çekin ait olduğu bankaya elektronik ortamda ibraz edildiği ve davacı vekili tarafından mahkememizin --- sayılı dosyası ile istirdat davası açıldığı--- çekin ---- tarihinde --- ibraz edildiği, -- kod ile (karşılıksız) iadesi oluştuğu ve davacı vekili tarafından --------- sayılı dosyası ile İstirdat davası açıldığı anlaşılmıştır Tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde; dava konusu çeklerin bankaya ibraz edildiği ve hamiline karşı istirdat davası açıldığı yine dava konusu -----çek yönünden dosyamızın tefrik edildiği...
Yine dava konusu çeklerin--- çek Tasfiye Halinde-----tarafından --- şubesinde --- tarihinde takas aracılığı ile karşılıksız işlemi gördüğü ve davacı vekili tarafından ----- sayılı dosyası ile istirdat davası açıldığı",--- çekin --- tarafından,-- tarihinde --- tarihli ve --- müşteri hesap numarası ile mahkememize gönderildiği ve davacı vekili tarafından ----sayılı dosyası ile istirdat davası açıldığı,---- çekin --- şubesi müşterisi olan---- firması tarafından --- tarihinde çekin ait olduğu bankaya elektronik ortamda ibraz edildiği ve davacı vekili tarafından mahkememizin --- sayılı dosyası ile istirdat davası açıldığı--- çekin ---- tarihinde --- ibraz edildiği, -- kod ile (karşılıksız) iadesi oluştuğu ve davacı vekili tarafından --------- sayılı dosyası ile İstirdat davası açıldığı anlaşılmıştır Tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde; dava konusu çeklerin bankaya ibraz edildiği ve hamiline karşı istirdat davası açıldığı yine dava konusu -----çek yönünden dosyamızın tefrik edildiği...
borçlu şirketin eski unvanının da yazılı olduğu birden çok evrak bulunduğunu ve 3. şahıs tarafından sunulan evraklarda dahi borçlu şahsın isminin yazılı olduğunu iddia ettiğini, işbu iddiaların taraflarınca kabulünün mümkün olmadığını, zira mahale sonradan gelen ve söz konusu şirketin eski yetkilisi bulunan ......
Şube Müdürlüğüne ibraz edildiği bildirilmiş olup, davacı vekiline istirdat davası açmak üzere 2 haftalık kesin süre verilerek 3.kişide olduğunu bildirdiği çek yönünden 3.kişiye karşı istirdat davası açıp dosya numarasını bildirmediği takdirde söz konusu çekler yönünden ödeme yasağının kaldırılmasına karar verileceği ihtar olunmuş ancak verilen kesin süre içerisinde davacı tarafça istirdat davası açılmadığı belirlenmiş olmakla; davacının zayi nedeniyle çek iptali isteminin reddine karar vermek gerekmiş oluşan vicdani kanaatle aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir....
Maddesinde yer alan; "Borçlu, icra takibinden önce veya takip sırasında borçlu bulunmadığını ispat için menfi tesbit davası açabilir." şeklindeki düzenlemedir. DELİLLER : ------ müzekkere yazılarak sıra cetvelinin düzenlenip düzenlenmediği sorulmuş, davacı tarafından sıra cetveline kaydı talep edilen alacağın tamamen kaydedildiği şeklinde cevap verildiği anlaşılmıştır. ----- yazılan müzekkereye cevap verildiği, ------ sayılı dosyanın gerekçeli karar evrakının gönderildiği görülmüştür. ----------ait sicil kayıtları celbedilmiştir. ----- müzekkere yazılarak davaya konu çeklerin görüntüleri celbedilmiştir. DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE KANAAT : Dava, avans çeki olarak verildiği iddia edilen çeklerden dolayı borçlu olmadığının tespiti (menfi tespit) davası olarak açılmış olup, yargılama sırasında çek bedellerinin ödenmesi nedeni ile istirdat davasına dönüşmüş İİK 72. Madde kapsamında açılmış menfi tespit ve istirdat davasıdır....
'ın ibraz ettiği anlaşılmış, çek ile ilgili davacı tarafından Bakırköy ..... Asliye Ticaret Mahkemesinin ...... Esas sayılı dosyası ile istirdat davası açıldığı anlaşılmıştır. Toplanan deliller ve tüm dosya kapsamına göre; davacı tarafından mahkememizde açılan zayi nedeniyle iptal davasına konu çekin ibraz edilmiş olması ve çek hamiline karşı da istirdat davası açıldığı dikkate alınarak konusu kalmayan dava yönünden karar verilmesine yer olmadığı şeklinde aşağıdaki hüküm tesis edilmiştir....
