Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; davacı tarafından açılan kamulaştırmasız el atma nedeniyle tazminat talepli iş bu davada yargılama sonucunda kurumumuz lehine irtifak hakkı kurulmasının muhtemel olduğu, İrtifak hakkının ayni haklardan olduğu ve taşınmazın aynına ilişkin sonuçlar doğuran bir hak olduğunu belirtip dava devam ederken davacı taraf irtifak hakkının tesisini kısıtlayacak veya imkansız hale getircek her türlü tasarruf işlemlerini yapabileceği, Yargılama sonucunda eğer kurum lehine irtifak hakkı kurulmasına karar verilirse, dava devam ederken davacı tarafın yaptığı irtifak hakkının özüne dokunan tasarruf işlemleri mahkeme kararının infazını imkansız hale getireceğini ve dava devam ederken de bizzat davacı tarafından hakkın özüne zarar verici işlemler yapılabileceğinden bahisle irtifak hakkının korunmasını teminen dava konusu edilen taşınmaz üzerine tapuda "ihtiyati tedbir mahiyetinde davalıdır" şerhi koyulmasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir....
Bilindiği üzere üst hakkı, başkasının taşınmazı üstünde veya altında inşaat yapma veya önceden yapılmış bir inşaatı koruma yetkisi sağlayan ve inşaat üzerinde irtifak hakkı sahibine mülkiyet hakkı kazandıran bir irtifak hakkıdır. Üst hakkına ilişkin hükümlerin Türk Medeni Kanununun 726. ve 826 ila 836. maddelerinde düzenlendiği görülmektedir. Üst hakkı olarak tanımlanan bu hakkın, bağımsız ve sürekli nitelikte ise hak sahibinin istemi üzerine tapu kütüğüne “taşınmaz” olarak kaydı mümkündür. ( TMK m. 826/3) En az otuz yıl için kurulan üst hakları sürekli nitelikte kabul edilir. Üst hakkını bağımsız kabul edebilmek için de başkasına devrinin taraflarca kısıtlanmamış olması gerekir. Öte yandan; irtifak hakkı, tescilin terkini veya yüklü ya da yararlanan taşınmazın yok olmasıyla sona erer (TMK m.783). Lehine irtifak kurulan taşınmaz için bu hakkın sağladığı hiç bir yarar kalmamışsa, yüklü taşınmazın maliki bu hakkın terkinini isteyebilir....
CEVAP Davalı Hazine vekili cevap dilekçesinde; Dava konusu taşınmazda Hazinenin paydaş olmadığını, taşınmazın 120,86 m² üzerinde Hazinenin lehine irtifak hakkı bulunduğunu, malik olmayan Hazinenin iş bu davada pasif husumet ehliyetinin bulunmadığını, davanın müvekkili idare yönünden husumet yokluğu nedeniyle reddi gerektiğini, davacı ... Müdürlüğünce dava açmadan önce idareler arasında irtifak hakkının kaldırılması için çözüm yolunun denenmediğini, yerel Milli Emlak Müdürlüğünden dava konusu taşınmaz üzerindeki irtifak hakkının kaldırılması için talepte bulunulması gerektiğini belirterek, davanın reddini savunmuştur. III....
"İçtihat Metni" MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi Y A R G I T A Y K A R A R I Dava, irtifak hakkının kaldırılması istemine ilişkin olup, mahkemece verilen karar Yargıtay 14. Hukuk Dairesince onanmış olup, karar düzeltme istemi ile dosya dairemize gönderilmiştir. Bu itibarla dosyanın gerekli inceleme yapılmak üzere Yüksek 14.Hukuk Dairesine gönderilmesine, 01.10.2009 gününde oybirliğiyle karar verildi....
Yüküne oranla çok az yarar sağlayan bir irtifak hakkını bedel karşılığında kısmen veya tamamen terkini istenilebilir. (TMK m.785) Genel yola bağlantısı bulunmayan taşınmazlar için, yol ihtiyacını karşılamak amacıyla kurulan geçit hakkı, bu ihtiyacın sona ermesi ile birlikte ya da yüküne oranla çok az yarar sağladığı kanıtlandığı takdirde hukuksal temelini de kaybedeceğinden, böyle bir durumda yükümlü taşınmazın maliki de bedel karşılığında taşınmazı üzerinde kurulan geçit hakkının kaldırılmasını isteyebilir. Geçit hakkının kaldırılması davalarında, davacı tarafından geçit ihtiyacının sona erdiğinin veya kaldırılması istenen geçitin davalının taşınmazına, yüküne oranla çok az yarar sağladığının kanıtlanması gerekir....
