kurulan irtifak hakkının kamu yararı olmaması ve kullanılmamasına rağmen müvekkilerine ait taşınmaz üzerinde kurulu olmasının müvekkilleri açısından büyük hak kaybına neden olduğunu belirterek müvekkilerine ait taşınmaz üzerinde T7 lehine kurulu olan irtifak hakkının bedelsiz olarak terkinine karar verilmesini talep etmiştir....
İddia, savunma, bilirkişi raporu ve tüm dosya içeriğine göre dava, irtifak hakkının terkini, sözleşmenin feshinden kaynaklanan 38.823,42 TL tazminatın tahsili isteğine ilişkindir. İrtifak hakkı sahibine başkasına ait eşya üzerinde kullanma ve faydalanma hakkı veren sınırlı bir ayni haktır. 4721 sayılı TMK’nin 779-838 maddelerinde düzenlenmiştir. TMK’nin 783. maddesine göre irtifak hakkı, tescilin terkini veya yüklü ya da yararlanan taşınmazın yok olmasıyla sona erer. TMK’nin 785. maddesine göre lehine irtifak hakkı kurulan taşınmaz için bu hakkın sağladığı hiçbir yarar kalmamışsa, yüklü taşınmazın maliki, bu hakkın terkinini isteyebilir. TMK 831 ve 833. maddelerinde ise üst hakkı sahibi, bu haktan doğan yetkilerinin sınırını ağır şekilde aşar veya sözleşmeden doğan yükümlülüklerine önemli ölçüde aykırı davranmışsa; malik, üst hakkının ona bağlı bütün hak veya yükümlülükleri ile birlikte süresinden önce kendisine devrini isteyebilir....
Dava konusu taşınmazı 21.10.2016 tarihinde tapuda kayıtlı irtifak şerhi ile yükümlü olarak satın alan davacının mevcut nakil hatlarının kaldırılması nedeniyle irtifak şerhinin terkini için davalı idareye yaptığı başvuru, irtifak terkin ve hizmet bedeli olarak belirlenen 74.455,90 TL bedelin ödenmesi karşılığında kabul edilmiş, 2017 yılında Tek lehine olan irtifak hakkı tapu kayıtlarından terkin edilmiştir. Davacı 31.01.2017 tarihli Tedaş Sakarya Bölge Müdürlüğüne verdiği imzalı dilekçede, 900 ada 8 parselde Tek lehine kayıtlı irtifak hakkının terkininin yapılmasını ve tarafına çıkacak tüm bedelleri itirazsız olarak ödemeyi kabul etmiş; 03.05.2017 tarihinde irtifak terkin ve hizmet bedeli olarak toplam 74.455,90 TL'yi davalı idareye ödemiştir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi K A R A R Dava, irtifak hakkının terkini ve taşınmaza elatmanın önlenmesi, kal ve ecrimisil istemlerine ilişkindir. Mahkemece tapu kaydında irtifak hakkının bulunmadığı saptanmış, elatmanın önlenmesi, kal ve ecrimisil isteği hüküm altına alınmış, hükmü davalılar temyiz etmiştir. Davanın açıklanan bu niteliğine göre, Yargıtay Büyük Genel Kurulunun 12.05.2011 tarihli ve 1 sayılı Kararı ile kabul edilen Hukuk Dairelerine ilişkin işbölümü uyarınca temyiz incelemesi Yargıtay 1.Hukuk Dairesine ait bulunmaktadır. SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle, dosyanın ilgisi yönünden Yargıtay 1.Hukuk Dairesi Başkanlığına GÖNDERİLMESİNE, 16.12.2011 tarihinde oybirliğiyle karar verildi....
Ancak; 1-)Dava konusu taşınmazın tapu kaydında mevcut irtifak hakkının taşınmazın değerine olan olumsuz etkisine dair hesaplamada, dava konusu taşınmazdan geçen irtifak hakkının tamamında neden olacağı değer düşüklüğünün zemin değerinden indirilmesi yerine, yasal olmayan şekilde kamulaştırılan kısım üzerinden geçen irtifak hakkının neden olacağı değer düşüklüğünün hesaplanması ve kamulaştırma bedeline ilave edilmesi suretiyle karar verilmesi, 2-)Davacı idarenin harçtan muaf olduğu gözetilmeden harca hükmedilmesi, Doğru olmadığı gibi; 3-)7139 sayılı Kanunla değişik Kamulaştırma Kanununun 10/8 fıkrası gereğince bankaya hak sahibi adına yatırılacak bedel bakımından; 7139 sayılı Kanun ile yapılan değişiklik hükümlerine göre işlem yapılması gerektiğinden, Hükmün yukarıda açıklanan gerekçelerle davacı idare vekilinin temyiz isteminin kabulü ile BOZULMASINA, 12/12/2018 gününde oybirliğiyle karar verildi....
