Uyuşmazlık; ödeme emrine ilişkin şikayet ve kambiyo senetlerine özgü haciz yolu ile yapılan icra takibinde takibe dayanak senedin sonradan doldurulduğu iddiasına yönelik şikayet ile senedin teminat senedi olarak düzenlendiği ve borcun bulunmadığına yönelik itiraz niteliğindedir. Takip dosyasının incelenmesinde; davacı borçlu hakkında kambiyo senetlerine özgü haciz yolu ile icra takibi başlatıldığı, takibe konu senedin 07/01/2016 tanzim, 22/06/2016 vade tarihli bono olduğu, sözkonusu senette keşide yerinin Ankara, borçlunun tanzim eden, alacaklının ise lehtar konumunda bulunduğu, başvurunun süresinde yapıldığı görülmüştür. Takip dayanağı bononun tanzim tarihi itibariyle yürürlükte bulunan 6102 sayılı TTK'nun 778. maddesi göndermesi ile bonolar hakkında da uygulanması gereken aynı Kanun'un 680. maddesi uyarınca açık bono düzenlenmesi mümkündür....
Dairemizce yapılan değerlendirmelere göre; icra mahkemesinin süresinde yapılan itiraz dolayısı ile kendisine intikal eden işlerde takibe dayanak senedin kambiyo vasfına haiz olup olmadığını resen nazara almakla yükümlü bulunduğu, bu nedenle mahkemece öncelikle takibe dayanak bononun kambiyo vasfına haiz olup olmadığının araştırılması, bononun kambiyo vasfına haiz olduğunun anlaşılması durumunda ise sair yöndeki itirazların incelenmesi gerektiği, somut olayda takibe dayanak senedin kambiyo vasfını taşımadığı, bu nedenle davacı borçlu hakkında kambiyo senetlerine özgü haciz yolu ile icra takibi yapılamayacağı, dosya kapsamı, ileri sürülen istinaf sebepleri dikkate alındığında mahkemenin vaka ve hukuki değerlendirmesinde usul ve esas yönünden yasaya aykırılık olmadığı ve hükümde kamu düzenine aykırılık bulunmadığı anlaşıldığından davalı alacaklı vekilinin istinaf başvurusunun HMK'nın 353/1- b.1 maddesi gereğince esastan reddine karar vermek gerekmiş, aşağıdaki hüküm kurulmuştur....
İİK'nun 170/a maddesi gereğince icra mahkemesi, müddetinde yapılan şikayet veya itiraz dolayısıyla, usulü dairesinde kendisine intikal eden işlerde takibin müstenidi olan kambiyo senedinin bu vasfı haiz olmadığı veya alacaklının kambiyo hukuku mucibince takip hakkına sahip bulunmadığı hususlarını re'sen nazara alarak bu fasla göre yapılan takibi iptal edebilir. Buna göre borçlunun İİK.nun 168.maddesinde yazılı yasal 5 günlük sürede borca yada imzaya itiraz etmesi veya zamanaşımı itirazında bulunması durumunda, takip konusu belgenin kambiyo senedi vasfını haiz olmadığının ve dolayısıyla alacaklının kambiyo senetlerine özgü yol ile takip hakkının bulunmadığının tespit edilmesi halinde, diğer itiraz nedenleri incelenmeksizin İİK'nun 170/a maddesi uyarınca re'sen takibin iptaline karar verilmesi gerekir. 6102 sayılı TTK'nun 776/1-e maddesi gereğince, bonoda lehtarın ad ve soyadının yazılı olması zorunludur....
HUKUK DAİRESİ DOSYA NO : 2022/14 KARAR NO : 2023/2004 T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A İ S T İ N A F K A R A R I İNCELENEN KARARIN MAHKEMESİ : HATAY İCRA HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 25/11/2021 NUMARASI : 2021/454 2021/821 DAVA KONUSU : İcra Takibine İtiraz (Borca İtiraz) KARAR : Hatay İcra Hukuk Mahkemesi'nin 25.11.2021 tarih 2021/454 esas 2021/821 karar sayılı mahkeme kararının süresi içinde davalı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine işin gereği görüşülüp düşünüldü: DAVA: Davacı-Borçlu vekili dava dilekçesinde özetle; Hatay İcra Müdürlüğünün 2019/37233 E sayılı dosyasıyla müvekkili aleyhine kambiyo senetlerine özgü haciz yolu ile icra takibi başlatıldığını, ancak davalı alacaklının takibin dayanağı olan çekteki ciro silsilesine göre yetkili hamil olmadığını, bu nedenle takibin iptalinin gerektiğini, ayrıca borca ve faize itiraz ettiklerini belirterek takibin iptaline karar verilmesini talep etmiştir....
İcra Müdürlüğünün 2020/3228 Esas sayılı dosyası, İLK DERECE MAHKEMESİ KARAR ÖZETİ: Takip dayanağı senedin TTK hükümlerine göre tüm zorunlu unsurları ihtiva ettiğinden kambiyo senedi vasfında olduğu, davacının borca itirazının da İİK'nun 169/a maddesinde sayılan belgelerden herhangi biri ile ispatlayamadığından davanın reddine karar verilmiştir. İSTİNAFA BAŞVURAN TARAF VE İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ: Davacı vekili tarafından, dava dilekçesindeki nedenler tekrarlanarak istinaf yasa yoluna başvurulmuştur. DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: İstinaf konusu, davalı alacaklı tarafından davacı borçlu aleyhine kambiyo senetlerine özgü yolla başlatılan takipte davacının açtığı kambiyo hukukuna yönelik şikayet ve borca itiraz davasına ilişkindir....
