"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Taraflar arasındaki ipoteğin kaldırılması davasından dolayı mahal mahkemesinden verilen yukarıda gün ve sayısı yazılı hükmün; Dairemizin 11.03.2015 gün ve 2014/12096 Esas, 2015/2666 Karar sayılı ilamı ile bozulmasına karar verilmişti. Süresi içinde davacı vekili tarafından kararın düzeltilmesi istenilmiş olmakla dosya içerisindeki bütün evrak incelenerek gereği düşünüldü: _ K A R A R _ Davacı, dava konusu 12 parsel sayılı taşınmazı 09.06.2011 tarihinde satın aldığını, taşınmazın tapu kaydı üzerine imar uygulaması sırasında davalıların murisi .... lehine 01.06.1987 tarihinde ipotek tesis edildiğini ileri sürerek, ipoteğin terkinine karar verilmesini istemiştir. Davalılar, imar sonucu 36 m2 yer için tesis edilen ipoteğin rayiç bedel ödenmesi halinde kaldırılması gerektiğini belirtmişlerdir....
İcra Müdürlüğünün 2019/5065 esas sayılı dosyasına depo edildiğini, ipotek alacaklılarına muhtıra çekilerek ipoteğin kaldırılması talep edilmiş ise de davalıların ipotek bedelini kabul etmediklerini belirterek ipoteği kaldırmadıklarını, borcun ödenmiş olmasına rağmen taşınmaz üzerindeki ipoteğin kaldırılmadığını ve kaldırılması için de bir işlem yapılmadığını, açıklanan nedenlerle dava konusu taşınmazdaki söz konusu ipoteğin fekkine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalılar üzerine bırakılmasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir. Yapılan yargılama neticesinde, dava ipoteğin kaldırılması (fekki) istemine ilişkin olup, karar davalı T7 vekili davacı T1 vekili tarafından ipoteğin kaldırılmasını depo edilen bedelin iadesine karar verilmesini talep ettiği görülmüştür. İlk Derece Mahkemesince dava kabul edilerek ipoteğin kaldırılmasına karar verildiği görülmüştür....
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE Davacı tarafından ipotek bedelinin artırılması ve tahsili talebi ile davalı tarafından ise karşı dava ile ipoteğin kaldırılması talebi ile dava açılmıştır. Mahkemece davacının davasının kabulüne, davalı karşı davacı tarafından açılan ipoteğin kaldırılması talebinin reddine ilişkin hüküm kurulmuş olup, verilen karar davalı karşı davacı tarafından istinaf edilmiştir. Dairemizce HMK'nın 355. maddesi kapsamında istinaf dilekçelerinde belirtilen sebeplerle ve kamu düzenine ilişkin hükümlerle sınırlı olmak üzere yapılan inceleme neticesinde; Davacılar tarafından davalıya karşı imar uygulaması sırasında bedele dönüştürülen payları sebebiyle davalı taşınmazındaki ipotek bedelinin rayiç değerinin tespit edilerek alacaklarının tahsilini talep etmişler, davalı tarafından ise dava konusu taşınmazındaki davacılar lehine konulmuş olan ipoteğin kaldırılması talep edilmiş olup, tarafları farklı iki dava vardır....
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ : İDM'ce "...Somut olayda; dava konusu ipoteğin, 2151 ada 174 parsel sayılı taşınmazda Şişli Belediyesinin 22.05.2007 tarihli ve 266 sayılı Encümen kararına dayalı olarak yaptığı imar uygulaması sonucu tesis edildiği, ipoteğin imar düzenlemesiyle tesis edilen kanuni ipotek olduğu , anılan idari işlemin İstanbul 7. İdare Mahkemesinin 29.01.2016 tarihli ve 2014/1503 Esas, 2016/239 Karar sayılı ilamıyla iptaline karar verildiği ve Danıştay denetiminden geçerek hükmün kesinleştiği anlaşılmıştır. İmar uygulamasıyla tesis edilen kanuni ipoteğin dayanağı idari işlem olup, bu idari işlemin iptaliyle ipotek tesisinin yolsuz hale geleceği ve iptal edilmesi gerektiği açıktır....
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ : İDM'ce "...Somut olayda; dava konusu ipoteğin, ... ada ... parsel sayılı taşınmazda Şişli Belediyesinin 22.05.2007 tarihli ve 266 sayılı Encümen kararına dayalı olarak yaptığı imar uygulaması sonucu tesis edildiği, ipoteğin imar düzenlemesiyle tesis edilen kanuni ipotek olduğu , anılan idari işlemin İstanbul 7. İdare Mahkemesinin 29.01.2016 tarihli ve 2014/1503 Esas, 2016/239 Karar sayılı ilamıyla iptaline karar verildiği ve Danıştay denetiminden geçerek hükmün kesinleştiği anlaşılmıştır. İmar uygulamasıyla tesis edilen kanuni ipoteğin dayanağı idari işlem olup, bu idari işlemin iptaliyle ipotek tesisinin yolsuz hale geleceği ve iptal edilmesi gerektiği açıktır....
