Taraflar arasındaki ön alım hakkına dayalı tapu iptali ve tescil davasından dolayı yapılan yargılama sonunda, İlk Derece Mahkemesince davanın reddine karar verilmiştir. Kararın, davacı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir. Bölge Adliye Mahkemesi kararı, davacı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü: I. DAVA Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkilinin Ordu ili, Fatsa ilçesi, ......
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Davacı ..., dava konusu taşınmazın nitelik yitirdiği gerekçesiyle orman sınırı dışına çıkarılan 2B'lik yerlerden olmadığı, tarım arazisi niteliğinde olduğu halde 6292 sayılı Kanun uyarınca kullanıcısına satıldığı iddiası ile aynı Kanunun 11/4. maddesindeki geri alım hakkına dayalı tapu iptal ve tescil talep etmiştir. Dava konusu taşınmazın nitelik yitirdiği gerekçesiyle orman sınırı dışına çıkarılan 2B'lik yerlerden olup olmadığını inceleme görevi Yargıtay Birinci Başkanlık Kurulu'nun 02.07.2021 tarih ve 211 sayılı kararı uyarınca Yargıtay 8. Hukuk Dairesi'ne ait bulunduğundan ve dosya Yargıtay 8. Hukuk Dairesinden aidiyet kararı ile geldiğinden görevli dairenin belirlenmesi için dosyanın Hukuk İşbölümü İnceleme Kuruluna GÖNDERİLMESİNE, 02/11/2021 gününde oybirliğiyle karar verildi....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Davacı vekili tarafından, davalı aleyhine 11/07/2014 gününde verilen dilekçe ile ön alım nedenine dayalı tapu iptali ve tescil istenmesi üzerine Yargıtay (Kapatılan) 14. Hukuk Dairesinin bozma ilamına uyularak yapılan duruşma sonunda; davanın kabulüne dair verilen 28/04/2022 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davalı vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün evrak incelenerek gereği düşünüldü: K A R A R Dava, ön alım hakkından kaynaklanan tapu iptali ve tescili istemine ilişkindir. Davacı vekili, İstanbul İli, Bayrampaşa İlçesi, ... Mahallesi, 17623 parsel sayılı taşınmazda müvekkilinin hissedar olduğunu, Paşa Başkiracı'nın 143/840 hissesini davalıya sattığını, ancak tapuda gösterilen bedelin gerçek bedel olmadığını iddia ederek ön alım hakkından kaynaklanan tapu iptal ve tescil talebinde bulunmuştur....
ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 09/06/2021 NUMARASI : 2020/7 ESAS 2021/199 KARAR DAVA KONUSU : Tapu İptali Ve Tescil (Önalım Hakkından Kaynaklanan) KARAR : Karaman 2. Asliye Hukuk Mahkemesi tarafından verilen 09.06.2021 tarihli karara karşı, davacılar vekili tarafından süresi içinde istinaf kanun yoluna başvurulmuş olmakla; dosyadaki tüm kayıtlar okunup gereği görüşülüp düşünüldü; TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ: Davacılar vekili dava dilekçesinde özetle; Dava konusu Karaman İli, Merkez, Taşkale Köyü 6230 parsel sayılı taşınmazın malik Fatma Aydemir ve Mustafa Aydemir tarafından davalıya satıldığını, davacıların dava konusu taşınmaza sınırdaş olan taşınmaz malikleri olduğunu ve ön alım hakkını kullanmak istediklerini ileri sürerek davalı adına kayıtlı tapu kaydının iptali ile davacılar adına 6233 parseldeki hisseleri oranında tapuya tesciline karar verilmesini talep ve dava etmiştir....
Dava, mülkiyet hakkından kaynaklanan ve inançlı sözleşmesine dayalı tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir. Dairemizin iş bölümünün 4. Maddesinin (d) İnanç sözleşmesine dayalı tapu iptali ve tescil davaları (05.02.1947 tarihli 20/65 sayılı Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kararı), Hatırlatma kısmında: Mülkiyet hakkından kaynaklanan ve inanç sözleşmesine dayalı tapu iptal ve tescil davaları sonucu verilen hüküm ve kararların istinaf inceleme görevi 1. Hukuk Dairesine ait bulunmaktadır."düzenlemesi yer almaktadır. Dava dosyası içerisinde mevcut dava konusu taşınmaza ait tedavüllü tapu kaydının incelenmesinde davacının davalılardan önceki tapu maliki olduğu, mülkiyet hakkına ve inanç sözleşmesine dayalı tapu iptali ve tescil istemde bulunduğu anlaşılmaktadır....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Davacı vekili tarafından, davalılar aleyhine 19.08.2014 gününde verilen dilekçe ile önalım hakkına dayalı tapu iptali ve tescil, birleştirilen 2017/362 ile gayrimenkul satış vaadi sözleşmesine dayalı tapu iptali ve tescil talebi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın reddine dair verilen 21.12.2018 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davacı vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü: K A R A R Asıl dava, önalım hakkından kaynaklanan tapu iptali ve tescil, bozma sonrası birleştirilen dava satış vaadi sözleşmesinden kaynaklanan tapu iptali ve tescili isteğine ilişkindir. Asıl davada davacı vekili, davacının 349 ada 3 parselde paydaş olduğunu, davalı ...'a ait 1/3 hissenin 28.10.2013 tarihinde davalı ...'...
