İpotek; kişisel bir alacağın teminat altına alınması amacını güden ve taşınmazın değerinden alacaklının alacağını elde etmesini sağlayan sınırlı bir ayni haktır. İpotek tesisi için rehin edilecek taşınmaz maliki ile alacaklı arasındaki anlaşmanın (rehin sözleşmesi) bulunması ve rehin sözleşmesinin Türk Medeni Kanununun 856. maddesi gereğince tapu kütüğüne tescil edilmesi gerekir. Alacak sona erdiği halde alacaklı, terkin taahhüdünü iradesiyle yerine getirmezse, taşınmaz maliki ipoteğin fekkini (kaldırılmasını) dava yolu ile isteyebilir. Somut olayda; ipotek akdinin çerçevesini tayin eden resmi akit tablosu incelendiğinde, ipoteğin, ileride gerçekleşecek veya gerçekleşmesi muhtemel olan bir alacağın teminatı olarak tesis edildiği görülmektedir. Bu haliyle ipotek, azami meblağ (üst sınır ipoteği) ipoteğidir. İpoteğin kaldırılması, ancak üzerinde ipotek tesis edilmiş olan taşınmazın kayıt maliki tarafından talep edilebilir....

Davacı vekili, müvekkilinin 43638 ada 11 parsel sayılı taşınmazı 13.04.2007 tarihinde satın aldığını, taşınmaz üzerine davalıların murisi ... lehine 25.05.1999 tarihli 70.000,00 TL bedelli ipotek tesis edildiğini, davacının taşınmazı ipotek tesisinden sonra satın alması nedeniyle tapuda kayıtlı ipotek bedelinden sorumlu olduğunu, taraflarınca bu bedel depo edilmek suretiyle taşınmaz üzerindeki ipoteğin kaldırılmasını talep etmiştir. Davalılar vekili, ipotek bedelinin güncel değerinin davacı tarafa depo ettirilmesini sonra ipoteğin kaldırılmasını, ayrıca dava açılmasına sebebiyet vermediklerinden dava harç ve masraflarından davacı tarafın sorumlu tutulması gerektiğini savunmuştur. Mahkemenin ilk kararında davanın kabulü ile ipoteğin fekkine, depo edilen 0,70 TL ipotek bedelinin davalılara mirasçılık belgesindeki hisseleri oranında ödenmesine karar vermesi üzerine davalılar vekili hükmü temyiz etmiş, Yargıtay 14....

Bu haliyle Davacı – Karşı Davalının istinaf dilekçesinde yaptıkları açıklamaların hukuksal dayanağı bulunmadığını, bu nedenle kararın kaldırılması için istinaf talebinde bulunmuştur. DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:Samsun 4.Asliye Hukuk Mahkemesinin 2019/370 esas, 2022/124 karar sayılı dava dosyasında verilen ipotek (ipoteğin kaldırılması (fekki), alacak talebinin kabulüne karşı, taraf vekilleri tarafından istinaf yoluna başvurması üzerine, dosyanın yapılan inceleme sonucunda; İddia ve savunmaya mahkemece toplanıp değerlendirilen deliller ile duruşma tutanaklarına yansıyan bilgi ve belgelere göre; İstinaf incelemesine konu ve esas teşkil eden eldeki dava; ipotek (ipoteğin kaldırılması (fekki), alacak istemine ilişkindir. İlk derece mahkemesince yapılıp bitirilen yargılama sonucunda, "......

Dosya içerisinde mevcut ve ipotek borçlusu tarafından sunulan resmi senedin incelenmesinde ise, 04.12.1974 tarihinde 2026 yevmiye numarası ile 8081 parsel nolu taşınmazını satan ... lehine 3.500 lira bedelli ipotek tesis edildiği, aynı resmi senette 7824 ve 7825 parsellerin (dava konusu olmayan) maliki ... lehine de satış nedeni ile ipotek tesis edildiği görülmektedir.8081 parsel sayılı taşınmazın yeni maliki ve aynı zamanda ipotek borçlusu olan ... tarafından icra müdürlüğüne ve bunun sonucunda icra mahkemesine yapılan başvuruda, 8081 parsel sayılı taşınmaz ile ilgisi bulunmayan ...’e ait veraset ilamı sunularak ipoteğin kaldırılması talep edilmiştir....

Dava konusu taşınmaz üzerine davalıların murisi lehine 05.11.1979 tarihinde 85.000,00 ETL bedelli, birinci derecede, faizsiz ve 28.08.1980 tarihine kadar süreli olmak üzere ipotek tesis edilmiştir. Davacılar borcun ödendiğini ispatlayamamış ve mahkemece bilirkişi incelemesi yaptırılarak güncellenen 696.367,89 TL ipotek bedelini de depo etmemiştir. Mahkemece, 85.000,00 ETL ipotek bedelinin yukarıda belirtilen ilkeler doğrultusunda ve Türk Lirasından altı sıfır atıldığı da gözetilerek ipotek akit tablosunda ödeme tarihi olarak belirtilen 28.08.1980 tarihinden itibaren dava tarihine kadar yasal faiziyle birlikte ulaşacağı değerin bilirkişiye tespit ettirilerek bu miktarın depo edilmesi hususunda davacıya süre verilip sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde hüküm kurulması doğru görülmemiş, bu sebeple kararın bozulması gerekmiştir....

