Haciz üçüncü kişi nezdinde iken yapıldığı iddiası ile üçüncü kişi bu kararı şikayet yolu ile düzeltilmesi ve İİİK 99 göre alacaklıya istihkak davası açmak için süre verilmesini talep edebilir. Somut olayda ise haczin ve istihkak iddiası 05.08.2021 tarihinde yapılmış olup icra müdürlüğünce İİK'nın 96 ve 97 veya 99 maddelerine göre şikayet konusu olacak bir kararın verilmediği aşamada üçüncü kişi icra müdürünün kararının beklemede ertesi gün 06.08.2021'de istihkak davası açmıştır. Davanın açıldığı İskilip İcra Hukuk Mahkemesi de istemi şikayet değil istihkak davası olarak niteleyecek bu davaların nisbi harca tabii olması nedeniyle eksik harcın ikmal ettirerek işin esasını inceleyecek istihkak davasının reddine karar vermiştir. İstihkak davası ile birlikte haczedilmezlik ve taşkın haczin şikayetleri ise tefrik edilerek ayrı bir esasa kaydedilmiştir....
İcra Dairesi 2021/20924 Esas sayılı dosyasında 31/08/2021 tarihli karar ile 3, şahsın istihkak iddiası nedeni ile takibin devamına veya talikine karar verilmek üzere dosyanın re'sen İcra Mahkemesine gönderilmesine karar verildiği, mahkemece İİK 97. Madde uyarınca prosedürün işletilmesi talebinin reddine, İİK 99. Madde uyarında alacaklıya dava açmak üzere icra müdürlüğünce süre verilmek üzere dosyanın icra müdürlüğüne gönderilmesine karar verildiği, temlik alan alacaklı tarafça istinaf kanun yoluna başvurulduğu anlaşılmıştır. İcra Müdürlüğünün talebinin yasal dayanağı İİK. nın 97/1. maddesidir. 2004 sayılı İcra İflas Kanunu’ nun “ Üçüncü şahsın istihkak iddiası “ başlıklı 97/1. Maddesi; İstihkak iddiasına karşı alacaklı veya borçlu tarafından itiraz edilirse, icra memuru dosyayı hemen icra mahkemesine verir....
Kişi lehine olduğu alacaklı vekilinin iddialarının istihkak davasının konusunu teşkil ettiği anlaşıldığından mahkeme kararı usul ve yasaya uygun olmakla yerinde bulunmayan istinaf talebinin reddine “ gerekçesi ile alacaklının istinaf başvurusunun esastan reddine oy çokluğu ile karar vermiştir. D) Temyiz; Kararı alacaklı vekili temyiz etmiştir. E) Gerekçe: İcra Müdürlüğünün talebinin yasal dayanağı İİK. nın 97/1. maddesidir. 2004 sayılı İcra İflas Kanunu’ nun “ Üçüncü şahsın istihkak iddiası “ başlıklı 97/1. maddesi; İstihkak iddiasına karşı alacaklı veya borçlu tarafından itiraz edilirse, icra memuru dosyayı hemen icra mahkemesine verir. İcra mahkemesi, dosya üzerinde veya lüzum görürse ilgilileri davet ederek mürafaa ile yapacağı inceleme neticesinde varacağı kanaate göre takibin devamına veya talikine karar verir. İİK. nın 97/5. maddesi ise; “ Takibin devamına dair verilen icra mahkemesi kararı kesindir. “ hükmünü içermektedir....
Kazan İcra Müdürlüğünce İİK.nun 97/1 maddesi uyarınca işlem yapılmak üzere dosya tevdii edilen Kazan İcra Hukuk Mahkemesince " 3. kişinin istihkak iddiasının kabulü ile haczin kaldırılmasına" karar verilmiştir. İİK.nun 97/1 maddesi gereğince icra hakimliğince yapılacak inceleme sonunda " takibin devamına veya talikine" karar verilmesi gerekirken kanunun bu hükmüne aykırı olarak " İstihkak iddiasının kabulü ile haczin kaldırılmasına" karar verilmesi bozmayı gerektirmiştir. SONUÇ:Yukarıda açıklanan nedenlerle alacaklı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden alacaklıya geri verilmesine 13.12.2012 gününde oybirliğiyle karar verildi....
E) Gerekçe: İcra Müdürlüğünün talebinin yasal dayanağı İİK. nın 97/1. maddesidir. 2004 sayılı İcra İflas Kanunu’ nun “ Üçüncü şahsın istihkak iddiası '' başlıklı 97/1. maddesi; İstihkak iddiasına karşı alacaklı veya borçlu tarafından itiraz edilirse, icra memuru dosyayı hemen icra mahkemesine verir. İcra mahkemesi, dosya üzerinde veya lüzum görürse ilgilileri davet ederek mürafaa ile yapacağı inceleme neticesinde varacağı kanaate göre takibin devamına veya talikine karar verir. İİK. nın 97/5. maddesi ise; “ Takibin devamına dair verilen icra mahkemesi kararı kesindir. '' hükmünü içermektedir. Bölge Adliye Mahkemesi kararındaki diğer sebeplerin yanı sıra '' İcra Mahkemesinin icra müdürlüğünün talebi ve hatalı hukuki değerlendirmesiyle bağlı olmadığı, '' gerekçesine yer verilmiş ise de bu gerekçe İİK. nun 97/1. maddesindeki düzenlemeye aykırıdır....
