Kurulan iki ayrı resmi senetle davacıya hazineye ait taşınmazlar üzerinde muhtelif tesisler yapma yetkisi tanınmıştır. 28.08.2000 günlü resmi senetle 49 yıl süre ile kurulan irtifak hakkının konusu «ek alana dönüşen kısımla 58 yataklı oberj ve 64 kişilik kafeterya» yapımıdır. Tesis olunan bu irtifak hakkının bedeli ise davalı tarafından düzenlenen taahhüt senedinin 7. maddesinin A bendinde açıklanmıştır. Buna göre irtifak hakkı bedelleri her yıl vergi usul kanununa göre Maliye Bakanlığı’nca Aralık ayında açıklanacak yeniden değerleme oranından az olmamak üzere günün koşullarına göre arttırılacak, bu bedel o yıl içinde kalkınma bankasınca belirlenen birim fiyatlarına göre hesaplanan proje bedelinin binde beşinden az olamayacaktır. Bolu ili İl Kültür ve Turizm Müdürlüğünün 07.07.2003 günlü yazısına göre irtifak alanında ... Oteli bulunmaktadır. Anılan tesis üç yıldızlı turizm işletme belgesine sahiptir....
Asliye Hukuk Mahkemesi'nin 19/07/2019 gün, 2018/352 E ve 2019/238 K sayılı kararı ile, açılan davanın kabulüne, taşınmazın irtifak kamulaştırması bedelinin 14.984,39 TL olarak tespitine, davacı idare yararına daimi irtifak hakkının tesisine/tesciline karar verildiği, gerekçeli karar taraflara tebliğ edilerek süresi içinde davacı tarafça istinaf yoluna başvuru dilekçesi sunulduğu, Dairemizin 2022/1624 E ve 2022/1687 K sayılı kararıyla yerel mahkeme kararının kaldırılması üzerine bu kez Giresun 2. Asliye Hukuk Mahkemesi'nin 27/01/2023 gün, 2022/453 E ve 2023/52 K sayılı kararı ile, açılan davanın kabulüne, taşınmazın irtifak kamulaştırması bedelinin 7.640,46 TL olarak tespitine, davacı idare yararına daimi irtifak hakkının tesisine/tesciline karar verildiği, gerekçeli karar taraflara tebliğ edilerek süresi içinde davacı tarafça istinaf yoluna başvuru dilekçesi sunulduğu görülmüştür....
Davalının takdir hakkının üst sınırının bu yolla belirlenecek miktar olduğu kabul edilmelidir. Bu belirlemeden sonra ise, hak ve nesafet kuralları ve davacının bu yerde eski kiracı olması durumu da göz önüne alınarak, belli bir miktarda indirim yapılmalı ve bu şekilde dönem başı olan 2017 yılı (25. Yıl) irtifak bedeli belirlenmelidir....
Öte yandan; taraflar arasında değişik tarihlerde yapılan yazışmalar ile, 1983 ila 2010 yılları taşınmazın kullanım bedelinin tahsili talebinin davalı idarece kabul edilmediği gibi, Vakıf Memba Suları İşletme Müdürlüğü'ne elektrik sağlayan enerji nakil hattı ve trafonun devrinin de davalı tarafından yapılmadığı sabittir. Öyleyse, ecrimisil haksız kullanma tazminatı olup, yukarıda açıklanan dosya kapsamı, mevcut sözleşmeler ve yazışmalar ile özellikle dava dilekçesi içeriğinden; davacı talebinin, devlet ormanı içinde irtifak tesisine konu edilen belli bir alanın irtifak bedelinin ödenmemesi nedeniyle tahsili talebine ilişkin olduğu, davalıya 1971 yılında, 99 yıl süreyle tanınan irtifak hakkının devam etmekte olup, çekişmeye konu alanı davalının irtifak hakkına dayalı olarak kullanımının haksız kullanım olarak nitelendirilemeyeceği kuşkusuzdur....
Mahkemece davanın kabulü ile; irtifak hakkı şerhinin kaldırılması bedelinin 3.584,76- TL olarak kabulüne, bedelin davalı idareye ödenmesine, taşınmaz üzerinde bulunan daimi irtifak hakkının ve tapudaki şerhin kaldırılmasına karar verilmiş, karara karşı taraf vekillerince istinaf kanun yoluna başvurulmuştur. Davacılar vekili istinaf dilekçesinde özetle; irtifak hakkının bedelsiz olarak terkini gerektiğini, irtifak hakkı bedelinin tamamının faizi ile idareye iade edilmesine karar verilmesinin hatalı olduğunu, ileri sürmüştür. Davalı idare vekili istinaf dilekçesinde özetle; demontaj işleminin yapılmasının irtifak hakkının kaldırılmasına gerekçe gösterilemeyeceğini, davanın süre yönünden reddi gerektiğini, irtifak şerhinin iptalinin hatalı olduğunu ileri sürmüştür....
