Somut olayda, bilirkişi kurulu tarafından %6 asgari işçilik oranı üzerinden eksik işçiliğin belirlenmesi yerinde ise de tespit edilen eksik işçilik miktarının 8.022.45 Lira olduğu ancak bu eksik işçilik üzerinden tahakkuk etmesi gereken prim miktarının belirlenmediği anlaşılmaktadır. Asgari işçilik uygulaması sonucu saptanan eksik işçilik miktarı üzerinden prim, gecikme cezası ve gecikme zammının belirlenmesi gerekirken hükme esas bilirkişi raporunda sadece eksik işçilik miktarının belirlendiği göz önünde bulundurulmadan karar verilmiş olması usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir. Yapılacak iş, bilirkişi kurulu tarafından belirlenen eksik işçilik miktarı üzerinden tahakkuk edecek prim ve gecikme zammı hesaplanarak davacının fazla ödediği miktarın tespiti ile sonucuna göre karar vermekten ibarettir. O halde, davalı Kurum vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır....
olarak belirlendiği, ........arafından hazırlanan raporda fatura içeriklerinin "salt işçilik" olarak değerlendirildiği; ......arafından hazırlanan raporda ise malzeme bedeli ve kesilen fatura bedelleri toplanarak bu miktarın "malzemeli işçilik" tutarı olarak kabul edildiği görülmüştür. Bilirkişi heyeti tarafından yapılan hesaplamada ise ......tarafından düzenlenen faturalarda hem malzeme hem de işçilik bedelleri içerdiği anlaşıldığından bu faturaların "malzemeli işçilik" faturası olarak kabul edildiğinin açıklandığı görülmüştür. Mahkemece, hükme esas alınan bu raporda; söz konusu işte ve kesilen faturalarda esas alınan malzemeli işçilik ve salt işçilik miktarlarının ve sonuç olarak yapılan hesaplamanın denetime elverişli olmadığı gibi hüküm tesis edilmesine de yeterli olmadığı görülmüştür....
olup olmadığının araştırılmasında dikkate alınacak asgari işçilik oranlarının saptanması ve asgari işçilik oranlarına yönelik itirazların incelenerek karara bağlanması amacıyla Kurum bünyesinde Asgari İşçilik Tespit Komisyonu kurulduğu açıklanmıştır....
Komisyonunun asgari işçilik oranını % 25 olarak belirlemesine ilişkin kararını ve eki olan asgari işçilik oranının tespitine ilişkin hesap cetvelini (Ek-1) Kurumdan getirtmek, ihale makamının ihale konusu işin %10 oranında insan gücü ile yapıldığına dair tespitinin asgari işçilik oranının belirlenmesinde dikkate alınması mümkün ise de tek başına asgari işçilik oranının bu orana göre belirlenmesi sonucunu doğrumayacağını gözönünde bulundurmak, yukarıda açıklandığı biçimde oluşturulacak bilirkişi kurulu ile mahallinde keşif yaparak asgari işçilik oranı ve ihale konusu işin devamlı mahiyetteki işyeri işçileri ile yapılıp yapılamayacağı hususlarında açıklayıcı ve denetime elverişli rapor almak, işverene 87.350,00 TL tutarında malzeme verildiğini de dikkate almak ve sonucunda davacı şirketin ihale konusu iş nedeniyle Kuruma fark prim ve gecikme zammı borcu bulunup bulunmadığına karar vermekten ibarettir....
Öte yandan, Kuruma, yeterli işçilik bildirilmiş olup olmadığının araştırılmasında dikkate alınacak asgari işçilik oranlarının saptanması amacıyla oluşturulan Asgari İşçilik Tespit Komisyonu tarafından belirlenmiş olan asgari işçilik değerleri, malzeme, işçilik, kar ve işin yürütülmesinde etken diğer unsurların, konuya ilişkin düzenlemeler ışığındaki hesaplamaya dayalı olarak belirli orandaki ifadesi olup; Kurum tarafından uygulanan işçilik oranının ihale konusu işin sıralanan unsurları yönünden uygunluk göstermediğinin ileri sürülmesi olanağı da bulunduğundan, böylesi durumlarda, ihaleye ilişkin tüm belgeler getirtilerek, istihkakı oluşturan kalemler, kar payı, ihale indirimi, işin yapımında kullanılan teknoloji, genel ve yöresel rayiçler ile özellikle yapılan işin, asgari işçilik tespitine dayanak alınan verilerden uzaklaşan yönlerini ortaya koymak ve işin yapımında ileri teknoloji kullanılması nedeniyle o iş için Kurumca belirlenen asgari işçilik oranından daha düşük işçilik oranı gerçekleştiği...
