"Çek iptali davaları, özelliği itibari ile hasımsız açılan davalardan olup, yapılan yargılama sırasında çek hamilinin ortaya çıkması durumunda, çek iptali davasını açan davacıya, mevcut çek hamiline karşı çek istirdadı davası açması konusunda süre verilmeli, istirdat davasının açılması halinde, çek iptali davasının konusuz kaldığından bahisle karar verilmesine yer olmadığına açılmaması halinde ise çek iptali davasının reddi yönünde hüküm kurulmalıdır. (Emsal ... sayılı ilamı) Toplanan delillerden; davacı, davaya konu ettiği çekleri kaybettiğini, zayi ettiğini iddia etmiş ise de, davacı şirket tarafından cirolanıp çekin dava dışı şirkete" ......Ltd.Şti'ye ondan "......Ltd.Şti'ye, ondan ... A.Ş ye cirolandığı en son dava dışı ......
- tarafından tahsil edilen işbu çek bedelinin istirdadı için dava açma zaruriyetinin hasıl olduğunu, bu nedenlerle davanın kabulünü, davacının ödemek zorunda kaldığı 50.000,00 TL'nin ödeme tarihinden itibaren işleyecek olan faizi ile istirdadına karar verilmesini talep ve dava etmiştir....
Şti. olan, ... tarihli ... seri numaralı ... bedelli çek hakkında ...A.Ş. vekili tarafından çekin ellerinde bulunduğu ve çek üzerinden icra takibi başlatıldığı iddiasıyla eldeki davaya müdahale talepli dilekçe sunulduğu, Mahkememizce ... A.Ş. vekilinin dilekçesi üzerine anılan şirkete karşı çek istirdadı davası açması için davacı vekiline muhtıra çıkarıldığı, muhtıranın usulünce tebliğ edildiği, muhtıra gereğinin yerine getirilmemesi halinde davanın reddolunacağı hususunun ihtar edildiği, ancak davacı vekilince muhtıra gereğinin yerine getirilmediği anlaşılmıştır. Bu sebeple anılan çekin iptali talebinin reddine karar verilmiştir. Yine dava konusu çeklerden ... Bankası/... Şubesinin, keşidecisi... Tic. Ltd. Şti. olan, ... tarihli ... seri numaralı ... bedelli çek hakkında ... Tic. Ltd. Şirketi vekili tarafından çekin ellerinde bulunduğu ve çek üzerinden icra takibi başlatıldığı iddiasıyla eldeki davaya beyan dilekçesi sunulduğu, Mahkememizce ...Tic. Ltd....
Dava konusu çeklerin ibraz edilmesi sebebiyle davacı vekiline çek istirdadı davası açması için süre verildiği, ancak davacı vekili tarafından çeklerin istirdadı davası açıldığına dair beyan ve belgelerin sunulmadığı gibi bu yöndeki ara karardan rücu edilmesi talebinde bulunulduğu anlaşılmakla 6102 Sayılı TTK'nun 763. maddesi uyarınca açılan davanın reddine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur....
nın 792. maddesi uyarınca açılmış çek istirdadı istemine ilişkindir. Mahkemece, davalı bankanın çeki iktisabında hangi hukuki ilişkiye dayandığını ispatlayamadığı ve çeki iktisabında iyi niyetinden söz edilemeyeceği gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiştir. Ancak, ...'nın 792. maddesi uyarınca, çek eline geçmiş bulunan yeni hamil ancak çeki kötü niyetle iktisap etmiş olduğu veya iktisapta ağır bir kusuru bulunduğu takdirde o çeki geri vermekle yükümlüdür. Buna göre, zayi olan çekin istirdadı istemine ilişkin işbu davada ispat yükü davacıda olup, davacının kendisinin yetkili hamil olduğunu, senedin rızası hilafına elinden çıktığını ve senedi elinde bulunduran davalının kötü niyetli veya iktisabında ağır kusurlu olduğunu ispat etmesi gerekir. Bu durumda, mahkemece, ...'nın 792. maddesi uyarınca değerlendirme yapılması gerekirken, ispat yükünün davalıya yüklenerek yazılı şekilde karar verilmesi doğru olmamış, kararın davalı yararına bozulmasına karar vermek gerekmiştir....
