"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Davacı vekili tarafından, davalı aleyhine 12/01/2016 gününde verilen dilekçe ile ön alım hakkına dayalı tapu iptali ve tescil istenmesi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın reddine dair verilen 17/05/2016 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davacı vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü: K A R A R Dava, ön alım hakkı nedeniyle tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir. Davacı vekili, ... Merkez Mah. 5688 parsel sayılı taşınmazda 1/11 oranındaki hisse satışından doğan ön alım hakkı nedeni ile hissenin tapusunun iptali ile müvekkili adına tescilini istemiştir....
a satıldığı, davacı Duran Ak'ın ise dosyada mevcut tapu kaydına göre bu tarihte komşu 107/2, 108/9, 108/16, 121/24, 130/3, 131/75, 131/85, 104/6 parsellerde bulunan taşınmazlarda 3/44 hisse pay sahibi olup taşınmazlarda tam malik değil, sadece paydaş olduğu, ön alım hakkının tarım arazisinin davalıya satıldığı tarihte doğduğu ve kullanılabilir duruma geldiği, tam malik olmayan davacının ön alım hakkını kullanmasının mümkün olmadığı, bu nedenle Mahkemece davanın, davacının tam malik olmaması nedeniyle aktif dava ehliyeti yokluğundan reddine karar verilmesi gerekirken davanın kabulüne karar verilmiş olmasının hatalı olduğu gerekçesiyle taraf vekillerinin istinaf başvurularının kabulüne, Alaca Asliye Hukuk Mahkemesinin 05.07.2022 tarih ve 2020/391 Esas, 2022/206 Karar sayılı kararının kaldırılmasına, davanın aktif dava ehliyeti yokluğu nedeniyle reddine karar verilmiştir. V. TEMYİZ A....
Dairemizin 27.02.2023 tarih ve 2022/7016 Esas, 2023/1139 Karar sayılı ilamı ile; "...Dava konusu paya yönelik ön alım davasının açıldığı tarih ile ön alım bedelinin depo edildiği tarih arasında uzunca bir zamanın geçtiği; bu süre gözönüne alındığında, ön alım bedelini zamanında depo etmeyerek kullanması nedeniyle davacının amacı dışında zenginleştirildiği, nemalandırılmayan satış tarihindeki miktarın depo edilmesi nedeniyle faiz getirisinden mahrum kalınması oranında davalının da fakirleştiği, bir tarafın diğer taraf zararına azımsanamayacak derecede oransız bir çıkar sağladığı, bu durumun 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun 2 nci maddesinde düzenlenen dürüstlük kuralına aykırı olacağı, Mahkemece yapılması gereken, konusunda uzman bilirkişiden denetime elverişli şekilde rapor alınarak; resmi senette yazılı satış bedeli ile tapu masrafı toplamı olan 191.000,00 TL'nin ön inceleme tarihi olan 05.02.2014 tarihinden bilirkişi incelemesi yapılan tarihe kadar nemalandırılması halinde ulaşacağı...
Asliye Hukuk Mahkemesinin 2018/139 Esas sayılı dosyasıyla ön alım hakkını ileri sürmüştür. ... ile davalının 28.05.2018 tarihli sulh sözleşmesi ve Milas 3. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2018/139 Esas, 2018/364 Karar sayılı dosyasında buna dayalı olarak verilen karar verilmesine yer olmadığı kararıyla uyuşmazlığı sulh ile sona erdirmesi, asli müdahilin ön alım hakkından feragat ettiği sonucunu doğurmaz. 3. Birden fazla paydaşın ön alım hakkını kullanması halinde, ön alım hakkına konu payın eşit olarak dava açan paydaşlar adına tesciline karar verilmesi gerekeceğinden, davacının satışa konu payın yarısı üzerinden ön alım hakkının olduğunun kabulü gerekir. 4. Mahkemece satışa konu payın yarısı oranında davacı adına tescile karar verilmesi gerekirken, paydaş ...'ın ön alım hakkı gözetilmeden hüküm kurulması doğru değildir. VI....