Asliye Hukuk Mahkemesi'nin 02/03/2021 gün ve 2020/321 E ve 2021/217 K sayılı kararı ile, açılan davanın kabulüne, taşınmazın irtifak kamulaştırması bedelinin 37.492,01 TL olarak tespitine ve taşınmaz üzerinde kurulan irtifak hakkının davacı kurum lehine tapuya tesciline karar verildiği, gerekçeli karar taraflara tebliğ edilerek süresi içinde her iki tarafça istinaf yoluna başvuru dilekçesi sunulduğu görülmüştür. İSTİNAFA BAŞVURAN TARAFLAR ve İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ: Davacı kurum vekilinin istinaf dilekçesi ile özetle; dava konusu taşınmaz üzerinde yeterli araştırma yapılmadığı, değer kaybı oranının ve kapitalizasyon faizinin yüksek takdir edildiği belirtilerek ilk derece mahkemesi kararının kaldırılması talep edilmiştir. Davalılardan T4 vekilinin istinaf dilekçesi ile özetle; belirlenen bedelin düşük olduğu, taşınmaza objektif değer artışı uygulanması gerektiği belirtilerek ilk derece mahkemesi kararının kaldırılması talep edilmiştir....
Asliye Hukuk Mahkemesi'nin 02/07/2020 gün ve 2019/427 E ve 2020/174 K sayılı kararı ile, açılan davanın kabulüne, taşınmazın irtifak kamulaştırması bedelinin 27.028,22 TL olarak tespitine ve taşınmaz üzerinde kurulan irtifak hakkının davacı kurum lehine tapuya tesciline karar verildiği, gerekçeli karar taraflara tebliğ edilerek süresi içinde davacı kurum vekilince istinaf yoluna başvuru dilekçesi sunulduğu görülmüştür. İSTİNAFA BAŞVURAN TARAFLAR ve İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ: Davacı kurum vekilinin istinaf dilekçesi ile özetle; taşınmazın arazi vasfında olduğu, faiz hükmünün hatalı kurulduğu ve davacı kurum yararına vekalet ücreti takdiri gerektiği belirtilerek ilk derece mahkemesi kararının kaldırılması talep edilmiştir. DELİLLER: 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu, Yargıtay kararları ve tüm dosya kapsamı....
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ: Davalı vekili istinaf başvuru dilekçesinde özetle; mahkemece gerekli inceleme ve araştırma yapılmadan karar verildiğini, davacılar tarafından açılan davada tapu kayıtlarında bulunan irtifak hakkı şerhininin kaldırılması talep edildiğine göre davanın tapu müdürlüğü aleyhine değil, tapu kayıtlarında lehine irtifak hakkı şerhi kohulan kişiler aleyhine davanın açılmasının gerekli olup, mahkemece husumet yönünden davanın reddine karar verilmesi itirazlarının dikkate alınmamasının hatalı olduğunu, dava konusu irtifak hakkı şerhinin kaldırılması için öncelikle T5ne idari yoldan başvurulması gerekirken bu hususa dikkat edilmeden, başvuru yapılmadan, dava açılmasının usul ve yasalara aykırı olduğunu belirterek, yerel mahkeme kararının kaldırılmasını talep etmiştir. DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: Dava, irtifak hakkının terkini istemine ilişkindir....
Asliye Hukuk Mahkemesinin 12.11.2021 tarihli ve 2019/305 Esas, 2021/637 Karar sayılı kararının kaldırılmasına ve irtifak hakkının öncelikle bedel ödemeden terkinine, bedel ödenecek ise dava tarihi itibarıyla yasal faiz ile güncelleme neticesinde hesap edilen 2.866,02 TL ödenerek irtifak hakkının terkinine, karar verilmesi gerektiğini ileri sürmüştür. C....
Asliye Hukuk Mahkemesi'nin 19/07/2019 gün, 2018/352 E ve 2019/238 K sayılı kararı ile, açılan davanın kabulüne, taşınmazın irtifak kamulaştırması bedelinin 14.984,39 TL olarak tespitine, davacı idare yararına daimi irtifak hakkının tesisine/tesciline karar verildiği, gerekçeli karar taraflara tebliğ edilerek süresi içinde davacı tarafça istinaf yoluna başvuru dilekçesi sunulduğu, Dairemizin 2022/1624 E ve 2022/1687 K sayılı kararıyla yerel mahkeme kararının kaldırılması üzerine bu kez Giresun 2. Asliye Hukuk Mahkemesi'nin 27/01/2023 gün, 2022/453 E ve 2023/52 K sayılı kararı ile, açılan davanın kabulüne, taşınmazın irtifak kamulaştırması bedelinin 7.640,46 TL olarak tespitine, davacı idare yararına daimi irtifak hakkının tesisine/tesciline karar verildiği, gerekçeli karar taraflara tebliğ edilerek süresi içinde davacı tarafça istinaf yoluna başvuru dilekçesi sunulduğu görülmüştür....