İlamsız icra takibine karşı borçlu icra dairesinin yetkisine, borca ve varsa takip dayanağı belgedeki imzaya itiraz edilebilir, Yetki ile birlikte borca da itiraz edilmişse açılacak itirazın iptali davasında mahkeme öncelikle icra dairesinin yetkili olup olmadığını İİK.’nun 50. maddesi uyarınca inceleyecektir. Yetki itirazına karşı alacaklının şikayet yoluna gitme zorunluluğu bulunmamaktadır. Mahkeme ... İcra Dairesinin yetkisine yönelik itirazın İİK.’nun 50. maddesinin atıf yaptığı HUMK’nun 9 vd. (HMK’nun 6. vd.) maddeleri uyarınca karara bağlanması gerekir. Bu yönler gözetilmeden karar verilmesi doğru olmadığı gibi dava şartı yokluğu nedeniyle dava reddedildiğinden nispi vekalet ücretine hükmedilmesi de isabetsiz olup bozmayı gerektirmiştir. SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle hükmün BOZULMASINA, peşin harcın istek halinde iadesine, 07.02.2012 gününde oybirliğiyle karar verildi....
Somut olayda, borçlu, itiraz dilekçesinde takip konusu senede ilişkin borcun bir kısmının takip öncesinde ödendiğini belirtmek suretiyle borcun varlığını kabul etmiştir. Bu durumda borç kabul edildiğinden takip konusu senedin kambiyo vasfı bulunmadığından bahisle takibin iptaline karar verilemez. Yukarıda belirtildiği üzere, davacının borcun kısmen ödendiğine ilişkin iddiası borca itiraz niteliğinde olup, borca itirazın İİK'nın 169/a maddesi gereğince incelenmesi gerekmektedir. İİK'nın 169/a maddesi uyarınca; borca itiraz halinde, borcun olmadığının veya itfa veya imhal edildiğinin, resmi veya imzası ikrar edilmiş bir belge ile ispat külfeti borçluya aittir....
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ ve GEREKÇE: Uyuşmazlık, Burhaniye İcra Müdürlüğünün 2021/627 esas sayılı icra dosyasında kambiyo vasfına yönelik şikayet ile takibe, borca, ferilerine itiraza ilişkindir. 6102 Sayılı TTK'nun 818. maddesi göndermesiyle çekler hakkında da uygulanması gereken aynı Kanun'un 687. maddesinde; "...keşideci, lehtarla arasında doğrudan doğruya var olan ilişkilere dayanan def’ileri başvuran hamile karşı ileri süremez; meğerki, hamil, poliçeyi iktisap ederken bile bile borçlunun zararına hareket etmiş olsun." düzenlemesi yer almaktadır. Somut olayda, takibe konu çekin Burhaniye 1. Asliye Hukuk Mahkemesi'nin 2018/388 Esas 2019/275 Karar sayılı dosyası ile iptal edildiği, çek iptali davasının Savaş Arkan tarafından hasımsız olarak açılıp sonuçlandırıldığı anlaşılmaktadır. Yukarıdaki yasa hükmü gözetildiğinde, alacaklının taraf olmadığı hasımsız çek iptali davasında verilen çek iptali kararı, takip alacaklısı hakkında hüküm ve sonuç doğurmaz....
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ ve GEREKÇE: Uyuşmazlık, kambiyo takibinde, senedin kambiyo vasfına yönelik şikayet ile borca yönelik itiraza ilişkindir. 6102 sayılı TTK 776. (eski TTK. nun 688.) maddesi hükmüne göre, bonoda tanzim tarihinin bulunması zorunludur. Ancak bu tarihin gerçeğe uygun olması gerekmez (Prof. Dr. Hayri Domaniç TTK. şerhi- Kıymetli Evrak Hukuku ve Uygulaması, sayfa 413). Tanzim edildiği tarihten önce veya sonraki bir tarihi taşıyan bono da geçerlidir. TTK'nun 592. maddesi uyarınca açık bono düzenlenmesi mümkündür. Alacaklı bonoyu tedavüle çıkarırken tanzim tarihini doldurabilir. Borçlunun bononun anlaşmaya aykırı doldurulduğu iddiasını bir belge ile kanıtlaması gerekir. Somut olayda, bononun üzerinde tanzim tarihi mevcut olup, senet üzerinde eski tarihli damga pulu mevcut olması bononun niteliğine etkili olmayıp, kambiyo senetlerine özgü yolla takip yapılmasında bir usulsüzlük bulunmamaktadır....
Somut olayda; dava dilekçesinde açıkça ödeme emirlerinin usulsüz tebliğ edildiğine ilişkin şikayet bulunmadığı, ödeme emrinin davacı borçluya 30/05/2019 tarihinde tebliğ edildiği, davacı borçlunun ise hak düşürücü süre geçtikten sonra 02/08/2019 tarihinde senet vasfına, takip hakkına yönelik şikayetleri ile birlikte borca itirazını ileri sürdüğü anlaşıldığından, mahkemece şikayetin süre aşımından reddine karar verilmesinde isabetsizlik bulunmamaktadır. Açıklanan nedenlerle; davacının istinaf başvurusunun esastan reddine karar vermek gerekmiştir....