Parselin geçit ihtiyacının başka parselden karşılanmasının ekonomik olduğunun bilirkişi raporuyla sabit olduğunu, açıklanan nedenlerle İstanbul Anadolu 8. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2018/405 E. 2020/365 K. 20/10/2020 tarihli kararın bozulması ve yeniden yargılama yapılarak davanın kabulüne karar verilmesini talep etmiştir. DELİLLER : Tapu kayıtları, kroki, plan örneği, İrtifak hakkının dayanağı belge, Belediye yazı cevapları ve ekleri, Keşif, Bilirkişi raporu, Delil listeler sunulan ve toplanan deliller. DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: Dava, Geçit Hakkının Terkini, Değiştirilmesi veya Karşılığının Ödenmesi istemine ilişkindir. İrtifak hakkı, tescilin terkini veya yüklü ya da yararlanan taşınmazın yok olmasıyla sona erer. (TMK m.783) Yüklü ve yararlanan taşınmazlara aynı kimse malik olursa bu kişide irtifak hakkını terkin ettirebilir. Terkin edilmedikce irtifak, ayni hak olarak varlığını sürdürür....
GEÇİT HAKKIGEÇİT HAKKI YERİNİN DEĞİŞTİRİLMESİ 4721 S. TÜRK MEDENİ KANUNU [ Madde 786 ] 4721 S. TÜRK MEDENİ KANUNU [ Madde 791 ] "İçtihat Metni" Davacı vekili tarafından, davalı aleyhine 26.03.2004 gününde verilen dilekçe ile geçit hakkının terkini ve yeniden tesisi istenmesi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın reddine dair verilen 25.01.2007 günlü hükmün Yargıtay'ca incelenmesi davacı vekili tarafından istenilmekle, süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü: Dava, mevcut geçit güzergahının terkini ve yeniden tesisi istemine ilişkindir. Davacı, maliki olduğu 11 parsel sayılı taşınmaz üzerinde hükmen tesis edilen geçit hakkının terkini ve yeniden tesisi isteğinde bulunmuştur. Davalı, davanın reddini savunmuş, mahkemece geçit hakkı tesisindeki koşullar değişmediği, bu istemin iyi niyetle bağdaşmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir....
İrtifak hakkı, tescilin terkini veya yüklü ya da yararlanan taşınmazın yok olmasıyla sona erer. (TMK m.783). Lehine irtifak kurulan taşınmaz için bu hakkın sağladığı hiç bir yarar kalmamışsa, yüklü taşınmazın maliki bu hakkın terkinini isteyebilir. Yüküne oranla çok az yarar sağlayan bir irtifak hakkının, bedel karşılığında kısmen veya tamamen terkini istenebilir (TMK m.785). Genel yola bağlantısı bulunmayan taşınmazlar için, yol ihtiyacını karşılamak amacıyla kurulan geçit hakkı, bu ihtiyacın sona ermesi ile birlikte ya da yüküne oranla çok az yarar sağladığı kanıtlandığı takdirde hukuksal temelini de kaybedeceğinden, böyle bir durumda yükümlü taşınmazın maliki de bedel karşılığında taşınmazı üzerinde kurulan geçit hakkının kaldırılmasını isteyebilir. Bu tür davalarda yararına geçit kurulan taşınmaz malikleri ile geçit ile yükümlendirilen taşınmaz maliklerinin tamamı taraf olarak davada yer alması gerekir....
Davacı- karşı davalı vekili tarafından, 17/01/2011 gününde verilen dilekçe ile geçit hakkına tecavüzün önlenmesi ve kal, karşı davada 10/02/2011 gününde verilen dilekçe ile geçit hakkının terkini veya değiştirilmesi istenmesi üzerine yapılan duruşma sonunda; asıl davanın kabulüne, karşı davanın reddine dair verilen 28/03/2019 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davalı- karşı davacı vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün evrak incelenerek gereği düşünüldü: K A R A R Yapılan yargılamaya, toplanan delillere ve dosya içeriğine göre, mahkeme kararı ve dayandığı gerekçeler usul ve yasaya uygun bulunduğundan yerinde olmayan temyiz itirazlarının reddiyle hükmün ONANMASINA, fazla alınan temyiz harcının ilgiliye iadesine, kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 20/01/2022 tarihinde oybirliği ile karar verildi. ......
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Taraflar arasındaki geçit hakkına elatmanın önlenmesi ve kal ile geçit hakkının terkini veya değiştirilmesi davasından dolayı mahal mahkemesinden verilen yukarıda gün ve sayısı yazılı hükmün; Dairemizin 16.10.2014 gün ve 2014/10299-11258 sayılı ilamı ile bozulmasına karar verilmişti. Süresi içinde davalı-k.davacı ... vekili tarafından kararın düzeltilmesi istenilmiş olmakla, dosya içerisindeki bütün evrak incelenerek gereği düşünüldü: K A R A R Mahkemece verilen karar, Dairemizce yasal ve hukuki dayanakları gösterilmek suretiyle bozulmuş olup, karar düzeltme istemi HUMK’nın 440. maddesindeki nedenlerden hiçbirisine dayanmamaktadır. Bu nedenle yerinde olmayan istemin reddi gerekmiştir....
