ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ GEREKÇELİ KARAR ESAS NO : 2020/634 Esas KARAR NO : 2021/239 DAVA : Menfi Tespit (Ticari İlişkiden Kaynaklanan) DAVA TARİHİ : 01/12/2020 KARAR TARİHİ : 08/04/2021 KARAR YAZIM TARİHİ : 19/04/2021 Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit (Ticari İlişkiden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda, DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Davalı ... tarafından müvekkili şirkete gönderilen ve "Aidat/Borç Bilgisi Bildirimi" başlıklı, 02/10/2020 tarihli ve 7814 Sayılı evrakla, müvekkilinden 5174 sayılı kanunun 24 ve 25'inci maddeleri uyarınca yıllık ve munzam aidat ödeme yükümlülüğü çerçevesinde toplamda 17.039,18 TL tutarındaki aidat alacağının ödenmesi talep edildiğini, talep edilen alacağın hukuken yok hükmünde olduğunu, zira müvekkilinin sanayici olmayıp Ankara Sanayi Odasına da kayıtlı olmadığından müvekkilinin davalıya 17.039,18 TL borçlu olmadığının tespitine karar verilmesini talep ve dava etmiştir....
VEKİLİ : DAVALI : DAVA : Menfi Tespit (Ticari İlişkiden Kaynaklanan) DAVA TARİHİ : KARAR TARİHİ : KARARIN YAZILDIĞI TARİH : Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit (Ticari İlişkiden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda, GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Davacı vekili dava dilekçesinde özet olarak; davalı tarafından müvekkili aleyhine Ereğli İcra müdürlüğünün ... E sayılı dosyası üzerinden icra takibine başlandığını, ancak müvekkilinin herhangi bir borcunun bulunmadığını belirterek; HMK 389 ve İİK 72/3 devamı maddeleri gereğince cebri icra baskısı altında bulunan davacı müvekkili açısından Ereğli İcra müdürlüğünün ......
Yapılan bir icra takibine itiraz üzerine, alacaklı tarafından “itirazın iptali” davası açılması durumunda, menfi tespit davasında ileri sürülebilecek iddialar, itirazın iptali davasında savunma sebebi olarak ileri sürülebileceğinden, bu durumda borçlunun ayrı bir menfi tespit davası açmakta hukuki yararı yoksa da, henüz alacaklı tarafından itirazın iptali davasının açılmamış olduğu durumda ise böyle bir imkan söz konusu olmadığından, borçlunun, itirazın iptali davasının açılmasını beklemeden menfi tespit davası açmakta hukuki yararı bulunduğunun kabulü gerekir. Nitekim söz konusu bu halde, yapılan itiraz üzerine takip durmuşsa da, “ takibe itiraz” sadece takip hukuku ile ilgili bir sonuç olup, kesin hükmün sonuçlarını doğurmaz....
Yasal düzenleme dikkate alındığında, davacı tarafın bu yasal düzenleme kapsamında menfi tespit davası açabilmesi için, hakkında başlatılmış olan icra takibinin durması üzerine davalı kooperatifin itirazın iptali davası açmış olması, bu davayı kazanmış olması, hükmün kesinleşmiş olması, yahut hüküm kesinleşmemiş olsa dahi verilen mahkeme hükmü ile birlikte icra takibinin kesinleşmesi halinde borçlu olmadığının tespitine ilişkin yasanın yürürlük tarihinden itibaren 6 aylık hak düşürücü süre içerisinde açılacak bir dava olması gerektiği anlaşılmaktadır....
Yasal düzenleme dikkate alındığında, davacı tarafın bu yasal düzenleme kapsamında menfi tespit davası açabilmesi için, hakkında başlatılmış olan icra takibinin durması üzerine davalı kooperatifin itirazın iptali davası açmış olması, bu davayı kazanmış olması, hükmün kesinleşmiş olması, yahut hüküm kesinleşmemiş olsa dahi verilen mahkeme hükmü ile birlikte icra takibinin kesinleşmesi halinde borçlu olmadığının tespitine ilişkin yasanın yürürlük tarihinden itibaren 6 aylık hak düşürücü süre içerisinde açılacak bir dava olması gerektiği anlaşılmaktadır....
