Isıtma Soğutma Sistemleri Turizm Ticaret Limited Şirketi Olan, 31/03/2023 Keşide Tarihli, 250.000,00 TL Tutarlı Çek hakkında açılan zayi nedeniyle çek iptali davasında dava konusu çek ile ilgili istirdat davası açılmış olmakla bu çek ile ilgili KARAR VERİLMESİNE YER OLMADIĞINA, 2- Davacı tarafından Türkiye ... Batman/Çarşı Şubesi’nin, ... Numaralı, Keşidecisi ......
Şti.tarafından çeklerin kendilerinde bulunduğunu, bu nedenlerle davaya müdahil olarak kabul edilip teminatın iade edilmemesi yönünde talep dilekçesi sunduğu; davacı tarafa çek hamiline karşı istirdat davası açmak üzere 2 haftalık kesin süre verildiği, kesin süreye rağmen istirdat davası açılmadığı, ancak teminatın iadesi yönünde talepte bulunduğu anlaşılmıştır. Toplanan deliller ve tüm dosya kapsamına göre; davacı tarafından dava konusu yapılan çeklerin ilgili şirket tarafından kendilerinde bulunduğundan bahisle beyan dilekçesi sunulduğu, davacı tarafa hamile karşı istirdat davası açmak üzere kesin süre verildiği halde istirdat davası açılmadığı, bu nedenlerle açılan zayi nedeniyle iptal davasının reddine karar vermek gerektiği kanaat ve sonucuna varılarak aşağıdaki hüküm kurulmuştur. HÜKÜM :Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere; 1-Davacı tarafından açılan zayi nedeniyle iptal davasının sübuta ermediğinden REDDİNE, 2-Mahkememizce alınan teminat üzerine İstanbul ........
Davacıların murisi Hasan Karalı ' ya davalı banka tarafından 04/06/2014 tarihinde Genel Kredi Sözleşmesi uyarınca tarım kredisi kullandırıldığı, davacıların murisine kullandırılan krediyi davacılardan T2 ile dava dışı Mehmet Traşoğlu' nun kefil sıfatıyla imzaladıkları, davacıların murisi Hasan Karalı' nın vefat etmesi üzerine davalı banka tarafından kredi alacağına ilişkin davacılar aleyhine icra takibi başlatıldığı, davacıların murislerinin davalı bankadan kullanmış kredi sözleşmesine ilişkin davalı bankaya borçlu olmadıklarının tespitine ilişkin mahkememizde iş bu davayı açtıkları anlaşılmıştır. Davacılar vekili yargılamanın devamı sırasında davaya konu icra dosyalarında borcun 3. Bir kişi tarafından tamamen ödendiğini, bu nedenle davaya istirdat davası olarak devam edeceklerini beyan etmiştir. İİK nun 72/6 ve 72/7 maddelerinde;" Borçlu, menfi tesbit davası zımmında tedbir kararı almamıs ve borç da ödenmis olursa, davaya istirdat davası olarak devam edilir....
un ödeme yasağının kaldırılmasını talep ettiğini ve bunun üzerine de mahkemece 7 günlük kesin süre içinde iade davası açılması yönünde taraflarına süre verdiğini, müvekkilinin yasal hamil olduğunu iddia eden üçüncü şahıs ile herhangi bir ticari ilişkisi bulunmayıp üçüncü şahıs davalıya da herhangi bir borcunun da bulunmadığını beyanla müvekkilinin yasal hamili bulunduğu çeklerin yasal hamil olduğunu iddia eden üçüncü şahıs davalıdan alınarak müvekkiline verilmesine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalıya tahmiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir. Cevap: Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; çeklerin kaybolmadığını, davacı tarafından müvekkiline ciro edildiğini, davacının acil paraya ihtiyacı olduğunu beyan ederek çalışanı olduğu ......
