nun 06.04.2005 tarihli, 2005-10-183 Esas, 2005-241 Karar nolu kararı da bu yöndedir.Bu durumda aylık bağlama hakkını doğuran olayın sözü edilen yasa değişikliği olduğu gözetilerek şartlar oluşuyor ve ölüm tarihi yasanın yürürlüğe girdiği tarihten sonra ise aylığın ölüm tarihini takip eden aybaşından, ölüm tarihi yasanın yürürlüğe girdiği tarihten önce ise aylığa 01.09.2003 tarihinden itibaren hak kazanılacağının kabulü gerekir. Somut olayda Sosyal Güvenlik Kurumunca yapılan tahkikat sonucunda olayın iş kazası olarak kabul edildiği ancak davacı hak sahibi anne ve babanın gelir bağlanması yönünden Kuruma yaptıkları başvuru üzerine Kurum tarafından sigortalının sağlığında düzenli biçimde anne ve babasının geçiminin sağlanmadığı gerekçesiyle gelir bağlanması istemlerinin reddedildiği Kurumun bu kararına karşı anne ......
Kusur raporlarının, 506 sayılı Yasa, 4857 sayılı Yasanın 77. ve İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Tüzüğünün 2 vd maddelerine uygun olarak düzenlenmesi gerekir. 4857 sayılı Yasanın 77. maddesi; “İşverenler işyerlerinde iş sağlığı ve güvenliğinin sağlanması için gerekli her türlü önlemi almak, araç ve gereçleri noksansız bulundurmak, işçiler de iş sağlığı ve güvenliği konusunda alınan her türlü önleme uymakla yükümlüdürler. İşverenler, işyerinde alınan iş sağlığı ve güvenliği önlemlerine uyulup uyulmadığını denetlemek, işçileri karşı karşıya bulundukları mesleki riskler, alınması gerekli tedbirler, yasal hak ve sorumlulukları konusunda bilgilendirmek ve gerekli iş sağlığı ve güvenliği eğitimini vermek zorundadırlar...” düzenlemesini içermektedir....
Değerlendirme Dosya kapsamı incelendiğinde, 16.01.2018 tarihinde yaşamını yitiren sigortalı eşi üzerinden 506 sayılı Kanun hükümleri gereğince kendisine ölüm aylığı bağlanan davacının, 30.08.1992 günü ölen 1479 sayılı Kanuna tabi sigortalı babası üzerinden de ölüm aylığı bağlanması gerektiğinin ve borçlu olmadığının tespiti istemli işbu davayı açtığı anlaşılmıştır. Yukarıda belirtilen açıklamalar ışığında dava dosyası incelendiğinde, babası üzerinden aylık alma açısından hakkı doğuran olay eşinin vefat ettiği tarih olacağından, söz konusu tarihteki ilgili mevzuatın yukarıda belirtilen maddeleri uyarınca davacının çift aylığa hak kazanamadığı belirgindir. Bu maddi ve hukuki olgular göz önünde bulundurulmaksızın, yazılı şekilde hüküm kurulması, usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir. VI....
Sigortalının birden fazla sigortalılık statüsünde çalışması var ise bunlardan herhangi birinde ilk defa sigortalı olunan tarih, sigortalılık başlangıç tarihi kabul edilmektedir. Sigortalının yurt dışındaki bağımlı çalışmasının 5510 sayılı Kanun'daki karşılığı 4/1-(a) bendidir ve sigortalılık başlangıç tarihi bu sigortalıların aylığa hak kazanma koşullarından biridir. Yurt dışındaki çalışmanın bağımsız olması da mümkündür. Bu halde, bağımsız çalışma nedeniyle sigortaya giriş tarihi, bu sigortalılık hali bakımından başlangıç sayılır ise de 4/1-(b) bendi kapsamındaki sigortalıların aylık bağlama koşulları arasında sigortalılık süresi bulunmadığından bu bent kapsamında aylığa hak kazanma bakımından bir önemi bulunmamaktadır. Ancak, sigortalının yurt dışındaki çalışması bağımlı da olsa 4/1-(a) bendi kapsamında aylık bağlanırken bağımlı çalışma başlangıcı yine sigortalılık başlangıcı sayılır. Sözleşmenin 29.maddesinin 4.fıkrasında ......
Sigortalının birden fazla sigortalılık statüsünde çalışması var ise bunlardan herhangi birinde ilk defa sigortalı olunan tarih, sigortalılık başlangıç tarihi kabul edilmektedir. Sigortalının yurt dışındaki bağımlı çalışmasının 5510 sayılı Kanun'daki karşılığı 4/1-(a) bendidir ve sigortalılık başlangıç tarihi bu sigortalıların aylığa hak kazanma koşullarından biridir. Yurt dışındaki çalışmanın bağımsız olması da mümkündür. Bu halde, bağımsız çalışma nedeniyle sigortaya giriş tarihi, bu sigortalılık hali bakımından başlangıç sayılır ise de 4/1-(b) bendi kapsamındaki sigortalıların aylık bağlama koşulları arasında sigortalılık süresi bulunmadığından bu bent kapsamında aylığa hak kazanma bakımından bir önemi bulunmamaktadır. Ancak, sigortalının yurt dışındaki çalışması bağımlı da olsa 4/1-(a) bendi kapsamında aylık bağlanırken bağımlı çalışma başlangıcı yine sigortalılık başlangıcı sayılır. Sözleşmenin 29.maddesinin 4.fıkrasında ......
