Asliye Hukuk Mahkemesi'nin 2006/287E.- 2006/439K. sayılı ilamıyla 2003 değerlendirme tarihi itibarıyla 37.032,00-TL bedel karşılığında pilon yerinin ve irtifak hakkının idare adına tapuya tesciline karar verildiği, sonrasında yapılan imar uygulaması ile 1318 ada 1 parsel olarak 20/11/2007 tarihinde 17.882,61 m² yüzölçümü ile tapuya tescilinin yapıldığı, 14.08.2017 tarihli TEİAŞ Yönetim Kurulu kararı ile üzerindeki enerji nakil hattının deplase edilmesi üzerine davacının taşınmazların tapu kaydındaki irtifak haklarının da terkini istemiyle davalı idareye başvurduğu, idarece irtifak hakkının terkini karşılığı olarak 872.154,80-TL ve 2.188,90-TL hizmet bedeli belirlendiği, davacı tarafça bu bedel ödenerek tapu kaydındaki irtifak hakkının terkin edildiği,davacının tapu malikleri ile kat karşılığı insaat sözleşmesi yapan şirketin yasal temsilcisi olduğu anlaşılmıştır....
Davacı, taşınmaz kaydındaki bu irtifak haklarının anılan 14. madde kapsamında usulsüz tesis edildiği iddiasında ise de bu iddiası açıklanan nedenlerle yerinde değildir. Ancak sonuç olarak istemi tapu kaydındaki irtifak hakkının terkini olduğuna göre bu irtifak hakkının gerek anılan 14.maddesi kapsamında gerekse Medeni Kanunda düzenlenen irtifak hakkının sona ermesine ilişkin hükümler uyarınca değerlendirilmesi davanın hak sahipleri aleyhine açılması gerektiği olgusunu değiştirmeyecektir. Hal böyle olunca da, davanın pasif husumet ehliyeti yokluğundan reddedilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamaktadır. SONUÇ: Yukarıda yazılı nedenlerle davacının temyiz itirazlarının reddi ile hükmün ONANMASINA, aşağıda yazılı onama harcının temyiz edenden alınmasına 01.05.2008 tarihinde oybirliği ile karar verildi....
GEREKÇE VE DEĞERLENDİRME: Dosya kapsamı, mevcut delil durumu ve ileri sürülen istinaf sebepleri ve kamu düzeni ilkesi dikkate alındığında; Yapılan incelemede, dava konusu taşınmaz üzerindeki enerji nakil hattının davalı idare tarafından deplase edilmesi üzerine, davacıların taşınmazın tapu kaydındaki irtifak hakkının da terkini istemiyle davalı idareye başvurduğu, idarece irtifak hakkının terkini karşılığı olarak İstanbul İli, Avcılar İlçesi, Avcılar Mahallesi, 126 parsel sayılı taşınmaz için 480.466,25- TL belirlendiği anlaşılmıştır. Uyuşmazlık, dava konusu taşınmazdan geçen enerji nakil hattının deplase edilmesi nedeniyle söz konusu irtifak hakkının bedeli karşılığı terkini, yani Borçlar Hukuku anlamında bir icap ve kabul ilişkisi temeline dayanmaktadır. Bu durumda ise irtifak hakkı bedelinin Kamulaştırma Kanununun değer biçmeye ilişkin 11. maddesi hükümleri kıyasen uygulanarak belirlenmesi gerektiği tartışmasızdır....
Türk Medeni Kanununun 785. maddesi hükmü gereğince, lehine irtifak hakkı kurulan taşınmaz için bu hakkın sağladığı hiç bir yarar kalmamışsa, yüklü taşınmazın maliki bu hakkın terkinini isteyebileceği gibi yüküne oranla çok az yarar sağlayan bir irtifak hakkının bedel karşılığında kısmen veya tamamen terkini istenebilir. Bir başka anlatımla irtifak hakkı, zamanın akışı içinde hak sahibi için kesin ve sürekli bir biçimde faydasını yitirmiş ve böylece hakkın kuruluş amacı da ortadan kalkmış ise terkini istenebilir. Güdülen amaç, yüklü taşınmazın gereği gibi kullanılmasını ya da işletilmesini engelleyen, kısmen ya da tamamen gereksiz ve faydasız hale gelen irtifak hakkının ortadan kaldırılmasını sağlamaktır. Öte yandan, yüküne oranla çok az yarar sağlayan bir irtifak hakkının bedel karşılığında kısmen veya tamamen terkini istenebilir. Bu durumda irtifak hakkı ancak bir mahkeme kararı ile ve hak sahibine ödenecek bir tazminat karşılığında ortadan kaldırılabilir....
