İrade bozukluğu hâllerinde, feragat ve kabulün iptali istenebilir." düzenlemesi yer almaktadır. Bu kapsamda; davanın feragat ile sona erebilecek davalardan olduğu, davacı vekilinin vekaletnamesinde davadan feragate ilişkin özel yetkisinin bulunduğu, feragat beyanının açık, kayıtsız ve şartsız olduğu görüldüğünden, davadan feragat nedeniyle davanın reddine karar verilerek aşağıdaki gibi hüküm kurulmuştur....
Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme Uyuşmazlık, vekalet görevinin kötüye kullanılması hukuki nedenine dayalı tapu iptali ve tescil ile davacının davadan feragatinin iradi olup olmadığının tespiti istemine ilişkindir. 6.2. İlgili Hukuk 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 307. maddesinde “Feragat, davacının, talep sonucundan kısmen veya tamamen vazgeçmesidir.” ile aynı kanunun 311.maddesinde, “Feragat ve kabul kesin hüküm gibi sonuç doğurur. İrade bozukluğu hallerinde, feragat ve kabulün iptali istenebilir.” hükümlerine yer verilmiştir. 6.3. Değerlendirme Hükmüne uyulan ve (V/2.) numaralı paragrafta belirtilen bozma kararında gösterildiği şekilde işlem yapılarak (V/3.) numaralı paragrafta yazılı şekilde karar verilmesinde herhangi bir isabetsizlik bulunmamaktadır. VI....
Hal böyle olunca, HMK'nın 311. maddesinin "İrade bozukluğu hâllerinde, feragat ve kabulün iptali istenebilir." şeklindeki ikinci cümlesi gözetilerek davacı ...’nin feragat dilekçesinin serbest irade ürünü olup olmadığı hususunun incelenebilmesi ve sonucuna göre bir karar verilebilmesi için hüküm bozulmalıdır.” gerekçesi ile davacı ... (...) ... vekilinin karar düzeltme isteğinin kabulü ile onama kararının ortadan kaldırılmasına, Mahkemenin 26.05.1992 tarihli ve 1991/313 Esas 1992/202 Karar sayılı hükmünün bozulmasına karar verilmiştir. C. Mahkemece Bozma Kararına Uyularak Verilen Karar Mahkemenin, yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davacı ... (...) ...'ın feragatteki irade bozukluğunun tanık anlatımları ile kanıtlanamadığı, aynı tarihli feragat işlemine ilişkin Yargıtay 1....
Öte yandan; diğer maddî hukuk işlemlerinde olduğu gibi hata, hile veya ikrah nedeniyle feragatın feshi (iptali) için dava açılabileceği gibi feragatın hata, hile veya ikrah nedeniyle geçersiz olduğu aynı davada da savunma yoluyla ileri sürebilir. Nitekim HMK'nın 311/1 hükmünün 2. cümlesi "İrade bozukluğu hallerinde, feragat ve kabulün iptali istenebilir." düzenlemesini içerir. Madde hükmünün gerekçesi de aynen "Feragat ve kabule ilişkin irade beyanları, hata, hile veya ikrah sebeplerinden biriyle sakatlanmış ise beyanda bulunan taraf, borçlar hukuku kuralları çerçevesinde, iradeyi sakatlayan sebebi ispat etmek şartıyla, feragat veya kabulün iptali için dava açabilir." şeklindedir. Dolayısıyla, feragatin feshi (iptali) taleplerinin, maddedeki açık gerekçe uyarınca TBK'nın 30 vd. madde (818 sayılı mülga BK m. 23 vd.) hükümlerindeki koşullara tabi olduğu hususunda tereddüt yoktur....
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ : Mahkeme, feragat nedeniyle davanın reddine karar vermiştir. İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ: Davacı vekili 29/05/2023 ve 21/07/2023 havale tarihli dilekçeleri ile, irade sakatlığı nedeniyle feragatin iptali talebinin başvuruyu incelemekle görevli yerel mahkemesine gönderilmesine karar verilmesini talep ettikleri anlaşılmıştır. İSTİNAF SEBEPLERİNİN İNCELENMESİ VE GEREKÇE: Uyuşmazlık, feragat beyanında irade sakatlığının gerçekleşip gerçekleşmediği, feragat beyanının geçerli olup olmadığı noktasında toplanmaktadır. Dava, evlilik birliğinin temelinden sarsılması nedeni ile boşanma istemine ilişkindir. 6098 sayılı Kanun'un 37 inci maddesinin birinci fıkrasında “Taraflardan biri, diğerinin veya üçüncü bir kişinin korkutması sonucu bir sözleşme yapmışsa, sözleşmeyle bağlı değildir. hükmü düzenlenmiştir....
