Şti olan ... seri nolu 31/10/2021 keşide tarihli 53.500,00 TL bedelli çekin istirdatı ile çek dolayısıyla davalıya borçlu olmadığının tespiti davasıdır. Davaya konu edilen QNB Finansbank A.Ş. Demirtaş Şubesine ait Keşidecisi ... Alışveriş Merk. Gı. Tem. İnş. Kuy. San. Ve Tic. Ltd. Şti olan ... seri nolu 31/10/2021 keşide tarihli 53.500,00 TL bedelli çekin kaybolması neticesinde davacı tarafından 31/03/2021 tarihinde Bursa 1. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2021/317 Esas sayılı dosyası ile Kıymetli Evrak İptali davası ikame edilmiştir. Bursa 1. Asliye Ticaret Mahkemesi'nin 2021/317 Esas sayılı dosyasına ibraz olunan Yapı ve Kredi Bankası A.Ş.nin cevabi yazısında; "FİNANSBANK ait; ... seri numaralı 31.10.2021 keşide tarihli 53.500,00 TL bedelli çek 01.11.2021 tarihinde TCKN/VKN (...) ... tarafından ibraz edilmiş" olduğu belirtilmiştir. Davacı söz konusu çekin akıbeti davalı ...'...
Çek istirdatı için kanuni şartların mevcut olmadığını. Çekin illetten mücerret olduğunu. Taraflar arasında ticari ilişki bulunmadığı iddiasının gerçeğe aykırı olduğunu, taraflar arasında akdi ilişkinin bulunduğunu. Davacı tarafın çeki ciro ve teslim yoluyla müvekkiline bizzat kendisinin verdiğini ancak açmış olduğu bu dava ve diğer davalar ile müvekkilinin alacağını tahsil etmesine engel olmaya çalıştığını. Bu nedenle davanın reddini, yargılama gideri ve vekalet ücretinin davacı tarafa yükletilmesini talep etmiştir. DELİLLERİN DEĞERLENDİRMESİ VE HUKUKİ NİTELENDİRME : ASIL DAVA YÖNÜNDEN Dava, davalının elinde bulunan ... Türk Bursa şubesine ait 1749361 seri numaralı çekin lehdar olan davacıya istirdatına ilişkindir. Çekin istirdatı davaları çek elinden rızası dışında çıkan hamilin, çeki halihazırda elinde bulunduran kötü niyetli hamile karşı açtığı özel bir dava türüdür....
Antakya Çarşı Şubesine ait 0330237 çek numaralı 31.01.2015 keşide tarihli, 8.000TL bedelli, keşidecisi ... olan çek 05.02.2015 tarihinde bankaya ibraz edildiğini ve karşılıksız çıkması üzerine müvekkili tarafından Bursa 2.Asliye Ticaret Mahkemesinin 2015/1260 D.İş Sayılı ihtiyati haciz kararı ile Bursa 2.İcra Müdürlüğünün 2015/5594 E.sayılı dosyasından icra takibine konu edildiğini, davalı tarafından ise iş bu çek ile ilgili olarak çek iptali davası açtığını ve Bursa 2.Asliye Ticaret Mahkemesinin 2014/199 E. 2015/456 K.sayılı 14.05.2015 tarihli kararı ile iptal kararı verildiğini, dava konusu çek ile ilgili olarak görülmekte olan Bursa 2.Asliye Ticaret Mahkemesi 2018/814 E.sayılı çek istirdatı davasında davaya konu çekin iptaline karar verilmiş olması nedeni ile Bursa 2.Aslive Ticaret Mahkemesinin 2018/814 E.savılı dava dosyasının 28.02.2018 tarihli duruşmasında iş bu çek iptali kararının iptali davası açmak üzere taraflarına süre verilmesi nedeni ile Bursa 2.Asliye Ticaret Mahkemesince...
Asliye Ticaret Mahkemesinin 20009/483E, 2010/321K ile çek iptali davasının reddine karar verildiğini savunarak davanın reddini istemiştir. BİRLEŞEN DAVA : Davacı vekili, aslı davada olduğu üzere müvekkilinin işyerinde gerçekleşen hırsızlık sonucu çalınan müşteri çekleriyle ilgili olarak Küçükçekmece 1. Sulh Hukuk Mahkemesi'nin 2009/2106E sayılı dosyasında çek iptali davası açtığını, ödeme yasağı kararı alındığını, iptali istenen keşidecisi .... A.Ş.olan 2.200,00 TL meblağlı çek ile ilgili olarak muhatap bankaya yazılan yazı cevabında çekin bankaya ibraz edildiğinin bildirildiğinden müvekkiline çek istirdatı davası açmak üzere süre verildiğini, çekteki müvekkili şirket yetkilisinin imzasının sahte olduğunu, şirket kaşesindeki şirket unvanı ve adresinin yanlış olduğunu, davalı hamil .... Şti.'...
E. sayılı takip dayanağı çekten dolayı davalıya borçluya olmadığının tespitine, çekin bedelinin istirdatı talebinin aktif husumet noksanlığı nedeniyle reddine, çekin istirdatı talebinin şartları oluşmadığından reddine karar verilmiştir....