(2) Davacının talebi çek istirdadı olduğu halde mahkemece kısmen kabule konu çekler bakımından çek istirdadı yönünde hüküm kurulması gerekirken talep dışına çıkılarak borçlu olunmadığının tespiti yönünde hüküm kurulması doğru görülmemiştir. SONUÇ: Yukarıdaki (1) nolu bend uyarınca davalı vekilinin tüm, davacı vekilinin sair temyiz itirazlarının reddine, (2) nolu bendde açıklanan nedenlerle hükmün davacı yararına BOZULMASINA, vekili Yargıtay duruşmasında hazır bulunan davacı yararına takdir edilen 1.480,00 TL duruşma vekâlet ücretinin davalıdan alınarak davacıya ödenmesine, peşin harcın istek halinde iadesine, 26/01/2017 gününde oybirliğiyle karar verildi....
Şti olan 8005105 çek numaralı, 19/01/2021 keşide tarihli, 20.000,00 TL bedelli çeki cüzdanında yanında taşıdığı esnada çekin kaybolduğunu, öncelikle muhataba yönelik ödeme yasağı kararı verilmesini, çekin iptaline karar verilmesini talep etmiştir. DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: Dava, zayi nedeniyle çek iptaline ilişkindir. Çek iptali davaları, özelliği itibari ile hasımsız açılan davalardan olup, yapılan yargılama sırasında çek hamilinin ortaya çıkması durumunda, çek iptali davasını açan davacıya, mevcut çek hamiline karşı çek istirdadı davası açması konusunda süre verilmeli, istirdat davasının açılması halinde, çek iptali davasının konusuz kaldığından bahisle karar verilmesine yer olmadığına açılmaması halinde ise çek iptali davasının reddi yönünde hüküm kurulmalıdır. Bu itibarla iptali istenen çekin ortaya çıkmasına rağmen davacının istirdat davası ikame etmediği anlaşıldığından davanın reddine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir....
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI ÖZETİ İlk Derece Mahkemesinin kararında; "Dava çek istirdadı istemine dairdir. Davacı, dava konusu çeklerin çalındığını, kaşe üzerindeki imzanın sahte olduğunu beyanla çeklerin davalıdan istirdadına karar verilmesini talep etmiş, davalı ise çeklerin facktoring işlemi çerçevesinde alındığını ve iyi niyetli olduğunu beyan etmiştir. 6102 sayılı Yasanın 792.maddesi uyarınca çek, herhangi bir suretle hamilin elinden çıkmış bulunursa, ister hamile yazılı, ister ciro yoluyla devredilebilen bir çek söz konusu olup da hamil hakkını 790. maddeye göre ispat etsin, çek eline geçmiş bulunan yeni hamil ancak çeki kötüniyetle iktisap etmiş olduğu veya iktisapta ağır bir kusuru bulunduğu takdirde o çeki geri vermekle yükümlüdür....
DAVANIN KONUSU:Kıymetli Evrak İstirdadı (Çek İstirdadı Hasımlı) Taraflar arasında görülen istirdat davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın reddine yönelik verilen hükme karşı davacı tarafından istinaf kanun yoluna başvurulması üzerine dairemize gönderilmiş dosya içerisindeki tüm belgeler okunup, incelendi, gereği konuşulup düşünüldü....
den iki adet çek ile ödeme aldığını, çeklerin bir tanesinin dava konusu çek olduğunu, bu çeki ... Bankası Şirinevler Şubesine ibraz ettiğini, müvekkilinin iyi niyetli meşru hamil olduğunu, davacı ile ... Ltd. Şti. arasındaki görüşmenin hukuki bağlayıcılığının olmadığını belirterek açılan davanın reddini, müvekkilinin alacağının tahsil etmemeye yönelik davranması nedeniyle davacı aleyhine kötü niyet tazminatına hükmedilmesini talep etmiştir. Davalı ... vekili cevap dilekçesinde özetle; müvekkili şirketin dava konusu çek ile hiçbir ilgisinin olmadığını, nitelikli dolandırıcılık mağduru olduğunu, huzurdaki davanın tarafı olmadığını, davacıyı, dava konusu çekin keşidecisini, lehtarını, çek üzerindeki diğer cirantaları ya da temlik alan faktoring firmasını tanımadığını, müvekkilinin ... San. Tic. Ltd....