Davacı 20.09.2022 tarihli dilekçesi ile davadan feragat ettiğini bildirmiştir. C. Gerekçe ve Sonuç Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davacının istinaf talebi kabul edilerek İlk Derece Mahkemesi kararı kaldırılıp davanın feragat nedeniyle reddine karar verilmiştir. V. TEMYİZ A. Temyiz Yoluna Başvuranlar Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı temyiz isteminde bulunmuştur. B. Temyiz Sebepleri Davacı dosyaya sunulan feragat dilekçesinin sehven verildiğini, dosyadaki teminatın iade alınmadığını belirterek, kararın bozulmasını talep etmiştir. C. Gerekçe 1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme Uyuşmazlık, hile hukuksal nedenine dayalı tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir. 2. İlgili Hukuk 6100 sayılı HMK'nın 311. maddesi “Feragat ve kabul, kesin hüküm gibi hukuki sonuç doğurur. İrade bozukluğu hâllerinde, feragat ve kabulün iptali istenebilir.” hükümlerini içermektedir. 3. Değerlendirme 1....
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ İlk derece mahkemesince; feragat nedeniyle davanın reddine karar verilmiştir. İSTİNAF SEBEPLERİ Davalı kadın vekili istinaf dilekçesinde özetle; müvekkilinin kandırıldığını, feragat yönündeki iradesinin fesada uğradığını belirterek kararın kaldırılmasını talep etmiştir. İSTİNAF SEBEPLERİNİN İNCELENMESİ VE GEREKÇE Dava, evlilik birliğinin sarsılması sebebine dayalı boşanma istemine ilişkindir. HMK'nın 355. maddesine göre re'sen gözetilerek kamu düzenine aykırı haller dışında istinaf incelemesi, istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak yapılır. Davadan feragat, davaya son veren bir taraf işlemi olup, hüküm kesinleşinceye kadar her zaman ileri sürülebilir. (HMK md.307) Feragat ve kabul, kesin hüküm gibi hukuki sonuç doğurur. İrade bozukluğu hâllerinde, feragat ve kabulün iptali istenebilir....
İrade bozukluğu hallerinde feragat ve kabulün iptali istenebilir." hükmünü öngördüğünü, yerel mahkeme tarafından ferilen feragat beyanının değerlendirmesine bakıldığında;dilekçenin 2020 yılı temmuz ayında dosyaya sunulduğu ve buna rağmen işbu dosyayı feragat nedeniyle kapatmadığı ve vazgeçme beyanından yaklaşık 6 ay sonra dosyayı karara bağladığı ve aynı zamanda davalı hâzinenin işbu vazgeçmeyi kabul etmediğinden davayı görmeye devam ettiği duruşma tutanaklarından açıkça anlaşıldığını, bu da davacı vekilinin sunmuş olduğu feragat beyanının sayın yerel mahkemece de sadece davayı takipten vazgeçme beyanı olarak kabul edildiğini ortaya koyduğunu, aksi yönde bir kabul olsa idi yerel mahkemenin davayı feragatin mahkeme dosyasına ulaştığı anda sonlandırması gerektiğini, tüm bu nedenlerle davadan feragatin esaslı hata nedeniyle iptaline karar verilmesini, bu feragatin iptali sonrası feragat olarak dosyaya giren beyanın vazgeçme beyanı olarak kabulünü talep etmiştir....
İrade bozukluğu hallerinde, feragat ve kabulün iptali istenebilir.” düzenlemesi yer almaktadır.Bilindiği üzere, davacının davasından feragat etmesi ile dava konusu uyuşmazlık sona erer, kesin hükmün hukuksal sonuçları doğar (HMK m.311). Bu nedenle mahkeme henüz feragat nedeniyle davanın reddine karar vermemiş olsa bile davacı feragatten dönemez (rücu edemez). Başka bir ifadeyle davacı, feragat beyanı ile bağlıdır. Ancak, feragatle ortaya çıkan sonucun iradeyi bozan bir halin nedenine dayandığı (HMK m.311) kanıtlanırsa, doğurduğu netice bakımından iradesi fesada uğrayan kimseye talep hakkı bahşedeceğinden kuşku yoktur. Hal böyle olunca, öncelikle Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 311. maddesi gereğince feragatin irade fesadı ile alınıp alınmadığı hususunun tereddüte yer vermeyecek şekilde tespit edilmesi ve varılacak sonuç çerçevesinde bir karar verilmesi için hükmün bozulmasına karar vermek gerekmiştir....
MADDE 309- (1) Feragat ve kabul, dilekçeyle veya yargılama sırasında sözlü olarak yapılır. (2) Feragat ve kabulün hüküm ifade etmesi, karşı tarafın ve mahkemenin muvafakatine bağlı değildir. (3) Kısmen feragat veya kabulde, feragat edilen veya kabul edilen kısmın, dilekçede yahut tutanakta açıkça gösterilmesi gerekir. (4) Feragat ve kabul, kayıtsız ve şartsız olmalıdır. MADDE 310- (1) Feragat ve kabul, hüküm kesinleşinceye kadar her zaman yapılabilir. MADDE 311- (1) Feragat ve kabul, kesin hüküm gibi hukuki sonuç doğurur. İrade bozukluğu hâllerinde, feragat ve kabulün iptali istenebilir..." Tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde; davacı vekilinin davadan feragat ettiği, vekaletnamesinden davadan feragat etmeye yönelik özel olarak yetkilendirildiği, feragatin usulüne uygun olduğu anlaşılmakla davanın feragat nedeni ile reddine karar verilmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur....
