Sözleşmede bahsi geçen cayma tazminatı Borçlar Hukuku anlamında cezai şart niteliğinde olup, 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu madde 179- 182 arasında düzenlenmiştir. Cezai şart, sözleşmeden doğan borcun ifasını sağlama amacı gütmekle, bağımsız bir sözleşme yahut alacak niteliğinde olmayıp, asıl borcun temini amacına yönelik feri nitelikte hukuki bir işlemdir. Taraflar geçersiz sözleşmeye dayalı olarak edimin ifasını talep edemeyip ancak sebepsiz zenginleşme dolayısıyla aldıklarını iade etmekle yükümlü olduklarından, asıl alacağa bağlı, asıl alacağın ferisi niteliğinde olan cezai şart da talep edilemeyecektir. Bu itibarla, ilk derece mahkemesince davanın kabulüne karar verilmesi gerekirken reddine karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olduğundan davacının istinaf talebinin kabulüyle HMK 353/1- b-2 maddesi gereğince kararın kaldırılarak, davanın kabulüne ve alacak likit olduğundan icra inkar tazminatına hükmedilmesine dair aşağıdaki şekilde karar vermek gerekmiştir....

Taraflar arasındaki ihtilaf sözleşmenin feshedilip edilmediği, feshedilmiş ise kim tarafından feshedildiği ve davacının cezai şart alacağı talep edip edemeyeceği noktasında toplanmaktadır. Davacı tarafça taraflar arasındaki sözleşmenin davalı tarafından haksız feshedildiği iddia edilmiş, ancak bu iddiası davalı tarafça kabul edilmediği gibi davacı tarafından da iddiasına ilişkin kesin ve geçerli bir delil sunulmamıştır. Bunun yanında taraflar arasındaki sözleşme incelendiğinde sözleşme kapsamında davacının davalıdan cezai şart talep edebileceği herhangi bir madde hüküm altına alınmamış, aksine davalı tarafın davacıdan cezai şart talep edebileceği maddeler hüküm altına alınmıştır. 6098 Sayılı TBK'nun 179. maddesi uyarınca cezai şart talep edilebilmesi için taraflar arasındaki sözleşmede açıkça hüküm altına alınması gerekmektedir....

-tl Cezai Şart Hesaplandığı, (500.000,00/3 - 166.666,67.-tl Davacı İçin Cezai Şart Bedeli Hesaplanmıştır.) Davacı Talebinin 50.000,00.-tl Olduğu Talebe Bağlılık İlkesi Gereğince Cezai Şart Bedelinin Davalılardan Talep Edilmesine Yönelik Takdir Ve Değerlendirmenin Sayın Mahkemeye Ait Olduğu Davalı Yanca Cezai Şart Adı Altında Davacı Tarafa Ödemeye Yapıldığına Dair Somut Bilgi Ve Belge İbraz Edilmediği, Görüş Ve Kanaatine Varılmıştır. Tüm bu açıklamalar ışığında somut uyuşmazlık değerlendirildiğinde; uyuşmazlığın kazanç kaybından kaynaklı maddi tazminat ve hisse devrine ilişkin ödemelerin zamanında yapılmaması nedeni ile taraflar arasındaki protokolün cezai şart başlıklı 9. Maddesi gereğince cezası şart alacağına ilişkin olduğu, celse arasında .... ATM'nin ... esas sayılı dosyası ile .......

Dolayısıyla davacı taraf sözleşmenin 4.11 maddesine dayalı olarak cezai şart talep edebilecektir. Bu bakımdan ihlalin şekli, ağırlığı, yoğunluğu ve söz konusu cezai şarttan tenkisin gerekip gerekmediği (davalının iktisaden ve ekonomik yönden mahvına sebep olup olmayacağı) hususları tartışılmalıdır....

Birleşen davada davacı, birleşen davaya esas icra takibine konu etmiş olduğu bir diğer alacak kalemleri 8.108 USD madeni yağ alım taahhüdünden kaynaklanan cezai şart ile 15.326 USD akaryakıt alım taahhüdünden kaynaklanan cezai şart alacakları olup birleşen davada davacının davalıdan akaryakıt bayilik sözleşmesi ve protokol hükümleri kapsamında madeni yağ alım taahhüdünü ihlal nedeniyle 8.108 USD ifaya ekli cezai şart alacağının bulunduğu ve cezai şart alacağı nedeniyle düzenlenen 32.865,78 TL tutarındaki fatura bedelinin bayi tarafından verilen teminat mektubu 07.05.2018 tarihinde nakde çevrilerek tahsil edilmiş olduğu anlaşılmakla teminat mektubu nakde çevrildikten sonra 03.07.2018 tarihinde başlatılan ilamsız takip ile mükerrer olarak aynı cezai şart talep edilmiş olduğundan 8.108 USD cezai şarta ilişkin birleşen davanın yerinde olmadığı anlaşılmış yine birleşen davaya esas takibe konu edilen 15.326 USD akaryakıt bayilik sözleşmesinden kaynaklanan akaryakıt asgari alım taahhüdünü ihlal...

