ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 01/07/2021 NUMARASI : 2020/217 ESAS, 2021/243 KARAR DAVA KONUSU : Önalım Hakkından Kaynaklanan Tapu İptali ve Tescil KARAR : Yukarıda yazılı ilk derece mahkemesi kararına karşı davalı tarafça istinaf kanun yoluna başvurulmuş olmakla HMK' nın 352 ve devamı maddeleri uyarınca dosya incelendi....
Sulh Hukuk Mahkemelerince ayrı ayrı görevsizlik kararı verilmesi nedeni ile yargı yerinin belli edilmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi gereği düşünüldü: K A R A R Dava, önalım hakkından kaynaklanan tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir. Dosya kapsamından, pay sahibi olan davacının ortaklardan bir kısmının paylarını davalıya sattığını belirterek şufa bedelini ödemesi karşılığında taşınmazın davalı üzerindeki payının iptali ile kendi adına tescilini istediği anlaşılmaktadır. H.Y.U.Y.'nın 1. Ve devamı maddeleri uyarınca taşınmazın aynına ilişkin davalarda mahkemelerin görevi taşınmazın dava tarihindeki değerine göre belirlenir. Yargıtay H.G.K.'nun 29.03.2006 gün 2006/14-91/115 sayılı kararında da taşınmaz satış vaadi sözleşmesine dayalı tapu iptali, tescil davaları ile benzer nitelikteki ön alım ve tenkis davalarında da dava tarihindeki değerin esas alınması gerektiği kabul edilmiştir....
ün açtığı tapu iptal ve tescil davasının kesinleştiği tarih itibarıyla öğrenen davacı, tapu iptal ve tescil davasının kesinleştiği tarih itibarıyla taşınmazın kaim değerini talep edebilir. Zapta karşı tekeffül davaları 10 yıllık zamanaşımına tabidir. ...2.Asliye Hukuk Mahkemesi'nin 2005/509E. sayılı dosyasının kesinleşme tarihi 03.07.2008 olduğuna göre işbu dava tarihi itibariyle zamanaşımı gerçekleşmemiş olduğundan, mahkemece, işin esasına girilerek hâsıl olacak sonuca göre bir karar verilmesi gerekirken yanlış değerlendirme zamanaşımı süresinin dolduğundan bahisle davanın zamanaşımı nedeniyle reddine karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup, bozmayı gerektirir. SONUÇ:Yukarıda açıklanan nedenle kararın temyiz eden davacı yararına BOZULMASINA, peşin alınan 18,40 TL. temyiz harcının istek halinde iadesine, 06.12.2011 gününde oybirliğiyle karar verildi....
Sulh Hukuk Hakimliğinden verilen 6.4.2012 gün ve 325-198 sayılı kararın Yargıtayca incelenmesi davacı tarafından istenilmiş olmakla, dosya tetkik olunarak gereği düşünüldü. -KARAR- Dosyanın incelenmesi sonucu dava konusu taşınmaz hakkında açılan önalım hakkından kaynaklanan tapu iptal ve tescil davasına ilişkin dosyasının dosya içerisinde bulunmadığı anlaşıldığından, dava konusu taşınmaz hakkında açılan önalım hakkından kaynaklanan tapu iptal ve tescil dosyasının (... Sulh Hukuk Mahkemesinin 2012/35 Esas 2012/200 Karar sayılı dosyasının) mahallinden temini ile evraka eklendikten sonra gönderilmesi için dosyanın yerel mahkemesine, GERİ ÇEVRİLMESİNE, 04.12.2012 tarihinde oybirliğiyle karar verildi....
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: Dava, önalım hakkından kaynaklanan tapu iptal ve tescil istemine ilişkindir. Bilindiği ve öğretide de kabul edildiği üzere ihtiyati tedbir ''kesin hükme kadar devam eden yargılama boyunca davacı veya davalının dava konusu ile ilgili olarak hukuki durumunda meydana gelebilecek zararlara karşı ön görülmüş geçici nitelikte geniş veya sınırlı olabilen hukuki korumadır'' şeklinde tarif edilmiştir....