- K A R A R - Dava, enerji nakil hattı nedeniyle kamulaştırılarak üzerinde irtifak hakkı tesis edilen taşınmaz üzerindeki hattın sökülerek iptal edilmesi nedeniyle taşınmazın tapu kaydındaki irtifak hakkının terkini istemine ilişkindir. Mahkemece davanın kabulüne karar verilmiş; hüküm, davalı idare vekilince temyiz edilmiştir. Davalı idarenin dava konusu 154 kw'luk boğaz atlama 1. enerji nakil hattının ......
GEREKÇE VE DEĞERLENDİRME: Dosya kapsamı, mevcut delil durumu ve ileri sürülen istinaf sebepleri ve istinaf sebepleriyle bağlılık ilkesi dikkate alındığında; Dava konusu taşınmaz üzerindeki enerji nakil hattının davalı idare tarafından deplase edilmesi üzerine, davacıların taşınmazın tapu kaydındaki irtifak hakkının da terkini istemiyle davalı idareye başvurduğu, idarece irtifak hakkının terkini karşılığı olarak İstanbul İli, Bağcılar İlçesi, Yavuzselim Mahallesi, 458 ada 2 parsel sayılı taşınmaz için 33.984,00TL belirlendiği, davacı tarafça 02/02/2018 tarihinde bedel ödenerek tapu kaydındaki irtifak hakkının terkin edildiği anlaşılmıştır....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Taraflar arasındaki taşınmazların tapu kaydı üzerinde bulunan irtifak hakkının terkini ile pilon yeri olarak belirlenen taşınmazların davacıya satışı karşılığında, davalıya fazla ödenen bedelin tahsili davasından dolayı yapılan yargılama sonunda: Davanın kabulüne dair verilen yukarıda gün ve sayıları yazılı hükmün Yargıtay'ca incelenmesi davalı idare vekili yönünden verilen dilekçe ile istenilmiş olmakla, dosyadaki belgeler okunup iş anlaşıldıktan sonra gereği görüşülüp düşünüldü: - K A R A R – Dava, taşınmazların tapu kaydı üzerinde bulunan irtifak hakkının terkini ile pilon yeri olarak belirlenen taşınmazların davacıya satışı karşılığında, davalıya fazla ödenen bedelin tahsili istemine ilişkindir. Mahkemece, davanın kabulüne karar verilmiş; hüküm, davalı idare vekilince temyiz edilmiştir. Bilirkişi incelemesi yaptırılmıştır....
Uyuşmazlık Kamulaştırma Kanununun 22. maddesi uyarınca tarafların anlaşmasıyla vazgeçme ve devir değil, dava konusu taşınmazdan geçen enerji nakil hattının deplase edilmesi nedeniyle söz konusu irtifak hakkının terkini isemine ilişkindir. Bu durumda ise; irtifak hakkı bedelinin Kamulaştırma Kanununun değer biçmeye ilişkin 11. maddesinin hükümleri kıyasen uygulanarak belirlenmesi gerektiği tartışmasızdır....
Saibe Oktay Özdemir- 2006 Baskı sayfa: 603 ve devamı) Türk Medeni Kanununun 785. maddesi hükmü gereğince, lehine irtifak hakkı kurulan taşınmaz için bu hakkın sağladığı hiç bir yarar kalmamışsa, yüklü taşınmazın maliki bu hakkın terkinini isteyebileceği gibi yüküne oranla çok az yarar sağlayan bir irtifak hakkının bedel karşılığında kısmen veya tamamen terkini istenebilir. Bir başka anlatımla irtifak hakkı, zamanın akışı içinde hak sahibi için kesin ve sürekli bir biçimde faydasını yitirmiş ve böylece hakkın kuruluş amacı da ortadan kalkmış ise terkini istenebilir. Güdülen amaç, yüklü taşınmazın gereği gibi kullanılmasını ya da işletilmesini engelleyen, kısmen ya da tamamen gereksiz ve faydasız hale gelen irtifak hakkının ortadan kaldırılmasını sağlamaktır. O halde, irtifak hakkının kuruluşundaki yarar devam ettiği sürece bu hakkın korunması gerekir. Öte yandan, yüküne oranla çok az yarar sağlayan bir irtifak hakkının bedel karşılığında kısmen veya tamamen terkini istenebilir....
hiçbir faaliyeti bulunmadığını, davalı şirkete irtifak hakkının terkini için müvekkili şirket tarafından yapılan başvuru sonucunda terkin talebinin kabul edildiğini ancak söz konusu irtifak hakkının terkini için fahiş bir bedel talep etmesi nedeniyle işlem yapılamadığını, bu nedenlerle İstanbul İli, Avcılar İlçesi, Firuzköy Mah. 8 pafta, 6205 parselde kain gayrimenkul üzerinde davalı şirket lehine 04.06.1996 tarih ve 3893 yevmiye nolu 477,50 metrekarelik irtifak hakkının bedelsiz terkinine, ve pilon yeri olarak idare adına tescil edilen yerin ise bedelli olarak tapu iptali ve tesciline karar karar verilmesini talep ve dava etmiştir....