TOPRAK KORUMA VE ARAZİ KULLANIMI KANUNU'NA GÖRE ÖN ALIM HAKKI: Tarımsal arazilerin satılması hâlinde sınırdaş tarımsal arazi malikle ön alım hakkına sahiptir Paydaşlardan Mehmet Özdemir hissesine düşen payını ön alım hakkı sahibi ve sınırdaş olmayan T4 e satmış ve tapuda da devir işlemlerini; kanun aradığı şartı yani ön alım hakkı sahiplerine noter aracılığıyla ihtar etmeden yapmışlardır. Müvekkilim T1 ön alım hakkını kanunun verdiği yetki ile kullanmak istemiş ve T4e iadeli taahhütlü olarak ön alım hakkını kullanacağını bildirir bir ihtar göndermiştir. T4 bu ihtarnameyi 19/08/2020 tarihinde bizzat teslim almıştır. Bu ihtarnameyi aldıktan sonra muvazaalı olarak ablasının eşi yani eniştesi, aynı zamanda amcasının oğlu olan T3 e satış göstererek 02/09/2020 tarihinde tapu da devir yapmıştır. Tarafların 3. kişileri aldatmak amacıyla gerçek iradelerine uymayan, aralarında hüküm ve sonuç doğurmayan bir sözleşme yapmaları halinde muvazaalı satış gerçekleşmiş olur....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Davacı vekili tarafından, davalı aleyhine 18/05/2015 gününde verilen dilekçe ile ön alım hakkından kaynaklanan tapu iptali ve tescil talebi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın kısmen kabul kısmen reddine dair verilen 27/11/2015 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davalı vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü: K A R A R Dava, ön alım hakkına dayalı tapu iptal ve tescil istemine ilişkindir. Davacı vekili; davacının 362 parsel sayılı taşınmazın hissedarı olduğunu, davalı ...'un 22.05.2013 tarihinde taşınmazın 1/16 hissesini, davalı ...'...
Mahkemece yapılması gereken; davalı taraftan taşınmazdaki hisselerin satın alınması için ödenen bedelin tereddüt oluşturmayacak şekilde tespiti, konusunda uzman bilirkişiden denetime elverişli şekilde rapor alınarak, resmi senette yazılı satış bedeli ile tapu masrafı toplamının ön inceleme duruşmasında yatırılması gerektiğinden bu tarihten ön alım bedelinin mahkeme veznesine yatırıldığı tarihe kadar nemalandırılması halinde getireceği nemasının da ön alım bedeline ilave edilmesi ve bankada depo edilmiş olan ön alım bedellerinin tamamının nemalandırılmasına karar vermek gerekecektir. Şu halde mahkemece yapılması gereken iş, yukarıda belirtilen eksiklikleri gidererek neticesine göre yeniden hüküm kurmaktan ibarettir....
ün kendi payını 17.10.2011 tarihinde 187.000,00 TL bedelle davalıya sattığını, dava konusu yerin gerçek değeri tapuda gösterilen satış bedelinden çok daha düşük olmasına rağmen alıcı ile satıcının anlaşarak müvekkilerinin ön alım hakkını kullanmalarına engel olmak için bedeli bu şekilde yüksek gösterdiklerini, bu nedenle satışta gösterilen bedele itiraz ettiklerini, yapılan satış işleminin müvekkillerine noter aracılığı ile bildirilmediğini, müvekkilerin yasal ön alım hakkı nedeniyle davaya konu payın tapu kaydının iptali ile davacılar adına tesciline karar verilmesini talep etmiştir. II....
TEMYİZ 1.Temyiz Yoluna Başvuranlar Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur. 2.Bozma Kararı Dairenin 01/02/2021 tarihli ve 2019/4979 Esas - 2021/495 Karar sayılı kararıyla; “...dava konusu 88 parsel sayılı taşınmaz hakkında ... tarafından ön alım hakkından kaynaklı tapu iptali ve tescili davasının açıldığı 08.12.2005 tarihi itibariyle taşınmazın tapu kaydı üzerinde Niğde 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2004/725 Esas sayılı davası nedeniyle ihtiyati tedbir bulunduğu, diğer yandan ön alım hakkı sahibi Kiraz’ın taşınmazın paydaşı olduğu ve taşınmazın yolsuz tescil ile intikal ettiğini bilen veya bilmesi gereken kişi konumunda bulunduğu kuşkusuzdur. Bu nedenle davaya konu taşınmaz payı ön alım davası ile hükmen davalı adına tescil edilmiş olsa bile bu tescile itibar edilmeyecektir....
TEMYİZ 1.Temyiz Yoluna Başvuranlar Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur. 2.Bozma Kararı Dairenin 01/02/2021 tarihli ve 2019/4979 Esas - 2021/495 Karar sayılı kararıyla; “...dava konusu 88 parsel sayılı taşınmaz hakkında ... tarafından ön alım hakkından kaynaklı tapu iptali ve tescili davasının açıldığı 08.12.2005 tarihi itibariyle taşınmazın tapu kaydı üzerinde Niğde 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2004/725 Esas sayılı davası nedeniyle ihtiyati tedbir bulunduğu, diğer yandan ön alım hakkı sahibi Kiraz’ın taşınmazın paydaşı olduğu ve taşınmazın yolsuz tescil ile intikal ettiğini bilen veya bilmesi gereken kişi konumunda bulunduğu kuşkusuzdur. Bu nedenle davaya konu taşınmaz payı ön alım davası ile hükmen davalı adına tescil edilmiş olsa bile bu tescile itibar edilmeyecektir....
