ASLİYE HUKUK (İŞ) MAHKEMESİ TARİHİ : 06/01/2022 NUMARASI : 2021/499 ESAS - 2022/7 KARAR DAVA KONUSU : İş (SSK'ca Belirlenen Eksik İşçilik Prim Oranına İtiraza İlişkin) KARAR : Yukarıda mahkemesi ile esas ve karar numarası yazılı dosya üzerinden verilen karara karşı istinaf başvurusunda bulunulmakla yapılan inceleme sonunda; GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: İDDİA : Davacı dava dilekçesinde özetle; 25/09/1995 tarihinde 1018634 sicil numaralı iş yerinde 6 sicil no ile çalışmaya başladığını, sicil numarası ile sigorta primlerinin yatırılmamış olduğunu, konu ile ilgili tarafından Antalya SGK il müdürlüğüne başvuru yapıldığını ancak kurumdan herhangi bir cevap gelmediğini, dava açılış tarihinde halen aynı sicil üzerinden tarım sigortası devam ettiğini, mevzuat gereği 3600 prim gününü doldurmuş olduğunu, sigorta başlangıç tarihinin 1995 yılı olduğunun tespit edilmesi gerektiğini, bu nedenle davalı iş yerinde çalıştığı dönemlere ait sigorta primlerinin tespitini ve siciline eklenmesini talep ve...
Somut dosyada alınan 16.03.2018 tarihli raporda; dava konusu işin tek bir keşif özetine bağlandığı ve tek bir ihale konusu olduğunun tespit edildiği, bu itibarla işin tebliğ listesinde belirtilen iş kolu ya da benzeri ile değerlendirildiği, Kurumun çeşitli iş kollarına ait işlerin asgari işçilik oranları listesinde bulunan Baraj Gölet Sulama başlığının 10. sırasındaki sulama tesisi ve kanalı inşaatı (prefabrik elemanlarla yapılan kanalet sistemi) işinin benzer iş olarak alınarak, % 6 olan asgari işçilik oranına %25 indirim uygulanarak %4.5 oranının belirlendiği, bu oranın 42.401.964.72 TL olan kesin hak edişe uygulanması suretiyle asgari işçilik miktarının 1.908.088.41 TL bulunduğu, bu miktardan davacı şirketin yatırdığı 803.765.22 TL çıkartılarak fark asgari işçilik tutarının 1.104.323.19 TL olarak tespit edildiği, bilirkişi raporuna itibar edilerek hüküm kurulduğu görülmektedir....
Somut olayda, uyuşmazlığın yargı önüne gelmesi nedeniyle işverenin malzemeli ve salt işçilikli ödemeleri de gözetilerek gerçek bir asgari işçilik uygulaması yapılması gerekeceğinden, bu aşamadan sonra asgari işçilik oranının % 25 eksiği ile nazara alınması mümkün olmadığı halde bilirkişinin % 4 asgari işçilik oranının % 25 eksiği olan % 3 oranı üzerinden fark işçilik hesabı yapması usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir. 4.Dosya içerisinde yer alan çeşitli belgelerde hakediş tutarı ile Kuruma bildirilen işçiliğin (...) farklı gösterildiği anlaşılmakla ihale makamından hakediş tutarı, Kurumdan ise davacı şirketin ihale konusu iş nedeniyle bildirdiği işçilik (...) ve prim oranı sorularak hesaplama yapılması gerekirken eksik araştırma ve inceleme sonucunda yazılı şekilde karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir. O halde, davalı Kurumun bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır....
Uyuşmazlık davaya konu iş nedeniyle değerlendirmeye esas hak ediş tutarının belirlenmesi sırasında işin yürütümü için bildirilmesi gerekin asgari işçilik oranının ne olacağı, yalnızca malzeme ve yalnızca işçilik faturalarının toplam hak ediş tutarından indirilip indirilmeyeceği, giderek ihale konusu iş nedeniyle davacı şirketin Kuruma eksik işçilik bildirimi olup olmadığı varsa miktarının ne olduğunun tespitine ilişkindir. Somut olayda, hükme esas alınan müfettiş raporunda asgari işçilik oranının % 11 olduğu belirtilmiş ise de davacı bu oranın % 4 olduğunu iddia etmektedir. Kurumun asgari işçilik oranını belirleyen kararındaki saptamaların da hangi nedenlerle yerinde olduğu mahkemece açıklanmamıştır....
Ancak, ihaleli işlerde bölümler halinde keşif özetine bağlanmış farklı ihale konuları varsa her biri için listede belirlenen asgari işçilik oranının esas alınması gerektiği kabul edilmelidir. Davaya konu somut uyuşmazlıkta, mahkemece Kurumca eksik işçilik tespitinde 142.527 TL tutarındaki (KDV hariç) işçilik ödemesine dair davacı tarafça ibraz edilen faturalardan, 4.942 TL tutarındaki faturaları salt işçilik faturası olarak kabul edilmiş iken taşeron O.... Elektrik A.Ş.’ye ait 10.000 TL tutarındaki fatura ise hiç esas alınmamış olup 127.585 TL tutarındaki 15 adet fatura malzemeli işçilik olarak esas alınmıştır. Yine Kurumca, toplamda 94.090 TL tutarındaki taşeron O.... Elk. A.Ş.’ye ait 3 adet fatura işçilik gideri ve ya malzemeli işçilik faturası olarak gözetilmemiştir....