UYUŞMAZLIK KONUSU OLAN HUSUSLAR: Taraflar arasındaki uyuşmazlık, yerel mahkeme kararında usul ve yasaya aykırılık bulunup bulunmadığı, kararın eksik incelemeye ve/veya yanılgılı değerlendirmeye dayalı olup olmadığı noktalarında toplanmaktadır. DELİLLER : Tüm dosya kapsamı DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: Dava, kat karşılığı inşaat sözleşmesinden ve inşaat yapımı konulu eser sözleşmesinden kaynaklı cezai şartın tahsili talebi ile başlatılan icra takibine vaki itirazın iptali istemine ilişkindir. İnceleme, 6100 sayılı HMK'nın 355. madde hükmü uyarınca istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak ve kamu düzenine aykırı hususların olup olmadığı gözetilerek duruşmasız olarak yapılmıştır....

uğradığı zararı zaten karşılamış olmakta olduğunu, dolayısı ile, cezai şartı talep etmesine olanak olmadığını ve cezai şart talebinin yersiz olduğunu, davacının, cezai şartı talep edebilmesi için faizle karşılanmamış zararları olduğunu ispat etmesi gerektiğini, davacının cezai şart talebinin, asıl alacak talebinin üzerinde olduğunu, yukarıda arz ve izah edilen ve resen göz önüne alınacak nedenlerle; davanın diğer açıklanan nedenlerle reddine, davacının cezai şart talebinin reddine, sayın Mahkeme aksi kanaatte olur ise, cezai şartın asıl alacağı ve mal bedelini aştığı gözetilerek makul ölçüde indirime gidilmesine, davalının malı geç teslimi nedeni ile müvekkili şirkete ödemesi gereken cezai şart bedelinin davacı alacağından mahsubuna, faiz talebinin reddine, icra İnkar tazminatı talebinin reddine, yargılama gideri ve vekalet ücretinin davacılar üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep etmiştir.Mahkememizce; --------- üzerinden celp edilmiş; ----davacı ----- ticari sicil kayıtları,...

ya satış tahhüdünden ötürü cezai şart ödemeyecektir." Davacı karşı davalı ... Petrol vekilince verilen bilirkişi raporuna karşı beyan dilekçesinde özetle, taraflar arasında imzalanan sözleşmenin 5.1. maddesinde satış taahhüdünden ötürü cezai şart ödenmeyeceği, karşı tarafın dayanmak istediği 11. Maddeye göre ancak diğer ihlal sebeplerinin bir cezai şartı mümkün kıldığı, oysa olayda bu koşulların bulunmadığı belirtilmiştir. Ayrıca karşı tarafça emsal gösterilen kararın farklı bir cezai şart sebebini konu aldığı, geçmiş yıllarda kar mahrumiyeli istenmemişse bunun sonradan istenemeyeceği belirtilmiştir. Davalı karşı davalı ... Petrolcülük vekilince verilen beyan dilekçesinde ise aynen, “söz konusu fatura içeriğine dikkat edildiğinde kar mahrumiyeti alacağı da söz konusudur” denilmiştir....

Davacı vekili dava dilekçesinde, taraflar arasında yapılan sözleşmede, süresinde teslim edilemeyen daireler için rayiç kira bedeli ödeneceğinin kararlaştırıldığını, davalının edimini süresinde yerine getirmediğini ileri sürerek cezai şart alacağı talebinde bulunduğu gözetildiğinde mahkemenin cezai şart alacağının talep edilmediği sonradan ıslahla talep sonucuna eklendiği görüşüne katılma olanağı bulunmamaktadır. Davaya konu sözleşmenin 12. maddesinde "...belirtilen süre içerisinde dairelerin teslimatı yapılmadığı takdirde geçen her ay için parselin bulunduğu alandaki rayiç kira bedellerinin miktarı belirlenerek bu miktar üzerinden arsa sahiplerine kira bedeli ödenir." şeklindeki hüküm ifaya ekli cezai şart mahiyetindedir....

Bu madde gereğince, eser sözleşmesinde ifa anlamına gelen teslim sırasında,sözleşmede ifaya ekli ceza olarak kararlaştırılan cezai şartı isteme hakkı saklı tutulmamış ise cezai şart alacağını isteme hakkı düşer....