E. sayılı dosyasından verilen ödemeden men yasağı aynı mahkemece kaldırılmış ve taraflarından çek ilgili bankaya 29.06.2020'de ibraz edildiğini ve çek bedeli keşideci hesabından ödendiğini, ödemesi yapılan dava konusu çek ... ...ta olduğunu, davanın konusuz kaldığını, davalı çekte 5. ciranta olarak hak sahibi ve iyi niyetli meşru hamil olduğunu belirterek... şubesi, 05.06.2020 keşide tarihli, ... seri numaralı 50.000.00-TL’lik, hesap sahibi ... Satış Paz. Dağ. San. Ve Tic. Ltd....
Bankası A.Ş ... seri numaralı .../14.10.2023 tarihli 100.000,00-TL bedelli çekten dolayı müvekkil şirketin davalıya karşı herhangi bir borcu olmadığının, çekin bedelsizliğinin tespiti ile çekin müvekkil firmaya iade edilmesi mümkün değilse çek bedelinin istirdatı ile 3.700,00-USD'nin davacı firmaya, ödeme tarihinden itibaren işleyecek ticari temerrüt faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir. CEVAP: Davalı davaya cevap vermemiştir. DELİLLERİN DEĞERLENDİRMESİ VE HUKUKİ NİTELENDİRME: Uyuşmazlık; Bedelsizlik iddiasına dayanan İİK.nun 72/2.maddesine göre açılmış Menfi tespit ve Çek istirdatı ile yapılan ödemelerin iadesi istemine ilişkin alacak davasıdır. 2004 sayılı İİK’nın 72.maddesi gereğince; Borçlu, icra takibinden önce veya takip sırasında borçlu bulunmadığını ispat için menfi tesbit davası açabilir. Davalı davaya cevap vermediğinden, taraflar arasında uzlaşılan bir nokta bulunmamaktadır....
GEREKÇE: Dava, 6102 sayılı TTK’nın 792. maddesine dayalı olarak çekin istirdatı istemine ilişkindir. TTK’nın 792. maddesinde "Çek, herhangi bir suretle hamilin elinden çıkmış bulunursa, ister hamile yazılı, ister ciro yoluyla devredilebilen bir çek söz konusu olup da hamil hakkını 790 ıncı maddeye göre ispat etsin, çek eline geçmiş bulunan yeni hamil ancak çeki kötüniyetle iktisap etmiş olduğu veya iktisapta ağır bir kusuru bulunduğu takdirde o çeki geri vermekle yükümlüdür.'' ve 790. maddesinde ise, "Cirosu kabil bir çeki elinde bulunduran kişi, son ciro beyaz ciro olsa bile, kendi hakkı müteselsil ve birbirine bağlı cirolardan anlaşıldığı takdirde yetkili hamil sayılır...." hükümleri düzenlenmiştir. Çek istirdatı davalarında ispat yükü üzerinde bulunan davacı öncelikle çekin yetkili hamili olduğunu, çekin rızası dışında elinden çıktığını ve sonrasında ise davalının çeki kötüniyetle iktisap etmiş veya çeki iktisapta ağır kusurlu bulunduğunu kanıtlamalıdır....
Sayılı dosyasında çek iptali yargılaması devam eden çalıntı .... Bankası AŞ'ye ait, ...... seri numaralı, 62.500,00-TL bedelli, 31.04.2022 tarihli çekin, davalı elinde olduğunun davalı vekili tarafından ilgili dosyaya bildirmesi nedeniyle; öncelikle, dava konusu çekin ödenmemesi veya icra kasasına yatan paranın alacaklısına verilmemesi için tedbir kararı verilmesi ve dava konusu çekin icrasının durdurulması; sonrasında çek istirdatı ile çekin müvekkiline iadesine karar verilmesi, aksi halde ise dava konusu çek bedelinin davalıdan alınarak müvekkiline verilmesini talep ve dava etmiştir....
TTK’nın 792. maddesinde ise "Çek, herhangi bir suretle hamilin elinden çıkmış bulunursa, ister hamile yazılı, ister ciro yoluyla devredilebilen bir çek söz konusu olup da hamil hakkını 790'ıncı maddeye göre ispat etsin, çek eline geçmiş bulunan yeni hamil ancak çeki kötüniyetle iktisap etmiş olduğu veya iktisapta ağır bir kusuru bulunduğu takdirde o çeki geri vermekle yükümlüdür.'' hükmü bulunmaktadır. Somut olayda, davacı vekilince, dava konusu çekin keşideciden alındıktan sonra çalındığı, çekteki ilk ciro imzasının sahte olup, davacı şirket yetkilisine ait olmadığı ileri sürülerek çekin istirdatı talep edilmiş, mahkemece, ilk ciranta imzasının davacı şirket yetkilisinin eli ürünü olmadığından ciro silsilesinin koptuğu ve davalı bankanın ödeme yasağı kararına rağmen çeki iktisap etmesi nedeniyle ağır kusurlu bulunduğu gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiştir. Dava konusu çek incelendiğinde; 31.12..2015 keşide tarihli 30.000,00TL bedelli, keşidecisi dava dışı ......
