O halde mahkemece sebepsiz iktisap ve denkleştirici adalet kuralı gereğince satış bedeli olarak ödenen bedelin dava tarihinde ulaşdığı alım gücü belirlenerek bu miktarın tahsiline, taşınmazın gerçek bedeline karar verilmesi gerekir (13. Hukuk Dairesi Esas No: 2014/46898 Karar No:2016/1360) Mahkemece denkleştirici adelet ilkesine göre bilirkişilerden alınan rapor düzenlenirken denkleştirici adalet ilkesi gereğince güncellenmiş değer, altın, USD ve asgari ücret bilgilerine göre üç etken dikkate alınarak belirlenmiştir. Bu nedenle denkleştirici adalet ilkesi yönünden rapor, hüküm kurmaya elverişli bir rapor değildir....
Mahkemece, Dairemiz bozma ilamına uyularak davanın kısmen kabulü ile 39.129,15 TL’nin davalıdan tahsiline karar verilmiş; hüküm, taraflarca temyiz edilmiştir. 1-Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle, yasaya uygun gerektirici nedenlere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre davalının bütün temyiz itirazlarının reddi gerekir. 2010/15469 2011/6041 2-Davacı, noterde düzenlenen gayrimenkul satış vaadi içerir sözleşme uyarınca davalıdan satın almış olduğu villanın tapusunun devredilmediğini ileri sürerek ... olduğu bedel karşılığı villanın dava tarihi itibariyle rayiç bedeline hükmedilmesini istemiştir. Mahkemece, davacı tarafından satış vaadi olarak ödenen bedelin denkleştirici adalet ilkesi uyarınca ödenmesi talep edildiği gerekçesiyle davacının ... olduğu bedelin dava tarihi itibariyle ulaştığı değere hükmedilmiştir....
gereğince geri isteyebileceği, gözetilmeli ve denkleştirici adalet ilkesi uygulanarak, vaat alacaklısı tarafından ödenilen satış bedelinin ifanın imkansız hale geldiği tarih itibariyle ulaşacağı alım gücünün; çeşitli etkenlerin (azalan alım gücü, enflasyon, fiyat endeksleri, altın ve döviz kurları, memur maaş ücretleri ile faiz oranlarındaki artışlar vs. gibi) ortalamaları alınmak suretiyle hüküm kurulması gerektiği, dosyaya sunulan ödeme belgeleri doğrultusunda dava konusu bağımsız bölüm için davacı tarafından davalı ... inşaat şirketine 211.790,00 TL ödeme yapıldığı ve ödenen bedelin denkleştirici adalet ilkesi doğrultusunda ifanın imkansız hale geldiği tarih olan 14.02.2019 tarihi (taşınmazın dava dışı şahsa devir tarihi) itibariyle değerinin 290.632,12 TL olduğu, satış sözleşmesinin resmi şekil şartına uygun olarak yapılmadığı, bunun yanı sıra taşınmazın tesliminin de gerçekleşmediği, sözleşmenin feshi nedeniyle ödenen bedelin iadesine karar verilmesinin yanında artık cezai şart olarak...
Taraflar verdiklerini sebepsiz zenginleşme kurallarına göre geri isteyebilir. Geçersiz sözleşmelerde herkes aldığını iade etmekle yükümlüdür. İade edilirken, ödenen paranın ilk ödeme tarihindeki alım gücüne ulaştırılması gerekmektedir. Bu şekilde, denkleştirici adalet ilkesi gereğince, tam bir eski hale getirme yükümlülüğü yerine getirilmiş olmaktadır. Geçersiz satış sözleşmesi gereğince; diğerinin mal varlığına kayan değerlerin iadesi "Denkleştirici Adalet" düşüncesine dayanmaktadır. Denkleştirici adalet ilkesi ise, haklı bir sebebe dayanmadan başkasının mal varlığından istifade ederek, kendi mal varlığını artıran kişinin elde ettiği kazanımı geri verme zorunda olduğunu ve gerçek bir eski hale getirme yükümlülüğünü ifade eder. Bu bakımdan, sebepsiz zenginleşmeye konu alacağın iadesine karar verilirken, taşınmazın satış bedelinin alım gücünün ilk ödeme günündeki alım gücüne ulaştırılması ve bu şekilde iadeye karar verilmesi gerekir....
Dava, davacı ile davalı Yeşil GYO arasında imzalanan gayrimenkul satış vaadi sözleşmesine istinaden sözleşmede belirlenen teslim süresinin dolmuş olmasına rağmen taşınmazın teslim edilmediği ve teslim edilme imkanının bulunmadığı gerekçesiyle sözleşmeden dönme, yapılan ödemelerin denkleştirici adalet hükümleri gereğince iadesi ve davalı banka ile yapılan sözleşmenin iptali ve borçlu olmadığının tespiti talebine ilişkindir....