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; "... davacı lehine ön alım hakkına dayalı tapu iptali ve tescil şartlarının oluştuğu ve bedelde muvazaa iddiası kanıtlanamadığından harçlandırılan bedel olan 10.000,00 TL bedel ile önalım bedeli arasındaki fark üzerinden yargılama giderleri hesaplanıp davalı lehine vekalet ücretine hükmedilmesi gerektiği gerekçesiyle davanın kabulüne, 1107 ada, 138 parselde davalı ... adına kayıtlı bulunan 1/40 hissenin tapu kaydının iptali ile 1/120 hissesinin davacı ..., 1/120 hissesinin davacı ... ve 1/120 hissesinin davacı ... adına tesciline A.A.Ü.T. uyarınca hesaplanan 2.725,00 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacılara verilmesine, A.A.Ü.T. Uyarınca hesaplanan 10.110,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine, ..." karar verilmiştir. IV. İSTİNAF A....
Genel olarak, davanın değeri çoğu zaman davacının talep ettiği alacak veya tazminat miktarını gösterirken ve bu miktarın yüksekliği davanın kabulü halinde davacının lehine sonuç doğurur. 6. Bazı davalarda ise mahkemece belirlenen ve hüküm altına alınan dava değeri davacının değil davalının lehine olabilmektedir. Mesela, ön alım hakkına dayalı tapu iptal ve tescil davalarında, davanın kabulü halinde belirlenen değer üzerinden davalı taraf harç ve vekalet ücreti ödemek zorunda ise de, önalıma konu payın belirlenen bedelinin davalıya ödenmek üzere davacı tarafından mahkeme veznesine depo edilmesi gerekmektedir. 7. Ön alım davalarında, kural olarak davaya konu payın resmi satış senedindeki değeri ön alım bedeli olmakla birlikte, davacı resmi senetteki satış bedelinin yüksek gösterildiğini belirterek davasını kendi belirlediği daha düşük bir bedel üzerinden harç yatırmak suretiyle açabilmektedir....
Kayseri Bölge Adliye Mahkemesinin iş bölümü Hakimler ve Savcılar Kurulu'nun 21/06/2019 tarih ve 678 sayılı kararı ile belirlenmiştir. Kayseri 1.Hukuk Dairesi'ne ilişkin iş bölümü kurallarının 1. maddesinde "Taşınmaz mallara ilişkin, tapu kaydına ve mülkiyet hakkına dayalı tapu iptal, tescil, el atmanın önlenmesi, yıkım (kal) istemli davalar ile haksız işgal tazminatı (ecrimisil) istemli davalar sonucu verilen hüküm ve kararlar" düzenlenmiş olduğundan dosyanın istinaf incelemesinin Kayseri Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesi’nin görevine girmiş olduğu görülmüştür. Bu nedenlerle istinaf incelemesi görevinin Kayseri Bölge Adliye Mahkemesi, 1. Hukuk Dairesi'ne ait olduğu, Dairemizin görev alanı dışında kaldığı sonuç ve kanaatine varılmış, 6100 sayılı HMK’nın 352. maddesi uyarınca; Dairemizin görevsizliği ile dosyanın Kayseri Bölge Adliye Mahkemesi, 1. Hukuk Dairesi’ne gönderilmesine dair karar verilmesi gerekmiş olup aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur....
Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanunu'nda 6537 ... Yasa ile yapılan değişikliğe dayalı, tarımsal arazilerde satış hâlinde sınırdaş tarımsal arazi malikinin ön alım hakkına ilişkindir. Dava konusu Edirne ili, Uzunköprü ilçesi, ... Köyü, 120 ada 3 parsel ... tarla vasfındaki taşınmaz 22.09.2017 tarihinde satışa konu olmuş, sınırdaş tarımsal arazi maliki davacı tarafından süresi içerisinde belirtilen Yasa'nın dava tarihinde yürürlükte olan 8/i maddesi gereğince yasal ön alım ... dava açılarak kullanılmıştır. 5403 ... Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanunu'nda 6537 ... Yasa ile 30.04.2014 tarihinde değişiklik yapılarak, arazinin parçalanarak bütünlüğünün bozulmasını engellemek amacıyla sınırdaş arazi malikine ön alım ... tanınmıştır. Yasa'nın metninde ve gerekçesinde ön alım ... ile ilgili ... Medeni Kanunu hükümlerine atıf yapılmış, farklı bir koşul getirilmemiştir....