Yasal düzenleme dikkate alındığında, davacı tarafın bu yasal düzenleme kapsamında menfi tespit davası açabilmesi için, hakkında başlatılmış olan icra takibinin durması üzerine davalı kooperatifin itirazın iptali davası açmış olması, bu davayı kazanmış olması, hükmün kesinleşmiş olması, yahut hüküm kesinleşmemiş olsa dahi verilen mahkeme hükmü ile birlikte icra takibinin kesinleşmesi halinde borçlu olmadığının tespitine ilişkin yasanın yürürlük tarihinden itibaren 6 aylık hak düşürücü süre içerisinde açılacak bir dava olması gerektiği anlaşılmaktadır....
Alacaklı, süresi içerisinde İİK m. 67'ye göre itirazın iptali davası yahut genel hükümlere göre alacak davası açabilmektedir. Maddi anlamda kesin hüküm teşkil etmeyen bir karar ile verilen icranın iadesi kararının yerindeliğinin denetimi mahkememizce yapılamamaktadır. Yukarıda açıklandığı üzere davacı işbu dava ile itirazın iptali yahut alacak talep etmemiş, yalnızca menfi tespit talebinde bulunarak alacağının varlığını kanıtlamaya çalışmıştır. Öncelikle kanımızca icra dairesinin yaptığı idari işlemin denetlenmesi gerekmektedir. Bu aşamanın atlanması halinde işbu dosyada menfi tespit kararı ile takibin iptali kararı verilir ise tüm takibin iptal edilecek olmasından dolayı davacının takibi de iptal edilecek ve muhtemel hakları zayi olabilecektir. Menfi tespit davası ile memur işlemi denetlenememekte, alacağın maddi anlamda varlığı araştırılmaktadır....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi Davacı .. vekili Avukat ... tarafından, davalı ... aleyhine 17/04/2009 gününde verilen dilekçe ile menfi tespit istenmesi üzerine mahkemece yapılan yargılama sonunda; davanın kabulüne dair verilen 13/11/2014 günlü kararın Yargıtay’ca incelenmesi davalı tarafından istenilmekle dosya içerisindeki kağıtlar incelenerek gereği görüşüldü. Dava, menfi tespit istemine ilişkindir. Dosya kapsamından, davaya konu .. 2008/12306 takip numaralı dosya aslının dosyamız arasında olmadığı anlaşılmaktadır. Belirtilen dosyanın eklenerek gönderilmesi için mahal mahkemesine geri çevirilmesi gerekmiştir. SONUÇ: Yukarıda belirtilen şekilde işlem yapılmak üzere dosyanın mahal mahkemesine GERİ ÇEVRİLMESİNE 04/04/2016 gününde oybirliğiyle karar verildi....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ : Asliye Hukuk Mahkemesi Taraflar arasındaki menfi tespit davasından dolayı yerel mahkemece verilen gün ve sayısı yukarıda yazılı kararın; Dairemizin 24/11/2014 gün ve 2014/11715-2014/15854 sayılı ilamıyla bozulmasına karar verilmiştir. Davalı vekili tarafından kararın düzeltilmesi istenilmiş olmakla dosya içerisindeki kağıtlar incelenerek gereği görüşüldü. Dava, menfi tespit istemine ilişkindir. Davaya konu, İcra Müdürlüğü'nün 2010/18749 esas sayılı dosyasının dosyaya eklenerek gönderilmesi için dosyanın mahal mahkemesine geri çevrilmesi gerekmiştir. SONUÇ: Yukarıda belirtilen şekilde işlem yapılmak üzere dosyanın mahal mahkemesine GERİ ÇEVRİLMESİNE 28/05/2015 gününde oybirliğiyle karar verildi....
Bu süre içinde dava şartı noksanlığı giderilmemişse davayı dava şartı yokluğu sebebiyle usulden reddeder." 6102 sayılı kanun 5/A.maddesinde 28/03/2023 tarihli ve 7445 sayılı Kanunun 31 inci maddesiyle bu fıkrada yer alan “paranın ödenmesi olan alacak ve tazminat talepleri hakkında” ibaresi “para olan alacak, tazminat, itirazın iptali, menfi tespit ve istirdat davalarında,” şeklinde değiştirilmiş olup, menfi tespit davaları da dava açılmadan önce zorunlu arabuluculuk başvurusu yapılması gereken davalardan olmuştur....