Davacı vekili istinaf dilekçesinde özetle; davacı tarafından ödenen meblağın denkleştirici adalet ilkesi gereğince iadesini istemelerine ve mahkemece bu konuda bilirkişi raporu alınmasına rağmen 2013 yılındaki bedel üzerinden davanın kabul edilmesinin doğru olmadığını beyanla istinaf talebinde bulunmuştur....
Buna göre, davacı tarafından bedelin ödeme tarihinden itibaren ekonomik etkenler nedeniyle azalan alım gücünün enflasyon, tüketici eşya fiyat endeksi, döviz kurları, altın, memur maaşı ve işçi ücretlerindeki artışlar ve benzeri unsurların ortalamaları alınmak suretiyle denkleştirici adalet ilkesine göre dava tarihine kadar ulaşacağı alım gücünün saptanması gerekir....
Mahkemece; davanın kabulü ile, 178.500 TL'nin ( dava tarihi olan 01/07/2013 tarihinden 120.000 TL'nin ıslah tarihi olan 29/06/2015 tarihinden itibaren 58,500 TL'nin ) yasal faiziyle birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine karar verilmiş; hüküm, davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir. 1-Dosyadaki yazılara,kararın dayandığı delillerle kanuni gerektirici sebeplere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik görülmemesine göre, davacı vekilinin sair temyiz itirazları yerinde değildir. 2-Geçersiz satış sözleşmesi gereğince; diğerinin mal varlığına kayan değerlerin iadesi "Denkleştirici Adalet" düşüncesine dayanmaktadır. Denkleştirici Adalet İlkesi ise, haklı bir sebebe dayanmadan başkasının mal varlığından istifade ederek, kendi mal varlığını artıran kişinin elde ettiği kazanımı geri verme zorunda olduğunu ve gerçek bir eski hale getirme yükümlülüğünü ifade eder....
Asıl dava ve birleşen dava davacılar vekilleri, taşınmazın değerinin tespit edilerek ödenmesine karar verilmesini istemiş ise de; geçersiz sözleşme nedeniyle sözleşmede belirlenen satış bedelinin denkleştirici ... ilkesine göre tazmini gereklidir. 10.07.1940 tarih 1939/2 esas ve 1940/77 karar sayılı Yargıtay İçtihatları Birleştirme Kararına göre “Haricen yapılan (tapu memuru huzurunda yapılmayan) taşınmaz mal satışından dönüldüğünde, satış bedelini geri vermeyen taraf, parası geri verilinceye kadar yararlandığı ürünleri ödemek ve ecrimisil vermekle yükümlü değildir.” Şu halde Yargıtay İçtihatları Birleştirme Kararına göre geçersiz sözleşmelerde, akdin geçersizliği sebebiyle her iki taraf verdiğini geri alabilir. Asıl dava davacısı ve birleşen dava davacıları; TMK'nun 995. maddesi uyarınca satış bedeli ödeninceye kadar hapis hakkına sahip olup, bu satış bedeli ödeninceye kadar aynı zamanda taşınmazdan yararlanabilir....
Noterliği'nin 07.02.2017 tarih ve 02209 yevmiye numaralı düzenleme şekline gayrimenkul satış vaadi sözleşmesi imzaladığını, bu sözleşme ile davaya konu İstanbul İli, Zeytinburnu İlçesi, Merkezefendi Mahallesi, 2945 ada ve 51 parselde bulunan ...Topkapı projesinden B Blok, 6. kat, 66 numaralı bağımsız bölümün satımı için 691.993,00 TL bedelle anlaştıklarını, sözleşme gereği edimlerini yerine getirmesine rağmen davalı şirketin inşaata dahi başlamadığını, 21.09.2018 tarihli ihtarla sözleşmeden döndüğünü bildirdiğini, ancak davalının ödemeleri iade etmediğini ileri sürerek, kredi ödemelerinin durdurulmasına, davalı şirket ve davalı bankaya borçlu olmadığının tespitine, davalı bankaya, Mart 2017-5 Ekim 2018 tarihleri arasında düzenli bir şekilde ödenen 20 aylık kredi miktarı olan toplam 100.418,60 TL bedelin “Denkleştirici Adalet Prensibi” uygulanarak güncellenmesi sonucu oluşan bedelin avans faizi uygulanarak davalı bankadan tahsiline, davalı Yeşil GYO A.Ş.'...