İrtifak hakkı, tescilin terkini veya yüklü ya da yararlanan taşınmazın yok olmasıyla sona erer (TMK m.783). Lehine irtifak kurulan taşınmaz için bu hakkın sağladığı hiç bir yarar kalmamışsa, yüklü taşınmazın maliki bu hakkın terkinini isteyebilir. Yüküne oranla çok az yarar sağlayan bir irtifak hakkının, bedel karşılığında kısmen veya tamamen terkini istenebilir (TMK m.785). Genel yola bağlantısı bulunmayan taşınmazlar için, yol ihtiyacını karşılamak amacıyla kurulan geçit hakkı, bu ihtiyacın sona ermesi ile birlikte ya da yüküne oranla çok az yarar sağladığı kanıtlandığı takdirde hukuksal temelini de kaybedeceğinden, böyle bir durumda yükümlü taşınmazın maliki de bedel karşılığında taşınmazı üzerinde kurulan geçit hakkının kaldırılmasını isteyebilir. Geçit hakkının kaldırılması davalarında, davacı tarafından geçit ihtiyacının sona erdiğinin veya kaldırılması istenen geçitin davalının taşınmazına, yüküne oranla çok az yarar sağladığının kanıtlanması gerekir....
, yapılacak keşif ve bilirkişi raporları ile sabit kılınacağını, açıklanan sebeplerle geçit hakkının kaldırılması talebinin reddi halinde geçit hakkının terkini ile 592 parsel sayılı taşınmaz ile zarar paylaştırılarak yola en kısa ve en az zarar vererek ulaşılabilecek kısımdan tesisi değiştirilmesi talebi ile mahkemenize başvurma zarureti hasıl olduğunu, tüm bu sebeplerle davanın kabulü ile Bolu Mudurnu Karamurat köyü Gölyanı 591 parsel sayılı taşınmaz üzerinde davalılar T5 ve T7 adına kayıtlı bulunan Bolu Mudurnu Karamurat köyü Gölyanı 593 parsel sayılı taşınmaz lehine, diğer davalılara ait 592,595 parsellerden de geçen geçit hakkının kaldırılmasını, bu talepleri kabul görmezse geçit hakkının terkini ile davacı müvekkil lehine müvekkile ait taşınmaza en az yük getirecek yola en kısa ve en az zarar ile ulaşacak şekilde değiştirilerek yeniden düzenlenmesini, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalılar tarafına yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir....
Mahkemece taşınmaz başında keşif yapılmış, yapılan bilirkişi incelemesi sonucu; “ … davaya konu edilen ve terkini istenen geçit hakkının zeminde olmadığı ancak geçidin iptali durumunda 1282 parselin herhangi tescilli bir kadastro yolu veya açık bir imar yoluna cephesinin bulunmadığından tamamen yolsuz kalacağı bu nedenle geçit hakkının iptalinin uygun olmayacağı, ancak 1283 parsel lehine 1281 parsel ve davalı 1282 parsel aleyhlerine tesis edilen geçit hakkından yararlanması durumunda geçit ihtiyacının olmayacağı ve sulamanın ise aynı zamanda Kuşalanı deresinden de devam ettiği bu nedenle su geçit hakkının da iptalinin uygun olmayacağı 1282 parselin narenciye bahçesi olduğu belirtilerek irtifakın terkininin doğru olmayacağı… “ şeklinde görüş bildirilmiştir. Mahkeme de bilirkişi raporları doğrultusunda davanın reddine karar vermiştir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Taraflar arasındaki asıl davada geçit hakkına tecavüzün önlenmesi ve kal, karşı davada geçit hakkının terkini veya değiştirilmesi davasından dolayı mahal mahkemesinden verilen yukarıda gün ve sayısı yazılı hükmün; Dairemizin 20/01/2022 gün ve 2021/7109 Esas, 2022/638 Karar sayılı ilamı ile onanmasına karar verilmişti. Süresi içinde davalı- karşı davada davacı ... vekili tarafından kararın düzeltilmesi istenilmiş olmakla, dosya içerisindeki bütün evrak incelenerek gereği düşünüldü: K A R A R Mahkemece yapılan yargılamaya toplanan delillere ve Dairemizce de benimsenen mahkeme kararının gerekçesine göre hüküm usul ve yasaya uygun bulunmuş, temyiz istemi bu gerekçelerle karşılanarak onanmıştır. Dairemizin onama ilamında düzeltilmesi gereken bir yön bulunmadığından, HUMK’nun 440. maddesindeki nedenlerden hiçbirisine uymayan karar düzeltme isteminin reddi gerekmiştir....
Yüküne oranla çok az yarar sağlayan bir irtifak hakkının, bedel karşılığında kısmen veya tamamen terkini istenebilir (TMK m.785). Genel yola bağlantısı bulunmayan taşınmazlar için, yol ihtiyacını karşılamak amacıyla kurulan geçit hakkı, bu ihtiyacın sona ermesi ile birlikte ya da yüküne oranla çok az yarar sağladığı kanıtlandığı takdirde hukuksal temelini de kaybedeceğinden, böyle bir durumda yükümlü taşınmazın maliki de bedel karşılığında taşınmazı üzerinde kurulan geçit hakkının kaldırılmasını isteyebilir. Geçit hakkının kaldırılması davalarında, davacı tarafından geçit ihtiyacının sona erdiğinin veya kaldırılması istenen geçitin davalının taşınmazına yüküne oranla çok az yarar sağladığının kanıtlanması gerekir....