Mahallesi, 42288 ada 3 parselde kayıtlı taşınmazın tapu kaydındaki ... lehine konulan 13.01.1989 tarihli ipoteğin terkinine, vezneye depo edilen 33,70 TL ipotek bedelinin davalılara ödenmesine karar verilmiştir. Hükmü, davalı ... vekili temyiz etmiştir. Dava, belediyece dava konusu taşınmazın bulunduğu yerde yapılan imar sonucu davalıların murisine ait 13,00 m2 yer karşılığı tesis edilen ipoteğin kaldırılması istemine ilişkindir. Davacı, kanuni ipoteğin terkinini talep ettiğinden, terkin halinde ödenecek bedel, ipotek bedelinin faizi ile birlikte ulaştığı değer değil, davacının taşınmazına davalılara ait taşınmazdan imar parseli oluşturulabilmek için katılan 13,00 m2 yerin rayiç değeridir. Mahkemece yapılması gereken iş, 03.07.2014 havale tarihli bilirkişi kurulu raporunda davacı parseline giden 13,00 m2'nin dava tarihindeki rayiç değeri olarak belirtilen 10.790,00 TL'yi davacı tarafa depo ettirmek, davalılara ödenmesine karar vermekten ibarettir....
Davacı taşınmazı üzerindeki ipoteğin 2981 sayılı Kanun uyarınca yapılan ıslah imar uygulaması sonucu konulduğu anlaşılmıştır. 3194 sayılı imar Kanununun 17/son,18/9 ve 2981 sayılı Kanunun 10/c maddesi gereğince konulan ipoteklerin 2942 sayılı Kanuna göre tespit edilecek bedeli, ipotek bedeli olarak gösterilmek suretiyle şuyuulandırma işlemlerinin yapılacağı öngörüldüğünden yasanın bu amir hükümleri nazara alınarak mevcut ipotek tesis edildiğine göre imar uygulaması ile ilgili dağıtım cetvelleri ve belgeler getirtilerek davalıların taşınmazının bedele dönüştürülmesi nedeniyle bedele dönüşen payın karşılığı hisse belirlenerek, bu payın dava tarihindeki rayiç değeri tespit ettirilmeli ve mahkemenin görevi bu değere göre belirlenmelidir. Tapu kaydındaki ipotek bedeli esas alınarak görevsizlik kararı verilmesi doğru görülmemiş, bu sebeple hükmün bozulması gerekmiştir....
Davacı taşınmazı üzerindeki ipoteğin 2981 sayılı Kanun uyarınca yapılan ıslah imar uygulaması sonucu konulduğu anlaşılmıştır. 3194 sayılı imar Kanununun 17/son,18/9 ve 2981 sayılı Kanunun 10/c maddesi gereğince konulan ipoteklerin 2942 sayılı Kanuna göre tespit edilecek bedeli, ipotek bedeli olarak gösterilmek suretiyle şuyuulandırma işlemlerinin yapılacağı öngörüldüğünden yasanın bu amir hükümleri nazara alınarak mevcut ipotek tesis edildiğine göre imar uygulaması ile ilgili dağıtım cetvelleri ve belgeler getirtilerek davalıların taşınmazının bedele dönüştürülmesi nedeniyle bedele dönüşen payın karşılığı hisse belirlenerek, bu payın dava tarihindeki rayiç değeri tespit ettirilmeli ve mahkemenin görevi bu değere göre belirlenmelidir. Tapu kaydındaki ipotek bedeli esas alınarak görevsizlik kararı verilmesi doğru görülmemiş, bu sebeple hükmün bozulması gerekmiştir....
ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 02/07/2019 NUMARASI : 2015/288 2019/283 DAVA KONUSU : İpotek (İpoteğin Kaldırılması (Fekki)) KARAR : Mersin 1....
Davalılar, dava tarihi itibariyle belirlenecek taşınmaz değerinin ödenmesi karşılığında ipoteğin kaldırılabileceğini savunmuşlardır. Mahkemece, depo edilen ipotek bedelinin güncellenmiş değeri olan 2.627,82 TL’nin faiziyle davalılara ödenmesi karşılığında dava konu taşınmazın tapu kaydı üzerindeki ipoteğin kaldırılmasına karar verilmiştir....