(İİK 97/6)İcra müdürlüğüne istihkak iddiasını bildirmeyen 3.kişi haczi öğrendiği tarihten itibaren yedi gün içinde doğrudan doğruya icra mahkemesinde istihkak davası açabilir.(97/9) Davacı 3.kişinin 09.06.2009 tarihli haczi, en geç mahkemenin 2009/38-47 E-K dosyasındaki şikayet tarihi olan 15.06.2009 tarihinde öğrendiğinin mahkemece kabulü doğrudur. Ancak, somut olayda, 09.06.2009 tarihli haciz tutanağından dava konusu aracın, araç şöförü ... huzurunda fiilen haczedildiği,araç şöförünün istihkak iddiasının 3. kişinin istihkak iddiası olduğu gerekçesiyle istihkak iddisına karşı dava açması için 3 gün süre verildiği anlaşılmaktadır. Ancak araç şöförü istihkak iddiasında bulunan 3.kişi olarak kabul edilmiş ise de davacı ve borçlu şirketle bağlantısı yönünden dosya kapsamında herhangi bir bilgi ve belgeye rastlanamamıştır. Bu nedenle öncelikle, haciz sırasında hazır bulunan araç şoförü ...'ın davacı 3.kişi şirket yetkilisi veya temsilcisi olup olmadığının tesbiti gereklidir....
İstihkak iddiası üzerine İcra Müdürlüğünce İİK. nun 97/1 maddesindeki prosedürün işletilmesi gerekir. Prosedür işletilmemişse, dava açma süresi henüz başlamış olamayacağından 3.kişi davasını hacizli mal satılarak bedeli alacaklıya ödenmesine kadar açılabilir. Prosedür işletilmişse icra mahkemesince verilecek kararın tefhimi veya tebliğinden itibaren 7 gün içinde istihkak davasını açabilir.(İİK.97/6) Somut olayda prosedür işletilmeden icra müdürünce hatalı olarak davacının isteminin reddine karar verilmiştir. Bu işlem dava açma süresini kesmiş olan davacı 3.kişi yönünden, hacizli malın satılarak bedelinin alacaklıya ödenmesine kadar dava açmasına engel teşkil etmez çünkü İİK’nun 97/1 maddesindeki prosedür işletilmemiştir....
Alacaklı vekilinin sair temyiz itirazları yerinde değilse de; İİK'nın 97. maddesi ile,"(97/1. fıkra )İstihkak iddiasına karşı alacaklı veya borçlu tarafından itiraz edilirse, icra müdürü dosyayı hemen icra mahkemesine verir. İcra mahkemesi, dosya üzerinde veya lüzum görürse ilgilileri davet ederek mürafaa ile yapacağı inceleme neticesinde varacağı kanaate göre takibin devamına veya talikine karar verir. (97/3. fıkra )Takibin talikine karar verilirse, haksız çıktığı takdirde alacaklının muhtemel zararına karşı davacıdan 36'ncı maddede gösterilen teminat alınır. (97/5. fıkra )Takibin devamına dair verilen icra mahkemesi kararı temyiz olunamaz. ( 97/6. fıkra )Üçüncü şahıs, icra mahkemesi kararının tefhim veya tebliğinden itibaren yedi gün içinde icra mahkemesinde istihkak davası açmaya mecburdur. Bu müddet zarfında dava edilmediği takdirde üçüncü şahıs alacaklıya karşı iddiasından vazgeçmiş sayılır." düzenlemesi getirilmiştir....
Mahkemece yapılan inceleme sonucunda, mülkiyet iddiasında bulunulan konteynırların satımına ilişkin şirket adına düzenlenen fatura ve yine şirket adına yapılan kira sözleşmesi dikkate alındığında, yasa gereği mülkiyeti ispata yeter belgeler oldukları anlaşılmakla; İİK-97/a-2.maddesi uyarınca taktiren üçüncü kişinin istihkak iddiasını ispatladığı gerekçesiyle davanın kabulü ile, 27/03/2013 tarihli haciz işleminin iptaline karar verilmiş; hüküm, davalı alacaklı vekili tarafından temyiz edilmiştir. Uyuşmazlık; üçüncü kişinin İİK’nun 96. vd. maddeleri uyarınca ileri sürdüğü “istihkak iddiası” ile ilgili İİK’nun 97/1. maddesi uyarınca takibin devamı ya da taliki yönünde bir karar verilmesi isteğine ilişkindir. İİK’nun 97. maddesinin 1. fıkrasında: "İstihkak iddiasına karşı alacaklı veya borçlu tarafından itiraz edilirse, icra memuru dosyayı hemen icra mahkemesine verir....
İcra Mahkemelerinin kararları ilke olarak maddi anlamda kesin hüküm teşkil etmezse de, ihalenin feshi (İİK m.134), İstihkak davaları (İİK m.97, 99 ve 228), ilamın zamanaşımına uğramış olduğu (İİK m.33/a, II) hususunu karara bağlayan İcra Mahkemesi kararları maddi anlamda kesin hüküm teşkil ederler. Bu noktada, istihkak davası teknik anlamda müspet bir tespit davası olup, şikayet (İİK m16) değildir. Davacı/üçüncü kişi bu dava ile "malın mülkiyetinin kendisine ait olduğunun tespitini" ve bu nedenle "mal üzerindeki haczin kaldırılmasını" ister. İstihkak davasında her türlü delil caizdir ve icra mahkemesi bu delilleri serbestçe takdir eder (İİK m.97/17, c.2). İşte bu nedenledir ki, istihkak davasına genel hükümler dairesinde ve basit yargılama usulüne (HUMK m507-511) göre bakılır (İİK m.97/11). Öyleyse İcra Mahkemesi, istihkak davası hakkındaki incelemesini mutlaka duruşmalı olarak yapmak zorundadır (HUMK m.73)....