İmar uygulaması nedeniyle tesis edilmiş olan kanuni ipoteğin bedeli karşılığında kaldırılması talep edildiğine göre, taraflar arasında bu dava ile birleştirilip sonradan tefrikine karar verilen Ümraniye 3. Sulh Hukuk mahkemesinin 2010/721 esas sayılı dosyasında ipotek bedelinin artırılması davası derdest olup ipotek bedeli dava sonucuna göre belirleneceğinden, davanın neticesi beklenerek sonucuna göre bir karar verilmesi gerekir. Mahkemece, yazılı şekilde hüküm tesisi doğru görülmediğinden kararın bozulması gerekmiştir. SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle davalı kayyum vekilinin temyiz isteminin kabulü ile hükmün BOZULMASINA, bozma nedenine göre diğer hususların şimdilik incelenmesine yer olmadığına, peşin yatırılan temyiz harcının istek halinde yatırana iadesine, 20.06.2011 tarihinde oybirliği ile karar verildi....

İmar uygulaması nedeniyle tesis edilmiş olan kanuni ipoteğin bedeli karşılığında kaldırılması talep edildiğine göre ipotek bedelinin dava tarihindeki rayiç bedeli belirlenerek hüküm kurulması gerekir. Mahkemece, imar uygulaması sonucu davacının taşınmazı içinde kalan davalı taşınmazının dava tarihindeki değeri bilirkişi marifetiyle belirlenerek, bu bedel depo ettirildikten sonra karar verilmesi gerekirken ipotek bedelinin yasal faizi ile belirlenen bedeli depo ettirilerek davanın kabulüne karar verilmiş olması doğru olmadığından kararın bozulması gerekmiştir. SONUÇ: Temyiz olunan kararın açıklanan nedenlerle davalı ... yararına BOZULMASINA, peşin yatırılan harcın istek halinde yatırana iadesine, 16.12.2009 tarihinde oybirliği ile karar verildi....

"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Davacı vekili tarafından, davalılar aleyhine 23.11.2015 gününde verilen dilekçe ile ipoteğin kaldırılması talebi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın kabulüne dair verilen 03.06.2016 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi bir kısım davalılar vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü: K A R A R Dava, ipotek şerhinin kaldırılması istemine ilişkindir. Davacı, 08.09.1986 tarihinde 7294 ada 7 sayılı parseli davalılar murisi ...’dan 3,00 TL (3.000.000,00 eski TL) bedel ile satın alarak satış bedelinin tamamı için taşınmazda ipotek tesis edildiğini, ipotek bedelinin ödendiğini ancak ipoteğin fekkedilmediğini ileri sürerek, ipoteğin fekkini istemiştir....

Davacı, 5250 ada 39 sayılı parselin maliki olduğunu, taşınmazın imar uygulamasına tabi tutulduğunu, bu uygulama sırasında kanuni ipotek tesis edildiğini ileri sürerek; o tarihteki 755 TL ipotek bedelinin ödenmesi koşuluyla ipotek şerhinin terkinine karar verilmesini istemiştir. Birleştirilen davada, davalılar ipoteğin 1996 yılında tesis edildiğini, ipotek kurulurken saptanan bedelin dava tarihi itibariyle parasal bir önemi kalmadığını, ipotek bedelinin artırılmasını talep etmiştir. Mahkemece, ipotek bedeli 4.693,10 TL olarak güncelleştirilmiş, bu bedel depo ettirilerek ipoteğin terkinine ve birleşen davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir....

Domuzdere mevkii 111/3 adresinde bulunan taşınmazın maliki olduğunu, 28/07/2011 tarihinde 11128 yevmiye sayılı işlem ile 15.000,00TL bedeline karşılık olarak T3 lehine birinci dereceden ipotek alacağı tesis edildiğini, müvekkilinin ipotek alacaklısına olan borcunu ödemek için ipotek alacaklısı ile iletişime geçtiğini ancak ipotek alacaklısının ipotek alacağını almaktan kaçındığını, bunun üzerine Çerkezköy İcra Müdürlüğünün 2020/4542 Esas sayılı dosyası ile takip başlatıldığını, müdürlük tarafından ipotek bedeli olan 25.954,52TL'nin dosyaya depo edildiğini, durumun ipotek alacaklısına usulüne uygun şekilde tebliğ edildiğini, ipotek alacaklısının yapılan tebliğe ve İ.İ.K.'nın öngördüğü müddetlerin geçmesine rağmen herhangi bir bildirimde bulunmadığını, bütün prosedürlerin yerine getirildiğini, bu nedenlerle Tekirdağ ili Çerkezköy ilçesi İstasyon Mah....