Nitekim bu ilkeler 27.03.1957 tarihli ve 1957/1 Esas, 1957/3 Karar ile 04.02.1959 tarihli ve 195714 Esas, 1959/6 Karar sayılı YİBK’de ifade edilmiştir. 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun 74.maddesi gereği dernek olağan genel kurulunun tüzükte belirtilen zamanda yönetim kurulunun çağrısı üzerine toplanacağı ve olağan genel kurul toplantılarının en geç üç yılda bir yapılmasının zorunlu olduğu; “Toplantıya çağrı” başlıklı 77. madde ise Genel kurulun yönetim kurulunca, en az on beş gün önceden toplantıya çağrılacağı düzenlenmiştir....

Şubesinin 23.03.2009 tarihli genel kurul toplantısının çağrıda ve divan oluşumunda usulsüzlük yapıldığı gerekçesiyle iptali istenilmiş, dava dilekçesi dernek şubesine tebliğ edilerek yargılama yapılmış ve hüküm verilmiştir. Yukarıda açıklanan hukuksal olgular ve şubenin tüzel kişiliğinin ve dolayısıyla davada taraf ehliyetinin bulunmadığı gözetildiğinde, davada taraf teşkili sağlanmadan yargılama yapılıp hüküm verildiği anlaşılmaktadır. Dava dilekçesinde dernek şubesinin hasım gösterilmesinin temsilcide yanılma olduğu kabul edilerek, dava dilekçesi ve duruşma gününün tüzel kişiliği bulunan dernek adına ve genel merkez adresine tebliğe çıkarılması, dernek yetkilileri veya vekilleri duruşmaya geldikleri takdirde davaya karşı diyeceklerinin ve delillerinin ibraz etme imkanı tanındıktan ve toplanan deliller birlikte değerlendirildikten sonra sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken, davada taraf teşkili sağlamadan davanın esası hakkında karar verilmesi doğru görülmemiştir....

Davalı tarafça ilk derece mahkemesince bir cevap dilekçesi sunulmamış, davalı dernek başkanı katılmış olduğu 13/06/2017 tarihli duruşmada, karar defteri ve bilirkişinin istediği genel kurul çağrı metninin avukatta olduğunun, avukattan alarak incelemek için süre istediğini beyan etmiş, sonraki duruşmalara ise katılmamıştır. İlk Derece Mahkemesince; "Davanın kabulü ile 03/01/2015 tarihli dernek genel kurulu kararının iptaline," şeklinde karar verilmiştir. Karar davacı vekiline 04/05/2018 tarihinde, davalı vekiline 02/05/2018 tarihinde tebliğ edilmiş, davalı vekilince sunulan 11/05/2018 tarihli dilekçeyle istinaf başvurusunda bulunulmuş, gerekli istinaf harçları yatırılmış, bu dilekçe davacı vekiline 22/05/2018 tarihinde tebliğ edilmiş, davacı vekilince sunulan 29/05/2018 tarihli dilekçeyle istinafa cevap verilmiştir....

"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Dava dilekçesinde, davalı derneğin 27.03.2011 tarihli genel kurul toplantısında alınan kararların hükümsüzlüğünün tespiti, olmaz ise iptali istenilmiştir. Mahkemece davanın reddine karar verilmiş, hüküm davacılar vekili tarafından temyiz edilmiştir. Y A R G I T A Y K A R A R I 1-Beyoğlu 2. Asliye Hukuk Mahkemesi'nin 2011/141 Esas ile ... 9. Asliye Hukuk Mahkemesi'nin 2011/144, 2011/156 ile 2011/176 Esas sayılı dosyalarının mahkemelerinden getirtilmesinden, 2-16.10.2010 tarihli davalı dernek genel kurulu toplantı tutanakları ile bu toplantıda alınan kararların iptali yönünde açılmış bir dava bulunup bulunmadığı, bulunuyor ise tespiti ile o dava dosyasının getirtilmesinden, 3- Davalı dernek vekili Av. ...'in vekaletnamesi süreli olup 05.04.2012 tarihi itibariyle vekalet son bulmuştur....

İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ: İlk derece mahkemesi tarafından yapılan yargılama sonucunda; Dosyada, 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun 73. maddesinde, kayıtlı üyelerden oluşan dernek genel kurulunun derneğin en yetkili karar organı olduğu; 83. maddesinde ise, sadece genel kurul kararlarının iptalinin istenebileceği, diğer organlarının kararlarına karşı dernek içi denetim yolları tüketilmedikçe iptal davası açılamayacağını, somut olayda; davalı derneğin yönetim kurulu üyesi olan davacının, T3 T3 Dayanışma Derneği'nin 13/06/2017 tarih ve 196 sayılı yönetim kurulu kararının iptalini istediğini; davacının davalı derneğin genel kuruluna bu hususta itirazda bulunmadan, başka bir anlatımla iç denetim yollarını tüketmeden doğrudan bu davayı açtığı, davalı derneğin tüzüğünün 9. maddesinin son fıkrasında üyeliğe kabul ve üyelikten çıkarma konusunda son karar mercinin dernek genel kurulu olduğunun düzenlendiği, ayrıca dernek tüzüğünde yönetim kurulu kararının kesin olduğuna dair bir hüküm...