Buna göre ihaleli işlerde Kurumca yapılacak ilk değerlendirme aşamasında, asgari işçilik oranları % 25 eksiltilerek uygulanır. Kuruma bildirilmiş olan işçilik, yaklaşık maliyet bedeline veya toplam istihkak tutarına asgari işçilik oranlarının %25 eksiği ile uygulanması sonucu bulunacak asgari işçilik tutarından fazla olduğunda hemen ilişiksizlik belgesi verilecek, az olduğunda ise sigorta müfettişi incelemesi istenecektir. Sigorta müfettişince inceleme yapılmaya başlandıktan sonra ise asgari işçilik oranları % 25 eksiltilerek uygulanmayacaktır. Somut olayda davacının itirazı üzerine 1.12.2006 tarihinde davalı Kurumca müfettiş incelemesi yaptırılmıştır. Hükme esas alınan 28.9.2007 ve 27.8.2007 tarihli bilirkişi Kurulu raporlarında ise keşif sonucu belirlenen bina yapımı maliyeti için % 9 işçilik oranı belirlenerek müfettiş incelemesi yapılmış olmasına rağmen, sonuçta % 25 indirim uygulanarak sonuca ulaşılması usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir....
Buna göre ihaleli işlerde Kurumca yapılacak ilk değerlendirme aşamasında, asgari işçilik oranları % 25 eksiltilerek uygulanır. Kuruma bildirilmiş olan işçilik, yaklaşık maliyet bedeline veya toplam istihkak tutarına asgari işçilik oranlarının %25 eksiği ile uygulanması sonucu bulunacak asgari işçilik tutarından fazla olduğunda hemen ilişiksizlik belgesi verilecek, az olduğunda ise sigorta müfettişi incelemesi istenecektir. Sigorta müfettişince inceleme yapılmaya başlandıktan sonra ise asgari işçilik oranları % 25 eksiltilerek uygulanmayacaktır. Somut olayda Kurum işleminin iptali istenmektedir. Hükme esas alınan 18.12.2007 tarihli bilirkişi Kurulu raporunda ise belirlenen % 9 işçilik oranına, kurum işlemine yapılan itiraza rağmen, % 25 indirim uygulanarak sonuca ulaşılması usul ve yasaya aykırı olup bozmayı gerektirir. Mahkemece bu maddi ve hukuki olgular dikkate alınmaksızın yazılı şekilde karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup bozmayı gerektirir....
Büyükşehir Belediyesi’nden ihale yolu ile alınan DC4-6 (Görükle) Su Deposu İkmal İnşaatı işi hakkında, davacı tarafından salt işçilik bedeli olduğu iddiasıyla itiraz edilen ve davalı kurum tarafından malzemeli işçilik olarak kabul edilen Kutusan Soğuk Demir Doğrama-... tarafından düzenlenen 26.6.2007, 27.6.2007, 16.7.2007, 30.7.2007, 30.11.2007, 15.1.2008 ve 22.12.2008 tarihli faturaların, ...’ın beyanları ve fatura içeriğinden tüm bedelin malzemeli işçilik bedeli olarak kabul edilmesi gerekirken Mahkemece, faturaların büyük bir kısmının salt işçilik bedeli olarak değerlendirilerek, infazda tereddüt yaratacak şekilde yazılı şekilde karar verilmesi hatalı olup bozma nedenidir....
Buna göre ihaleli işlerde Kurumca yapılacak ilk değerlendirme aşamasında, asgari işçilik oranları % 25 eksiltilerek uygulanır. Kuruma bildirilmiş olan işçilik, yaklaşık maliyet bedeline veya toplam istihkak tutarına asgari işçilik oranlarının %25 eksiği ile uygulanması sonucu bulunacak asgari işçilik tutarından fazla olduğunda hemen ilişiksizlik belgesi verilecek, az olduğunda ise sigorta müfettişi incelemesi istenecektir. Sigorta müfettişince inceleme yapılmaya başlandıktan sonra ise asgari işçilik oranları % 25 eksiltilerek uygulanmayacaktır. Somut olayda Kurum işleminin iptali istenmektedir. Hükme esas alınan 02.09.2008 tarihli bilirkişi Kurulu raporunda ise belirlenen % 9 işçilik oranına, kurum işlemine yapılan itiraza rağmen, % 25 indirim uygulanarak % 6,75 oran üzerinden hesaplama yapılarak sonuca ulaşılması isabetsiz olmuştur. Mahkemece bu maddi ve hukuki olgular dikkate alınmaksızın yazılı şekilde karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup bozmayı gerektirir....
Bu kapsamda, asgari işçilik tespitine ilişkin Kurum işlemi üzerine resen tahakkuk ettirilen prim borçlarına karşı işveren tebliğ tarihinden itibaren 15 gün içinde Kuruma itiraz edebileceği gibi itirazın reddi halinde, red kararının tebliğ tarihinden itibaren 15 gün içinde iş mahkemesine dava açabilir. Asgari işçilik incelemesinin teknik bilgiyi gerektirmesi nedeniyle mahkemenin bu tür davalarda çözüm için, konuda uzman bilirkişilerden rapor alması gerektiği, esasen uygulamanın da bu yönde olduğu tartışmasızdır. Asgari işçilik tutarının hesaplanmasında, izlenecek yola gelince, ihale konusu işlerde müteahhide ödenen toplam istihkak tutarının işin yapımı tarihinde yürürlükte olan asgari işçilik oranı ile çarpımı sonucu bulunacak asgari işçilik miktarına itibar edilmesi gerekir. İşveren işin yapımında ileri teknoloji kullandığını ileri sürerek o iş için Kurumca belirlenen asgari işçilik oranından daha düşük işçilik gerçekleştiğini iddia ediyorsa bunun ispatı işverene aittir....