İŞ MAHKEMESİ TARİHİ : 21/02/2020 NUMARASI : 2018/283E - 2020/109K DAVA KONUSU : İş (SSK'ca Belirlenen Eksik İşçilik Prim Tutarına İtiraza İlişkin) KARAR : Yukarıda mahkemesi ile esas ve karar numarası yazılı dosya üzerinden verilen karara karşı istinaf başvurusunda bulunulmakla yapılan inceleme sonunda; GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ : İDDİA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Antalya Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğü tarafından online sistemler üzerinden davacı şirkete 37.221,30- TL prim ve prim gecikme zammı adı altında borç tahakkuk ettirildiğini, davacı şirketin borcu 30.03.2018 tarihinde ödediği ve akabinde 04.04.2018 tarihinde kuruma başvurarak borcun prim gecikme zammına tekabül eden 22.573,45- TL li kısmına itiraz ettiğini, itiraz üzerine davalı kurumun 2018/33 E. 2018/33 K sayı ve 24.04.2018 tarihli komisyon kararı ile itirazın reddine karar verdiğini, iş bu komisyon kararının şirkete 14.05.2018 tarihinde tebliğ edildiğini, yasal süresi içerisinde, 22.573,45- TL lik prim gecikme...
Uyuşmazlık davaya konu işyeri ile iglili arazide iş makinesi ile araştırma çukuru açılması işi nedeniyle davacının Kuruma eksik işçilik bildirimi olup olmadığı, varsa miktarının ne olduğunun tesbitine ilişkindir. Mahkeme, hükme esas alınan bilirkişi raporunda Kurum tarafından kabul edilmeyen faturaların, davacının ortağı olduğu şirket adına tescilli işyeri defterlerine sehven yazıldığı, bu nedenle geçerli kabul edilerek Kuruma tarafından davacıya idari para cezası uygulanması yerine eksik işçilik miktarı tespitinin hatalı olduğu görüşü bildirilmiş ise de sözkonusu arazide iş makinesi ile araştırma çukuru açılması ile ilgili elde edilen hak ediş bedeline uygulanan ve davacı tarafından itiraz edilmeyen % 12 asgari işçilik oranı uygulandığında bildirilmesi gereken işçilik miktarının Kurum tarafından kabul edilmeyen fatura ile karşılanıp karşılanmadığı tespit edilmeden karar verilmesi hatalıdır....
K A R A R 1-Dosyadaki yazılara, toplanan delillere, hükmün dayandığı kanuni gerektirici nedenlere göre davalının tüm, davacının aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazlarının reddine. 2-Dava, davacının yapımını üstlendiği çevre düzenlemesi işinden dolayı davalı Kurumca belirlenen eksik işçilik nedeniyle %20 işçilik oranı üzerinden tahakkuk ettirilen prim tutarının, %12 işçilik oranı üzerinden hesaplanması, bu oranın düzeltilmesi istemine ilişkindir. Mahkemece, davacının eda davası açmak yerine tespit davası açmasında hukuki yararı olmadığından davanın reddine karar verilmişse de bu sonuç usul ve yasaya uygun bulunmamıştır. Dosya içerisindeki bilgi ve belgelere göre, nizalı işin ihale bedeli tutarından SSK Müfettişi raporuna dayalı olarak %20 asgari işçilik oranı üzerinden prim tahakkuk ettirildiği, davacının itirazının Komisyonca reddedildiği, davacının işçilik oranının %12 olması gerektiği gerekçesi ile işçilik oranının tespitini istediği anlaşılmaktadır....
B.İstinaf Sebepleri 1.Davacı vekili istinaf dilekçesinde özetle; davanın kısmen kabulüne karar verildiği halde maktu vekalet ücretine hükmedilmesinin hatalı olduğunu belirterek kararın kaldırılarak nispi vekalet ücretine hükmedilmesini istemiştir. 2.Davalı vekilinin istinaf dilekçesinde özetle; davacı tarafın yaptığı işin stok sahası işletmeciliği olduğunu ancak asgari işçilik oranının tebliğ-di yer almaması nedeni ile Asgari işçilik tespit komisyonu tarafından %15 olarak belirlendiğini, bilirkişi raporunda iş tanımının eksik yapıldığını, raporda asgari işçilik tebliğinde benzer iş bulunmadığı denilmesine rağmen tebliğdeki %8 oranın kabul edilmesinin hatalı olduğunu,bilirkişileri asgari işçilik oranı hesaplamasında uzmanlıkları olmadığını, raporda işçilerin meslek kodlarının belirtilmediğini,eksik inceleme sonucu hüküm kurulmasının hatalı olduğunu belirterek kararın kaldırılmasına ve davanın reddine karar verilmesini istemiştir. C....
Dairemiz uygulamalarına göre sabit ücret ve prim usulü çalışmada fazla mesaiye esas alınacak ücret sabit ücrete aylık ortalama prim kazancı ilave edilerek bulunmalıdır. Prim kazancı her bir dönem için belli değilse primin de sabit ücret gibi asgari ücrete oranına göre dönemsel karşılığı belirlenmelidir. Sabit ücret zamlı olarak (1,5 ile çarpılarak) prim ise zam kısmına göre (0,5 ile çarpılarak) hesaplanıp her iki tutar toplanarak sonuca gidilmelidir. Somut uyuşmazlıkta; sabit ücret ve prim usulü ile çalışan davacının fazla mesai alacağı İlk Derece Mahkemesince hükme esas alınan raporda primin zam kısmı eklenmeden, Bölge Adliye Mahkemesince prim kazancı nedeniyle yalnız sabit ücretin zam kısmına göre hesaplanmıştır....