Olağan Genel Kurul Toplantısına 15/05/2014 günü 20:30'da ... de ek 1 de belirtilen gündem maddeleri altında yapılacağının internetten ilân edildiğini, bu ilândan sonra ... başkan adaylarını açıkladığını, ... m. 12/I’de belirtildiği üzere genel kurula katılma hakkı bulunan üyelerin kim olduğunun tespiti ve katılımın sağlanması için 15 gün önceden hem yerel bir gazete hem de e-posta veya yazılı olarak üyelere gönderilmesi şartı olduğunu; ancak, hiçbir üyeye böyle bir çağrı yapılmamış olup yerel bir gazetede genel kurula katılacak üyelerin listesinin ilan edilmediğini, bu hususun Dernek Tüzüğü m. 12/I'i, MK m.77'yi ve Dernekler Yönetmeliği m. 14'ü ihlal ettiğini, Dernek Tüzüğü m.13/I'de belirtildiği üzere genel kurul toplantısına katılmaya hak kazanan gerçek kişi üyelerin toplantı günü üye kimlik kartı ile nüfus cüzdanı ve resmi makamlarca verilmiş kimliklerini görevlilere gösterip Genel Kurul Üye Katılım Listesi'nde adlarının karşısını imzalayarak salona girmesi gerektiğini; ancak, genel...

Şubesinin feshi isteğine ilişkindir. 1-Sözü edilen derneğin ...Şubesini kurmak üzere 13.05.2005 tarihli kuruluş bildiriminde kurucu olarak isimleri geçen şahıslara, ...Basın Birliği Derneği Yönetim Kurulunca şube kurmak üzere yetki verilip verilmediğinin ...Basın Birliği Derneğinden sorulması, verilmiş ise buna ilişkin yetki belgesinin istenmesi, şube açmak üzere Anadolu Basın Birliği Derneği Genel Kurulunca alınmış bir karar olup olmadığının da aynı dernekten sorularak şube açmak üzere alınmış bir genel kurul kararı varsa buna ilişkin kararın onaylı örneğinin, ilgili dernekten ve idareden istenmesi, 2-Mahkeme kararının şube kuruluş bildiriminde isimleri gösterilen kuruculara, kuruluş bildiriminde gösterilen adreslerinde usulüne uygun olarak tebliğinin sağlanması, 3-Mahkeme kararının Cumhuriyet Savcısına Tebligat Kanununun 43. maddesinde gösterilen usül çerçevesinde tebliğinin sağlanması, SONUÇ: Yukarıda belirtilen eksikliklerin ikmalinden sonra dosyanın gönderilmesi için mahal mahkemesine...

Bu itibarla, 5253 Sayılı Dernekler Kanununun 2/h maddesi hükmünde de dernek şubeleri, dernek faaliyetlerinin yürütülebilmesi için bir derneğe bağlı olarak açılan, tüzel kişiliği olmayan ve bünyesinde organları bulunan alt birim olarak tanımlanmıştır. Bu olgu gözetildiğinde, kanun ile derneklere şube açma imkanının tanınması ve dernek şubelerinin organlarının bulunması, şubelerin tüzel kişiliği bulunduğu sonucunu doğurmamaktadır. Somut olaya gelince; davalı dernek şubesince yapılan genel kurul toplantısının kanun ve tüzük hükümlerine aykırı yapıldığı ileri sürülmüş, dava dilekçesinde davalı olarak dernek şubesi gösterilmiş ve dava dilekçesi davalı dernek şubesine tebliğ edilerek yargılama yapılmış ve hüküm verilmiştir. Az yukarıda açıklanan hukuksal olgular ve şubenin tüzel kişiliğinin ve dolayısıyla davada taraf ehliyetinin bulunmadığı gözetildiğinde davada taraf teşkili sağlanmadan yargılama yapılıp hüküm verildiği anlaşılmaktadır....

Davacı T2 üyesi olduğunu, dernek tüzüğü ve yasaya göre 3 yılda bir Mayıs ayı içerisinde yapılması gereken olağan genel kurul toplantısının yapılmadığını beyanla olağan genel kurul toplantısının yapılmasını temin için kayyım atanmasını ve yönetim kurulunun yetkilerinin durdurulmasına karar verilmesini talep etmiş, ilk derece mahkemesinin 04/07/2022 tarihli 2022/23 Değişik İş esas nolu kararı ile, "...Talebin kabulü ile,1- T2 Kulübü Derneğine 28/03/2021 tarihli Olağanüstü Genel Kurul Toplantısı ile seçilen yönetimin yetkilerinin HMK'nun 389 maddesi gereği tedbiren durdurulmasına. 2- Olağan Genel Kurulunun yapılmasını sağlamak üzere TC kimlik numaralı T3 TC kimlik numaralı T5 ve TC kimlik T4 isimli üyelerin TMK'nun 75/2, 427/4 gereği kayyım olarak görevlendirilmelerine, 3- Görevlendirilen üyelere Olağan Genel Kurul gerçekleştirilene kadar ve herhalde 3 ayı aşmamak koşulu ile Yönetim kurulunun yetkilerinin verilmesine, iki haftalık süreçlerle mahkememize yürütülen dernek faaliyetleri...

Gelen vekillerin sözlü açıklamaları dinlendikten sonra dosya eksiklik nedeniyle geri çevrilmiş olup bu kez iade edilmekle dosyadaki bütün kağıtlar okunarak, tetkik hakiminin açıklamaları dinlenip, gereği düşünüldü: Y A R G I T A Y K A R A R I Dava dilekçesinde, davacının davalı derneğin üyesi olduğu, hakkında dernek disiplin kurulu tarafından iki yıl süreyle geçici olarak dernek üyeliğinden ihraç kararı verildiği, itiraz üzerine 02.11.2013 tarihli dernek genel kurul toplantısında davacının dernekten geçici ihracına dair verilen disiplin kurulu kararına yapılan itirazın reddi ile onanmasına karar verildiği ileri sürülerek davacı hakkında verilen geçici ihraç cezasının genel kurul oylamasına tabi tutulmaksızın, disiplin kurulu karar tarihi olan 17 Nisan 2013 tarihi itibariyle uygulanmaya başlamış olduğunun tespiti, ......