Kararı, davacılar vekili istinaf etmiş, istinaf dilekçesinde özetle; Nurdağı Asliye Hukuk Mahkemesinin 2017/147 Esas 2020/40 Karar sayılı karar ilamının kaldırılmasını ve talepleri doğrultusunda karar verilmesini istemiştir. Dava ön alım hakkına dayalı tapu iptal ve tescil isteğinden ibarettir. HMK'nun 355.maddesi gereğince istinaf incelemesi; belirtilen istinaf sebepleri ve kamu düzeni ile ilgili konularla sınırlı olarak yapılmıştır. Önalım hakkı paylı mülkiyet hükümlerine tabi taşınmazlarda bir paydaşın taşınmaz üzerindeki payını kısmen veya tamamen üçüncü bir kişiye satması halinde diğer paydaşlara bu satılan payı öncelikle satın alma yetkisi veren bir haktır. Bu hak paylı mülkiyet ilişkisi kurulduğu anda doğar ve satışın yapılmasıyla kullanılabilir hale gelir....
Taraflar arasındaki sınırdaş parsel malikinin ön alım hakkına dayalı tapu iptali ve tescil davasından dolayı yapılan yargılama sonunda, İlk Derece Mahkemesince davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir. Kararın davacı vekili ve davalı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince istinaf başvurularının kabulü ile kararın kaldırılmasına aktif dava ehliyeti yokluğundan davanın reddine karar verilmiştir. Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü: I. DAVA Davacı vekili dava dilekçesinde; sınır komşusu maliki olan müvekkili lehine ön alım hakkından kaynaklanan tapu iptali ve tescil talep etmiştir. II....
DAVA TARİHİ : 17.12.2021 KARAR : Esastan ret Taraflar arasındaki ön alım hakkına dayalı tapu iptali ve tescil davasından dolayı yapılan yargılama sonunda, İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiş, 09.10.2023 tarihli ek kararıyla davalı vekilinin istinaf yoluna başvurma hakkından feragat ettiği, vekaletnamede kanun yollarından feragate yetkili olduğu, kararın kesinleştirildiği gerekçesiyle davalı vekilinin istinaf talebinin reddine karar verilmiştir. Kararın davalı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir. Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü: I....
Mahkemece, davanın kabulüne, Malatya ili, Yeşilyurt İlçesi, Çilesiz Mh. 5667 ada, 1 parselde kayıtlı taşınmazda davalı T3 adına kayıtlı olan 1279/46272 payın tapusunun iptali ile iptal edilen bu payın davacı Kebir T1 A.Ş adına tesciline, şuf'a bedeli olarak tespit edilen ve Mahkeme veznesine yatırılan 13.456,65 TL'nin davalıya ödenmesine, karar verilmiştir. Kararı, davalı vekili istinaf etmiş, istinaf dilekçesinde özetle; Malatya 7. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2020/65 Esas 2020/207 Karar sayılı ilamının kaldırılmasını ve talepleri doğrultusunda karar verilmesini istemiştir. Dava ön alım hakkına dayalı tapu iptal ve tescil isteğinden ibarettir. HMK'nun 355.maddesi gereğince istinaf incelemesi; belirtilen istinaf sebepleri ve kamu düzeni ile ilgili konularla sınırlı olarak yapılmıştır....
Davanın niteliği, tapu kaydı, dava konusu taşınmazın satışına ilişkin sözleşme ve ekleri sunulan belge ve deliller, ödeme belgeleri ile tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde; dava terditli dava şeklinde açılmış, ihtiyati tedbir talepli ön alım hakkından kaynaklanan dayalı tapu iptal ve tescil istemine ilişkin olup doğaldır ki davacının iddiasında haklı olup olmadığı yargılama sonunda tüm deliller toplandıktan, incelendikten ve değerlendirildikten sonra ortaya çıkacaktır. Ancak davacının terditli taleplerinden ilki tapu iptali ve tescil istemli taşınmazın aynına ilişkin olup davaya konu taşınmazın yargılamanın devamı sırasında devredilmesi ve elden çıkarılması durumunda ileride telafisi güç ya da imkansız durum ve zararlar ortaya çıkabileceği, verilebilecek hükmün infaz kabiliyetinin de ortadan kalkabileceği ve davacının hak kaybına uğrayabileceği ihtimal dahilindedir....
