ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ ESAS NO : 2021/829 KARAR NO : 2022/538 DAVA : 3. Şahıs Tarafından Açılan Menfi Tespit DAVA TARİHİ : 11/11/2021 KARAR TARİHİ : 21/06/2022 Davacı tarafından davalı aleyhine açılan 3. Şahıs Tarafından Açılan Menfi Tespit davasının mahkememizde yapılan açık yargılaması sonunda, tüm dosya incelendi. GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Davalı-alacaklı tarafından ... Medikal Sağlık Ürünleri San. Tic. ve Paz. Ltd. Şti.'ye karşı açılan Ankara ... İcra Dairesi'nin .../... E. Sayılı icra dosyasından ... tarihli davacıya İcra İflas Kanunu'nun 89/1 maddesi gereğince haciz ihbarnamesi gönderilmiştir. Tebligat adresi olarak müvekkilin MERNİS adresi olarak görünen ancak ikamet etmediği ''... Mah. ... Sk. No:.../... .../İZMİR'' adresi gösterilmiş ve birinci haciz ihbarnamesi ... tarihinde T.K....
Bu bildirimi alan üçüncü şahıs icra takibinin yapıldığı veya yerleşim yerinin bulunduğu yer mahkemesinde süresi içinde menfi tespit davası açtığına dair belgeyi bildirimin yapıldığı tarihten itibaren yirmi gün içinde ilgili icra dairesine teslim ettiği takdirde, hakkında yürütülen cebri icra işlemleri menfi tespit davası sonunda verilen kararın kesinleşmesine kadar durur. ..." düzenlemesine yer verilmiştir. Eldeki dava İİK 89. maddesine göre açılan menfi tespit davasıdır. İcra takibinde 3. Kişi durumda olan davacı bankanın açtığı menfi tespit davasında, davacı ile davalı arasında doğrudan bir ticari ilişki bulunmamaktadır. Uyuşmazlık takip hukukundan kaynaklanmakta olup görevli mahkeme Asliye Hukuk Mahkemesidir. Yargıtay ... Hukuk Dairesinin .../... esas .../... karar ve yine 19. Hukuk Dairesinin .../... esas .../... karar sayılı ilamlarında da belirtildiği üzere İİK 89....
DAVA : 3. Şahıs Tarafından Açılan Menfi Tespit DAVA TARİHİ : 21/05/2022 KARAR TARİHİ : 15/12/2022 KARAR YAZIM TARİHİ : 19/12/2022 Mahkememize tevzi edilen 3. Şahıs Tarafından Açılan Menfi Tespit davasının yapılan açık yargılaması sonunda, GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: İDDİA VE SAVUNMA : Davacı vekilinin dava dilekçesinde; Davalı ... vekili aracılığı ile Bursa 14. İcra Müdürlüğünün 2021/... Esas sayılı dosyası ile borçlu ... Tarım Ürünleri Gıda Nakliye Ve Ticaret Ltd. Şti. İle ... ...(...) aleyhine Kambiyo Senetlerine Özgü Yolla 345.137,36.-TL. Lik toplam alacak üzerinden icra takibi başlatmış olduğunu, icra takibi sırasında 2004 sayılı İİK.nun 89 m. Uyarınca müvekkil ... ve yetkilisi bulunduğu ... Gıda Yaş Sebze Ve Meyve İhtiyaç Maddeleri Pazarlama İthalat İhracat Ve Dağıtım Ltd. Şti .'ne haciz ihbarnameleri gönderilmiş olduğunu, ... Gıda adına gönderilen 2....
İlk Derece Mahkemesi'nce davanın hukuki yarar yokluğu nedeni ile usulden reddine karar verildiği, karara karşı davacı vekili tarafından istinaf başvurusunda bulunulduğu anlaşılmıştır. İstinaf incelemesi, HMK'nın 355. maddesi uyarınca, ileri sürülen istinaf sebepleri ve kamu düzeni yönüyle sınırlı olarak yapılmıştır. Davacı yan işbu davada, Adana 4. İcra Dairesi'nin ... esas sayılı icra takibi dosyasıyla aleyhine başlatılan takipten dolayı borçlu olmadığının tespitini istemiştir. Aynı icra takibi nedeniyle davalı tarafından davacı aleyhine itirazın iptali davası açılmış olup, itirazın iptali davasının açılmasından sonra işbu menfi tespit davası 27/04/2021 tarihinde açılmıştır. Menfi tespit davasının itirazın iptali davasından sonra açılmış olması nedeniyle davalının bu davayı açmakta hukuki yararı bulunmamaktadır. Zira menfi tespit davasında ileri sürülebilecek hususlar itirazın iptali davasında da ileri sürülebilecektir....
İİK'nun 89/3. maddesinde "...İkinci ihbarnameye süresi içinde itiraz etmeyen ve zimmetinde sayılan borcu icra dairesine ödemeyen veya yedinde sayılan malı icra dairesine teslim etmeyen üçüncü şahsa onbeş gün içinde parayı icra dairesine ödemesi veya yedinde sayılan malı teslime zorlanacağı bildirilir. Bu bildirimi alan üçüncü şahıs icra takibinin yapıldığı veya yerleşim yerinin bulunduğu yer mahkemesinde süresi içinde menfi tespit davası açtığına dair belgeyi bildirimin yapıldığı tarihten itibaren yirmi gün içinde ilgili icra dairesine teslim ettiği takdirde, hakında yürütülen cebri icra işlemleri menfi tespit davası sonunda verilen kararın kesinleşmesine kadar durur." düzenlemesine yer verilmiştir. Dava İ.İ.K.’nun 89/III maddesine istinaden gönderilen haciz ihbarnamesi nedeniyle ihbarnameye muhatap olan üçüncü kişi tarafından açılan menfi tespit davasıdır....