"İçtihat Metni" Mahkemesi :İş Mahkemesi Dava, yaşamlarını yitiren sigortalı eş ve baba üzerinden hak sahibi sıfatıyla çift ölüm aylığı bağlanması gerektiğinin tespiti ile aksine kurum işleminin iptali ve menfi tespit istemine ilişkindir. Mahkemece, davanın kabulüne karar verilmiştir....
Yine, gelir ve aylıkların birleşmesi ile ilgili olarak 506 sayılı Yasanın 92. maddesinin 2. fıkrası “Malüllük, yaşlılık ve ölüm sigortaları ile iş kazalariyle meslek hastalıkları sigortasından hak kazanılan aylık ve gelirler birleşirse, sigortalıya veya hak sahibine, bu aylık ve gelirlerden yüksek olanın tümü, eksik olanın da yarısı bağlanır. Bu aylık ve gelirler eşitse, iş kazalariyle meslek hastalıkları sigortasından bağlanan gelirin tümü, malüllük, yaşlılık ve ölüm sigortalarından bağlanan aylığın da yarısı verilir. Malüllük, yaşlılık ve ölüm sigortalarından aylık bağlanmadan önce iş kazalariyle meslek hastalıkları sigortasından bağlanan ve sermayeye çevrilen gelirler ile yaşlılık sigortasından yapılacak toptan ödemelerde bu fıkra hükmü uygulanmaz.” şeklinde düzenlenmiştir....
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ: Mahkemece "Davanın kabulü ile, Davacının sigortalılık başlangıcının 01/05/1980 olduğunun, 01/07/2015 tarihinden itibaren aylığa hak kazandığının tespitine" karar verilmiştir. İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ: Davalı vekili istinaf başvurusunda; davacının 01.05.1980 tarihinde 18 yaşını doldurmadığını, yaşı ve yapılan iş dikkate alındığında ehliyetinin olup olmadığının araştırılmadığını, işe giriş bildirgesindeki imzanın davacının eli ürünü olup olmadığının belirlenmesi gerektiğini, 5 yıllık hak düşürücü sürenin geçtiğini ileri sürmüş ve davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir. GEREKÇE: Dava sigortalılık başlangıcının tespiti ve yaşlılık aylığı bağlanmasına ilişkindir. Davanın yasal dayanağını oluşturan 506 sayılı Yasa'nın 108.maddesinin 1....
Dosyadaki kayıt ve belgelerden davacının oğlunun 11.06.2003 tarihinde iş kazası sonucu öldüğü olayın iş kazası olduğunun davalı Kurumca kabul edildiği, davacının ölen oğlundan iş kazası sigorta kolundan ölüm geliri bağlanmasına ilişkin 04.08.2008 tarihli talebinin davalı Kurumca reddedildiği anlaşılmaktadır. Sigortalının ölüm tarihinde yürürlükte bulunan 506 sayılı Yasa'nın 12. maddesinde sigortalının iş kazası sonucu ölümü halinde hak sahiplerine gelir bağlanacağı, bildirilmiş 506 sayılı Yasa'nın 24. maddesinde " geçimi sigortalı tarafından sağlandığı belgelenen ana ve babasına" ibareleri 29.7.2003 tarihli 06.08.2003 tarihinde yürürlüğe giren 4958 sayılı Yasa'nın 35. maddesi ile değiştirilerek " sosyal güvenlik kuruluşlarına tabi çalışmayan veya 2022 sayılı Yasa'ya göre bağlanan aylık hariç olmak üzere bunlardan her ne ad altında olursa olsun gelir veya aylık almayan ana ve babasına" ibareleri getirilmiştir....
Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından karşılanmayan zararın ödetilmesine ilişkin davalarda (tazminat davaları) öncelikle haksız zenginleşmeyi ve mükerrer ödemeyi önlemek için Kurum tarafından hak sahiplerine bağlanan gelirin peşin sermaye değerinin tazminattan düşülmesi gerektiği Yargıtay’ın oturmuş ve yerleşmiş görüşlerindendir. Sigortalının ölüm tarihinde yürürlükte bulunan 506 sayılı Yasa'nın 12. maddesinde sigortalının iş kazası sonucu ölümü halinde hak sahiplerine gelir bağlanacağı, bildirilmiş 506 sayılı Yasa'nın 24. maddesinde " geçimi sigortalı tarafından sağlandığı belgelenen ana ve babasına" ibareleri 29.7.2003 tarihli 06.08.2003 tarihinde yürürlüğe giren 4958 sayılı Yasa'nın 35. maddesi ile değiştirilerek " sosyal güvenlik kuruluşlarına tabi çalışmayan veya 2022 sayılı Yasa'ya göre bağlanan aylık hariç olmak üzere bunlardan her ne ad altında olursa olsun gelir veya aylık almayan ana ve babasına" ibareleri getirilmiştir....