Müdürlüğüne yazılan müzekkeremize verilen cevapta dava konusu çekin şubeleri tarafından takas sistemine girişi yapıldığının bildirilmiş olup, davacı vekiline istirdat davası açmak üzere 2 haftalık kesin süre verilerek 3.kişide olduğunu bildirdiği çek yönünden 3.kişiye karşı istirdat davası açıp dosya numarasını bildirmediği takdirde söz konusu çekler yönünden ödeme yasağının kaldırılmasına karar verileceği ihtar olunmuş ancak verilen kesin süre içerisinde davacı tarafça istirdat davası açılmadığı belirlenmiş olmakla; davacının zayi nedeniyle çek iptali isteminin reddine karar vermek gerekmiş oluşan vicdani kanaatle aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir....
Limited Şirketi'nin ise 3. kişi konumunda olduğu, istirdat davasını ancak icra takip borçlusunun açabileceği, üçüncü şahıslar tarafından bu davaların açılamayacağı anlaşılmaktadır. Ayrıca davacı her ne kadar icra dosyasındaki borcu cebri icra tehdidi altında ödediğini ileri sürse de eldeki davayı icra takip alacaklısına karşı açmış olduğu nazara alındığında; alacaklının alacağını tahsil etmesinden dolayı sebepsiz zenginleşmediği yani istirdat davası yönünden davacının aktif husumet, sebepsiz zenginleşme davası yönünden pasif husumet ehliyetinin bulunmadığı kanaatine varılmıştır. Belirtilen bu nedenlerle davacı olan 3. kişinin takip alacaklısına karşı, takip borçlusuna ait borcun ödenmesinden dolayı istirdat davası açamayacağı kanaatine varılmakla davanın husumet nedeniyle reddine karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir....
İİK'nın 72/6 maddesi kapsamında açılan menfi tesbit davası dolayısıyla tedbir kararı almamış ve borç da ödenmiş olursa, davaya istirdat davası olarak devam edileceği yasal olarak hüküm altına alındığından başta menfi tespit davası için gerekmeyen zorunlu arabuluculuk şartının yargılama sırasında borcun ödenmesi sebebiyle davanın yasa gereği istirdat davasına dönüşmesi durumunda da aranmayacağı istikrar kazanan Yargıtay içtihatları ile sabittir....
İİK'nın 72/6 maddesi kapsamında açılan menfi tesbit davası dolayısıyla tedbir kararı almamış ve borç da ödenmiş olursa, davaya istirdat davası olarak devam edileceği yasal olarak hüküm altına alındığından başta menfi tespit davası için gerekmeyen zorunlu arabuluculuk şartının yargılama sırasında borcun ödenmesi sebebiyle davanın yasa gereği istirdat davasına dönüşmesi durumunda da aranmayacağı istikrar kazanan Yargıtay içtihatları ile sabittir....
Bu noktada davacı tarafından zayi nedeniyle iptal davası açılmasında hukuki yarar bulunmamaktadır. Zayi nedeniyle çek iptal davası, çekin kimin elinde olduğunun bilinmemesi nedeniyle hasımsız açılmaktadır. Yani, çekin kimin elinde olduğu biliniyorsa, bu durumda TTK'nın 792. maddesine göre hasımlı olarak istirdat davası açılması gerekir. Çekin daha sonra devir edilmesi halinde, HMK'nın 124 ve 125. maddeleri uyarınca taraf teşkilinin ilgili davalarda sağlanarak istirdat davasının sürdürülmesi mümkündür. Kimin elinde olduğu belli olan bir çek için artık zayi nedeniyle iptal davası açılamayacaktır....
DELİLLERİN DEĞERLENDİRMESİ VE GEREKÇE : Mahkememiz nezdinde açılan dava konusunun, davacı tarafından ileri sürülen "menfi tespit" talebi olduğu anlaşılmaktadır. Menfi Tespit Davası; davalı tarafından varlığı iddia edilen bir "hukuki ilişkinin mevcut olmadığının" veya "mevcut bulunan bir alacağın, ödeme, ibra, takas vb. bir nedenle sona erdiğinin" tespiti için açılan davadır....