Menfi tespit davası, İcra İflas Kanunu'nun 72. maddesinde düzenlenmiştir. Bu maddeye göre, borçlu, icra takibinden önce veya takip sırasında borçlu bulunmadığını ispat için menfi tespit davası açabilir. Menfi tespit davasında amaç bir hukuki ilişkinin veya bir hakkın gerçekten mevcut olmadığının tespitine yöneliktir. Başka bir deyişle hukuki bir yarar bulunması koşuluyla sonuçta alacak-borç ilişkisi doğuracak bir durumun olmadığının tespiti amaçlanır. Dayanılan hukuki ilişkinin gerçekten mevcut olmadığı icra takibine maruz kalmadan önce ileri sürülebileceği gibi, icra takibinden sonra da ileri sürülebilir. Borçlunun icra takibinden önce veya sonra menfi tespit davası açabilmesi için borçlu olmadığının tespitinde hukuki yararının bulunması şarttır. Buna rağmen, borçlunun, alacaklının harekete geçmesini beklemeden borçlu olmadığının tespitinde korunmaya değer bir yararı bulunabilir. Bu tür bir yararının bulunması halinde borçlu, borçlu olmadığının tespiti için dava açabilir....
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ TARİHİ: 05/02/2024 NUMARASI: 2024/52 2024/93 DAVANIN KONUSU: 3. Şahıs Tarafından Açılan Menfi Tespit Taraflar arasındaki davada İstanbul 20. Asliye Ticaret Mahkemesi ile İstanbul 41. Asliye Hukuk Mahkemelerince ayrı ayrı görevsizlik kararı verilmesi nedeni ile yargı yerinin belirlenmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi, gereği düşünüldü: K A R A R Dava, 3. Şahıs Tarafından Açılan Menfi Tespit talebine ilişkindir. İstanbul 41....
Kahramankazan Asliye Hukuk Mahkemesince davacının icra takibinden sonra davalıya borçlu olmadığının tespiti talebi ile menfi tespit davası açtığı, icra takibinin İstanbul İcra Dairelerinde yapıldığı gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir. İstanbul 8. Asliye Hukuk Mahkemesince ise dava konusu uyuşmazlıkta genel yetkili mahkeme davalının yerleşim yeri mahkemesi olup, davalının ve davacının yerleşim yerinin Kahramankazan/Ankara adresi olduğu gerekçesiyle karşı yetkisizlik kararı verilmiştir. İcra ve İflas Kanunu’nun 72/son maddesine göre menfi tespit ve istirdat davaları, takibi yapan icra dairesinin bulunduğu yer mahkemesinde açılabileceği gibi, davalının ikametgâhı mahkemesinde de açılabilir. Bu madde hükmüne göre menfi tespit ve istirdat davaları ile ilgili yetki düzenlemesi kamu düzenine ilişkin değildir. Davacı menfi tespit talebi ile Kahramankazan'da dava açmış bu suretle... mahkemelerinin yetkisini benimsemiştir....
İradesi dışında çek elinden çıkan kişi tarafından, çeki eline geçiren kişi bilinmiyorsa, çekin iptaline karar verilmesi istenebilir(TTK 759/1). İptal isteminde bulunan kişi, çek elinde iken zıyaa uğradığını inandırıcı bir şekilde gösteren delilleri mahkemeye sağlamak ve senedin bir suretini ibraz etmek veya senedin esas içeriği hakkında bilgi vermekle yükümlüdür(TTK 759/2). Zayi olmuş çekler hakkında keşideci, ibraz süresi geçtikten sonra çekten cayabilir veya çekte imzası yoksa her zaman muhatap banka şubesini çekteki imzanın kendisine ait olmadığı yönünde uyarabilir veyahut hamile karşı menfi tespit davası veyahut da lehtara karşı menfi tespit ve/veya istirdat davası açabilir. 6102 sayılı Türk Ticaret Kanununun 757/1 maddesine göre kıymetli evrakın iptalini ancak evrak üzerinde hak sahibi olan lehtar veya yetkili hamil isteyebilir. Keşidecinin ancak senet hamilinin ortaya çıkmasının ardından menfi tespit veya istirdat davası açabilme hakkı vardır....
O halde dava dilekçesinde yer alan menfi tespit talebi yönünden taraflar arasında düzenlenen yetki sözleşmesi geçerli olup, ipoteğin kaldırılması istemi yönünden ise kesin yetki kuralı bulunduğundan yetki sözleşmesi ile belirlenen yer mahkemesi yetkili olmayacaktır. O halde menfi tespit davası ve ipoteğin kaldırılması talepleri yönünden davaların tefrik edilmesinin düşünülmesi ve menfi tespit davası yönünden İstanbul .... Asliye Ticaret Mahkemesine yetkisizlik kararı verilmesi, ipoteğin kaldırılması istemi yönünden de Birecik Asliye Hukuk Mahkemesinin yetkili mahkeme sıfatıyla yargılamaya devam etmesi gerekmektedir."(Yargıtay 17.Hukuk Dairesi'nin 2013/19266 Esas 2013/18292 Karar sayılı ilamı) Somut olayda taleplerden biri ipoteğin kaldırılması talebidir. Taşınmazın aynına ilişkin işbu davanın taşınmazın bulunduğu yer mahkemesinde açılması gerekmekte olup bu yetki HMK'nın 12/1.maddesi uyarınca kesin yetki hallerindendir....