"İçtihat Metni" MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi Davacılar vekili tarafından, davalılar aleyhine 05.10.2007 gününde verilen dilekçe ile irtifak hakkının terkini istenmesi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın kabulüne dair verilen 08.05.2008 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davalı ... ve ... vekilleri tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü: K A R A R Dava, tapu kaydındaki irtifak hakkının terkini istemine ilişkindir. Davacı, 5 parsel sayılı taşınmaz üzerindeki irtifak hakkının terkinine Asliye Hukuk Mahkemesinde dava açarak, Asliye Hukuk Mahkemesinde açtığı davada talep etmiştir. Asliye Hukuk Mahkemesinde görevsizlik kararı verilmesi üzerine Sulh Hukuk Mahkemesinde yapılan yargılama sonucu davanın kabulüne karar verilmiş, hükmü davalı ... ve ... temyiz etmiştir....
Davalı, irtifak bedelini ödediklerini, tahsisin uzatılması için başvurduklarını beyan etmiştir. Mahkemece, davanın kabulüne dair verilen ilk kararın, davacı Hazine vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, Dairemizin 05.10.2016 tarihli ve 2015/1085 Esas, 2016/7856 Karar sayılı ilamı ile "Dava, üst hakkının terkini ve üst hakkı bedelinin tahsili ve taşınmaz üzerindeki muhdesatın teslimi istemine ilişkindir. Mahkemece üst hakkının terkinine, bedel ödenmiş olduğundan karar verilmesine yer olmadığına karar verilmiş, ancak muhdesatların teslimi istemi hakkında bir karar verilmemiştir. Davacının bu yöndeki temyiz isteminin kabulü ile bu istem hakkında olumlu veya olumsuz bir karar verilmek üzere kararın bozulması gerekmiştir. Diğer taraftan, davacı vekili temyiz dilekçesinde üst hakkının ......
bu sebeple yükümlü taşınmaz maliki ollarak bu irtifak hakkının her iki taşınmaz açısından da bedelsiz olarak kazai terkini talebinde bulunma zorunluluğunun hasıl olduğunu, geçit hakkının bu yolla tapu kütüğünden silinmesi/terkini hak sahibinin, hakkın kuruluşu sırasındaki objektif ve sübjektif çıkarının büsbütün ortadan kalkması koşuluna bağlandığını,huzurdaki davada irtifak hakkı zamanın akışı içinde hak bahibi için kesin ve sürekli bir biçimde faydasını yitirmiş ve böylece hakkın kuruluş amacının da ortadan kalktığını,lehine geçit hakkı irtifakı kurulan parseller açısından irtifak hakkı, hak sahibi için kesin ve sürekli bir biçimde faydasını yitirdiğinden ve böylece hakkın kuruluş amacının da ortadan kalması sebebi ile bu hakkın terkini talebinin zarureti doğduğunu, bu nedenlerle müvekilleri adına kayıtlı İstanbul,Kadıköy,Erenköy, 1166 ada,6 parsel ve 20 parselde kain gayrimenkuller aleyhine kurulan ve yarar kaybına uğramış mürurdan ibaret irtifak hakkının (geçit hakkının) TMK.nın 785...
bozulup bozulmadığının araştırılmadığı; bu durumda mahkemece, irtifak hakkının terkini koşullarının oluşup oluşmadığının araştırılarak tarafların bu konudaki delilleri de toplanıp değerlendirilmek suretiyle sonucuna göre bir hüküm kurulması gerekirken yazılı şekilde karar verilmesinin doğru olmadığı gerekçesiyle hükmün bozulmasına karar verilmiştir....
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; "davacı tarafından açılan irtifak hakkının terkini davasında davalı tarafından davanın kabul edildiği" gerekçesiyle davanın kabulüne, Kemer ilçesi, Tekirova Mahallesinde bulunan Hazine adına kayıtlı 127 ada 1 umaralı taşınmaz üzerinde Martı Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı A.Ş. lehine kurulan irtifak (üst) hakkının iptali ve tapudan terkinine karar verilmiştir. IV. İSTİNAF A. İstinaf Yoluna Başvuranlar İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı Hazine vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur. B. İstinaf Sebepleri 1....