Yetkili ve görevli mahkeme ve yargılama usûlü başlıklı 37. maddesinde de "Bu Kanundan doğan tüm anlaşmazlıkların adli yargıda çözümlenmesi gerekenleri, taşınmaz malın bulunduğu yer asliye hukuk mahkemelerinde basit yargılama usûlü ile görülür." hükmüne yer verilmiştir. Dosya kapsamından, davacı davasında, şirkete ait ... ili, ... ilçesi, 172 ada, 3 parsel sayılı taşınmaz üzerindeki ... lehine tescilli 65 m²'lik irtifak hakının bedelsiz olarak terkini ile şirketin başvurusuna rağmen, konusuz kalan irtifak kaldırılmaması sebebiyle uğramış olduğu 1.000,00.-TL tazminatın davalılardan tahsili ile ayrıca taşınmaz üzerindeki irtifak hakkının bedelsiz olarak terkinine karar verilmesini talep ettiği, taraflar arasında doğrudan bir ticari ilişkinin bulunmadığı anlaşılmıştır....
kurulu olan önceki irtifak hakkının meydana getirdiği değer düşüklüğünün, taşınmazın toplam bedelinden indirilerek, dava konusu irtifak bedelinin hesaplanması gerektiğinin düşünülmemesi, Doğru görülmemiştir....
Bu nedenle eldeki davada davacının talebi, davalının irtifak bedelinin Tespitine ilişkin söz konusu bu hakkını kötüye kullanmak suretiyle fahiş olarak tespit ettiği irtifak bedelinin indirilmesi, başka bir ifade ile davalının bu davranışına hakimin müdahalesi istemini de kapsadığından, davada öncelikle davalının bu konudaki takdir hakkının üst sınırının belirlenmesi gerekli olup, belirlenecek bu miktara göre de, hakkın kötüye kullanılıp kullanılmadığının değerlendirilmesi gereklidir. Olayın özelliği itibariyle, davalının takdir hakkının üst sınırının, irtifak bedelinin yeniden belirleneceği 19. yıl irtifak bedelinin, Hazine Mallarının İdaresi Hakkında Yönetmelik kapsamında belirlenmesinde duraksamaya yer olmamalıdır. Davalının takdir hakkının üst sınırının bu yolla belirlenecek miktar olduğu kabul edilmelidir....
Taraflar arasındaki sözleşmede, irtifak hakkı süresinde üçer yılık dönemlerin ilk yıl irtifak hakkı bedelini belirleme hakkı davalı idareye tanınmış ise de, bu belirlemenin hangi ölçüler esas alınarak yapılacağı hususunda sözleşmede bir hüküm bulunmamaktadır. Üç yıllık dönemin ilk yıl irtifak hakkı bedelinin takdiri hakkının, öncelikle üst sınırının belirlenmesi gerekir. Bununda taşınmazın yeniden sözleşme yapılarak irtifak hakkı tesis edilecek olsa idi, üç 2010/12643 2011/2983 yıllık dönemin ilk yıl irtifak hakkı bedeli emsal ve rayice göre olması gereken bedeldir....
Asliye Hukuk Mahkemesi'nin 25/12/2018 gün, 2018/386- 679 E ve K sayılı kararı ile, açılan davanın kabulüne, taşınmazın irtifak kamulaştırması bedelinin 24.705,16 TL olarak tespitine, davacı idare yararına daimi irtifak hakkının tesisine/tesciline karar verildiği, gerekçeli karar taraflara tebliğ edilerek süresi içinde davacı tarafça istinaf yoluna başvuru dilekçesi sunulduğu, Dairemizin 11/11/2019 tarih, 2019/3906 E ve 2019/4488 K sayılı kararıyla yerel mahkeme kararının kaldırılması üzerine bu kez Giresun 1. Asliye Hukuk Mahkemesi'nin 11/03/2021 gün, 2019/451 E ve 2021/127 K sayılı kararı ile, açılan davanın kabulüne, taşınmazın irtifak kamulaştırması bedelinin 11.692,17 TL olarak tespitine, davacı idare yararına daimi irtifak hakkının tesisine/tesciline karar verildiği, gerekçeli karar taraflara tebliğ edilerek süresi içinde davacı tarafça istinaf yoluna başvuru dilekçesi sunulduğu, görülmüştür....
